May 25, 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

pu Vekilinin Izahatı! e) / Bu (Bası 1 inci ında konulan tahsisattır. Ahlâk mücadelesi | adaşlarımızdan bi: verilmesi, den ve ya olan â isi ah- pılmakta nüne geçilmesinden, ahlâkı ifsat den e ve uasurlarla mücadele edilmesin, aldığımız etin bizden is başında bunun da andan itibaren tediği vazifele: bulundu kanaati arasında ahlâkm | faziletin iltizam ve korunması en mü- him bir mevki tutuyor, Gençlikte fa- zilet aşkını yatan ve vazife uğrunda | ularını e etmek | ve bunlardaki sek zevki ona daha | iyi tanıtmak borcumuzdur.., Şahsen iyi ahlikm ve faziletin timsali olduğuna milletçe inanılmış olan milli şefimizin 7 i sitesinde irat buyurdukları çok kıy- metli hitabede bu mevzu, en büyük mevkii tutmuştur. sı o yüksek direktifler “Prensipleri ni en sağlam rmek için bize her türlü yar- bu sözlerden hi timizde ahlâk ve fa €n ahlâklı olan memlaketlerinin hiç birinden asla daha zayıt değildir. Bu hususta en ileri ve kuvvetlilerinden | N olduğumuz şüphesizdir. İ let dünyanın Seyrüsefer kazaları Seyrüsefer kazalarının çokluğun- dan bahsedildi. Yeni motörlü ların kullanılması çoğaldıkça bu ka- zaların artmakta olduğ tabiidir; Hu- Susiyle şehir ve kasabalarımızda yol ların darlığı bu kazalara mânt olr için ittihaz edilen «tedbişlerin #emere vermesine mâni olamaktadır. Bununla beraber son zamanlarda bu | kazaları İdi asgariye indirilmesi için tertibat alınmıştır. Bu te-| Tin daha kuvvetli olabilmesi için mec Bsi âliye bir kanun takdim edilmiş #ir. Bu kanun kabulünüze iktiran etti ği günden itibaren alınan tedbirler daha müessir olacaktı | asıta- e tam: Nüfus işleri Arkadaşlarım, nüfus teşkilâtınm darlığından ve nüfus memurlarının maaşlarının azlığından bahis buyur- dular, evvel manzaranın olancasını, göz- ler ve gönüller dolusu İle içine ak muya çabalıyormuş gibi göz açtı, Ve sonra, rada zaptetmek gözlerini sıkı sıkı stlladı. “— Sandete elveda Dedi ve gülümsedi. döndi niyetiyle yumdu. yetiy Elini Yine bana Öğrenmek şey daha var mı? “— Evet Gönlünüze yakın olan Şey! bari size haberler ver. istediğiniz, bir- diye sordü. erhalde içeriye giden adam, kıza “sizi görmek İstiyen biri İemiştir ki, gözle “kimdir ?, yolin bir susile oturma odasma girdi. Beni görün- de ne rdu, “— Evet bir dim, fakat hususidir. bendendir. — Ay sizin i mi?, getirdi- size haber getir. | Yani şahsen il müddetiniz bit “— Evet bitti. Fokat pek mesut bir tatil geçirdim. Kitabr bitirdim gezdirdim. Koyda denize irip, koy kumu üzerinde göneş- lendim. Ve Sam'la balığa çıktım. Mademki bu kadar hoş şeyleri ke- $ifte moharetiniz var. Bu geceyi şehirde nasıl geçireceğim hakkm- da bana talimat vermeniz için g dim. Doğrusunu Sörarsanız be deniz kıyısına nneak bir gün ge- çirmek için gitmiştim. Sonra size | tesadüf edince... i bi İ bütçesinde gö | da İceza ola kabul edilm Filhakika nüfus teşkilâtı takviye. ye, nüfus memurlarının tezyide muhtaçtır. Bu hu: da bir kanun lâyihası takd ceğiz. Nüfus defterlerinin ıslaht nünde bulundurduğumuz “işlerden idir. Bir nüfus yazımına ihtiyaç vardır. Bunun da kanunu hazırl, maktadır. Nüfus meselesinden bah- sedildiği nüfusuna müessir olan evlenme gelmemesine bittabi imkân yoktur. Evlenme işlerinin biraz pahalı oldu- Bundan bahsediliyor. Yüksek Mecli se takdim ettiğimiz lâyiha ile evlen me masrafı 655 kuruştan 261 kuru şa indirilmek haddi güdül Bu kabul edildiği zam ta hasıl olacaktır. Nahiye müdürleri Nahiye müdürlerimizin vaziyetin den de bahsettiler. Filhakika bu ar- şi in zaman memlek işinin hatıra kadaşların vaziyeti, gerek şahısları| hesabına ve gerek memleket hesabi- na mütaleaya değer mahiyettedir. Vekâletimiz nahiye müdürlerinin gerek feleri için fedbirler aramak rem kanununda nahiye müdürleri nin maaşları biraz daha yüksek tu- tulmuştur. Bundan başka bu senenin eceğiniz veçhile nahi- teftişle- ük üc yelerinin dahilinde devrü rini kolaylaştıracak birer küçü ret te vermek mevzuubahstır. Bir arkadaşımız belki yanlış bir malümat alarak nabiyelerde çok münhal olduğundan bahsettiler. Fa- kat bizdeki malümata göre İzam edi- ir şay değildir. Zannediyorum İ yirmi beşten ibarettir. Jandarma ve polisin tevhidi Zabıta teşkilâtı üzerinde tadilâta lüzum gösteren arkadaşlarımız oldu. Nahiye teşkilâtımı tevsi etmek, hiyeleri diğer Vekâletlerin memur larile de techiz etmek, inzibatmı da köy bekçilerile temin etmek sinde bulufan (arkadaşlarımız var Ondan sonra polis ve jandarmayı tevhit-ederek yehi bir idare sitihda toplamanın ve o suretle çalıştırma. nin memlsketin daha ziyade menfa- atine olacağını ifade buyuran arka r var, Elbette mülki teşkilât ne dar ve ne kadar mücebhez olu memleket işleri o ka 8g Fakat bunun hepsi ayrı masrafı is tilzam eden işler olduğundan nihs- et bütçemizle mukayyet olmak za- ruüretindey Zabıta kuvw tevhidi geniş bir etüt mevzuudur. Biz bugün jandarma ve polis diye i- kiye ayrılan bu kuvvet em 33' işinde, Dahiliye Vekâleti- inde bulundurmakla bir e- altında toplamakla tev ışıyoruz. Ve ediyoruz. Bir arkadaşımız memurları devlet na- siye kada; Jar ileri parasmı kendi paraları gibi sarfet- yorlar. bu telkini TUZ. Kırtasiyecilikle mücadele Kırtasiyeciliğin çokluğundan ve nden bahsettiler Bu bâkikaten bizim de müşteki oldu- ğumuz bir âfettir. Memleket nin daha muntazam bir $ sına imkân bulabilmek için k ya çalışıyoruz. Ancak kırtasiyecili- ğin önüne geçmek çok kolay değildir. Bendenizce memurların salâhiyetle - rini icabında tami olarak kullanm lâzım olduğu vakit mesuliyet tekeb- bül etmesi bu işin önüne geçebilmek şleri - için yegâne çaredir. Bu vadide yü - | istiyoruz. Bazı o memurların vekâlet emrine alındıklarından şikâ- yet olunuyor. Vekâlet emrine almak lüzumlu bir tedbir olduğundan dola- yı kanunumuza girmiştir, Ve bu bir -ak değil tedbiri idari olarak tir. Bazen bir memu - run kendine âit hiç bir kusuru olma dığı halde dahi bulunduğu yerden değişmesi lâzım gelir. Devlet işleri- nin dürüst cereyan etmesini teminen bu tedbir alınır. Ve icabederse o me- ymurun gördüğü zarar sonradan felâ- fi edilir. Nasıl ki bazı memurlar, ica- bedince vekâlet emrine alınır. Za - mam gelince, yeniden o memuriyete gönderilir. Hususi İdareler İdarei hususiyeler el bir mevzu olduğu, maaş ven başka hiç bir İş mi meclis kararla rümek sürülmemi ktej apmadıkları umu- gözö-| darbesiyle t araların n keze alındığı, m bü darı merkeze tahsisat ayrıldı ayet yol mükellefiyetinin adi mevzuu bahi sinin murakabesinin tali - ozulduğu matbuat ek ve sizliği Hususi idarelerden merkeze y: anan yüzde 5, yüzde 15 para hepsi yüksek meclisin istinaden y kanunlarına maksat M » böyle bir idarel hususi - vaki değil e atetti irmek için kendili a istenmiş, bu 100 liradır. Bazı vilâyetler de hiç yol İlame ve gerek vazi-| k İ2 yüz bin .İcareyi bulmak mec çeler, ter, bazi kilap ve İtabedilmiştir künunu biraz sonra arzedeceğim. beraber liraya bali nun doksan bin Mütebakisi belediyeler aneten bulu Dahiliye Vekâ fedilmemiştir. tevdi edilmiş ve onun vasitasi . | fedilmiştir. İstanbulun et meselesi ıbul et mes his oldu. Bu işin içinden kolay çıkı- lacak bir iş olmadığını bundan evvel takip ettiğimiz safhalar tebarüz et - İtirmişlerdir. Ve nih; i mevzuu ba vet az çok mem- âyetler de kusurlar oldu #undan çok fazla göze çarpıyor. Su- nu arzedeyim ki, İstanbul merba m, Bu yalnız belediye değildir. Geniş bir mevzudur. Belediyeler et işi ile kesilecek hay - yanların mezbaha 'kapısına gelme sinden kesilen etlerin kasap dükkâ - İninda satıldığı zamana kadarki"Söt. hadan mesuldür. Telatar BöldalyasinM”” mezbak reti olarak kilo başına aldığı. be kuruştur, Bundan başka borsa ücreti diye 50 santim alınır ki bu belediye ildir. Nakliye kırk para olu or. Perakendeciye de beş kuruş ki veriliyor. Mirhaysilmecmu me: hadan ta satılacağı zamana Kâdar et üstüne kiloda 11,5 kuruş biniyor. Bi- Je, naenaleyh bu mevzu üzerinde mü - talea yürütülürken bu hesap elimiz de bir hata etmömek için rehi bilir, Ankara otobüsleri Ankara otobüsleri hayli şikâyet - ileri davet etmektedir. Tekrar tekrar bu mevzu üzerinde meşgul tuk. Bolediye bu servisten hiç bir kâr temin etmemektedir. Otobüs | mesini belediyeler irat menbst te - lâkki etmesinler. Bunu âmme hizme. ti olarak ücretsiz yapsınlar, Böyle bir teklif karşısındayız. (Gürültüler öyle değildir, ücreti İndirsinler ses- leri) belediye ücretten indirirken on dan hasıl olacak zararı karşılayac3 uriyetindedir. nede — taşıdıkları 100 dür. Otobüs iz şehir içinde değil, Etliğe, Ke çiörene, Çanka Dikmene, Çift liğe ve Baraja da gider, hir içindeki ücret biraz yüksek görülebilir, Ama nihayet Keçiörene, Çankayaya 15 kuruşa gittiğini de he- sap etmek Jâzimdir. (O da çoktur sesleri) olmuş - Otobüslerin yolcu mıktarı 8. ya s Belediye bu vazifeyi ifa ettiği za- man bundan bir şey kazanmak gaye- sini takip etmedikten başka ayrıca bir fedakârlık yapması lâzım gel *e, kendi varidatından yapacağı 1e- sını da hesaplamak bize düşer. Bir arkadaşımız bazı şehirlerin su- dan bahsettiler. Ve o arada her Vekületin bir su siyaseti olduğu hal- letinin su siyaseti olmadığını söylediler, Nüfusu on binden yukarı 80 şehir ve kasabadan 56 sının 4832178 lira sisat te yaptırmakta olan altı şehrin su keşif © bedellerinin yekünu 5.000 liradır. Umumu 942 de bi- tecek is > İ Toplanan paranın ye-| | Danzig Meselesi Duniyetsizliği davet eden her iş gibi!” dakârlığın hizmet üzerindeki inikâ- | sarfı ile tesisatını ikmal etmiştir. eh Bu işlere 8.820.000 lira sar-| y ının valilerin bir |fedilmiş olacaktır. Belediyeler sula- "Yenigün,, mecmuası; şim- diye kadar hiç bir mecmuanın; hatta gündelik gazetenin göze alamadığı bir fedakârliğa katlanarak, YE- NİGÜN namına RIZA TEV. FİK'le görüşmek, onun haya- . : > tını tesbit eden fotoğraflar al- mak üzere LUBNAN'a gön- derdiği (KANDE. MİR) den aldığı ilk yazı ve re- simleri bu hafta Cumartesi gü- arkadaşı nü çıkacak fevkalâde nüsha. sında aziz okuyucularının ar- zularını yerine getirmiş olma- nın verdiği büyük bir sevinçle sunuyor. Filozof Rıza . Tevfik Hayatını YENİGÜN FİLOZOF'un Cunyada Refikası ve muharririmiz Kandemirle alınmış bir resmi, yazı sel Filozof'un İ enelik hayatı nlatıyor, Bu yazısı il sakın — tarihi meçhul bir ç0 'e Anlağtı. hâdiselerini ik defa olarak hikâye eden RIZA TEVFİK bir takım yeni haki* katler ortay: 1 * Bu yacağınız yüksek bir dehânın; vatanı içi atıyor. z1 zevkle neş'e ile oku yurdu, memleketi, düşündüklerini, hasretini an- latan bir şaheserdir. 17 sene evvel İstanbuldan nasıl çıktığı nı anlatıyor. * Bu yazı Filozofun © Nihayet bu yazı Kandemi- rl liğe am ekli Ida büyük bie İyi yi hemmiyet taşımaktadır. 1, 1 incide) tahkikat Kurt Zilz damları tahrip ettiği İ Almanlar sokaklardan sahte yaralılar geçiriyorlar | Versova, 28 (A, A) — Havas: Polonya gazetelerinin doğu Prus yasından öğrendiklerine göre, Polor uduna yakın bazı yerlerde Al man makatrları sokaklardan başları sarılı bazı kimseler geçirerek Bunla- rın ağır yaralı Polonya © mülteci jolduğunu İlân etmektedirler. | Bununla beraber bazı © kimseler bunların arasında civar Alman k | sabalarmın sakinlei İ görmüşlerdir. Ticaret muahedeleri tasdik edildi ( — Ayan mec- ye'encümeni Bir çök Be farı tasdik . etmiştir.! caj kırdığını raf etmişi ve | ya | Varşov Jisinin hari İnelmilel iti rının Islakı için geçen on beş sene $- çinde sarfettiği paralar bu yeküna dahil değildir. İstanbul suları Terkos suları belediyenin eline bin metre mil İgün #i bin metre mikâbma çıkmış- tır. Yapılmakta olan bazı tesisat ik- mal edilince yani bir hazirandan iti- baren 60 bin metre caktır. 933 te yani belediyeye devredild sene suların geyri Saf ORANIND 925.460 lira idi. 938 de 1.626.103.) raya çıkmıştır. Tarifede hiç bir te beddül yoktur. Altı senede elde edi- netice dört milyon 427.499 lira- . İşletme, idare masraflarile taksit bedellerine ve belediye hissesine | 4.868,00 lira sarfedilmiş, 2.758.325 lira tamir, ıslah ve tevsi işlerine tah- sis edilmiştir. Biliyorsunuz ki dat fazlası 15 sene müddetle islah, giy sarfedilmek m ediliyor. Terkos ve aKdıköy sular lira idi. Bugün 20.293. Tirad rafı iki misline çik- nin elinde Yani işletme bugün 32 bine çıkmıştır. Şirket za- manında nüfus başına 54 İltre iken bugün 93 Iltredir. Ve haziranda 106 litreyi bulacaktır, Zannediyorum ki belediye devraldığı günden itibaren buraya sarfettiği emeği şu larla ifade edebilmek mümkündür. Suyun bedeline kırk para zammedi) diğinden bahis buyurdular, Filhaki- ka şehir meclisinin böyle bir kararı vardır. Lâkin belediye reisi tarafın- dilmemişti İ yoktur. Kadıköyün suları 7 de bükümet satın alarak İstan- ek belediyesine devrettiği zaman 5308 metre sarfediliyordu, © Beledi- metre mikâbına çıktı, Şirket zama- bulunduklarını | İ geçtiği zaman yani 933 te günde 29! mikâbina çıka-| miş olmasına rağmen eskisinden az-| İdur. Abone adedi o zaman 26 bin ikeh | (Bunların arasında Sovyetler birliği ile aktedilen ticaret muahedesi, A, manya İle aktedilen munzam ticaret itilâfnamesi ve İngiltere ile Imza e- dilen kimyevi maddeler mukavelesi | vardır. Varşova 24 (A. A) — akşam Polonyanın Londra büyük el skiyi kabul etmiştir. “een an ve emen amaaan KISA HABERLER | Marmara liman! Hamidiye Tekird mektep gemizin! gezmektedir. © Pritiseh Museum müdürüne © İrlanda ordusu mensupları taraf, dan bir tehdit mektubu gönderi! rine Scollönt Yard zabıta m gündüzlü hususi bir lardır. riyetçi mezai © Santanderde bir firini e tahiisiy şti dn bir balıkçı kayığı ile bir Li ii, otomobil fabrikasında başlamıştır. Dün 60000 fabrikalarda “yl “felce uğrabmız vapuru b tekrar grev ardır nında sarfiyat nüfus başına 35.5 Tit- idi. Bugün 62 litreye Miktarın bu hadde da zayiatın vardır, çıkarılmış» karılm nde Kırkçeşme sularının men'i meselesi Bunların menedildiğinden bahse- dildi, Bu suyun kullanılmasını me- neden sıhh komisyonlarıdır. Bü- | nun hesabı iye Vekili arkada- şım daha ve izah edevek- tir, İstanbul Belediyesi hakkında cevap Bu maruzatım sul, line geçmesinderi sonr: sevinilecek kadar salâh nü göstermek için za dir, İstanbulun su den arkad iy ni bu su emniyetsizlikle tavsif buyurdular. İst lun bir böyük şehir meclisi vardır. Bütün beledi-| e ve şehre &il işlerin sahibi odur abi bu büy! 7 samimiyetsizlikle tavsif etmek İste mediler, Belediyenin yalmız Terkos suları- ile meşgul olup diğe; - dığından da şikâyet buyurdular. Ma- lümu âlinizdir ki, ın belediye e- idarelerinde ! kuvvetler © teksif e kuvveti | muktelif sular üzeri tmuş ol - saydı bilmem bugünkü netli bilir miydi? Takam- | iruldu, İlemek için dan kabul edilmediği için tatbik e-|tadır. Y: : Binaenaleyh tezayüt|, KÖY bütçesinin tanziminde köy Kadıköy. cihetindeki Elmalısuyu|den mandi Köy idarelerinden de bahis buy-| Ve zira asay ii İtü > biz de bundan müştekiyiz. Sidi ön ş ye kanunu di. | nun İâyihası hazırlanmak kında takdim edilecektir. ye bir k heyeti ihtiyariyesi tamamen serbest bırakılmıştır. Köy kanununun meç- buri hizmet diye kabul ettiği işler - için salma ilme ması emredilmiştir. En büyüğünden en küçüğüne kadar idâre me murlarının n6 tarhına ne tevziine ne de tahsiline asla müdahale etmeme- leri katiyen emrolunmuştur. vi - | Berlinden avdet İle en mutlak Mihvercilerin Faaliyetleri emek Alman İstihkâmlarını Su Bastı, Kont Ciano Romaya Döndü s rinin #aşmas lunan Alman ui basmış ve ur, 24 (A. A) — Rhin meh ahilde b# arm bur 1 üzerine sağ $ like liye mecburiyeti sıl olmu F Almanlarırkind kilerde olduğ sa tarafında, istihkâmlö en i için sularda muşlar Ciano döndü A. A) — Kont Clan? Kendisi Roma, 2 derhal Alman lideri gö niye izaha İtalyan matbuatının ler (AA) —İ i, İtalyan - Alman hedesini Polonya nç”" olduğunu bÜdif paktla İ” parlak mua * bu an gazeteleri nm Almanyanın haline geldiği, bu paktın İtak yandan harici siyaset sahasında böf teşebbüs imkânlarını aldığı ve İtalyan milletinin bundan pek * nun olmad sirleri kati surette reddetmektedir. "Popolo di Roma” İtalyan - Alman itfa, her şeş vvel, işbirlikleri im |deni birlikler hks i bir surette hürmet © sına dayanan İki ? etin birleşmesid Tekzip ediyorlar litlerin Alman şarkındaki isthkâmları tef yine dair verilen haberi tekzip mektedirler, Hitler istirahate çekildi Berlin, 24 (A. A) — Hitle Berehtesiz gitmiştir. leyh, adeti veçhile Pantkot ye yanın dün Mumai “ Ingiliz - Sovyet vol (Başı, I ineidel şılıklı yardım sisteminin geçmesi imkânıdır. Ocuvre gazetesi alesinde diyor ki: “Hayati saha fütuhatının tehdidi altında bulunanların yapacağı bir #$ ke Yutulmamak için birleşmeğ Bundan böyle mutabık halif ideolojiler veya — çe: değil, sadece taarruzun önüne sed çekmek mevzuu bahistir. ” başma