18 Temmuz 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

Ecnebi 2000 Kr, 1500 Kr, GUNUN MESELELERİ yrman İşlerinde «zife Programı Yazan: Feyzi ERKİN amda Ziraat Vekâletinde ke- Kühim, toplandı. Memleketin en İş mevzuu olan orman İşi Mae rar, Keresteci veya fabri- ta, © demek, tahtadan para kaza - Ne mayo sahibi demektir. Or - Gan Yurt işidir. Bunda kereste - ede kereste veya ağaç kul- Bi da dinlemek gerektir. izde orman işi diyince en evvel gelen ihtiyaçtan: 1 Ambalaj kerestesi > Maden direği 1 gravere ihtiyacı Yapı veya inşaat kerestesidir. kerestesi; Şeker sandı- ma fabrikalarının ambalaj İncir zim kurumu ve kutu ihtiyacıdır. Bun- here, tiddi Yurt meseleleridir. Şe- İt kuruş zam elbette sandıktan F » Üzüm ve inciri ihraç et- İçin kutu işini halletmek * Köylü mahsulünü iyi şera Miz ak için sandığın ucuz ve te. *; gi 89! İdımdır. Avrupa kereste ia pla #ibi ayni zamanda da ku- X kazanan köylünün na Zârar vermektedir. ine ti başarmak, için ba maddele- Mak ye lerile bu işi başar - İe yiye Mİ klir zammetmeden vari. tak Hazar. ladan direği im a gör “ireği ihtiyacımız hiç şa- Körü miyecek kadar mühimdir. *tağı ,,, Memleket dahilinde her bem yy Mili; hem ormanlarımıza, Petin Mağa Tâzımdır. Medeni - Hür sarti kül ölçüsünden biri de kö kan, alez: Kömürü çok ya - Ti ney, , Elden milletlerdir. Kömü- Mak ye yek için direği ucuz bul- Müraak Ma resmi bile al- iç ek kömürü istihsalâtını Etibanı, biricik âmildir. Bu iş ani ve İş Bankası müşte - bağı a alarak bu işi kökünden ei Vasi orman parçala- Mülkün, e tahsisi bu İş için en La * azı İşi yurdumuzun her şube- ük, er görülen demiryolunun tiyacıdır. Bu işin halli hem ve eeinlare. Mei rin en de o ları 7 0 nisbetinde bulunan kayın Başalan güzel sarf yeri yok- ni da kolay ve ucuz tedarik Nafia Vokileti - Devlet de He k vazife alarak bu işi yap- İşte de para kazanmayı yalnız çürüyen kayın a- i Şart yeri bulmak memleket “maye olduğu kadar de - may GÖRÜP dişarı para çı - kia iktisat işimizin başı — 4 m £ in Ve İnşa, Di at kerestesi de ştiph hin Matılmalıdır. Bu ii Hirasi T vakit temin edebilir. Urdgg k Döstermek suretile uzak yer Vömek, iş va hatti parasız ormun İşin yegâne hal çaresi - Sene evvel kereste 20 lira- taş sa satılıyordu, Bugün mev - ereste fabrikatörüne he is a “heri mite indirmiye © kâfidir. alara hile istemez. köyü i# ra İnce mal imalini hı - Yesaitile kaba mal ima, Ormanlarımızda | umum müdürlüğü | Büyük Avrupa memleket- leri, bugün, hummalı bir ha- va silâhlanması yarışına gir- miş bulunuyorlar. İspanya ve Çin inden alınan son dersler, hava silâhlarının oy- nadığı büyük rolü bir defa daha ortaya koyduğu için, İ- talya, Almanya, Rusya ve İn- giltere olanca kuvvetleri ile hava ordularını takviye edi- yorlar, Aşağıdaki yazıda bu dört memle ketin, hava kuvvetlerini ve hava or- dularının nasıl tensik edildiğini göz den geçireceğiz? italya: ın bugün 1800 tanesi I hattı harp tayyaresi olmak ü- zere 2000 uçağı vardır. 1939 da da- ha 1800 birinci sınıf tayyare daha yapılacaktır. Avcı tayyareleri Fiat ve Breda markularıdır. Bombardıman tayya- releri de saatte vasati 440 kilo - metre kesen seri Flatlarla 430 kilo metre giden Savoyalardan mürek- İtalya tayyare sanayiinde, mele olarak 45 bin ki- & küllanılmaktadır. Buylar. hafta baz Sail 50 2G anat ep ATAK: maktadırlar. İtalyan hava filosu, muhtelif fir kalara ayrılmıştır. Son Sicilya ma- nevralarında bu kuvvetlerin beheri ri 1000 kilo bomba atan ve 2000 ki- lometre sahai faaliyeti olan ve saat- te 400 kilometre yol alan yüzlerce âletle mücehhez oldüğu anlaşıl- mıştır. İtalyan mütehassıslarınin iddia - sına göre, bir harbin herhangi anın- da müdahale edilebilecek olan bu kuvvet, tıpkı bir deniz harp filosu veya bir kolordu asker gibi tek kü- manda ile Idare edilmektedir. Yine ayni mütehassıslar Avrupada bu na benzer bir kuvvet mevcut olma- dığı kanaatindedirler, Rusya: | üs hava filosü, 700 tanesi sa | atte 450 kilömetre gidebi « İ len 900 avci ve saatte 420 kilomet | re giden 500 bombardıman, 800 a- ir bombardıman, 1200 hafif böm- bardıman ve hücum tayyaresinden, 750 keşif uçağından mürekkeptir ki; uzak şark kuvvetlerile beraber 3000 tanesi birinci sınıf harp tay « yaresi olarak ceman 4500 uçaktan ibarettir. İmalât 935, 936 ve 937 de sene de 3500 - 4000 adede varmıştır. ini düşünmek tetkike değer İkinel meselelerdendir. Bütün bu işlerin halli için yalnız fabrikatörleri değil müstehlikleri de toplamak onları da dinlemek lizim- dır. Bilhassa yaş üzüm ve inciri kolay sattırmak İcin ambalaj masrafının çok olması lâzımdır. Maden direği - nin temini çoğalması istenilen kö - mlir istihsaline engel olacağı gibi ucuz kömür ucuz direkle temin edi- lir. Demir traversten daha aşağı fi- yatla ağaç travers almak orman mem İeketi sayılan memleketimiz için el bette lüzimdır. / Bütün bu işlerin kâra tahammülü yoktur. Bunların kri üzümden, in - cirden, kömürden, nakliyeden te - min edilecek ve umumi hesaba giren kâr işidir. Dört Büyük Avrupa Rusya: Almanya: Am tayyare hazırlığı bilhassa Fransa için endi- şelere yol açacak şekildedir. 1935 te kurulmuş olan hava ordusu he - nüz üç yaşındadır; Fakat ilk inşa- öt plânı mucibince yapılması lâ - simgelen 3000 harp tayyaresi bit- miştir, 938 de bu adet 4000 4 geçe- cek 939 da 50004 bulacaktır. Alman: tayyare fabrikalarında ie vardir. Bügün Alman ordusunda sürati 400 kilometreden fazla 1800- 2000 uçak mevcuttur. Alman sanayli, sürati 400 den fazla olmak üzere ayda 400 tayya- re çıkarır. Bu miktarın harp halin de 10, hattâ 15 misli arttırılabilme- —— Hava Kuvvetleri Yekünu 4500 Ingiltere :280 Almanya: 3000 Italya: Devletinin Bugünkü si için lâzımgelen tedbirler de an mıştır. Almanlar bilhassa gerek avci. ge rek bombardıman - tayyarelerinde 400 kilometre sürati dalma esas © larak tutuyorlar. (109 Messers »- ehmidt) markalı avci tayyareleri taşıdıkları mötöre göre 460 veye 510 kilometre gidebiliyorlar. Bombardıman tayyareleri 400 - 430 kilometre ucmaktadı Almanların tay, na mühimdir. Yüksek -ve-orla irtifa lar için 88 milimetrelik, orta alçak irtifalar icin 37 ve 20 mili- metrelik Flak silâhları İspanyol har binde terisini göstermiştir. Avru- padaki tayyare müvazenesini boza- cak olan Alman gayretinin ehem- 4MUVAFFAK FX. YOLMANIN SIRRI» ocuğunuza bir meslek seçe- ceğiniz zaman onun karak- terini tetkik etmeniz icap eder. Çünkü mesleğin karaktere uygun olması. muvaffakıyeti | hazırlıyan âmillerdendir. Çocuklar üç tipe ayırt edilebilir ler (1) Medperestler (egoistler) (2) Başkalarını da sevenler (Altrtist) ler ve Supra-Sosyal'ler, Egoistler : goistler her şeyden fazla kendilerini düşünürler. Baş kaları her ne yaparlarsa yapsın - lar, o yalnız kendi ilerlemesile alâkadar olur. Şayet bu çeşit ka- rakterli olan kimse üstelik zeki ise, muhakkak ki, muvaffak olur. Fa- kat arkadaşları arasında sevil - mez, Aliruistler ; B aşkalarını sevenler, arka * daşları arasında çok mak - bul olurlar ve âmirleri tarafından saygı görürler. Bunlar orta zekâh da olsalar muvaffak olurlar veyâ işlerini yürütürler. Böyleleri boş vakitlerinde başkalarına yardım- dan zevk alırlar, Amirlerine müfit olurlar ve dai- relerinde başkalarının sıkıntı yü- zünden bıraktıkları işleri yapmayı da üzerlerine alırlar. Supra - Sosyaller : B u çocuklar Sosyal İşlerden zevk alırlar. Fakat bu üç ti Çocuğunuzun Mesleğini Nasıl Tayin Etmelisiniz ? pin her birinde zekâ derecesine €- bemmiyet vermek lâzımdır. Bu ço cuklara seçilecek meslek karakter- lerine ve zekâlarına uygun olursa daha çok iyi olur. 1 — Egoistler için hükümet me muriyeti, bankacılık, muhasiplik, ticaret, ziraat, kâtiplik, berberlik gibi işler çok uygundur. Bunlar bizzat idare edecekleri işleri daha fazla severler, Çünkü daha başka- larının İradesine eğilmekten hoş- lanmazlar. ? — Altruistler için doktorluk, avukatlık, satıcılık, hastabakıcılık ve her içtimai iş muvafıktır. 3 — Supra-Sosyaller için kâşif. lik, güzel sanatler, aktörlük, musi- kişinaslık, ve bunlara benziyen ve fedakârlık istiyen içtimai işler uy- gundur. Bunların kafaları ve sıhhatleri sağlamsa, liderliğe o mamzettirler. Belki bunlar servet kazanamazlar ve bahtiyar olamazlar fakat kendi- lerini bulmktan ve yapacakları işi yapmış olmaktan hoşmut olurlar. Bu üç temayül de herkeste var- dır. Fakat içlerinden biri ötekine hâkimdir. İnsanların çoğu kendilerini muhi te göre adapte de edebilirler, Fa- kat, gençlik insanların isyan ça- Kıdır. Ve bunları boyun eğmiye a- Yıştırmak doğru değildir. © Bir çocuk bir işe girdikten sonra memhüun olmazsa. iş sahibi ile konu şarak ona uygun bir iş bulmak fe. na olmaz. Pisikoloğ İngilterede, hava ordusu için inşa edilmiye başlanan son sistem harp tayyarelerinden birisi Hava Sılahlanması yarışı miyetini anlatmak için bu uğurda sarfedilen parayı tayin etmek lâ- zımdır. Pek müşkül şartlar içinde yapılabilecek bir tahmine göre, Al manyânın 936 ve 937 de bu uğut- da senevi 20 miyar frank sarfetti- ği zannediliyor. İngiltere : Av hava silâhlanmasının kendi emniyetini tehlikeye düşürdüğünü gören İngiltere, ha- va kuvvetlerini Almanyanınki $€- viyesine çıkarmıya karar vermiş- tir. İngiltere hava bütçesi senede 16 milyar franktır, 1935 senesine na- zaran 1938 başında İngiliz harp tayyarelerinin adedi 500 den 1500 © çıkmış yani üç misli olmuştur. 938 ilkbaharında 1830 yi bulmuş ©- İan bü miktar 1939 da 2500 ola- caktır. Deniz aşırı tayyare kuvvetleri i- le beraber bugün İngiliz hava fi- losu 2600 uçaktan mürekkeptir. Tayyareler artarken filoların sde- di de 52 den 123 € Şıkarılmışlır. ingılz heava kuvvetleri çirat ve zabit adedi de 35 binden 70 bine çıkarılmış, 4500 yeni pilot kayde dilmiştir. İngiliz tayyare sanaytinde nafta- da 46 - 48 saat calısan 90 bin ame- le vardır. ©, BİGADA: Köylüyü Kahve- den Kurtaran | Bir İlkmektep Biga (TAN) — Yeşil bahçeleri ve derlitoplu seksen evile çok bakımlı bir yer olan Canpazar nahiyesine bağ lı Karıkoca köyü mektebinin muhi- tine pek faydalı bir müessese olduğu görülmektedir. Üç dershaneli olan mektebin üç senedenberi muallimli » Bini yapan M. Ali Turan köylüye o- kuma zevkini tattırmış, onları kah- vehane hayatından kurtarmıştır. Kö- yün havadar bir yerinde yapılmış 0- lan mektebin yanına bir de muallim evi ilâve edilmiştir. Mevcut 60 tale- be, aralarında Kızılay ve Hava Ku- rumu teşkil etmişler, geçenlerde top ladıkları 555 kuruşu Hava Kurumu na, 400 kuruşu da Kizılay Kurumu- na göndermişlerdir. Mektepten şimdiye kadar 54 talebe mezun olmuştur. Bunlardan bazıla- rı daha büyük mekteplere gönderil. miştir. — — SIVASTA : Kuraklık Tehlikesi Kalmadı Sıvas (TAN) — Kuraklık tehlike si geçmiş, son günlerde gerek şehri- mize ve gerek civar köylere yağ - mur yağmıştır. Bu yılki mahsulün de geçen senelerdeki gibi verimli olaca- ğı umuluyor. Stok mevcut olmasına rağmen ha ziran İçinde buradan buğday ve ar. pa sevkiyatı olmamıştır. Ham deri piyasasıgünden güne gevşemekte » dir. Yumurta piyasası da İsteksizdir. Haziranda ancak 39 büyük sandık yumurta ihraç edilmiştir. ETİ Dahildeki Düşman, Hariçteki Düşman Yazan: Sabiha Zekeriya Sertel Hikimin önünde oniki, on üç yaşlarında bir çocuk getiriyorlar. Suçu eroin kullanmaktır. Hâkim kendisine mutat sualleri, kokaini nereden, nasıl bulduğunu soruyor.Ço cuk bir ane kadar sorulan suallerin cevabını veriyor, fakat bir an geli- yor ki ruyetle muhakeme arasında- ki bağlar kopuyor, çocuk o muhitini göremiyor, kuvvetli bir iptilânın di- mağını istilâ eden sikir verici sar- hoşluğu, münebbih zehirin eksikliği çocuğun dilini, dimağını durduru- 4g. 1.35 İyer: — Söyliyemiyeceğim, bana eroin bulunuz, eroin bulunuz, diye öteye beriye saldırıyor. Şüphesiz hâkim ve yanındakileı hayretler içindedir Eroine müptelâ bir çocuk veya ço- cuklar, mahkemeleri, asabiye ve ak- liye mütehassıslarını, içtimaiyatçi- ları, polisi, alâkadar eder. Bu vakıa- da hepsinin kendine göre relleri var- dır, Polis, eline düşen böyle bir va- kın ile iki cepheden alâkadardır. Ka- nunen bir suç olan eroin müptelâsını hâkimin önüne getirir, bir taraftan da eroin satan gizli tüccarı, fabrika- sını aramıya koyulur. Hâkim kanu- nun çizdiği hudutlar içinde çocuğu ya hastaneye ya hapisaneye gönde- rir. Bunlar hastanede ne dereceye kadar tedavi edilebilirler, yüzde ka- çın kurtarmak mümkündür? Her halde bunların büyük bir miktarının kurtulamadığı tecrübelerle görül müştür, Hapisaneler ise, bütün mev cut, cünha, cürüm ve cinayetlerin mektebi olduğu oiçin buraya düşen cocuk veya büvük. cemiyetin başına |püsküllü bir belâ olarak takılır, . 5 Cemiyetin başındaki bu belâ ise 1ç- timaiyatçıları, cemiyetin mekaniz- masına girmiş bir mikrop olmak iti- bariyle iki cepheden alâkadar eder. i — Neslin dejenere olması; 2 — Si- yasi bozgun âleti olarak kullanılma- sı, Eroin, kokain, afyon, umum sikir verici zehirler, istilâ halinde bütün bir nesli, cemiyeti imhaya kâfidir. ler. Bunun çindir ki her memleket, dahilde bu düşmanla mücadeleye giriştiği gibi, bunun gerek dahilde imaline, gerek hariçten ithaline karşı büyük bir mücadeleye girişmiştir. Milletler Cemiyetinin insani gayeler ismi altında ortaya attığı dava bus dur, Fakat devletlerin bütün bu insa- ni ialarına rağmen, afyon, eroin, kokain iktısat pazarlarının en çok kâr getiren metaıdır. Ecnebi mem- leketlerde hattâ bazan devlet adam- larınm bu tlearet o müesseselerinde hisse sahibi oldukları görülmüştür. Şahsi menfaatlerini temin için millet lerin menfaatlerini çiğniyen bu te- şekküllere karşı umum medeni mem leketlerin wücadelesi fevkalâde za- yıftır. Biz ecnebi memleketlerle nisbeten alâkadarız. Fakat eroin bize sadece bir ticaret emtiası olarak gelmez. E- roin, istilâ emeli takip eden devlet- lerin, istilâdan evvel nesli bozmak, uyuşl k, milli enerji ve muka- vemeti rmek için kullandıkları bir vasıtadır. Japonyanın ve diğer emperyalist devletlerin bütün bir tarih silsilesile Çine veya diğer ko- lonize edilecek kiiçük milletlere kar şı kullandıkları vasıta budur, Mahkemede bir çocuk eroin di; çıldırırsa, az miktarda dahi ön gençler arasında eroin iptilâsının art makta olduğu duyulursa, biz sakit kalamayız. Çünkü in sadece ferdi zehirliyen bir zehir değil, bir ucu ce- miyetin hayatına, sıhhatine, istiklâ- line dayanan hir düşman mızrağıdır. Bu mızrağı elinde tutan ve bize ha- tırmak istiyen birinci düşmanı bul- mak, dahildeki düşmanı boğmak için en kestirme yoldur. Yani hangi istilâcı emel bizi istilâ pazarı yap- mak istiyor? alk ni nr