21 Temmuz 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Marconi kendi icağ ottiği makinenin başında ” Telsizi İcat Eden Meşhur Âlim Marconi Altmış Üç Yaşında öhreti bütün dünyayı tutan büyük fen adamı Marconi de öldü. 1874 yılmın 25 Nisanmda do- ğan Marconi 63 sene yaşamış olu- yor. Babasi Italyan, anası Irlandalı ve ailenin de ikinci çocuğu idi. Bo. lonya, Floransada tahsil gö- ren Marconi, çocukluğunda her. seyden fazla fizik ve elektrik me- Taklısı idi, 1895 te elektrik mevce- lerile bir telgraf sistemi kurmak imkânı kafasma iyice yerleşmişti. Zeten elektrik mevcelerinin mevcu. diyeti, 1864 te Clerk Maxveli ta- rafından bilriyaziye ispat olunmuş, daha sonra Hertz, Oliver Lodge, Righi vesaire tarafından tecrübe. lere vesile olmuş, Londra ile baş- ka yerlerde elektrik mevcelerile tecrübeler yapılmıştı... Fakat Mar- coni telgraf muhaberatı usulünde yeni bir inkılâp yapan ilk ameli va- sıtaları bulmuştu, arconi 1805 senesinin yaz mevsiminde Bolonyada ha- malikânesinde bir - takım tecrübeler yaptı. Bu tecrübe- ler iptidai âletlerle yapılmış olduğu halde Marconiye çok mühim neti. celer vermiş ve bir millik - mesafe içinde muhabere tesi mişti, En mühim ilerlemeyi.elektrik mevcele. rinin mürsileleri ve ahizeleri te. min etti. Bunun üzerine cd ibtiranm sr düşünen Marconi, Italya hükümetinin alâ. kasını uyandırmış, fakat umduğu ği için Imgiltere. ve tecrübelerini orada gitmiş Derletmişti. İngiltere posta Idaresi bu tecrü- belerle alâkadar olarak Marconi- min muvaffakıyetini tanıdığı halde haik haberlerin telsizle gönderile. bildiği hakkmda söylenen sözleri gülünç buluyordu. 1897 de gemilere, ve gemilerle kara arasındaki kısa mesafelere ha- ber gönderilmek üzere 1897 de bir kumpanya teşkil edildi, Marconi bir taraftan cihazlar üzerinde tâdi. Jüt yapıyor ve Atlas Okyonusunu telsizle aşmak için çalışiyordu. Marconi âletlerini iyice ilah et. tikten sonra İngilterenin Cornvall vilâyetinde Poldhu istasyonu ile A- merikadaki Nova Skotia'da Kap Breton istasyonu kuruldu. Iki is- tasyon arasındaki mesafe 5000 ki, Jometreden fazla idi. Marconi beş #ene devam eden çalışmadan sonra Atlas Okyanusu üzerinden telsiz muhabereleri göndermiye muvaf. fak oldu, M arconi 1808 senesinde ilk tel. siz telgraf cihazmı kotra ya. rışlarında kullanmıştı. Ayni sene Ingiltere Veliahtinin yatma koydu. fu bir cihazla yatta basta tan veliahtin vaziyetini Kraliğe Viktor- yaya bildiriyor ve bü suretle işleri- ni ve muvaffakıyetlerini wütemadi- yen İlerletiyopdu. Fakat Marconi, hâlâ muhalefet. le ki kta ve bir sürü mua rızın buriyetini hissetmekte idi. riyle savaşmak mec- Fakat bu sıralarda ticaret İşlerinde telsiz muhaberatmdan istifade edilmesi kati muvaffakı ni temin etmiş ve muarızlarını susturmıya kâfi gemişti. 1904 senesinde gemiler arasında telsiz muhaberesi imkân dairesine girdi. Bugün biribirinden binlerce kilometre mesafede bulunan ge miler telsiz sayesinde, her yerle İF tibatlarını muhafaza etmektedir. ler. Öldü İnönünü T . » aziyetleri Ankara, 20. (AA) — Büyük âlim Marconi'nin ölümü eninase, betiyle, Reisicümhur Atâtürk ta- rafından Marconi ailesine © ve Başvekil Ismet Inönü tarafından Italyan hükümeti reisine ayağı. daki telgraflar çekilmistir; Ekselâns Benito Museolir i, Italyan hükümeti reisi, Roma Büyük Marconi'nin ölümü bi- tün medeniyeti yasa koymuştur. Vatanlarınn en acı o hissesi; aldığı bu yasa citmhuriyet hükü- metinin samimi surette iştirak etmekte bulunduğuna emin otma- ? larmı ekselânsınızdan rica ede. İ li i ISMET INONU Marconi ailesi, Roma Bütün insaniyet, uğradığınız kaybı act bir surette hissetmel tedir. Bu elim felâkette büyük Mareoni'nin hatırasına karşı mi. teheyyiç — tâzimlerimle beraber bütün sempatimden emin olmunı- zı rica ederim, KEMAL ATATURK ; | 1909 da batan Republic gemisi- nin gönderdiği telsizi alan gemiler, derhal yardıma koşmuslar ve bu sayede gemideki yolcular kur- tulmuşlardı, Bu muvaffakıyet tel- siz telgrafm kıymetini kat kat ar- termiş onu bütün dünya ya tanıtmıştır, Bunun üzerine hü- kümetler gemilerde telsiz cihazi nm bulundurulmasını kânuni mec. büriyet haline koymuşlardır. ve üyük harp senelerinde or- dular ve donanmalar tel- sizden çok mühim istifadeler te- min ettiler. Ordular ve donanma- | lardan başka tayyareler vasıtasile de telsiz muhabereleri o yapılıp dan istifade Merconi, büyük İtalya telsiz sistemini idare etti, Marconi, bu işi başarmakta gös- terdiği muvaffakıyet yüzünden İ talyan telsiz sistemini idare etti, Markoni, bu işi başarmakta gös- terdiği muvaffakıyet yüzünden 1- talyan âyan meci âzalığına ta. yin olurmuş ve 1909 da Nobel mü- küfatımı kazanmıştır. Marconinin bu Keşfi, hiç şüplie yok &i, dünya- nm en büyük keşiflerinden biri- dir. Ve bu sayede Marconi en bü- yük muhterilerden biri olarak anı- lacaktır. bu | Atalürkün | 24 Saatte 27 Yeni Tifo Vakası Tifo salgını devam ediyor. Son 24 saatte tifoya tutulanların sayısı 27 bulmuştur. Belediye, Kırkçeşme İletilerek dezenfekte edilmesini zmu- Ivafık görmüş, bu hususta sular ida- resine emir vermiştir, Diğer târaftan açık lâğımlara, meora ağızlarına ve diğer pis yerlere ilâçit kireç dökülme sine başlanmıştı Tifo gibi bulaşık hastalıklarm geç. mesinde ezik ve ç ezik veya çürük yaş meyv& . satışını yasak etmiştir. Bu emrin tatbikine dün başlanılmış ve ilk olarak yetmiş kilo dut imha edilmiştir, Ayrcğ, &- çıkta satıldığı için 64 kilo “ekmek müsadere edilmişti İktisat Vekili İzmirden Döndü İktısat Vekili B. Celâl Bayar, Ya- İnmda siyasi müsteşar B. Ali Rıza, İş ve Ziraat Bankaları umum müdürleri olduğu halde dün saat 16,30 da İzmir den şehrimize gelmiştir. B. Celâl Bayar, buruda bir hafta kadar kalacak, bazı tetkiklerde bulu- nacak ve bu arada benzin şile de meşgul olacaktır. Benzinin Yeni Fiyatı Bugün Belli Olacak Benzin ve petrol fiyatlarınm tespi- ti İşi ile meşgul olan komisyon, dün sabah ta toplanmış, bir fiyat raporu hazırlamıştır. Bugün, İktisat Vekilinin reisliğinde bir toplantı yı pılması ve kat'i fiyatlarm tespiti muhtemeldir. Yeni fiyat eetvelinde nakliye ücretleri de hesaplanacak, benzin ve petrolün memleketin diğer mmtakalarında kaça satılması lâzım» geleceği tespit edilecektir , Tietrent Ül Yeri MER een “yarat fiyatlarında geçen hüfta yapılan tenzilât miktarmı bir tamimle vilâ-| yetlere bildirmiştir. Bu listeye göre petrolün kilosun- dan eskiye göre sekiz, küçük teneke- sinden 32,25, bülyük tenekesinden 119 çift tenekesinden 238, benzinin kilo- gunden 10,50, litresinden 7,70, tene gift tenekesinden ktir, kesinden 132,75, 265,50 kuruş indir Çalınan Saat Bulundu | İ Romanya tebaasından Miştl adin- da biri, polise müracaat ederek ak ın saatinin ndığını bildirmiştir. Polisin tahkikatına göre, saati 15 ya şmda Bürhanm çaldığı anlaşılmış ve sant müsadere edilerek sahibine veril miştir. Parmaklık Karnına Battı Heybeliadada Taşçılarda oturan jndarma kumandanı B. Nazminin küçük çocuğu Ayhan, demir parmak irk üzerinde oynarken yere düşmüş, İve Halkelı suları hazinelerinin temiz. k yemişlerin de | Amil olduğu görülmtştür. - Belediye, / ! A 4 Adalar iskelesine yanişmak $ da Kadıköy'vapura da 46,10 * 4 Postasin yapmak üzere E- 4 minönü cihetinden hareket j # etmiş ve vapurlar, açıkta bir- 5 denbire | karşılaşmışlardır. Tehlikeyi gören kaptanlar, # 4 stop ederek ikinci bir kaza- 4 nın önüne güçlükle geçebil- / # mişlerdir. / Cama -—. Kedi Başına Beş Kuruş Belediyenin emri Üzerine sokaklar da dölaşan sahipsiz kedilerin öldürül mesine dün akşamdan itibaren baş” lanmiştır, Kedileri öldürüp en yakız Polis karakoluna teslim edenlere bi- ver makbüy verilecek, beher kedi için de beşer kuruş ödenecektir. Dün şam İstanbal, ata ve Beyoğlu Ba sivri parmaklıklardan biri karnıma | likpazarlarında haylı kedi öldürül batmıştır. müştür, irdenGelenMahkümlar Mahkümlar vapurdan çtkarılıyorlar Dün İzmirden İzmir vapurile İstan. İbula 131 ağı cezalı mahküm gönde rilmiştir. İstanbul hapisanesinden de Bursaya 200 mahküm gönderildiği için gelen mahkfmlar İstanbul hapi- sanesine misafir edilmişlerdir. Dün Adliye Vekâletinden İstanbul müd-| delumumiliğine gelen bir telgrafta bu mahkümların şimdilik İstanbulda kalacakları bildirilmiştir. Diğer yer- lerden gelecek mahkümlar da burada toplandıktan sonra bunlar İmralı ve Edirne bapisanelerine gönderilecek- lerdir. de 9 İolarak Orgeneral Fahreddin Altay K e. e Mi 3 5 >») balli La" çaktı ve: “—Mazide birçok kahramanlıkları na şahil olduğumun 150 uncu alaj aslam alma Mi çe kia, dan Atatürk namına bu bayrağı tes lim ediyorum, Bu sancağın gölgesi altında büylik zaferler kazanacağını- za şüphemiz yoktur, Kutlu olsun,,, Diyerek sancağı alây komutânı Albay Salih Erkuş verdi. İ Alay kumandanının sözleri Bundan sonra, kürsüye çıkan Al bay Balih Erkuş şu hitabede bulun du: “— Bugün alayımızm hiçbir za- man unutamıyacağı büyük bir bay- ram günüdür, Ulu Önderimiz, kah- vâman ulusumuzun Büyük Komuta- m ve Başbuğumuz Atatürk nâmma, Orgeneralimizin elile güzel sancağı teslim aldık. Bu bizim için en büyük bir bayramdır. Alayrmız heyecanla Girpinıyor. Alayımız bu sancağı dai- İma yükseklerde delgalandıracaktır. Milletimizin ve Atatürkümüzün vedi- ast ölan bu bayrağı hiçbir zaman hiç- İbir düşman elimizden alamıyacaktır. Dalma kuvvet kaynağı olan Atatlir. ke ulay nimma derin minnet ve gük- ranlarımı arzederken ona ebedi bağlı lığımıza andiçeriz.,, Bundan sonra alay bir geçitresmi Yaptı ve böylece törene son verildi. Hamidiye Döndü Karadeniz limanlarını ziyaret eden Hamidiye mektep gemisi, dün lima- tumıza dönmüştür. Gemi, Heybeliada Önünde demirlidir. Geminin içindeki Deniz Harp talebesi, Heybelide me- rasimle karşılanmıştır. / lerini de kontrol edocedetir. TAN —— dc — . 7-987 Dünkü merasimde yeni alay sancağı ve alay komütanı .. . : a Dün Bir Piyad ) Bir deniz yale Al Dah ! Kazası ayımıza iYaha Sancak Verildi.“ , Atlatidı ; ancak Verıldı İİ Dün yine Akayın Burgaz / Dün, Taksim stadyomunda 189 uncu piyade alayınız ş ve Kadıköy vapurları bir 4| simle yeni sancağı verildi. Törene tam saat 17 de başlandı. , çarpışma tehlikesi geçirmiş- # | raman alayımız daha evvel stadyoma giderek yerini almıştı. 4 lerdir. Hâdise şöyle olmuş- j sonra Örgeneral Fahrettin Altay, General Cemil Cahit, Gen â tur: j Osman Tufan ve birçok büyük rütbeli kara ve deniz subay! İ Dün Adadan kalkan Bur. â! da stadyoma gelmişlerdi. İ gaz vapuru, 16,10 da lima- 0| Stadın balkonile tribünleri kala. — —— — ç na gelmiş, Sarayburnımu ( | balik bir balk kütlesi tarafından iş- S geçtikten 'sönra' Köprünün 4 | gal edilmişti. Hazırlanan kürsüye ilk Birkaç Satırla elediye taftiş' Mdbeti, vi” . iraat Vekâleti siyasi A Mardin Saylavı Bay Alİ şehrimize gelmistir. Siyasi mir dört beş gün kadar kalarak id redeki orman mektebinde te! yapacaktır, * | stanbuldaki kanalizasyon anı üzerine alan Alma” * setin umumi müdürü Müller, dör rimize gelmiş, şehrin kanatizasf"iği sisatı hakkında belediye fen İ dürü ile konuşmuştur. . alata Kulesi dibindeki Kuleden Şişhaneye lun İnşasına başlanmıştır. . B elediye fen işleri müdürü dün Elâzizden dönmüş! Ni Ak * rak Başvekili Hikmet Beyin zevcesi, eski larımızdan merhum Mehmet şanm lazi Bayan Hacerle rimize gelmiştir, amallığın . kaldırılmasiy!e H şıldığı için nerelerde iel rulacağı ve vinç konacağı belediyece bir kroki hi ki e 21 Temmuz 85| ÇARŞAMBA | Yeşilköy meteoroloji istasyonun- dan alman malümata göre, bugün su reti umumiyede gökyüzünün az bu- Tatlu olması, rüzgârların şimal isti- kametinden orta kuvvette esmesi muhtemeldir, Dünkü Hava Dün, hava kısmen hafif bulutlu geçmiş, barometre 755,3 milimetre, hararet en çok 31, en az 22 santigrat ra İTinei ay İ Arabi 1356 | Cemaziyülevvel: İGüneş: 4,46 — Öğle: i Yatsı : 2132 — İms olarak kaydedilmiştir. REEL # mumiyetle şimali şarki İ# den orta kuvvette esmişti