22 Haziran 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3
Yazan: O. Rıza DOĞRUL geçen (o Büyük Harpte, 1918 senesinin 5 teşrininde müterekeye talip dukları halde beş hafta cevap madıklarından dolayı acı aci İkâyet ederler, Ve Fransanın iitareke istemesi üzerine bü bin derhal nazarı dikkate cömertlik ve ei ertlik eseri sayarlar. Bununla raber Almanlar da mütarekeye i! haberleri | nedense damla mla vermek yolunu tuttular onun için bu dakikaya kadar ütarekenin yafnız mukaddeme. den haberdar olabildik. Bu mukaddeme, herşeyden faz. Almanyanın 1918 mütarekesi. İn utandırıcı izini silmiş oldu. mu ve bunun kahramanca bir üdafaadan sonra kanlı bir mu. İsrehede mağlüp olan ve yıkılan ransanın 1940 mütarekesini im- etmesi ile imkân dairesine gir. ğini anlatıyor. Imanlar, Mazinin Lekesi : ransaya imza ettirilen bu Alman vesikası, mazinin ir lekesini belki temizliyor, fa £ maziyi siliyor mu? 1918 de Fransa galipti. nya mağlüptu. Ve biz Almı ile birlikte mağlüp zümre inde idik. Biz "Türkler o büyük istırabı İmanya ile beraber yaşadık ve u mağlübiyet yüzünden başımı. gelmiyen kalmadı. O mağlühi- #et yüzünden 1932 senesinin #emmuzuna kadar harbe devam mek pahasına hayat ve mev. üyetimizi, izi kurtardık. Biz mağlübiyet istırabına aşi- olduğumuz kadar galibiyet 'kini ve şerefini de binbir kere $ bir millet olduğumuz için tün bu hâdiselerden aldığımız tatbik ettiğimiz ders, yalnız izinin bir lekesini değil, fakat in maziyi silmekti. Hasımla. la yaptığımız musaleha bu- im kati delilidir. Bu musalehayı Aptığımız hasımlarla aramızda- her hesap tasfiye olunmuş ve inin -bülün kinleri, bütün AL Çünkü maksat, eski hüdisele. tekerrürü değil, eski kinlerin ide birde ini etmesi değil, m mânasıyle sulhün büküm irmesi, ve her milletin kendi kişafiyle, kendi istikbali ile Şrul olmasıdır. Bu yüzden “18 mütarekesinin & imzasına ine olan yerlerde bugün yapı. merasimin de ayni maksadı Win edip etmediği, bizi en çok işündüren noktadır. çüncü Büyük Harp: B" satırları yazdığımız sıra. da mütarekenamenin yal- ” mukaddemesini görmüş bulu. Yor ve bunun geçmiş bir mağ biyetin hatırasını silmeyi istil- ettiğini anlıyoruz. Mukaddemenin ihtiva ettiği üç ikta, Fransadan tam teslimiyet eneceğini tasrih değilse de im mekte, bu da mütarekede inti. ruhunun hâkim olduğunu açık göstermektedir. Buna kârşı söylenecek bir söz sa oda Avrupanın 1918 de 'blandığı nokt kaldığı ve “zi 1940 günü), in ekilmiş olduğudur. Benim gibi 1914 — 18 harbi dükten sonra 1940 harbini de 'nlerin temennisi, herhalde üçüncü büyük harbi görme. POLONYA Hükümeti de Londraya Geçti İondra, 21 — Polonya Cüm. “treisi Baczkieirç bugün bura. gelmiş ve Kral Georgös ta. #vekili ile Erkâmharbiye reisi buraya gelmişlerdir. . Belçika hükümeti reisi Pierlot hükümet erkânı bugün Fran- “an İspanyaya geçmişlerdir. “defleri Portekizin merkezi ©. İİ Lizbonda yerleşmektir. Hü. “mete ait evrakı 15 otomobil #ımakta idi. ürriyet ve istiklâ.| İsüp bombardıman Ile Fransadaki Alman Üsleri Bombalandı ingiliz Çocukları Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda ve Amerikaya Gönderilecek Londra, 21 — İngiltere hükümeti, ve İmparatorluk eczası, anavalanı müdafaa için, kati tedbirler almakta- dır. İngiliz çocuklarının Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda “ve Amerika Birleşik cümhuriyetine gönderilmeleri için tertibat ln Yeni Zelanda hükümetleri par. Tâmentolarından fevkalâde salâ. hiyetler almışlardır. Bunlar, bu salâhiyetlere istinaden İngiltere. ye yapılması mümkün olan her yardım, yapacaklardır. Bugün dördüncü defa olarak Kanadadan askeri kuvvetler ve tayyareciler gelmiştir ki, bunlar, harp başlıyalıdanberi Kanadanm gönderdiği en büyük kuvvettir. Kanadalılar, İngilterenin on mü him müdafaa kuvvetleri ârasin. dadır. Hindistanda Tedbirler Hindistan hükümeti de müda- faa kuvvetlerini genişletmiye ka. rer vermiştir. Bu arada üç yüz pilot ile iki bin tayyare makinis- ti hazırlıyacaktır. Hindistan milli kongresi icra komitesi hariçten gelecek her tehlikeye karşı tedbir almıya ka. rar vermiştir. Alman Üsleri Bombalandı İngiltere hava kuvvetleri, ge- niş bombardımanlar yapmıya de. vam etmektedir. Dün Ren ve Ror sahaları bombardıman edil- miş, rüyet şartlarının fena olma. #ina ve hava müdafaası topları. nın şiddetine rağmen bu hücum. lar muvaffakıyetle neticelenmiş, ancak iki tayyare üssüne döne- memistir, İngiliz deniz filosuna mensup deniz tayyareleri dün Cala's'de. ki Alman topçu mevzilerini mu. vaffakıyetle bombardıman et miştir. Ruan'daki Alman hava mey- dam bombalanmış ve ayrıca bu civara dört yüz yangın bombası atılmıştır. İNGİLİZ HAVA TEBLİĞİ İngiliz Hava Nezaretinin ver- diği son tebliğ de şudur: İngiliz kava kuvvetlerine men- toyyareleri dün Amsterdam yakininde Sebi, pol hava meydanına bir hücum yapmışlardır. Asfalt pist üzerine dizilmiş düşman tayyareleri tah. rip edilmiştir. Bütün tayyarele. rimiz zarar görmeden dönmüşler dir. Geçen gece bombardıman tay. yarelerimiz, tekrar Almanyanın Şimeli Garbisindeki askeri hedef lere büyük mikyasta hücumlar yapmışlardır. Essen Frintrop. Os. terfeld, Hamm ve Ludnicghavfen deki tren iltisak noktaları, gar. lar vessir hedeflere hücum edil. iştir. Tayyarelerimizden ikisi dönmemiştir. Geçen gece sahil muhafı teşkilâtına mensup tay yarelerimiz Şimal Denizi üzerin- de bir Heinkel tayyaresi düşür- müşlerdir.,, Hamburgta bir margarin fab. rikasına isabet vâki olmuş ve al. ti bin ton balina balığı yağı imha olunmuştur. İNGİLTEREYE YAPILAN ALMAN AKINLARI Bu sabah İngüterenin Cenup sahilinde bir Alman bombardı. man tayyaresi ile İngiliz muha- rebe layyareleri arasında 35 da. kika devam eden bir çarpışma ol. muştur. Düşman tayyaresi bir şehrin üzerinden uçarak mifral- yöz ateşi açmıştır. Muharebe tay yareleri havalanarak düşman tay yaresine hücum etmiş ve kaçır- muşlır. Hava müdafaa topları da ates acmıstır. İnsanca zaviat vok lider Si eli yani bie Gİ tur. Bir kurşun posta binasının damını delmiş, ve mücâvir bir binada da yangın çıkmıştır. Son günlerde İngiltere sahil. lerini bombardiman eden Alman tayyarecilerinin on yedisi esir alınmıstır. Muhacir Akını İngiltereye mütemadiyen mü. hacir gelmekte ve bunlar İngil *erenin Garp sahiline çıkmakta. dır. Muhacirler uzun bir yekün teşkil etmekte ve içinde siyasi şahsiyetler de bulunmaktadır. Reuterin Fransadaki baş mu. habiri, İngilterenin cenup sahi. linde bir limandan aşağıdaki tel. grafı çekmiştir: “Dün akşam buraya küçük bir vapurla geldik. Normal istiap haddi 180 kişidir. Halbuki bu seyahatte, vapurumuzda, normal yolcu miktarından fazla olarak, ekserisi Brükselden ve Paristen gelen 1300 ü mütecaviz muhacir vardı. Vapurumuz, Gironde mansa. bında demirli iken, alçaktan u. çan Alman bombardıman tayya. relerinin hücumuna © uğramıştı. Bu Alman bombardıman tayya. relerinden birisi düşürüldü. Vapurda ezcümle, İngilterenin sabık Madrit Büyük Elçisi Sir Msurice Peterson, Fransiz Hat Nazırı Pierre Cot, Fransz tiyat. Vaziyetini Gösterir Harita Iman tebliği, Normandic, Bretagne ve Loire mansabı İle Rhone vadisi arasında askeri harekâtın devam ettiğini bildiriyor. Maginot'nun gerisinde Colmar Fransız kuvvetleri ile Almanlar civarında mahsur arasında şiddetli çarpışmalar vukubulmaktadir Fransız ve Holanda Müstemlekeler Ve Japonya Tokio, 21 (A.A.) — Müstem. leke Nazırı General Koiso, bu. gün, kabine toplantısında Fransız Hindi Çinisi meselesinin halli i. çin, artık Japonyannı kuvvet İse timâl etmesi mi lâzım geleceği sualini, kerdi kendine 'sormak. ta olduğunu beyan etmiştir. Holanda Hindistan: mese! gelince, statükonun mul politikasına riayet edilmedi dirde, Japonyanım burada da ica. bına göre tedbirler alması lâzım geldiğini bildirmiştir. Minscito Sakourschi vart'si na mına söz söyliyen Maliye Nâzırı, Holanda Hindistan ve Fransız Hindi Çinisi meseleleri hakkında hükümetin icap eden tedbirleri almasını beklediğini söylemiştir. Çine Yapılan Yardımlar ve Japonya D. N. B. ajansının bildirdiği- ne göre, Hindi Çini yolu ile Choug King'e harp maltemesi| sevki hakkında Fransanın takip ettiği hatt: hareketi mütalâa e- den Nichi Shimbun gazetesi, Çin muharebesinde İngiltere, Fransa ve Amerikanın aldıkları vaziyeti Japonyanm hiç unutmıyacağını yazmakta ve şunları ilâve etmek. tedir: Bu devletler, Asyadaki emper. yalist rejimlerini genişletmek e. melile Japonyayı tazyik etmek istemişler, fakat hata islemişler. dir. Muamele Vergisinin ro muherriri Henri Bernstein ve Baron Roçild te vardı. Vapuru. muza, son dakikada, 12 İngiliz yaralısı da alınmıştır. Amerikadaki Devletlerin Toplantısı Nevyork, 21 (A.A.) — Amerika Cümhuriyetlerinin Hariciye Na- sırları Roosevelt'n teklifi üzerine iRio . de . Janeiro'da toplanacak. lardır, Roosevelt gazeteciler toplantı. sında, Panamericaken, iktısadi teşriki mesai programının, aske- ri müdafaa programı mütemmi. mi olarak bir iktisadi müdafaa programı tazammun ettiğini be- yan etmiş ve ittihazı düşünülen tedbirler, nısıf kürremiz sulhü- nün munzam bir koruyucusu ol maya matuf ve müvazenesi bo. zulmuş beynelmilel vaziyetin te siratına karşı bizim ve diğer A- merika Cümhuriyetlerinin ikti. sadiyatını himaye etmek İçin bir vasıtadır. . Amerikan Salibiahmeri, İngi. liz Salibiahmerile “Saint Jigns Ambulance,, teşekkülüne 100 bin Sterlinlik bir teberrüde bulun. muştur, nl iile Baltık Devletlerinde Yeni Tedbirler Küawnas, 21 (A.A.) — 14 sene. denberi memleketin siyasetini i. dare etmiş olan nasyonalistlerin partisi yeni Litvanya hükümeti tarafından feshedilmiştir. Riga, 21 (AA.l — Harbiye Nazırı ve ordu başkumandanı ge. neral Perkis vazifesinden uffeğil, miştir. General ordudaki faal hizmet. ten kendi talebi'# ayrılmış ve ib. tiyat teşkilâtına girmiştir. Cüm- hurrelsi, General Kleoing'i ordu başkumandanlığma tayin etmiş. tir. aöl LE Münakalât Vekili Geliyor | Ankâra, 21 (TAN) — Münaka- Yât Vekili Ali Çetinkaya bu ak-| şamki trenle İstanbula hafeket etmiştir. Toptancılara Tahımil Ettiği Mükellefiyet Ankara, 21 (AA) — Maliye Vekâletinden bildirilmektedir: Bazı toptancı ticarethane ve müteahhitlerin 3843 sayılı mua. mele vergisi kanunu mücibince | mükellefiyete girip girmedikleri! ve mezkür kanunun muvakkat| birinci maddesi mucibince beyan name verip vermiyecekleri husu. sunda tereddüt ettikleri anlaşıl. dığından kendilerini tenvir mak. sadıle aşağıdaki! izahat verilmiş. tir: 1 — Yeni kanunun yedinri maddesi mucibince, vergiye tâbi sınai müesseselerden veya bun. ların filyal, şube ve satış mağfa. zalarından bir takvim yılı içinde otuz bin liradan fazla mal mü. Yavns alanlar veyahut vergiye tâbi sınai müesseselere zla imalât yaptıranlar toptan. #1 tieerethane ve bu şekil mik. tarda imalât yaptıran veya mü.| bayaat yapan ve kazanç vergisi| kanununun sekizinci maddesinin birinci fıkrasında yazılı olan mi. teahhitler de toptsnet mütenh. hittir. Hem müb; t yapan, hem imelât yaptıranlar için otuz bin liranın hesabına mübayaa ve imalât miktarlarının mecmuu esastır. 2 — 3843 sayılı kanun Hazi, ran 1940 tarihinde meriyete gir. miş olduğundan, bir müessese. nin toptancı olup (olmadığının tayini için nazara alinacak mü. bayaat ve imalât, I Kânunusani 1940 tarihinden itibaren yapıl miş olanlardır. Ancak sınai mü. esseselerin filyal, şube ve Satış mağazâları, yeni kanundan ev.| vel muamele vergisine tâbi tu. tulmamıs olduğundan. buralar. dan I Kânunusâni 1940 tarihin. denberi yapılmış olan mübayaa. lar, otuz bin liranm hesabına hal edilmiyecektir. Kezslik ver. giye tâbi olmıyan sınai milesse. lerden yapılan mübayaalar, ec. pebi memleketlerden ithal edi! miş olan mallar, msm'eket dahi İlindeki ticarethanelerden yapıl. , mış olan mübayaalarda otuz bin' liranın hesabına dahil değidir. 3 -- Binaenaleyh 1 kânunusani | tarihine kadar, yalnız vergiye tâ. bi sınai müesseselerden yapmış oldukları mübayaaların miktarı, otuz bin Tirayı geçenler ve yahut ayni müddet zarfında vergiye tâ bi smai müesseselere yaptırdık” Jarı imalâtın miktarı otuz bin li. rayi tecavüz edenler ve yahut ayni müddet içinde mübayaat ve imalâtları ayrı ayrı otuz bin Wi. rayı gecmese bile mecmuu otuz bin liradan fazla olanlar yeni ka- nun muvacehesinde toptansı ol- duklarından bunların 1 temmuz 1940 pazartesi günü akşamına kadar birinci muvakkat madde mucibince beyannamelerini ver. meleri ve defterlerini tasdik et. tirmeleri icap eder. Bu sütetle toptancılıkları taayyün edenlerin * ellerinde i kânunusani 1940 ta. rihinden evvel, vergiye tâbi .si- nasi müesseselerden mübayaa e. dilmiş veya onlara imal ettiril. miş mallardan stokları varsa, hu! stokların dahi muvakkat birinci madde mucibince beyannamele. Te bağlanacak olan envantere ge- girilmesi lâzımdır. 4 — Yeni kanundan evvel, mu amele vergisinden muaf iken, ye. | ni kanunla vergiye tâbi tutulmuş | olan sınai müesseselerden müba. Yaalta bulunmuş veya bu mües- seselere imalât yaptırmış olanla- rm | kânunusani 1940 tarihin. den 1 haziran 1940 tarihine ka- dar olan mübayaat ve imalâtı 30 bin lirayı geçmiş olduğu takdirde bunlar da toptancı vaziyetinde bulunduklarından muvakkat bi. i madde mucibince beyanna- ini vererek defterlerini tas. diz ettirmeleri icap eder. 3 — Yukarki izahata göre, İ künunusani 1940 tarihinden 1 haziran 1940 tarihine kadar olan mübayast ve İmalâtları 30 kin Jirayı bulmıyarlar, birinci mu. vakkrt madde hükmüne girmez. ler. Binaenaleyh beyanname ver- mive de mecbur değ idirler. Bun. lar, J kânunussni 1940 tarihin. den 1 haziran 1940 tarihine ka- dar vergiye tâbi sınal müessese lerden yaptıkları mübayaalara ve 1 haziran 1940 tarihinden sonra vergiye tâbi smal müesseselerden veya bunların filyal, şube ve sa. #ş mağazalarından yapacakları mübayaatın veya sinai müess€s6. lere yaptıracakları imalâtın da |. lâvesi ve 30 bin liralık haddi dol- durdukları zaman mükellefiyete girmiş olurlar, Bu takdirde, ye. niden işe başlamış vaziyette ols. caklarından, kanunun 37 inel maddasi mucibince keyfiyeti, 30 bin lirayı doldurdukları tarihten itibaren on beş gün İçinde vari. dat dairesine bildirmeleri, defter- İlerini tasdik ettirmeleri ve o ta. rihteki stoklarını kanunun 32 in. ci maddesi mucibince defterleri. ne kaydetmeleri iktıza eder. 6 — Toptancı | ticarethaneye müteahhitlerle filyal, şabe ve sa- tış mağazaları tarafından bir gün | içinde yapılan satışlardan doğru. dan doğruya müstehlike yapılan. lar için kanunun 317 inci madde. si mucibince müşteriye fatura verilmesi mecburi kılmmadığı ci hetle bu satışların akşamları, sö» tış fişlerinden veya müessessde kullamlan buna mümasil sair ev. raktan çıkarılarak (Emtia itha. lât ve ihracat) defterine bir ka- lemde geçirilmesi caizdir. Ancak sinai müesseselere ve yahut tica. rethanelere yapılan ve fatura ve. rilmesi mecburi olan satışlarda, her fatura muhteviyatmın defe. Te ayrı ayrı kaydedilmesi lâzım” dır. Sovyet Sefirinin Bir Ziyareti Londra, 21 (A.A) — Sovyet|cak mahiyette yazdı! iri Maisky, bugün Hariciye | yan Setiri Nezaretine giderek, (Hariciye Müsteşarı Butler ile görüşmüş. tür. tiği Tokyoda Zelzele ve Fırtına Tokyo. 21 (A.A) — Tokyoda bir zelzele olmuş, avni zamanda siddetli bir fırtına çıkmış ve dü. şen yıldırımlar bircok yangınla. mn cikmasına sebep olmuştur İki kisi ölmüş ve 108 kişi yara. 1940 tarihinden 1 haziran 1940 | ya onlara yaptırdıkları imalâte İlanmastır. enini ii a lella e S0 2! SFELER iYa Bir de Tuta Yazan : B, FELE e diyelim? Artık hi yapmaktan ürktük, N için; i — Acaba yapabilir mi? İngilizlerin senelerce harhi me edecekleri rivayetini fikrimle kuvvetlendirmek yenlere bir şey diyemiyo! — Evet! Desem zavahir / danda. — Hayır! Desem bundan $j dediğim (hayır) ların hepsi sine çıktı. : İyisi mi bu bahsi kapatalı gelin sizinle Nasrettin Hoçi şu fıkrasını tadalım: Bir gün dostları, Hocayi kenarında, eğilmiş bir şey ya ken görmüşler. Apdest al #anmışlar. Lâkin sokulup b £ tıkları zaman Hocanın göl nu karıştırmakta olduğ müşler. İçlerinden biri — Hoca Efendi! Hayir — Ne mayası? — Yoğurt mayası. — Be Hoca! Hiç göl tar da yoğurt olur mu? — Canım! Uzun etme! B orum, göl maya tutmaz ra bir de tufarsa?.. Bir eski şairin sözünü h dım: 3 “Olmaz, olmaz deme! D olmaz olmaz,., Son bir buçuk aylık hâdise çüleri şaşırttı. Şimdi ne 6 olmaz? Onu dahi ölçememel yiz. Onun İçin işin böyle Nasrettin Hoca Bektaşi hikâyeleri gibi salardan hisse almıya çalışm tar. . NOT: Gazinolarda, kahvelerde, larda, sinemn ve barlarda & mutedil, hattâ ehven olmasna © dikkat ediyoruz. Belediyece levhaları gözühüne asmıyan, tecziya eâlyaruz. “Alış, veri; ra sapenasın, diye termos tücet n: iki'sene'mefyetmiye kadar şirdetli cezalara çarptırıyoruz, yiyecek maddeleri almış, bşunl sellp duruyor. Onlara bir b mü? Zorumuz hep zevk, ihtikârına karsı mı? ri Dük de Windsor İspanyaya Barselon, 21 (AA) — B B. — Dük de Windsor, sekreteri ve refakatindeki zevat dün âkşam saat 23 € buraya gelmişlerdir. Dük, B sız - İspanyol hududunu guera'dan geçmiştir. Dükün sekreteri, Windsor'ün cuma gü lon'da kalacağını, cuma nü Madrite hareket edi ini İorada Londrada talimst alg ğını bildirmiştir. İngiltereye 1 bon yolu ile avdet edilecekti İsveç Meclisinin Hafi Celsesi Stokholm, 21 (A.A.) — Ri dagın bugün hafi celsesine men bütün mebuslar iştira) mişlerdir. Mebusların bir Ç telgrafla Stokhölme çağırdı lardı. Müzakere edilen mi hakkında bir şey öğrenim tir. Stenograflarla bad: müzakere salonu terke! tir. Celse iki saat sürmüştür, İki Amerikalı Gazete İdiz üsleri ük Almanyadan Çıka Berlin, 21 (&A) —D Ajansı bildiriyor: Nevyo bune muhabirleri, A zetecilerinden Ralph B Rossel Hill 24 saat zarfında man topraklarını terketmeğe vet edilmişlerdir. Salâhiyet sahibi gazetecilerin rapor ve lerini Almanya ile diğer devi ler arasındaki münasebatı b gi eylemişlerdir. Meksika da Silâhlanıyı Nevyork, 21 (A.A) — kodan bildirildiğine göre, M sika hükümeti 10 milyon. lık bir istikraz akdi için ka ile müzakere halinde b maktadır. Bu para mem silâhlr kuvvetlerinin art sına tahsis edilecektir. diğine göre Meksika, dan birkaç muhrip alacak
