7 Mart 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

i Britanya ve Akdeniz İngiltere İmparatorluğunun parçaları müdafaa meselesinde bütün hava kuvvtlerile birlikte nasıl elele vere- bilirler? Londrada çıkan The Ekonomist mecmuası "Akdeniz ve İmpara- torluk,, mevzuu üzerinde bir makale yazmıştır, Mecmua bu yazı. sında, Akdenizde serbest hareket imkânlarından bahsetmektedir. Büyük harp sırasında bütün büyük — deniz devletlerinin müttefiklerle” be-İ mamakla beraber bu mmtakada de-| k Türkiye, gerek anm birinci smif donanmaya sahip olmamaları ve Al- man donanmasının şimal denizinde kapalı kalması yüzünden Akdenizde tere ve müttefiklerinin serbesti temin edebildiklerini anlattıktan #0n- Fa yeni vaziyete geçmekte ve bu vazi- yeti şu gekilde izah etmektd. “Bugün şartlar değişmişti çi Alman donanması zayıftı kat İtalyan donanması küvvetlidir. İngiltere ise Almanya ile talyayı bilkuvve: müttefik sâymak meebu- riyetindedir. İngiltere — Japdn it- tifakı İle onun yerini tutan Vaşing. ton muahedeleri bertaraf olmuştur. Hava kuvveti dar sularda mürur işini tehdit eden yeni bir âmildir, YENİ ŞAYİALAR Bu yüzden İngiliz deniz plânları. nm, bir harp çıkmca Akdenizde em- Biyetini korumanın mevsuu bahsol- mıyabağına istinat ettiği şayi olmuş. tur, Bu şayialara göre tuğu takdirde Akdeni denizcilik bakımından le niz ve hava kuvvetlerini idame etmek zaruridir. Ve bu zaruret, İmparator- luğun müdafaası namına en büyük e. hemmiyeti haizdir Malta ile Kıbrisin tedafiii inkişafı, diğer yol üzerinde Üsler yapılmasını tamamlıyacak oVve hava müdafaası deniz kuvvetini o ik- mal edecektir. İŞ BERABERLİĞİ Akdenizin müdafaası, bir kül ola-| rak biltün İmparatorkık müdafaası.| nm ipucu olduğuna göre bütün İmpa. | ratorluğun bu yoldaki iş beraberliği ne mahiyettedir? Britanya dominyonları bir müddet | için yalnız mahalli müdafaa ile alâ kadar olacaktır. Fakat bu da umumi mwüdafaaya yardım mahiyetindedir. Bilhassa Cenubi Afrika ittihadi, belki İbütün Cenubi Afrikayı, ve Şarki Af. rika hava yolunu miüdafaaya yardım İ eder. Umumi bir harpte bu gibi mahalli müdafaalar, birinci derecede kıymeti haizdir. Yalnız Akdenizde bir muha- rebe koptuğu tekdirde İse dominyon-| larm müldafaaya iştiraki daha mühim olur. İngiliz — İtalyan gerginliği Vapur sıkıntısı var! Denizyolları, idaresi bazı vapurları nı yeniden tamir ettirmekte olduğun dan sön zamanlarda sefer programi nı muntazam tatbik edememeğe baş lamıştır, İdare bugünkü Karadeniz postası nı da iki hafa evvel olduğu gibi va pursuzluk yüzünden yapamıyacaktır. Türkiye dahilindeki işletme inhisa rı eline geçtikten sonra Denizyoları idaresi vapurculuk şirketinden devir aldığı vapurlardan bazılarını hurda £i ina satmış ve bazılarını da kadro dışma çıkarmıştır. Bütün 'bunlar bu günkü müşkül vaziyeti doğurmuştur. Eskiden Vapurculuk şirketi tarafın dan Karadenize işletilen Güneysu va puru da bü yüzden mecburen Mersin hattıma tahsis edilmiştir. Seferlerdeki aksaklıklar bunlardan ileri gelmektedir. Denizyolları idaresi elindeki vapurlara göre yeni bir sefer programı hazırlamaği düşünmekte dir. Fakat bu vaziyetlerin Almanya ya ısmarlanan yeni vapurlar gelince ye kader devam edeceği anlaşılmakta dır Kör kuyular kapanacak Istanbulun her tarafındaki bütün yangın yerlerile boş arsalarda bulu nan Ve tehlikeli olan çukurların der hal tesbit edilmesi belediye şubele rine bildirilmiştir. Bu çukurlar tehli Türkkuşu Tayyareleri nin göster.şi 71.8.037 Sile Hapisanesinde tek mahküm yok! Müddeiumumi" nin beyanatı Meşhut süçlar kanununun tatbiki defi iyi neticeler alınmıya başlanmıf tır. Suçların ve suçluların adedi gü? den güne azaldığı görmektedir. Bazı mahkemelere gelen dosya # di, eski senelerin ayni aylarma N betle yüzde elli"azalmıştır. İsteni 4 #mirde bugün Türkkuşu tayyarecileri tarafından büyük gösterişler yapılacaktır Tayyareciler şerefine parti ta rafından Fuvar gazinosunda büyük bir ziyafet verilmiştir. Yukariki resim, tayyareciler Izmirs indikten sonra alınmış tır, eiklack 1 mezarlıklar | Mezarlıklar müdürlüğü şehrimiz. deki mezarlıkların umumi bir projesi »i hazırlamıştır. Tarihi olduğu için muhafazası icap eden mezarlıklarla bu kıymeti haiz olmiyanlar için ayrı İayrı birerproje yapılmıştır., bu gibi | “ he VR a saanen ingiliz ve | Proje belediye imar ve fen müdür Çek rejilerile i Anlaşıyoruz tetkik edilmekte | Tütün ve sigaralarımızın dünye ” nın her tarafında rağbet ve satışını Ölen Belediye Memurlarının | arurmak için kurulan Tütün Limitet Ailelerine Yapılacak Yardım | şirketi faaliyete geçmiştir. Bu iş için İ Avrupaya giden İnhisarlar ve Limi lükleri tarafından dir. Tarihi mezarlıklar da harinçten iyi görülecek şekilde islah ve tamir edi lecektir, Belediyede ölen memurların kanu müddelumumliğinin idaresinde bul# nan mıntaka hapisane ve tevkifanei? rindeki mevkuf ve mahkümlarn #8 yısnda da günden güne azalmalaf görülmektedir. Dün, İstanbul meşhut suçlar müj delimumiliğine ancak iki suçlu miştir. Yeni kanunun tatbiki omünasebf tile Müddetumumi Hikmet Onat, bi muharririmize şunları söylemiştir “ —Meşhut suçlar hakındaki kan nun çok faydalı neticeleri bariz bif #urette görülmeye başladı. Mesel mülhakatımızdan Şile hapisanesinde bugün mevkuf ve mahküm olarak” tek bir sahış bile yoktur. Diğer mü” hakat hapisanelerindeki mevkuf W8 mahkümların miktarları da geçen # nelere nisbetle her gün biraz dah düşmekte ve azalmaktadır. Bu ten& | kus, yalnız meşhut suçlarda değildir Bütün suçların adedi âzalmıştır. BU gün Sultanahmet Ceza mahkemeleri nin umum varideleri yüzde elli »if rasında bir Avustralya kruvazörü İn: |ke vermiyecek şekilde belediye tara| İtet şirketi umum müdürü Mithat Ye | betinde aşağıya düşürmüştür. (Ni © Şark ve Avustralya ile münâkele, Kap yolunu takip edecektir, Kap mü. dafan nazırmm İngiltereyi ziygret e-| © derek Kap müdafaası könuşması| bu şayinlara renk vermiş bulunuyor. | MÜDAFAANIN ŞEKLİ Fakat daha sonraki düşünceler, na- zırlar tafafmdan yapılan tökzipler, İmparatorluk muvasalesinin bu şekli almıyacağını gösterdi. Çünkü Kap nluğu, tiöğret © filosunun keye düşürecek ma * İmpara.. torluğu Mısır, Filistin, Malta, ve Kıb risn müdafaası da üzerine almıştır. © Sonra Akdeniz, İngiltere için © bir kestirme yol değildir. Bundan © başka, İngilterenin sivil ve askeri asıl © hava yollarının en. hayati kısmlarin- dan biridir. İngiltere İle Amerika Hindistan, Avustralya ve Şark ara- sında işliyen hava yolları hep bura - dan geçer. BİR ZARURET Cenubt Afrika bu işe de iştirak et- © mekte ve bü hava hattımı, kendi mü- © dafassmm can damarı saymaktadır. ” Ohalde harp vukuunda Akdenizde Gcaret gemiciliği tamamile emin ol. giliz dönanmasile birlikte hareket et- mişti, Anlaşılan dominyonlar kuvvet. leri içinde bu işe ayrılabileni bundan ibaretti. Dominyonlar müdafaa hududunu aşan bir donanma ya sahip olan biricik ülke, Avustral dır. HAVA MESELESİ Fakat hava işleri bambaşkadır. Do- minyonlardan herbiri bir hava kuv. ivileude getirmektedir."Bütün bu kuvvetlerin bir tehlike mmtakasında | toplanması için hava üsleri ve kara| hazırlıkları lâzımdır. 1926 da verilen karar, bütün İm- paratorluk parçalarının el birliği ile müdafaaya iştiraklerini hazırlamıştı. İ Fakat bu el birliğinin temini, dış siyasa üzerinde karşılıklı anlaşmıya bakar. İngilterenin dış siyasası, sirf İ milli mahiyette otursa, İngiltere ken. | İdi'mili müdafaa kaynaklara istinat etmek mecburiyetinde kalır. O halde | İmparatorluk eczası arasmda iş be- raberliğini temin etmenin zaruri bir sartı, bütün o dominyonların İngiliz menafiini, kendi öz menfaatleri say- malarıdır, ” | | ——— irak, japon ve Alman sefirleri Mezunen Avrupada bulunmakta © © lan İrak Sefiri Naci Şevket, dün s8 © bahki semplon ekspresile şehrimize © gelmiş ve akşam trenile de Ankaraya gitmiştir. Irakın İstanbul baş konsolosu Kâ lâni ve konsolosluk erkân, Irak sefirini sabahleyin Sirkecide kar 'şılamışlar ve akşam da Haydarpaşa © da teşyi etmişlerdir. © Yapon sefiri şehrim'ide 5 © “Geçen hafta şehrimize gelerek An | » karaya giden Japonyanm büyük elçi ME Toşinkio dün sabahki trenle |” Ankaradan şehrimize gelmiştir. M. Toşinkio Haydarpaşnda Japon ya konsoloahanesi erkânı tarafından karşılanmıştır. Alman Sefiri mezun.. Almanyanm Ankara büyük elçisi Von Keller, dün sabahki trenle Anka radan şehrimize gelmiştir. Von Keller, Haydarpaşa garında İs tanbul Alman konsoloshanesi erkânı ve kolonisi tarafından karşılanmıştır. © Alman büyük elçisi birkaç güne ka der mezunen Berline gidecektir. Feshane Fabrikası | Sermayesinin en mühim kısmı Sü-| İmer Bank'a sit olan Feshane yünlü dokuma fabrikası, 1936 yılmı çok mlsait bir vaziyette bitirmiş ve bu yıl zarfında, geçen senelere nazaran İ çalışmalarında kuvvetli bir inkişaf kaydetmiştir. Fabrika 1086 nm Ilk 11 ayı zarfın» da 571.068 kilo yerli yapağı satım al mış, fakat Ohangarm mübayaası 236.725 kiloya yükselmiştir. Bursada kurulmakta olan Merinos yün iplik fabrikasından Kamğam ip-| tiği temin edilecek ve harice giden mü | him bir para tasarruf edilmiş olacak- | Feshane fabrikasmın yerli yapağı- 'dan imal ettiği iplik miktarı 500.000 kiloya çıkmıştır. Bu milddet zarfm- da fabrika ipliğinden kumaş imali © 2 artışla 548.448 metreye, Avrupa ip- Uğinden kumaş imali ise © 37 artış la 205.661 metreye yükselmiştir. Fabrika 90424 liralık battaniye yapmıştır. Ayrıca fabrika 56.548 li- talk kilim de imal etmiştir. Bu suretle imalât yektinu 1.870.213 Wrayı bulmuştur. ni vereselerine yardım cemiyeti kong İ resi dün belediyede toplanmış, yeni i dare heyetini seçmiştir. Yapılan intihabatta relsliğe mua vin Nuri, âzalıklara İktisat müdür muavini Belit, mümeyyiz Hikmet, memurlardan Halil; Mürakipliğe lev. sem. müdürü Fimin-. Zalri, sanilmislar dir, Bündafi sonra ölenlerin akrabaları | na değil, sadece karı ve çocuklarına fından kapattırılacaktır. Kaptan ve Çarkçıların Muayenesi İstanbul Sıhhat Müdürlüğüne ge len bir emirle, liman yasıtalarında salışmakta olan, bütün kaptan ve, çarhçılarm ümümi bir'sıhhi musyene den geçirilmesi bildiriliniştr. Sıhhat Müdürlüğü bu erari deniz saret müdürlüğü ile Liman idaresi ne bildirmiştir. tır, Tuz fiyatları yeniden inecek Avrupa tuzlalarında tetkiklerde bulunduktan sonra şehrimize dönen İnhisarlar - Tuz İşleri Müdürü Cavit hazırlamakta olduğu raporu bugünlerde Vekâlete gönderecektir. Raporun tetkikinden sonra tuzlalarımızda yakında yeni modem tesisat yapılmasına başlanacaktır. ŞİRKETİHAYRİYE BİR CEMİYET TESİS ETTİ Şirketi Hayriye İdaresinin yerinde vE 50 yeni bir teşebbüsünü menimuniyetle | çıkardığı ilk sofra tuzlarını piyasaya haber aldık. İarzötmiştir. Fabrika şimdilik bütün Şirketi Hayriye “Boğaziçini seven. | Türkiyeye yeter miktarda İstihsal ya ler cemiyeti, ismi altımda, mevzuu pacaktır. Satış arttığı ve yahu ta ha çok ince dülgünülmüş mesai progre- |ric Uracat imkânları ekle edildiği mını ihtiva eden bir cemiyet kurmuş tur, Bu cemiyetin nizamnamesi Şir. Böylelikle hem tuz istihsali fazla laştırılacak ve hem de istihsal fiyat yet bu şekle girdikten sonra tuz fi yatlarında yeni tenzilâtlar da yapıla caktır. İnhisarlar idaresi İzmirdeki Çamal laştırabilecektir. İTürk sigaralarının imali ve satışı için muavenet yapılması kararlaştırılmış | İ Nahiye Müdürlerinin Maaşları ları mühim gurette azalacaktır. Vazi | tı tuzlalarnda kurduğu fabrika ile| takdirde fabrika istihsalatmı fazla”) nel, Çekoslovakya ve İngiliz reji ve &i gara fabrikalarile anlaşmalar yapa caktır, Bu suretle bu memleketlerde Kimsesizler Yurdunda Geçen Hâdise Galatadaki Kimsesizler Yurdund8 çıkan hâdiseden sorirâ muallim, tale İnşaası müdürü bu yurda haddizatında dejte” nere çocukların kabul edildiğini ileri süre» rek bu talebi kabul etmemiştir. Onun üzerine muallim keyfiyeti Maarif mü İdürüne ve Valiye şikâyet etmiştir. İ Maarif idaresinden iki müfetüğ tahkikata el koymuştur. Maamafili meselede talebenin tardını icap ettir? cek bir hal görülmemektedir. Tahki kat iki güne kadar neticelendirilecek tir, teşkilât kurulması temin edilecektir. İleride bu şekilde teşkilâtlar diğer Av rupa memleketlerile Amerikada da 7 aktır. Limitet şirketi İnhisar B oeğğnözl / YERE eri erer erğeeseme- ya — eme sahip olmalarını temin için büyük bir | proğram hazırlamaktadır. Bundan sonra harice yapılacak ihracat ya Lİ girketi tarafından yapılacak, yahut sıkı surette kontroldan geçiri ecekir. Artacak Dahiliye Vekâleti merkez ve taşra teşkilâtmı hazırlıyan komisyon; üçün ci) sınıf e müdürlerine 25, ikin- ci smif müdürlere 30, — birinci sınıf nahiye müdürlerine de 3ö lira asli maaş Verilmesini kabul etmiştir. Kaymakamların maaşlarına şimdilik bir zam yapılamıyacağı tahmin odil- mektedir. KÖMÜRLE ZEHİRLENDİ Galatada Nazlınm hanmda odaei- ik yapan Hasan, niangalına koydu * İğu yanmamış kömürle zehirlenmiş | vaziyeti tehlikeli olduğundan Beyoğ» | lu hastanesine kaldırılmıştır. Kumar Oynarken Tutuldular Maliye Vekili K Avrupaya Gitti Maliye Vekili Fuat Ağralı, dün sa bahki trenle Ankaradan şehrimize gelmiş ve Perapalas oteline inmiştir. iğ Maliye Vekilimiz rallataz olduğu için | ç çelatada Mühittinin. Topbaneli tedavi edilmek üzere dün akşamki | yağ yelerinde kumas oynandığı tesbit İekspresle Viyanaya gitmiştir. edilerek cürmü meşhüt yapılmış, 9 | yuncular da yakalanmışi İ G.Saraylılar Cemiyeti mananın ket idare heyeti tarafından dür) tas. dik muamelesi yapılmak üzere İstan bul vilâyetine takdim edilmiştir. ” Şirket bu son sene İçinde girin Bo- ğanmızın yükselmesi hususunda gös terdiği gayretlere, böyle bir cemiyet tesisine önayak olmak suretile daha samimi sürette sarıldığını ispat et miş oluyor. Yeni kurumun muvaffak olmasını candan diliyorüz. | Mübadelesine Başla- nacak Tahviller Cümhuriyet Merkez Bankasında mübadelesine başlanacak olan tah- viller için Ankarada henüz bir tali matname hazırlanmamıştır. Müba- delenin ne suretle yapılacağı hakkın- da 26 şubat 937 tarihij çesmi gazete" de kanunun icabatı gösterilmiştir. Ticaret Odasının Üç Aylıklar Başladı | Hazırladığı Rapor Üç aylık yetim, dul ve tekalitlerin Istanbulun müstakbel imar plânı maaşları dünden itibaren malmüdür | yapılmadan evvel şehrin iktisadi ba likleri şubelerinde ve emlâk eytam kımdan alacağı vaziyet hakkmda Ti caret Odasınm mütaleâsı sorulmuştu. bankasında dağıtılmaya başlanılmış). Oğa murahhasları tarafından ta tar. gırlânan rapor belediye, riyazeline ve m İ pilmiştir. Rapor iktisat ve imar mü miz içinde kendine temin etmiş oldu-| dürlükleri tarafından tetkik edilmek ğu şerefli mevkii her gin biraz dahs | tedir. Bu tetkikat çehirtilik mütehas takviye edecek bir muvaffakiyetle çar | sısı Prost gelinciye kadar bitirilecek. Feshane fabrikası, milli endüstri- Uşmasma devam etmektedir. tir. Kongresi Toplandı BİRKAÇ Galatasaraylılar Cemiyeti, dün Be SATIRLA yoğlundaki binasında senelik kongre halil ini akdetmiştir. Dünkü toplantıda a ebe ölme eler edeni b iye gi lunan cemiyet ikinci reisliğine | Fransız Alman ve Polonyalı tayy#” | İnhisarlar İdaresi fabrika mildürü Sa | yeciler, dün Atinaya gitmişlerdir. im Pamir, yedek âzalığa dn RASİN 59 | amana | gilmişlerdir. NE ——— LR Bugünkü Hava: DEĞİŞİK Bugün hâya, sureti umumiyede. bulutla olacaktır, Orta Anadolu ile şark mıntakasın. da bafif yağış ihtimeli mevcuttur. Karade- niz sahil mıntakası sakin olacaktır. Akdeniz kıyılarında hararet derecesinin artması muhtemeldir. a Dünkü hava Dün barometre 158 milimetre, hararet en çok 14, en az 3 santigrat olarak kaydedi)- miştir, Rüzgâr, şimal bir süratle esmiştir, Hava açık geçmiştir. 1353 Rumi 22 Şubat 1225 18,07 4AT Güneş: 6,26 — Oğle: İkindi: 15,38 — Akşam: “Yatsı: 1937 — Imaâk: