4 Şubat 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Almanyanın Başlıca Hedefi Kara Yolile Alman Şehirleri İçinde Hitlere En Çok Aleyhtar Olan Şehir Münihtir (YAZAN: BİTARAF BİR MÜŞAHİT) Imanyada yaptığım bütün seyahat esnasında Münih şehrinin, Alman şehirleri içinde en çok sızlanan, hoşnutsuzluk gös. teren ve, Hitlere en çok aleyhtar olan şehir olduğunu gördün Bu vaziyeti keşfetmek bi Sınıf yolculuk sırasında anlıyabil- diğim hakikat bu merkezde idi. Yanımda oturan nazistlerin yaban- cı olduğumu anlayıp antamadık!s- rını farkedemedim. Çünkü hem az konuşuyordum, hem de almanca. ma güveniyordum. Yanımda, cepheden izinli olarak dönen dört asker ve üç sivil vardı. Askerlerin sosisli sandviçlerini ye. miye başlamalarile söz açıldı. Gün et verilmiyen bir gündü ve siviller sandviçlere gıpta ile bakıyorlardı. Askerler gıda maddelerinden bah- sediyor. Ve vesika usulünün son derece muvaffakıyetle tatbik edil- diğini anlatıyor bu sayede her Al- manın yiyecek bulduğunu ve, her. kesin müsavi olduğunu, İngiltere. nin Almanyayı aç bırakmak İste- mesine rağmen her Almanın kar- nin: doyurduğunu söylüyorlardı. Daha sonra askerin biri bir kasaba ait hikâyeyi anlattı. Kasap, ordu- ya verdiği etten yetmiş kilo çalmış ve çaldığı eti de ihtikâr yaparak, sivillere satmıştı. Kasabın bu yüz- den gördüğü ceza, kellesinin kesil, mesi idi! Siviller de dahil olmak üzere, — herkes, kasabın âşk, olduğu cezam “yi bulduğunu söylediler. #kerlerin biri de bir radyo Fakat her yerden önce Bavyeranın isyan edeceği anlaşılıyor. Gerçi burada da henüz bir kim. senin nazilik aleyhinde açıktan a- çığa bir:şey söylediği göze çarp. miyor. Fakat bu husumet hissi ha. vada hissedilmektedir. Meselâ her yerde Almanlar “Hell Hitler,, diye selâmlaştıkları halda Bavycrada herkes biribirine Allahın selâmını veriyor, Ablokanın buradaki tesirine gs- DAN Tan Kupası Maçlarının Dünkü Neticesi 'TAN kupası mektepliler futbol şampiyonsına din Şeref ve Taks'm stadlarında devarA edilmiş ve bu mü. sabakalar büyük bir alâka uyandır mıştır. Taksim stadında Boğaziçi - Bülge Sanat, İstanbul — Şişli Terakkı li. seleri, Şeref stadında da Vefa — Taksim, Işık — Pertevniyal kersi mışlardır. . Alman neticeleri Şeref stadından başlayarak veriyoruz: ŞEREF STADINDA; İlk karşılaşma Vefa — Taksim 3- rasında oldu. Vefanın tam kadrosu- na mukabil Taksim oyuna on kişi ile başladı. Bundan istifade eden Vefa, derhal oyun üzerinde bir hâkimiyet | kurdu. Bu tazyik 14 üncü dakik semeresini verdi ve devre 1 — 0 V. lince, Alman ihracat ve ithalâtının Alman hududıle çevrelenmiş oldü. | gunu söylemek kâfidir. Almanya. ya mal gönderen bir bitaraf, gön- | derdiği malları, Alman hududun. da teslim ile mükelleftir. Yahut Al. manyadan mal alacaksa, bu mal- ları Alman hududundan teslim al. | mak mecburiyetindedir. Bu sistem | işe, Almanyanın lehinde değildir Bununla beraber Almanya, kom. şu memleketlerle olan kliring açı” ğını kapayacak derecede ticaret yapmış ve deniz aşırı memleketle. Te göndereceği malları bu piyasa. lara göndermiştir. Bu açığın ka- | panmasi, Almanyanin ilerde bu memleketleri daha fazla tazyik e. derek bunlardan istediği malları &. lacağını gösteriyor. İ talyanlar, Almanlarla bir hay. Ni ticaret yapmaktadırlar. Bu. nu, Almap topraklarında bir sürü İtalyan vagonları görmekle anla. Sf, Yanina İtabraya en. cok | talyanlar, İtalyada tasfiye olunan bir miktar Romanya petrolünü'de : e Vefa daha canlı baş- adı ve oyun Taksim nısıf. sahasına İntikal etti ve maç 3 —0 Vefanın galibiyeti ile neticelendi. Şeref stadının ikinci abakası da İşik — Pertevniyal arasında idi Oyuna başlayan Pertevniyat ilk daki- kadan oyunu İşık nısıf sahasına İnti- kal ettirdi. Bu hâkimiyet, hücum hat. re vermedi. Nihayet 18 İnel dakika- da Pertevniyal sol içi korner çizgisi üzerinden çektiği falsolu şütle topu. Işık ağlarına takı ye devre l--0 Pertevniyallehine bitti. İkinci devrede de oyun Pertevni yalin üstünlüğü altında geçti. Fa. kat sayı adedini arttıramadılar Dev. renin bitmesine bir dakika kala Işık beraberliği temin eden golü kayde muvaffak oldu ve maç ta l— ibe raberlikle nihayetlendi. TAKSİM STADINDA İlk oyun İstanbul — Terakki Üseleri arasında oldu. Takımlar sa“ haya tam ' kadrolarile © çikeişlardı. eagle” ci devreyi 3 — 0 lehine nihsyetlen. dirdi, kine! devre de $ gol kaydeden ? mahsul tının beceriksizliği yüzünden seme. | Ü; İLİ H Holanda ve İ Başla Sovyet Rusya ile yeni bir ticaret | gimiz haber tı ketlerini yakından Holanda ile de yeniden bir ticarı melerin martin b acağı söyleniy anlaşmasına ait görüşmeler daha bi İtalya ile Romada devam eden tie mal edileceği bildirilmektedir maddeler gönderilecektir. Harp dol edemiyen İtalya Türkiyeden kömt Gelecek seneden itibaren Tür! istihsal edilecek de: tar. Türkiyenin yeni lerden birçok talep ant mahsulleri gelmi losu 30.35 kurus arı Vağon gönderilmiştir. Dünkü ihracat Rektör, Vekil Şerefine Çay Ziyafeti Veriyor Maarif Vekili Hasan Al) Yücel Üniversiteye giderek orada muhtelif işlerle meşgul olmuştur. Hasan Al Yücel, bu arada p Şerefettin ve arkadaşları tarafından hazırlan- makta olan edebiyat lügati işile de meşgul olmuş ve bu husustaki mesa- e dair izahat alm Maarif Vekili, yarın da bazı ma. arif müesseselerinde tetkiklerde bi lunduktan sonra, saat 17 de Üniver- site Rektörü Cemil Bilselin kenii se- refine vereceği çey ziyafetinde hozr bulunacaktır. Fakülteler de rile profesörleri de bu ziyalette hazır bu. lunacaklardır. Ml Mm mmm Münakasaya Konuyor | İtalyan kâğıt arttırarak memleketimize muhtelif kâğıtların sevkine başlamışlardır. İlk parti kâğıtlar gelmiştir. Kâfhda mukabil ahteli e kü lere İtalya piyasaları yeni bir müşteri A Bile Sovyetlerle Ticari Müzakerelere nıyor anlaşması yapılacağına dair verdi- it etmektedir. Sovyetler, sön hafta içinde piyasa hare. takip etmeğe başlamışlardır. et anlaşması Yapılacaktır. Görüş vor. Yunanistanla başlıyan Ücaret » müddet devam edeceği İçin eski anlaşma hükümleri bir ay müddetle uzatılmıştır, aret müzakerelerinin bu ha'ta fabrikaları j faaliyetleri: İtalyaya zelil ayısile Almanyadan kömür tedarik ithali için tetkikat yaptırmaktadır. ürlerine ve hattâ Karabükte olacak» inden yer fıstıklarına dış memleket- ir #5 senedenberi ziraati inkişaf eden bu in satışları artmıştır. Macaristan, Slovakya yer fıstıklarımızı ki- «atın. almaktadır. Yeniden Macaristana beş t satışları yüz bin liralıktır, ? Dün Sis Yüzünden Vapurlar İşleyemedi Dün sabah saat altıdan İtibaren limanı Kesif bir sis kaplamıştır. Sis, son zamanlarda görülmemiş derecede kesif olmuştur. Sis karada bile ya. yılmış, ve saat yedi raddelerinde, on, beş adım ilerisini sezmek mümkün olamamıştır. j Sis yüzünden vapur seferleri inti- zamını kaybetmiş, iki saat kadar va- purlar işliyememiştir. Sis denizde saat onu kadar devam etmiştir. Bun. dan sonra açılmıya başlamış, fakat urlar on birden evvel İşliyeme- miştir, Denizyolları sabah seat 6.20 de y pılan Ka ferleri kesmiş, 06 Köptüden Boğasiçine kalkan Haliç vapurl seferleri. | Bekâr Esnaf Evleri Kurulacak hrimizdeki bekâr esnafın biz a. toplanması için munlelif semt. lerde müsait binalar aranmaktadır. Esnaf cemiyetlerine kayıtlı bekâr ©3- maf için barınma yurdu tesisi dü. şünülüyordu. Bu cemiyetlere kayıtlı, kayıtsız bütün esnafın umu” mi sıhhat ve temizlik bakımından syni çatıaltında bulundurulması mü. nasip görülmüştür. Şehrimizde ekserisini seyyar satı. cıların teşkil ettiği bekâr esnaf han odalarında ve dördü, beşi ayni yerde yatmakta, yemeklerini de yattıkları odalarda pişirmektedirler. Bu yüzden her an muhtelif sâri hastalıkların meydana gelmesi ihtimulinin kuvvet- le mevcut olduğunu gözönünde tu- tan alâkadarlar akar su tesisatını havi binalarda esnaf hayatım tanzim etmek zaruretini duymuşlardır. Bu usta belediye İle esnaf-cemiyetle. ri müştereken çalışacaklar, en kısa p binalar bulup es. ray nde birer lokanta, müteaddit banyolar, birer de gazino bulundurulacaktır. İstanbuldaki kim- sesiz esnaf, badema han odasmda pis. lik içinde oturmaktan men ve esnaf evlerine sevkedilecektir, Bugün hen Odasında yaşıyan bir bekâr esnafın 24 saat zarfındaki masrafı kaç kuruş tutuyorsa esnaf evlerine sevkedilen. lerden de ayni para tajgp edilecektir. Buna mukabil esnaf, akşam üzeri muntazam sofralarda sıcak yemek yiyecek ve her İstediği zaman yıkan- mıya imkân bulacaktır. Esnafa sabeh kahvaltısı da temin edilecek, yalnız öğle yemeği verilmiyecektir. Buna sebep te esnafın bu saatte zaruri o- larak har'çte bulunmasıdır. Ce fa müfit oldukları gözönün ıne sevkedi. kaydoluni”” sie > stahamesinin, DİŞ lenler cemiyetlere dı ırulacık, Esnaf doktoru h decektir, Hasta esnaf, hastalığı ne İstanbul lisesi sahadan 6 — 3 gelip ayrıldı. ni yapmamıştır. Anadolu yakasındı Belediye, münakâsada talibi çık- ve Bojiziçinde oturan memurlar sis mıyan 900 bin liralık vol inşaatı için aya gönderdiler. A müteahhildinden bahsetti. Sonra, Almanya, Italya yoluyla Orduya radyo veren bu adam da kadar hafif olursa osun diğer arka- daşlarına sirayet etmemesi için teo- Yüzde üç yüz kazanç teminine bak- muş, o da İâyik olduğu cezaya çarp- muştı. Çünkü cnun da kellesi ke. silmişti. Yolculardan her biri de aşağı yü- karı bunlara benzer, fakat ber bi- rİ de bir kelleyi uçurtan birer hi- kâye hatırladılar ve bunları anlat- tıktan sonra İngiltereden bahse başladılar. Anlattıklarına göre, Almany ilkbaharda İngiltereye bir seferi kuvvet gönderecekti, Askerler ha. zır, tayyareler hazır, ve parâşütler hazırdı. Heinkel fabrikası 8000 bombardıman tayyaresi yaparak yer altındaki mahzenlere depo mişti. Almanyanın yetmiş sekiz tayyare fabrikası harıl harıl tay- yare yapıyor ve askerlerin birine göre, her gün yüz tayyare İstihsal ediyordu. Göringin yer altında yaptırdığı mühimmat fabrikaları, tek adamın idare ettiği tankları yapmakta idi. Onun yer altında depo ettiği silâh- ların hesabını kendinden başka bir kimse bilmiyordu. * Söz daha sonra Fransızlara geç” ti ve Fransızların harbe pek te İs. tekli olmadıkları söylendi. Fransız. lar, İngilterenin dayak yediğini gö- rür görmez sulhe yanaşacaklardı. Askerlerin biri, işlerin iç yüzüne vâkıf bir adam tavrile Von Pape- nin sulh yapmak üzete gizlice Fran saya gitüğini anlattı. Von Papen, Ruslarla yapılan ve dünyayı hay- rele düşüren anlaşmıya benzer bir anlaşmayı Fransızlarla yapacak ve bütün dünya şöşacaktı. Siviller de, askerler kadar bu bahsi merakla dinlediler. Askerlerin bu çeşit sözleri zabit- lerinin talimatı da'resinde söyle » dikleri belli idi, Beni asıl slâkadar eden nokta, Alman propagandası” nın istikameti idi. Anlaşılan bu propaganda; askerleri ilkbaharda kati bir darbe indirmek işine ha, yırlamakta idi. B u çeşit sonbetler içinde Mü. nihe vardık. Burası tam mâ- nasile ciddiyet içinde idi. Bütün Bavyerada Hitler aleyir tarı olan klerikal bir his vardır, Fa. kat bu bis, henüz bozguncu ve harp aleyhtarı bir mahiyet almamıştır. kauçuk, bakır alıyor, Fakat bu mik tarın ehemmiyet derecesini tayin edemedim. Almanyaya giren bakırın en mü him kısmı, Yugoslavyadan gitroek- tedir. Fakat bu miktar Alman ih. tiyacına kâfi değildir. Almanlar, bitarafların, kendi de. miryollarından istifade etmelerini temin ederek döviz bulmıya uğra” şıyorlar. Bu yüzden Almanlar Bel çika il Holandanın, İskandinavya devletlerinin, İsviçreain, Balkanla. rın, biribirlerine kara yoluyla ve Alman demiryolları vasıtasile mal göndermelerini teşvik ediyorlar, Tahtelbahir ve mâyin harbini, hızlandırmanın enbelli başlı he- defleridnen biri bu şekilde kara yo- Tuyla ticereti ierletmektir. Bu yolda sarfolunan gayretler, çok büyük olmakla beraber, mü- şahedeme göre, bu gayretler Al - manyayı kurtarmıya kifaye* etmi. yecektir. Bu gayretler, olsa, olsa, Almanyanın o mukavemetini bir müddet daha devam ettirebilir. Fu kat bunların kati inhidama karşı 6- saslı bir tedbir teşkil edemivace. Bini gözümle gördüm. m mm * İzmirde Bir Sahtekârlik İzmir — Dört sene evvel Erdekte ölen Girit mübadillerinden Tevfik İoğlu Himmetin veresesine bıraktığı 3328 liralık ve diğer bir tertipten 6658 liralık muhtelif bonoları üzerin» de sahtekârlik yaptıkları anlaşılan bir şebeke meydana çıkarılmıştır. Hâ disenin maznunları şunlardır: Buca” da Giritli Sami oğlu Tevfik Kalıpuz. Kızılçulluda İbrahim oğlu Osman Nuri, Bucada bakkal. Ethem, Süley- man oğlu Mustafa Sıtkı Alan, Seydi. köyde Hayatibey sokağında Mehmet oğlu Cemal Sayın, Değirmen dağın- adında bir murakıp, Bunlardan Tev- fik ve Osman Nuri tevkif edilmiştir. da Mustafa oğlu Hüsnü Avni Pital, Ödemişte Kantar Mehmet ve Cavit İDiğerleri gayri mevkuf olarak mu- Günün son maçı Boğaziçi - Bölge Sanat arasında idi, Bölge Sanat ce- zalı olmaları dolayısile bezi oyun. cularından mahrum olarak sahay çıkmışlardı. Birinci devre 5 — 0 Bo. gaziçinin lehine kapandı. İkinci dev rede 3 gol daha yapan Boğaziçi maçı 8 — 0 gibi büyük bir farkla kazandı. Mektepliler voleybol maçları İstanbul maarif spor bölgesi tara- fından tertip edilen erkek liseler vo- leybol şampiyonasına dün Beyoğlu Halkevi salonun devam edilmiş ve şu neticeler alınmıştır: Erkek Muallim — İstiklâli 16 15 - 9, Haydarpaşa — Ticaret, 15 -2. 15 . 3 mağlüp etmiş, Hayriye — Da- rüşafaka maçında da, Heyriye gayri nizami vaziyette olduğundan Darüş- şafaka hükmen galip sayılmıştır. Bugünkü maçlar Bugün her üç stadda birdenliş maçlarına devam edilecek, günün en mühim karşılaşması Taksim stadında | Galatasaray — Beşiktaş arasında o-| lacaktır. Bu müsabaka şampiyonada rol oynamak noktasından çok mühim dir ve alâka İle beklenmektedir Da. ha ziyade maçin neticesi Fenerbahce. Hilerin vaziyeti üzerinde Tol oynaya- caktır. Bundan başka Taksimde Feneroan çe — Kasımpaşa — Süleymaniye — İstanbulspor, Fener stadında da Bey- koz — Hilâl, Topkapı — Vefa kar; laşacaklardır. 6, emi Yeni Ankara - İstanbul Hattı Nafıa Vekâleti, Arxara — Istanbul arasındaki ikinci bir demiryolu in- şaatipın etüd İ karmıştır. Bu ş hat, Adanazarı İle A- rifiye arasından başlıyafbk Hendek. Düzce, Bolu, Gerede ve Çerkeşien geçip Filyos hattındaki İsmetpaşa 1s- tasyonuna kadar gidecek ve burada Filyos hattına bağlanacaktır. ——— İzmirdeki Heyelân İzmir, 3 (A A) — Sinekli mintaks. *mdaki beyelin nisbeten hafife. miştir. Vezir ve Osmanağa sularmın ana borularının geçtiği sahada he yelân tamamen denecek derecede durmuştur. Su borularının tamirine İdevam edilmektedir. Heyelân yalnız Kadifokalenin Doğu sathı matlinde İsakeme edilecektir. fazlaca olarak devam etmektedir. İ rimize, Romanyadan mebzul miktar. lerini münakasaya çı! yeniden bir münakasa ilân etm karar vermiştir. İlk münakasada ta- lip çıkmamasının sebebi asfalt inşa- atında kullanılan Bitum'un move: olmamasından, bir de demir aksamın tedarikedilememesinden ileri gelmek te idi. Halbuki son zamanlarda şeh. du Bitum celbedildiği gibi İaşsslta sarfedilecek demir de belediye tar fından temin edilecektir. Bu itibara bu seferki münakasada bir çok talip çıkacağı ümit edilmektedir. Bu 900 bin lira ile Nuruosmaniye — Sultan. | , Şehinşah Pehlevi, Orozdibak, gümrük câddesile Üsküdar— Kısıklı caddesi asfalta tahvil edile. Fatih, E-| niden birer Belediye, Beyazıt, Si minönü ve Azapkap'la Y helâ inşa ettirmiye karar vermiştir Bunun için bütçeye kâfi miktarda tahsisat ta konulmuş Bir Eser Türkçeye Çevriliyor | Hükümet, maruf müverrih Belin- (Osmanlı müverrihleri ve eserler! namında 500 sayfayı mütecaviz bi yük tarih kitabını türkçeye tercüme ettirmiye karar vermiştir. Eserin ter- cüme işi, Edebiyat fakültesi doçent. ger tarafından yazılmış buluran| eİyüzünden şehre gelememişlerdir. —— Soğukhava Depoları Belediye fen heyeti müdürü Nuri, | sıhhiye müdürü Osman Sait, bayter müdürü Esat ve iktısa: müdürü Saf” fet Sezenden mürekkep bir heyet, dün şehrin muhtelif yerlerindeki 80. #uk hava depolarını tetkik etmiştir. Bu depolar Tahtakalede, Sirkecide, Fındıklıda, Tütün gümrüğü karşısın. da ve bir de Tarlabaşındadır. Öte denberi buralarda peynir, et, yağ vesair gıda maddeleri muha- aza edilmektedir. Soğuk hava depo- larına konulacak gıda maddelerinin ndai kalitelerini kaybetn.:meleri i- her maddenin ayrı bir soğukluk derecesinde muhafaza edilmesi ve bu yüzden depoların muhkem bölmeler» le biribirlerinden ayrılmış olması İ- etmektedir. Halbuki bu hususi larda böyle tesisat olmadığı için gıda maddeleri geniş bir salona yan. yana istif edilmekte, ber gıda mad. desi ayni soğukluk derecesine maruz bırakılmaktadır. Bu mahzuru gözö nünde bulunduran belediye soğuk İhava depolarını ıslah etmiye ve her gıda maddesi için elzem olan soğuk- luğun temini için bunları salorlara tefrik etmiye karar vermiştir. Heyet salı günü bu maksatla bir toplanv lerinden Cevat Erene verilmiştir. daha yapacaktır. ve kitap getirtmek miyim, nereden, pak G, — Ecnebi bir memleketten gazete veya kitap getirmek için, İstanbul kambiyo müdürlüğüne mürmeset oder ve oranın #aidir edecek! miktarda dö- viz alabilirsiniz. k g. — Artist olmak İstiyorum, mere ye müracant edeyim? C, — Şehir tiyatrosu reğisörü Muh» sin Ertuğrula mürsenst ediniz. » İİ s — Edebiyata intisap etmek istiyo dum, orta tahsili bitirdim, lisede oku” | madım, me yapayım? | tirdikten sonra da, €- 8. — 19 yıl hizmet eden bir Bğret men malüliyetten tekatlük talep eder se, ikramiye Pil alır, mana mi alır? GC, — Hizmet müddeti hesap edilere» maktu bir İkramiye verilir. Maaş tab- sis edilmez 8 — Bu erme lise İmtihan mrogram larında da değişiklik var midir? C — Yoktur. * — Kulaklıklı. radyolar var vide” Mer İstasyonu dinler mi? Cc — Kulaklıklı radyolar vardır. Pa at bunlar zayıf olduğu için her istes- yonu dinlemek imkânı yoktur. Manma- fh kuvveti oöhizeler de kulskhkiz dinlenebilir. rit edilecektir. Ağırca hastalar doğ” rudan doğruya Esnaf hastahanesine kaldırılacaktır. Esnaf Hastanesi Esnaf hastahanesi tevsi edildikçe müracaat artmaktadır. Bu münase. betle hastahanenin daha esaslı şekil. de teşkilitlandırılarık büyütülmesi zarureti hasıl olmuştur. Bugünkü bi- na bu İşe elverişli olmadığından yeni ve modern astahane binasi in şa edilmesi kararlaştırılmıştır. Bu. mun için münasip ..r yer aranmakta- dir. PE em e Kızılcahamam Hapishanesi Tehlikede Kızıleahamamda yirmi bin Jira sarfile geçen sene yapılan ve Edirne den getirilen iki yüzden fazla mah. küm çocuğun muvakkaten iskân edil- diği asri hapishane, tehlikeli bir ve” İziyet göstermiye başlamıştır. Geçen- lerde yağan yağmurların selleri, hâ- pishanenin zemin katını istilâ etmiş- dir Suları boşaltma için vuku bulan güyretler semere vermemiştir. Zemin. katta hâlâ bir metreye yakın su var- dır. Hapishanenin dış ve İç sıvaları da her taraftan sızan sulurdan dökül. müstür. Binanın bir heyeti fenniye tarafından tetkik edilmesi bekleni « yor. ——— Nikel On Paralıklar Bazı kimseler nikel ön paralkleri İtoplamıya başlamışlardı. Bu parala. rın yakında tedavülden kaldırılaca- ğına dair gelen bir haber üzerine bu paraları #aklayanlar ellerinde bulu- Ban on paralıkları piyasaya çıkarmış” lardır. e e — TAKVIM A e | 4 Şubat 1940 PAZAR Gür: 29 3 İnel ey Kasım! 89 Rum 1855 İkincikânun: 22 12. 1128 5 | Arabi: 1338 Zilhicce: 26 Güneş: 7.00 — Öğle; İkindi: 15.11 — Akşam; , Yatsı : 1900 — İmsâk: mama