12 Mayıs 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3
125-939 BUGÜN | İtalya ve Misir | Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL| talyanın o Trahlasgarp valisi Mareşal Balbo, son günlerde| Mısırı ziyaret ederek Misir ricali ile, görüştü. Bu siyarete takaddüm eden günlerde ve haftalarda Mısır ve İn- giltere hükümetleri Masıxı, herhai taarruzdan korumak için tedbir al lar ve Mısır ile Libya hudutları üze- rinde bütün müdafaa o kuvvetleri denediler. Bu denemelerin verdiği heticeden umumiyetle memnuniyet hissolunmakta ve Miserın, müttefiki İngiltere ile hirlikte bu taraftan vu- kubulacak her hâdiseye, karşı gele- cek vaziyette olduklar! bildirilmek - tedir. Gerek Mısırın, gerek İngilie - renin elele vererek bu tedbirleri al. malarmın en mühim sebebi, İtalya- nın, İngiliz - İtalyan anlaşmasında Libyadaki kuvvetlerini geri almayı tanhhüt etmiş olduğu halde burada-| ki kuvvetlerini arttırmağa lüzum gör mesidir. Libyada büyük bir İtalyan kuvvetinin bulunması, Mısır tarafın. dan ancak ihtiyat tedbirleri ile kar. şılanabilir, | Çünkü, herhangi bir gerginlik, Tâbya tarafındaki İtalyan kuvvetle - rinin Mısır üzerine o yürümesine ve orada Mısırlılardan gayri bir hasım aramasına sebep olursa, İtalyanlar, bir taşla iki kuş vurmuş olurlar. Bu kuşların biri İngiltere ise diğeri Mı- sırdır. Netekim Habeşistan - İtalya harbi sırasında İngiltere ile | İtalya arasında da bir harp kopması ihti - malleri baş gösterdiği zaman, İtalya| hükümeti, Liby bir sürü kuvvet- ısırı tehdit ettiğini, Me sır yolu ile Süveyş kanalına varmak istediğini hissettirmişti, Bu hâdisenin ilk neticesi, İngiltere ile Mısır ara - sında bir türlü intaç edilemeyen dost luk ve ittifak munhedesinin süratle İntacıydı. Çünkü Mısır, Libyadaki İtalyan komşusundan korkmak ve ona karşı daima uyanık davrahmak lâzım gel diğini anlamış ve bu suretle, hâdise, tilade ettiğini göstermişti, Bu saye - de müşterek menfatlerle | birbirine bağlı olan İngilizlerle Mısırlılar, ele. le vererek Mısırın kendi kendini mü. dafaa etmesini temin edecek geniş bir proğram hazırlamışlar, diğer ta- raftan da müşterek müdafaayı tak - viye etmişlerdi. Mareşal Balbo, bu şartlar içinde Mısırı ziyaret ederek İtalyanın Mısr- ra karşı dostluktan başka hiç hir sey düşünmediğini ve Mısirı tehdit et - meyi aklından bile geçirmiş olmadı- ğını temin ediyor. Bu teminatın Mı - sırca, memnuniyetle karşılandığı ha- ber verilmektedir. Fakat bu memnu- hiyetin asıl kaynağı, tekemmül etti. rilmiş ve takviye edilmiş olan müda- faa tedbirleridir. Mareşal Ralbonun dostluk ve samimiyet teminatı ise) bu memnuniyete neşe katacak bir â-| mildi; Mısırla Libayada komşusu olan İtalya arasında samimi dostluğun te- <ssüsü şüphe yok ki iki taraf için çok İaydalıdır. Fakat iki taraf arasında- ki karşılıklı itimadın teessüsü İçin Mısırın herhangi bir tecavüz emeli- »İ tahrik edecek © vaziyette olma - Ması lâzım gelir. Tecavüxü tahrik e- den sebepse, katiyen değişmez, o da: Kuvvetli bir tarafın kendini — zayıf İr taraf karşısında görmesidir. Bu- DU Görmeyen kuvvet anlaşmayı ve| dost Yaşamayı, başka her şeye tercih #der, Ma Bratislavada Yahudi | - Aleyhtarlığı ! Bratislava, 11 (A.A) — Havas: | Bratislavada Yahudi aleyhtarı ye- İ taşkınlıklar vuku bulmuştur. Al! Man ve Slovaklardan mürekkep bir Brup Yahudi talebe pansiyonunu tâh- TİP ederek Yahudileri temerküz kam - ışlar ve burada PİS Yahudiler” diye bağırmışlardır. Polis Yahudilerin evlerinde araş- P yapmış ve 40 Yahudi döviz (e VE N İtalya Aleyhindeki Neşriyat Mareşil Bâlboya Göre Mısırın Menfaatlerinin Aleyhine Olurmuş Kahire, 11 (A, A.) — Mareşal Bal bonun kendisini ziyareti münsebeti İle Misir başvekili, şu beyanatta bu - lunmuştur: i Bu ziyaret, İtalyanın birinci da gelmekte olan bir simasını Misir makamatınin tanınmasına ve mare- şalle dostluk ve samimiyet ifadeleri- nin testi edilmesine medar olmuş ©-| lan hususi bir ziyarettir. İ Mukattam gazetesi, mareşal Bal- bonun kral Faruk'a İtalya kralının bir mektubunu tevdi etmiş olduğu haberinin asıl ve esastan âri bulun - duğunu yazmaktadır. Balbo'nun beyanatı Elehram gaz bu sabah mu- arrirlerinden birisinin Libya valisi şal Balbo ile yapmış olduğu mü- lâkatı neşretmekterir. Mareşal, İtalyanın Libyada silâh- Jarimakta olduğuna dair o maksadı mahsusa müstenit olarak neşredilen bin RA “alanscağı Havediz. lerini âçıkça tekzip etmiştir, Muma- ileyh, İtalya aleyhindeki bu hücum- ların gün geçtikçe bizzat | Misirin menfaatleri için tehlikeli bir vaziyet ihdas edeceğini ilâve etmiştir. Dib » yaya anavatandan kolonlar gönderil- mesi meselesine gelince, mareşal Balbo, bu işin müslüman yerlilerin dini istiklâllerini ve iktisadi menfa- atlerini iblâl etmemekte olduğunu söylemiştir. Yeni Bir Telif Hakkı Kanunu Hazırlanıyor £nkara, 11 (Tan Muhabirindeni— Türk neşriyat hayatında kuvvetli bir hamle ve inkişaf yaratacağı muhak- kak bulunan birinci “Türk neşriyat kongresinin kararları Maarif Vekili- miz tarafından dikkatle incelenmiye ve tatbikat sahasına konulmak üzere tedbirler alınmaya başlanmıştır. Telif hakkı kanununun bu günkü ihtiyaçlarımızı karşılamadığı anlaşıl- dığından, bü husustak! kongre ka - rarlarının hukuk fakültesinde alâka- dar profesörler ve doçentlerden mü- teşokkil bir komisyon turafından in- celenmesi İstanbul üniversitesi rek- törlüğüne bildirilmiştir. Bu komisyonlar esbabı mucibesile birlikte yeni ve tam birer telif hak- kı kanunu projesi hazırlayacaklardır. Bu projelerde, müellifin hakları ve kitabın haysiyeti ils müellifin gi kadar âm- kanunun ile müeyyidele- ki şerefinin korunması menin istifadesi tatbik © kal ri de ehemmiyetle gözönünde bulun- ve eti İ durulacaktır. Tercüme hakkı mahfuz kalmak $ retile beynelmilel konvansiyona ikti hakımız da düşünülecektir. Ayni mesele hakkında mütalea ve tekliflerini bildirmesi için Ankara hukuk fakültesi dekanlığından ds ri- cada bulunulmuş Bu proje hazırlandıktan sonra alâ- kadar resmi dairelerle hususi teşek- eşek suçundan tevkif sali | küllerin de tetkik ve mütaleasına ar- zedilecektir. TAN HABERLER Yugoslavya Italya Ile Siyasi Anlaşma Imzalamıyacak no ve Staace ile saat 8.50 de geli Kral ve Prens Paul halk tai mıstır. Müteakiben sekiz otomobil halin. de teşekkül eden alay halkın alkişla- rı arasında limana gelmiş, Mussolini | tarafından karşılanmıştır. Kral ve Prens Paul, geçidi seyretmek üzere | Triyeste vapuruna binmişlerdir. Bir | det sonra 112 cüzütarmn iştiraki- le bahri mahevralar yapılmıştır. italya kralı, Yugoslavya kral nat- bi, Mussolini, Markoviç ve Kont Cia- no, Trieste kruvazöründe bahriye ge- çit resmini seyrettikten sonra görüş- melerine devam eylemişlerdir. Sanıldığına göre, Italya, Macaris- tanla Yugoslavya arasında bir yak- laşma lehinde faaliyet sarfında de- vam eylemektedir. Buna Yugoslavya da muhalif değildir. Fakat Yugos- lavya, bu yaklaşmanın, Romanya — Macaristan münasebetlerinde bazı salâh eserile vukua gelirse dâha 2i- i yade scağını İleri sürmek İten Diger taraftan tahmin edildiğine göre, bilhassa Arnavutluğun işgalin- den sonra meydana çıkân bazı kom- şuluk meseleleri de müzakere edil- miştir, Fukat temin olunduğuna göre, ya- pılmakta olan görüşmeler, her kan- gi bir siyasi anlaşmanın akdi ile ne- ticelenmiyecektir. İtalyanlar, Prens Paulün ziyareti- ne büyük bir siyasi ehemmiyet atfet- mektedir. Bununla beraber şurası şe- yam kayıttır ki, Belgradin antiko- mintern paktına iltihakı ihtimalleri otrafında artık hiçbir imada bulu - nulmamaktadır. Sırp - Hırvat müzakereleri Zagrep, 11 (A.A) — Havas Ajan- sından: Macar - Yugoslav Yaklaşması Için Çalışılıyor Napoli 11 (A. A.) — Kral Victor Emanuel ve Yugoslav Naibi Prens Paul, büyük deniz geçidinde hazır bulunmak üze- re saat 9.45 te buraya gelmişlerdir. Mussolini, Markoviç, Cia- top sesleriyle selâmlanmışlardır. Kıtaat tâzim merasimi yap- İcevap vermiştir. imiş ve derhal limana gitmiştir. rafından hararetle alkışlanmış, ban göre 27 nisanda Zetkoviç ile Ma- çek arasında aktedilmiş olan itilâfın! Sava vilâyet ile sahil vilâyetinin derhal Dubrovnik ile birleştirilmesi- ni ve merkezdeki iktidar mevkiinin | salâhiyetlerinin Hırvatistan eyaletine nakledilerek merkeze yalnız harici işlerle, milli müdafaa, devletin yük- sek İdaresi işlerinin bırakılmasını ve devlet camiasının yeni şeklini ha zırlamak ve tahakkuk ettirmek için yeni bir hükümet teşkil edilmesi: derpiş etmektedir. Krallık niyabet meclisi 4 mayısta Bu cevap, Maçek tarafından 27 nisan itilâfını tekrar. bahse mevzi eder addedilmişti i Mukavemeti İ mizasyonu iddia etmenin boz Habeşlerin İtalyaya İtalyan Müsteşarı, Bunu | Harici Propagandaya Atfediyor Roma, 11 (A.A) — İtalyan Afri kası misteşarı General Teruzzi me> liste İmparatorluğun siyasi: askeri ve İkasadi vaziyeti hakkında izahat vermiştir. General, Habeşistanda siyasi ve iktısıdi vaziyetin iyi telâkki edil bileceğini, Amhara ve Çoa'da hikme $i vücutları harici propagandaya Aa-| yanar bazı küçük gruplar mevcut| ise de bu mukavemetin de kırılacağı- ni kaydeylemiştir. Umumi ekonomik vaziyete gelin- en, General, İmparatorluk ekonotri sinin nörmalleşmesine mâni bir gok engeller karşısında İmpaza- ölan torluk içinde ekonominin kati orşa- larağnı öylemiş ve ezcüm! Siyasi mahafil, Prens Polün av » detini müteakip müzakerelere kal - mış oldukları noktadan tekrar baş - lanacağını tahmin etmektedirler. Bu mahafil, Slovak halkçılarının şefi ve ayan meclisi reisi Monsenyör Korchetsin nikbinane sözlerine işa - ret etmektedirler. Mumaileyhin hü- kümet nezdinde mühim nüfuzu var- dır. Kendisi, dün görüşmelere tek - rar buşlanılabileceğini ve © itilâfın her zaman mümkün olduğunu, çün- kü halihazırda mevzuu bahsolan ih- tilâfların ehemmiyetten âri bulun - duğunu söylemiştir. Diğer taraftan Hırvat milli beye- tinin itidalkârane kararı bir Sirp - Hırvat itilâfının yolunu O kapama - İyi malümat almakta olan bir men- Yahudiler, İngi Kudüs, 11 (A.A) — İngilterenin istikbalde Filistinde takip edeceği si- yasot”, hali hazırda Müslüman ve ya- hudi âleminin dikkat merkezini teş- kil etmektedir. Siyonistlerin icra komitesi, dün beyaz kitap projesine karşı bir mu- kavemet plânı kabul etmiştir. Yahü- di ajansı, İngilterenin ittihaz etmiş olduğu Kararın tehirini temine gay| ret etmekte olup bu maksatla son to- şebbüslerde bulunmak üzere Dr. We- İzmann, teşebüslerinde muvaffakıyet sizliğe uğradığı takdirde Amerikan | Mukavemet Kararı Verdiler maktadır. liz Siyasetine efkârı umumiyesini kazanmak ve milli bir müzaheret temin eylemek üzere Amerikaya gidecektir. Müşahitler, Tagüterenin hali ha- zırdaki kararının tatbiki halinde da- hi yahudilerin şiddet usullerine mü- râcaat etmiyerek menfi bir mukave- met göstermekle iktifa etmiye karar vermiş olduklarına kani bulunmak - tadırlar, Doktor Weizmann, bugün Mister Chamberlain tarafımdan kabul olun- | muş ve Mister Makdonald ile görüş-! müştür. için Mussolini mutavassıt şaşmayınız. decektir, ÂDİSELERİN İÇYÜ © Pek yakında Almanya ile İngilterenin arasım bulmak İngiltere, Avrupayı iki kati siyasi ve askeri bloka ayır. maktan içtinap ediyor. Avrupanın böyle iki kampa ay- rılmasında harp tehlikesi görüyor. Fransa Rusya ile askeri ittifak akdine taraftardır. İngil- tereyi de bu lüzuma iknaa çalışmaktadır. Bu maksatla Fransa Hariciye Nazırı Bonnet bu hafta Londraya gi- olmak teklifinde bulunursa veyş Kanalının geçiş tarifesinin « sekliğine işaret eylem Çinliler İlerliyorlar Hongkong, 11 (A.A.) — Çekiai A- jansı bildiriyor: Tientsin dışmdaki alt: Japon aske ri deposu Cumartesi günü tamamen yanmıştır. Zayiat 100 bin yendir. Ta - Oçing demiryolu boyunca iu kabil taarruza geçen Çin kuvvetleri 4 saat muharebeden sonra Şansi hududuna yakm Hsuling şehrini ge- ri almağa muvaffak olmuşlardır. Hupeh vilâyetinin merkezindeki Çin kuvvetleri Hankeu İşang yolu üzerindeki Topsovang, Loçanssu ve Szekangshih, mevkilerini işgal et “FELEK Silindir ve Ütü! sna Yazan: B. FELEK — Güzel şey şu silindir vesse düm! Uk peyda oldu sende? — Çünkü, bak şu Babıâli yoku- le kaymak kâğıdına benzetiyor. — Tevekkeli bir işi düzeltmek için bir İleri bir geri hareket etmez» ler. — İşin tuhafı şudur ki; vaktiyle Babâliyi idare edenler de işler böyle silindirle tesviye etmek iste mmişlerdi. — Düzelmemiş miydi? — Düzelmedi, düzlendiydi. Arada ufak fark var, — Demek Babiâlinin beğenmiyorsun! — Bir şey demiyorum: Netice meydanda, attikları taşı kuyudar âlâ çıkarmağa uğraşıyoruz. — Demek sen silindirle tesviye taraftarı değilsin? — Öyle deme! Toprağı, yolu si. Tindirle tesviye etmeli! Lâkin ya » kalığı silindirle ütülemeğe kalkar « san hem masraflı olur, hem de ya kalık büyür, Ve gibi? e gibi olacak. Ezllir ve bü. yür. Yâni yayılır. yür! sun? — Kardeş sana bugün bir med- rese ülemalığı çöktü. Kaziyeler hü- kümler, bilmem nelerle meşgul - sün! Ben öyle lâflar etmedim. Et - mediğim lâfı ağzıma verme! Silin. dirle yakalık ütülenmez diyorum, Bırak da sözümü © tamamlayayım; Ütü ile de yol tesviye edilmez. Anlatmak istediğim işe göre â- let seçmemenin aksi netice verdiği» dir. Balta ile kalem yontulmaz. Ka < Vemtıraşlâ odun yarılmaz. — Telâşlanma! Kim sana balta ile kalem yont! dedi? — Sen dedin, o dedi diye söyle- miyorum. Bit ki her işe göre, her'İ- şin Icabına göre enerji vermeyi, her işin enerjisine göre takım kullan - Diye bir kaziye mi yopiyor « fak olamazsın. Fiske yerine yumruk, yumruk yerine fiske; ütü yerine silindir, gi- Undir yerine ütü; balta yerine ka - lemtiraş, kalemtiraş yerine | balta, okşama yerine azarlama, azarlama yerine okşama muvaffak iş gör - mez, Demek İstiyorum, Sanat ve Siyaset mişlerdir. Japonlar doğu istikametin de çekilmektedirler. Çin kıtaatı Han | nehrini geçmiş ve doğuya doğru siir atle ilerlemektedir. | Japonlar üç defa Han nehrini geç| miye teşebbüs etmişlerse de 500 ölü vererek püskürtülmüşlerdir. Çin kıtsatı Hupeh — Hunan hudu- du üzerinde bulunan Yoçeu'nun 50 kilometre doğu şimalinde köln Yang hussu'yu zaptetmişlerdir Hitlerin Nutukları Berlin, 11 (A.A) — Nasyonal sos listlerin bibliograf! enstitüsü tu-x fından neşredilen biz nsza-an bibiiografiye Hitler, iktidar mevkie gelmiş olduğu tarih olan 30 İki-ci kânun 1933 tenber 420 nutuk söyle miştir. Hakikati halde bibliografide Arıcak 415 ten bahsedilmektedir. £a kut tu bibliografi 1 Nisan 1939 ia vihire kadar olan nutukları ihsiva diyor Halbuki Mitler bundan amn- ra bır çok mühim nvtukler söy e mişt:. Bilhassa Memeldek' nutza.| 22 Nısanda Reicntag'da söylemiş ol düğü nutuk, i Mayıs nutku ilin 6 Amele Boğuldu Adana — Cizredeki tren yolu in- Şaatının beşinci kısmında çalışmıya giden Koçali nahiyesi köylülerinden 17 sini hâmsil olen kayık nehirden ge- çerken devrilmiş, altı amele boğul- muştur. Amerika Cümhurreisi Sanat İçin Sulhü Elzem Görüyor Vaşington, 11 (A.A.) — Nevyorkta modern sanat müzesinin küşadı mü- nasebetile Roosevelt, bir nutuk söy- lemiştir. Radyo ile neşredilmiş olan bu nu- tukta, müşarünileyh ezcümle şöyle demiştir: “Hayatın birer cazibesi olan sanat» ler, ancak bir sulh havası içinde in- kişaf edebilir.” Reisicümhur, yeni müzeyi sulh da- yasına ithal ederek sanatlarla de mokrasi arasındaki sıkı münasebetle- re işaret etmiş ve şöyle demiştir: “Siyasi hususatta hürriyet dediği. miz şey, ayni zamanda sanatlarda mevcut olan hürriyetten doğmakta- dır. Sanatların inkişaf etmekte oldu- ğu cemiyette kendiliğinden fışkıran bir hayat mevcut olmadıkça sanat e- serlerinde hayat olamaz. Güzel şey- lerin vücüde getirilmesini teşci et- mekle demokrasiyi teşci etmiş olu- yoruz.” : , “ananem KISA HABERLER Romanyu Finans Nazırı Konstsntines- ku, İtalyan — Romanya kliring vaziyeti hakkında selâhiyettarlarla görüşmek Üze- re Rom. git: tir, X İngiltere Kral ve Kraliçesi gelecek İkinciteşrinde Brükseli resmen ziyaret 6- deceklerdir. | | — Neden öyle bir silindir sever | şunu bir ileri bir geri gidip gelmek- | idaresini — O halde bir şey ki ezilir, bü - mayı bilmezsen işlerinde muvaf .
