17 Şubat 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Yazan: Merhumun Oğlu Dr. Kâmil Yazgıç “Sen Kaleminle Bu Memleketi Cehaletten Kurtarmıya Hizmet Et, “— Variyeti görüyorsun: Senin zekâ ve fcrasetin, işin nereye va. rabileceğini kestirmene müsaittir. Bunu bildiğim için, sana bu hu. susta fazla söz söylemeyi lüzumsuz sayıyorum. Beni tehlikeli bir insan sayan Padişahm, bana #akın bulunanlar wereceği hüküm de iyi a O takdirde, benim başıma her feliketa oy“ lar da ortak edilecektir. Fakat bi; İirsin ki, ben, başkalarinin benim yüzümden, ve hele haksız her türlü sefaletten kurtulabilme- si, cahaletten kurtulmağına bağlı. dir. Sen, kaleminle, bu ynemleketi cehaletten kurtarmıya, ne karlar hizmet edebilirsen, bu talisiz va tans karşı borçlarını o derece öde. miş sayılırsın. Bu millet, bugün, daha isimlerini bile duymadığı ni. metlerin hasretini çekinektedir: Cehâlet, biçarelerin dimağımı, af. yon gibi uyuşturmuş. Hürriyet, adalet, müsavst ve hakkın ne ol duğunn, kimlerden istenileceğini, nasıl alınacağını bilmiyorlar, Ba sürüyü bir kaç insafsız çobanın e- İlinden, ve şerrinden kurtarmak, bir veten vazifesidir. Bu vazife de, senin gibi, düşünen, duyan ve Bi. len vatandaşların vazifesidir. Bu topraklarda yaşıyan temiz ve iyi Ahsanlar, her nimete kavuşturulmu. ya lâyıktırlar. Onları mahrumiyet. lerinden kurtarmıya çalışmak uğ. runda icap ederse ölümü göze mak bile, çok yerinde, hattâ çok küçük bir fedakârliktır. > Senden, ve senin gibi münevver gençler. Gen bu fedakârlığı bekliyoruz! ithat Paşa, Ahmet Mithat Elendiye verdiği bu vasi, yete benziyen nasihatleri göz yaş. ları içinde bitirdi. O günden #on. radır ki, Ahmet Mithat Efendi, bu müessir sözlerden aldığı kuvvetli #hamla, şahsiyetini tek başına kur- manın yolunu tuttu. Ve o günden sonradır ki, Ahmet Mithat Efendi, tam yarım asır sü. ren matbuat hayatına intisap et miştir. Bu elli yılın sonunda, etrafına toplanan yavrularına: — Gözüm açık gitmiyor. Mithst Paşaya verdiğim sözü tuttum. Gön. lümden dilerim ki, vatanımın mü. bârek toprağına ekmiye çalıştığım irfan tohumlarının o meyvalarını toplayacak olan vatandaşlarım, hürriyete, kemale, saadete ve nda- lete kavuştukları gün, bu naçiz hiz. metkârlarımı da, benim onlara kar. $i beslediğim hislere beriziyen duy. gularla yâd etsinler!,, diyerek e- bediyete göçen Ahmet Mithat E. fendi, yüzlerce eserin müellifi ve mütereimidir. Gazeteler çıkarmış, çeşit çeşit mücadelelere girişmiş, menfaya sürülmüş ve tohlikeli mes. leğinin her türlü cefasını çekmiş. #ir. Bu hareketli ömrün «ahlil ve tenkidini yapmak, hele Ahmet Mithst Efendinin eserleri hakkın- da, lehte ve aley'ite mütalesler yürütmek, benim kudret ve salâ, hiyetimin dışında kalan bir iştir. Ben, alelide bir köşe doktoruyum. Bunun İçindir ki, işin bu eihetini, erbabına bırakmak mecburiyetin. deyim, Fakat hafızam, babanın meslek hayatına dair, bir yığın ha. Brayla dolu, Kimisine bizzat şahit olduğum, kimisini kendisinden din. lediğim bu acı, tatlı veya garip ha- tıraları, kendimle birlikte yokluğa götürmiye kıyamadım, Daha doğ. Tusu, © hatıraları bu sütunlara gez girmeyi, memleketin-irtan ve mat. buat tarihine karşı eda edilmesi zaruri bir vazife bildim. Şimdi ba. Şirmıya çalıştığım iŞ 18, bu vazi- feden ibarettir. - .«. *. © B* gün, babamdan, gizeteci. lik hakkındaki telâkkileri. NI öğrenmek istemiştim Ömrünün elli senesini, gazeteciliğe hasretmiş bir insanın ağzından mesleği hak. | kında neler düşündüğünü öğren. | #öbk, hemen herkes tarafından" gösterileceğini umduğum bir ars | züdür. Bunun içindir ki, a ve hususi haystına git hatıralarının nakline başlamadan .l “evvel, babamın, bu suale verdiği * cevabi yazmak istiyorum. Sualim. | onu hiç düşündürmerişti: ! *— Bence, demişti, gazeteğilik, her bakımdan tehlikeli ve her ba. «kumdan zararlı bir meslektir. Bu meslekte muvaffakıyete kavuşa. bilmek için bol istidat, bol para, bol kuvvet, bol cesaret, bol sabır ve bol bilgi sahibi olmak şarttır. Ben, bu mesleği, bir bakımdan, tıpkı denize benzetirim: Nasıl ba. ğulmayı göze almıyan İnsan, yüz sini meslekte de bellibaşlı muvaffakı. yet sırlarından birisi de, küçük, büyük, bilâistişna hiçbir fırsatı ka. çırmamaktır. Meselâ, bir müddet evvel, peşi. me bir hafiye musallat etmişlerdi. | Bu adamm vazifesi, gece gündüz, benim peşimden koşmak, harekâ. tımı adim adım takip etmekti. Fa. kat, pek usta olmiyan biçare ha- fiye, bu işi yapmıya memur bı. Junduğunu benden gizliyememişti. Karlı kış gecelerinde, bu adamca. ğızım benim yüzümden çektikleri. ni, hâlâ - sanki mesulü benmişim gibi - garip bir vicdan azabı du. yarak hatırlarım. Ben bir misafir. ğe giderdim. Saatlerce oturur. | dum. Dışarıya çıkınca onu peşim. de bulurdum. O zaman, benim #i. cak bir odada, dostlarla sohbet e- derek geçirdiğin uzun saatler zar- fında, onun ne yaptığımı, o karlı, soğuk havada nasıl, neretle barın. dığmı düşünürdüm: Bunu düşün. mek te, o gece duyduğum keyfi ba. na haram ederdi. Hattâ, emin ol, bazğı, soğuk gecelerde, © sadece (onun - ya. mi hafiyemin . rahatsız olacağını düşünerek verilmiş sözlerimi tn. tur, kendimi bir dost ziyaretinden, vya bir eğlence fileminden mah. rum ederdim. Galiba biçare ya #olu bir adamcağızdı, yahut ta yap tığı ağır vazife mukabilinde, pek az para kazanıyordu. Çünkü yine 6 karlı ve soğuk havalarda, ban ne zaman bir meyhaneye girsem, iç- tiğim rskı burnumdan gelirdi. Çünkü o içeriye girmez, ve mey- Bane kapısı önünde, bir aşağı bir yukarı dolaşırdı. Ben meyhane ca. mundan, onun iki kat olmuş ve tit. reyen gölgesini gördükce, rahat e. demez, bezsn, kadahimi yarıda bı. rakarak çıkardım. Bir gece kafam- da bir ışık yandı ve kendi kendi. mi “ — Mithat, dedim, Sen çok bu- dala bir adamsın. Peşinde hiçbir iş görmeden, hiçbir işe yaramadan dolaşan bir adam var. Halbuki, bu adamın elinde bulunan imkânlar» dan İstifade etmek, senin için ka. çırılmıyacak bir fırsattır. Ne du- nüyorsun? Çağırsan, konuşsan, un. laşsan ya?,, Bunları düşündüğüm sırada, bir lokantada bulunuyor. dum, O da bermutat, sokakta do. laşmaktaydı. Garsonu çağırarak, onu gösterdim ve: ikırköye gitmiş, nöbe İselâ, Muhakeme Ediliyorlar Polis memuflarından Hikmet bıtadöktorundan aldığı, kara ciğer hastalığına müptelâ olduğu ve asabi buhran geçirdiği hakkındaki raporla bir otomobile binerek Guraba hasta- hahesine gitmiştir. İddiaya göre, nö. betçi doktor Celâl ve Cemal hastayı otomobilde muayene etmişler ve gör. dük'eri lüzum Üzerine Hikmeti, em. razi akliye ve asabive hastahenesine göndermişlerdir. Hasta derhal OBa- 1 doktor”Gev. dete muayene olmuştur, Nöbeti dök- tör hastada bariz bir sarılık görerek derhal Cerrahpaşa hastahanesine sev ketmiştir. Bunun üzerine Hikmet, Corrahpaşaya müracaat etmiş, fakat hastahanede boş yatak olmadığı için nöbetçi doktor Galip, hastayı kabul edememiştir. Polis Hikmet te hir kaç gün sonra ölmüş, hâdise adliyeye in. tikal etmiş ve ölüme sebebiyetten mazmun olarak 6 meı'cezs mahkeme. sine sevkedilen 3 hastahanenin dört nöbetçi doktorunun muhakemelerine dün başlanmıştır, Dürkü telsede dinlenin şahitler - den Cerrahpaşa hastahanesi sertabi. bi Esat şunları söylemistir. Za» “— Talimatnameye göre. hastaha- nede boş yatak olmazsa hasta kabul edilmez. Ancak ani yakalar için her serviste birer boş yatak bulundarı. edilir. Polis Hikmetin bize mii ettiği gün 320 tane ncele müduhale. | Yi icap ettiren vaka gelmişti, .AyBf zamanda bu hastanın has da biz- ce tesbit ve teşhis edilmiş değildir. Gurabadaki doktorlar hastayı sars. mamak için otomobilde muayene et-| miş olsbilirler.Her doktor hastayı mu &yeneğen sonra mülalsasım 'bitdirir. Bu esasa göre, doktor Celâlle Cema. hee, batma a) Ay mA atra ya göndermelerinder gayri > TaBilik yoktur. Asabi buhran uzvi bir hasta. lıktan geliyorsa o hastanın esas has, talığını tedavi ile mükellef olan haş- tahaneye yatırılması icap eder. Me. , kendisinde tifodan mütevellit âsap bozukluğu görülen bir hâste Ba. | kırköye gönderilmez, tifonun tedayi- | $i için alt olduğu hastahaneye sevke, | dilir. Fakat o hastahanede boş yatak yoksa, hastanın yatırılması telik edi- DörtDokter | nası devam etmektedir. saot beste fırtma limonda da tesi köprüler fı ni göstermiş ve bu yüzde: Dah-hayalardn da bilmesi için tertibat susta romorkörlerde Vali Muavininin riyasetindeki hakem komitesi, amele ve şirket murahhasları birarada | Vilâyet Hakem Komitesi Toplandı Değirmen Amelesi'lle Şirket Arasında Ihtilâfı İttihat Değirmencilik banın riyasetinde teşekkül ed Şirketle amele arasındaki iht ve hastalanan ameleye ha larda fazla kâr ettiğinden bahisle bir de hastalık dolayısiyle calısan kılması m 00 iki taraf Netirede sirket hasta olan maaşlı ve ha suretiyle Th âl halledilmiştir. Lodos, “Limanda. Bazı |Türk Hava Kurumunun Ârızalara Sebep Oldu'On Altıncı Yildönümü ! Akdeniz ve N lodos fırt. Dün sa na çılamamıştır. Ulman reis könrürerin inu, e edile. lir. O günde hastahanemizde boş | <ekür. ” yatak yoktu. Ayni zamanda bize ge. Fırtına inden denizyofları ” len hastann, elindeki tetkereye göre | Sus vapuru Marmaradı Gemlik İi- manıma ğı mamıstır. Anafarta deği, tarafımızdan muayenesi sonun. da karşılaşacağımız vaziyete göre ka- bul ederiz. Doktorlardan Cemal, Ce. vapuru da Mersine gitmek İçin mirden kalkamamış ve İz. hareketini Wil ve Galibin hastalığın vahim oldu. |tehir etmiştir. ğu kanaatine varmadıkları için esas. | kı bir konsültasyon ve muny zum görmediklerine kanliz.., Muhakeme diğer şahitlerin celbi için başka güne bırakılmıştır. Seya- hattan âvdet ettiği takdirde gelecek celsede doktor'Mazhar Osman da şa. hit sıfatile dinlenecektir. Bir Davacı Hakkında Takibat Yapılıyor Yeni Postahane arkasında Beyker hanı civarından geçmekte olan bs- fı den sonra Ege denizinde ve Fırtına sırasında Haliçte bir su heye lü, | kayAğı İp'ni kopararak sahilden ayrıl. muş ve gümrük memurları dan deniz ortasında boş G'ars Yunmuştur. Kayık Deniz Kü liyat Cemiyetine aittir ve 4528 nu. maralıdır. terafın. bu - Diğer taraftan Karadenizde esmek te olan şiddetli şimnl rüzgârınm da ırtına halinde devam etmekte oldu. ğu bildirilmektedir. . İrmile, 18 (A.A) — Dün bilhamm öğle Aden'e rketiyle hu şirketin “ değirmenlerinde “çalışın Sinele ve ustalar arasında çıkan ihtilâf, hakem yevmiyelerim k “lmmasından zuhur etmiştir. Bu ihtlAC üze. rine amele murahhaxları vilâyet mürnenât ederek * şirketin «on xaman- yı vacaksameleye 15 gin müddetle ha- teminini rica etoişlerdir. VU İur ve bu gibi hallerde hasta kabul | 7vüreceati #rket mendinde resmi bir e agat | müracaate rağmen hmelenin nrrusunu İstaf Visatarnın iştirakiyle hakem heyetine müraenat etmek #arereer HAZ) Glürüğtere Ba sire'le hem smele marahhaslarını, kem de Şirket murahhaslarını dinle, alıkları esnada 13 gün için yarım yevmiyesi verilmesini kahol e$- miş, muralıhaslar da yevmiyelere zam yapilinâsı > İ : neywinde bir konferans verilmiştir. Yu. İğini, halen kurumun elinde 265 plâ. erle ! Mücedele ' | Devam Ediyor | Şehrimizde yapilmekta olan ve mücadelesi umumuleştirilmiştir. Ya- $ pılan araştırmalarda bie çok bitli şa. | hıs görülmüş ve bunlar bulundukları semtlerdeki hamamlara sevkedilmiş. * tir. Belediye bu mücadeleyi başar - mek İçin adam başına beş kuruş ha. | am, vererek hitlileri Be. | şiktaş, Beyoğlu, Eyüp, Üsküdar, Fa- tih semtlerindeki hamamları gönder. mektedir. Ayrica rlhise ve çamaşır. © ları. da ütüliyecek ürü kullanılmaktadır. Bekür odalarında, bekârların yattıkları barlarda; fakir | mahallelerin baraka ve küşük evle. | rinde de araştırmalar yapılmaktadır. Mevsim hasebile bitin kapalı yerlere de kalmakta olması ve nakliye vası. tslarında kalarak sirayetinin kolay olmas: opsarı dikkate alınarek bu ge ; bi vasıtalimmi sık sık | temiylettiriz. mesine itina edilecdktir. Gazi Köprüsü Tamiratı Bin Gazi köpirüsünde tahta kaldırım tamiratı nihayet" bulmuştür. Köprü, Yeniden bir mâni zuhür etmezse pa. zartesinden itibaren nâkil vasıtaları- na açılacaktır. Belediye köprüden ber nevi nakil vasıtalarınm göçebileceği. ni kararlaştırmıştır. Bunun “çin, 16 metre genişliğinde “bulunan köprü sathı renkli boya ile Üç kismâ tefrik edilecektir. Köprünün ortası beygir ve el arabalarma, İki yanlar motörlü vasıtalara tahsis edilmiştir. da Köprünün trotuvarlarından galip, geçeceklerdir. Muhtemel kazalara mâ ni olmak İçin köprünün üç yerinde de geçitler yapılacaktır, Tretuvarların İnşası Belediye, tramvay idaresi torafın. dan yaptırılacak caddelerdeki tutu. varların da idare tarsfından'yaptırnl. masını kararlaştırmışlır. Vali ve Bo. İorliye eeisi dü onuvarlarıı inya tarih. lerini tesbit etmek üzers toplünan ko misyona iştirak etmiştir. Mimarların Müracaati Mimarlar birliği alâksdar makam. lara müracaat ederek belediyenin, in. Şaat ruhsatnamelerine muhalif hare keteden mimarları bir sene müddet. le çalışmaktan menölmesinin doğru olmadığını bildirmiş ve “şikâyet et. Baiştir. Halbuki belediye, şehir mee- lisinden geçen inşaat tslİmatnamast. İle kendisine böyle bir hak verilmiş bulunduğunu ve şehir estetiği nok. tasından belediyenin her an bu hak- kıni istimal etmiye mecbur olduğunu bildirmektedir. Prostun Cevabı Prost, Haydarpaşa Köprüsile -Adliz ye sarayı inşaatı dölaysile Adliye Vekâleti tarafından yapılan itirazla.. ra verilecek cevapları bazirleriiştir. Prost, bu husustaki ripocumu bir haf- taya kadar verecektir. İngiliz Mütehassısın Tetkikleri Şehrimize gelen İngilterenin şerk lisanları mütehassıs: ve Türk dostu İH. M. Burton, memieketimizin kül. tür hayatını yakından alâkadar ede- cek mevzular üzerinde tetkikler yap- Çıkân Halletti dün, Vali Muavini Hüdai Karata. eti mârifetiyle halledilmiştir. artırılmak İstenilmemesi- evmiyeletine zam «yapılmasının ve ri üzerine amele bu i etmislerdir. Şirket bu elmeyines, Ticaret “Kanunu heyetr düm! iştir, yevmiyeli bütün müstahdaminine, toplanan hakem talebinden vazgeçmek man Türk Hava kurumunun 16 .nci yil | imü münasebetile dün muhtelif yerlerde konleranslar verilmiştir Bu aradı Hava kurumu müdürü Yusuf Rıza tarafından da Eminönü halke. suf Rıza Kurumun Pk. defa olarak | (Türe Mayyare Ceiyeyismic kus rulduğu 16 şubat 1925 tarihinden bu güne kadar gösterdiği faaliyeti izah etmiştir. Kurum müdürü bu müddet zarfında Mili Müdafaa Vekâletine | yapılan nakdi yardımdari başka 2495 | gencin paraşütçü olarak yetiştirildi. nörle 27 tayyare bulunduğunu, Eti. mesutta da bütün modern tesisati ha. vi bir İmalâthane kurulmakta oldu. ğunu, mekteplerim'zde 395 muslli- min tayyare modeleiliği icin çalıştık. larını anlatmıştır. Konferans, büyük bir alâka ile dinlenmiş ve kurumun faaliyeti takdir ile karşılanmıştır. İnbisarlar Vekilinin Tetkikleri Şehrimizde bulunan Gümrük ve İnhisarlar Vekili Raif Karadeniz, dün sabah gümrük başmüdürlüğüne gi- derek öğleye kadar orada meşgul ol. çok şiddetli bir Iodoa fırtınası hüküm sür. müştür. Firtma bazı servi ağaçlarını de wirmiştir.. Dün gelmesi beklöhen Efrdek Yikçı Vehbi, hanm avlusuna bırakıl, | mış pis kâğıt parçalarını lüzumsuz! muştur, Vekilin riyasetinde bir zü- dürler toplantısı yapumıştır. İmek üzere getiriler imi ve iktısaği zannederek balık sarmak “zere alır. ken küğitçi Mordahay tarafından ya- kalattırılmış ve dün mülevves kâğıt. larla beraber adliyeye teslim ediliniş- tir. Sultanahmet üçüncü sulh. ceza mahkemesi hırsızlık suçu görmiyetek balıkçı Vehbi hakkında befaet kara. rı vermiş ve manzarası dahi pek iğ. renç olan kâğıtlarla kese kliğıdi ya. pıp sattığını söyliyen Mordahayı tvc. ziye için, çalındığı iddia edilen kâ- gtlarla birlikte müddeitumumiliğe sevketmiştir. Mordahayın belediye talimatnamesine göre tecziye edile. ceği anlaşılmaktadır. Tecziyesi' İstenildi İdare ettiği otomobille Merkez rtıh. tım ham istikametinde giderken ti- careti bahriye binası önünde Niko fs. minde bir adama, Hatice adında yaşlı bir kadına ve Orhan çocuğa çarpa- rak İlk ikisinin ölümüne ve çocuğun da yaralanmasına sebep olmaktan maznun şoför İsa Aksoyun muhake. mesine dün devam edilmiş, müddei,. umumi şoförün Rıhtım csddesinde 45 kilometre süratle gittiğini söyli- yerek öezalandırılmasını İstemiştir.| İsa itirazda bulunmuş, muhakeme ka. | (Devamı var) rar için başka güne bırakılmıştır. vapuru gelememiştir. Bügün rüze! süğü için deniz sökinleşmiştir. Etrüskün de bugün yoluna devem ederek, manı rhuza gelm Erbaa mıntakalârında demet ve denk yapılması hızla de. vam etmektedir. düş kleniyor. . Taşovada.Tütün Vaziyeti Erbaa (TAN) — “Tokat, Niksar ve tütünlerid Müstahsil, . zelzele felâketinin de inzimamile çok daralmıştır. İnhiser. lar İdaresinin, tütün mübayaası hak- kımda bir tedbir almiş olduğu het nüz görülmemiştir, yalnız tütün ze-! Neşet oğlu Rüştü dün tabliye edil yiatı tesbit olunmaktadır. (dar inhisarlar umum müdürlüğünde Vekil öğleden sonra saat 15 © ka- İçiimlerden başka mekteplerinizde İ terbiye, biyoloji ve fsnni mevzulara #it filmlerin gösterilmesi için bu filmlerden bir çoklarını Londradan getirtecektir. Türkçeyi güzel bir şive #le görüşen Burton bir mühücririmi. ze, şehrimizde ingilizcenin cok ileri gittiğini ve mekteplerımizde ingiliz. ceye ehemmiyet verilmesinin çok i- leri gittiğini ve mektenlerimizde in. gilizceye ehemmiyet verilmesinin ye. rinde bir tedbir olduğunu söylemiş, ve talebenin mersmlarım anlatacak weşyul olmuş ve bu sâstten sonra Cibali fabrikasna giderek tetkikler. de bulunmuştur. Vekil salı gününe kadar şehrimiz. de kalacaktır. Rüştü Tahliye Edildi Tünelbaşında Lütfulk nında iki kişinin ölümü ile netieile nen cinayet tahkikatı sırasında neza. ret altına alınan apartman kapıcisı|kadar ingilizce ( Sörüşebildiklerini takdirle anlatmıştır. İmiştir. —————— Sadri Ertemin son çıkan eserle nin adı nedir ve meden bahseder? G. — Sadri Erleniin son çıkan eseri “Avrupanın İskeleti,, dir. Bu kitap Av- rupanın Rönesensianberi geçirdiği t- kümülün iktasadi unsurlarını tahlil et- nektedir. Bu kitap hakkında hususi sü- unumuzda daha fazla malimat veri. TAKVIM 17 Şubat 1940 CUMARTESİ 8. — Duvr İle Kale arası kaş İngiliz Gün: 28. Kasım: 102 Rİ | Ür Tasa Km ür Ge ee TME il Muharrem: 8 Şubat 4 DİKKAT: Bu sütunlarda cevab tete- $. | Güne G5e — Öğe ağ bilen süsler sarih sdresi ve okunaklı İkide 4 — Akşam 1 231 imzayı ihtiva etmelidir. Böyle olmıyan minllere cevap verilmez. Yatsi < 1liyü,- İmei: