21 Kasım 1934 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

SAYFA: 2 Yabancı gazeteler: “Bugünkü TürkEski Türkten Çok Farklıdır. TT sEbelâyo müsiki inkılab «Elbelâg» gazetesi yazıyor Son gelen telgrafiara göre, Gazi Müstafa Kemal, Büyük Millet Meelisinin birinci top- lantısında, Türk musikisinin en önde ve en çabak göz ö- nünde bulundurulması (âzım gelen bir mesele olduğunu söylemiş ve demiştir. ki: «Bügün dinletmeğe yolte- nilen musiki, Yüz ağuarta. cak — değerde olmaktan uzaktır. Türk ulusal mus- ikisi asrileşebilir ve evren- sel musikisinin yerini alabi. lir.» Bu beyanatı müteakıp Da- hiliye Vekâleti yaptığı bir tebliğile bu tarihten — itibar. en Türk musikisinin ve Tü- rk şarkılarının radyo ile ne- şrini menetmiştir. Binaenaleyh bugünden it- ibaren Türkler yalnız garp musikisini — veyahut — garp musikisine uygun şarkıları dinliyeceklerdir. Gazinin musiki hakkında aldığı bu tedbir, Türkiye için asrileşme — bakımından uygun bir harökettir. —G zi Hazretleri; Türkiyenin şark- tan tevarüs ettiği eski âlet ve ananelerin Türkiyoyi ge- ri bırakacağı — ve Avrupa devletleri ile yanyana iler- lemesine mani olacağı fikrin. dedir ve bu âdetler muha- faza edildiği takdirde Türk- iyenin — inkıraza mahküm olacağı zannındadır. Gazinin — düşüncelerinde bir. vehim movcut — ola- bilir. Bununla beraber Gazi Müstafa Kemal, tanzim atte- ği programı adım adım tat- bik etmektedir. Gazi Müstafa Komal on bir. yıl zarfında Türkiyeyi yeni- den değiştirmiştir. Gazi Mu- stafa Kemal on beş yıldan beri düşündüğü yenilikleri ve değişmeleri birdenbire Türk milletine yaptırmamıştır. Gazi, bütün bu yenilikleri tedricen — tatbik ettirmiş ve her sene bir veya iki esaslı yenilik ihdas et- mekte bulunmuştur. Bu su- retle Türkiyede vücude ge- tirilen esaslı yenilikler yir. miden fazladır. Bugüakü Tü. rk, eski Türkten çok farkl. ıdır. Bugünkü Türk şapka giyiyor, sokaklarda mektepl- | kaldırmağa erde kadınlar ile bulunuyor. . Lâtin ler ilo — yazıp — okuüyor. Din meseleri de — Tüz- kiyede devlet işlerinden ay- rılmıştır. Şimdi bugünkü Türk şark memleketleri şarkısının yer- ine, garp şarkılarını ve garp musikisini dinliyecektir. Misir. milleti, Türkiyenin yaptığı yeniliklerin bazıları ndan hoşlanmamıştır. Daha doğrusu Yısır milletine göre, yanyana harf- bu yoniliklerin bazıları akadar zaruri değil idi ve kanun ile infazına ihtiyaç yoktu. Lükin Gazi Mustafa Kemal -— büyük bir kumandan olduğ- | gibi, Türkiyenin asrileşmesi | raza mahkümdür. 1dan takdirle bahsediyor, ondan Lbüyük kumandanlar için, küçük noktalara büyük noktalardan evel ehemmiyot vermektedir. Gazi, şark — müsikisinin ortadan — kaldırılmasına yerine garp musikisinin ko. nulmasına delâlet ettiği için gayet — değerli bir harektto bulunmuştur. Dediğimiz gibi sikisi; Mısır ve şerk mü- şarkısı — ölenn, Ermeni şarkısı olsun, Türk arkısı olsun, Arap şarkısı olsun hakikat halde Bizans musikisidir. Bu musiki Şarki imparatorluğundan ve Mısıra, ka, tana ve Trablusgarbo yılmıştır. Misir. şarkıları Bizansın | dint şarkısıdır. Bu şarkılar halihazırda Mısırda — kıpti kiliselerinde okunmaktadır Bu kilise şarkıları, Bizans. hların bundan bin dört yüz | yıl evel okudüğu — şarkılar- dır. Ve bugün bütün kiliso binaları da Bizans sini andırmaktadır. Musiki, bir millet için iler- letilmesi ve — yükseltilmesi gerek olan birseydir. Ve bu- nu yapmıyan bir millet inkı- Roma alınmış | Suriyeye, — İra- | Ermenistana, — Arabis- ya. mimari- Musiki Avrupa memleket- TÜRKDILI Balkan 21 İKİl ŞEHİRVEMÜLHAKATTA Komşularımıza VÖa uaBa NN DA aa CA KAMA SUNU NU VO GU NUN EARME NU KA NACU NU NU AA A YANE SA NERA MA MA AA ANSİ” | ( Üst tarafı birinci sayfada ) mahiyotte olduğunu teba. rüz ettirmektedirler. Yunanistanda ticareti bah- tiye faaliyeti Elen İktısat Vekâleti um- um? istatistik müdürlüğünün bir tebliğine nazaran Yuna- nistanın Eylül >ayı zarfında hariç momleketler ile olan seyrüseferin — faaliyeti berv- eçhi atidir: Giren gemiler: Mecmuu 487387 ton — hacminde 287 yüklü vapur. Bunlardan me- emuu 95488 ton hüacminde olan 91 tanesi Yunan band- iralı ve diğerleri — muhtelif ecnebi bandralıdır. Çıkan gemiler. Meomuu 462209 ton — hacminde 279 yüklü vapar. Bunlardan me- oemuu 51845 ton hacminde olan 32 tanesi Yunan bandı rahi ve diğerleri — mühtelif | bandıralıdır Geçen senenin aynı ayına nispeotle bu seno giren yük. lü gemilerde de 46048 ton noksan vardır, Yunan tütünlerinin satılışı Kavaladan, gelen malüma ta nazaran 1934 Şurki Make- donya tütün — mahaulü pek çok rağbet görmektedir. Şi- mdiye kudar 250.000 - okka. dan fazla tütün satın alınmı- ştır. Verilen fiatlar geçen seneninkilere niapeton yüzde 15 ilâh. 30 fazladır. Bu hul bilhassa Pravişte ve Drama mıntakalarında tecelli eylen. ektedir. Alıcılar, yalnız tüt- ün müshassiller tarafından lerinde çok terakki etmiştir. Buna mukabil şark mil- letlerini Bizansın ataletini andıran garkılar kaplamış- | tır. Bugün Türkiye veya Mı- sırda — bulunan müterakki | adamlar, bu ağlatan — şarkı- | lara tahammül edememek-t tedirler. Bugünkü asri ada- mın rühü, yüksok bir yeni- liği taşımaktadır. Bundan dolayı Avrupanın şarkılarına meyyaldir, Biz şark musikisinin or- | tadan kaldırılması için bir kaç defalar yazdık ve Mısi - | rda bulunan şark Konserva- , tavarının lâğıt ile yerine bir garp könservatuvarı konulm- asını birkaç defa istedik. Bu suretle gevşek ağlatan ve ruhu — zaifleten — garkılamızı muvaffak — ola- | Fakst bileceğiz yüksek | bir düşünce ile yazdığımız | Dbu şeyler Slısırda menli bir surstte karşilanmıştır. | İşte bugün şörk — milletle. ri arasında — bir millet kendi musikisini ve şarkıla- rını kaldırmıştir. Niçin biz de hakikati söyl-. emekten çekiniyoruz? Niçin Mısır milleti bu es- ki ve hazin şarkıları artadan kaldırarak ve yerine gençl. erimizin ve kızlarımızın ru - hlarna göcaat ve sebat dü yğşı_lııı aşılayan garp musi- ı tisini koy | olarak hektar ticaret âlemince matlüp şera. ite göre ihzarını talep et- mektedirler. $ B gl Yugoslavyada ııiıı mahsulü Yugoslavyada bu — sene 2 milyon hektar araziye Mısır dikilmiş ve vasati başına 20 kontal hosabile, 53 - mil. yon kental mahsul alın- mıştır. Bu miktardan yon kental Misir ihraç olunacaktır. Hu senenin Misir mahsülü 1932 8e- nesine nispeten daha eyi olarak — tecelli etmiştir. Zita 1932 senesinde Mı- sır. mahsulü yalnız — 43 milyon kental idi.. 12 mil- Bulgaristanın yemiş ihracatı Bülün mevsim — zarfında Bulgaristan 3685 vogon ya- 21211940 kilo yenecek üzüm ihraç etmiştir. İhraç olunan ceviz mikta- rıi ise 31 vağondur. 44 vağ- on da kura erik harice çıka- rılmıştır. Bulgaristanın ihraç etliği meyvanın en mühim alıcısını Almanya toşkil etmektedir. Belgrat - Zağrap yolu Bolgrat ile Zağrap arası- |nda asfalt bir şose yapılma- “ Bi için hükümet 800 milyon | dinar tahsisat koymuştur. | Bu husustaki plüular tasvip olunmuştur. Yakında inşa t için münakasa açılacak ve bu yolun mühim bir kısmı gele — cek ye bitmiş olacaktır. Orta Mekteplerde müdürler mu- Kupa B yümesi maçları. ellimleri teftiş edeceklerdir. ( & ) gümesine - dabil kulüplar Maarif Vekâleti bütün or- DU ayın oluzunda karşılaşıyorlar. tamektep ve liselere bir ta. mim —göndererek — mektep müdürlerinin ders esnası- nda muallimleri teftiş etme- sini — bildirmiştir. Tamimle birlikte Vekâletçe hazırla- nan teftiş fişleri de gönde- rilmiştir. Müdürler mek- teplerindeki muallimlerin menşerleri, ders verme ku- dretleri ve takrir tarzları hakkındaki teftiş neticole- rini bu fişlere yazarak Ve- kâlete göndereceklerdir. Muallim mektehinde ve orta Opektepte iki müallimlık Kütahya lisesi Fransızca | muallimi İsmail Mahir bey Necati bey muallim moktebi Fransızca muallimliğine, Ma. latya —İnönü — başmuallimi Sami bey de erkek orta mektep Türkçe muallimli- ğine tayin edilmişlerdir. Bir. muallim tayini Sındırğı birinci mektep muallimlerinden Mehmet bey Kırşehir vilâyetinde Avanoz Göynük mektebi muallimli- ğine tayin olunmuştur. Hiyazi hey Âli İktısat Meclisi azasın- dan Niyazi bey Ankaradan şehrimize pelmiştir. Bir okuyucumuzun şikâyeti Dün — Abdullah efendi | isminde —bir okuyucumuz idareevimize gelerek — ke- ndisine yapılan haksız bir muameleden yana yakıla şik- âyet — etti. Okuyunumuzun şikâyeti şudur: Abdullah efandinin Arif isminde bir oğlu vardır, Istiklâl mektebinin üçüncü sınıfına devam etmektir. Ok- | uyucumuz istiklâl moektebin- in — uzaklığını düşünerek çocuğunu evine daha yakın olan Gazi mektebine vermek istemiş ve mektep idaresi- no bu hususta bir müraca- at yapmıştır.. Fakat nedense bu müracaat mektep idaresi tarafından yi karşılanma- miş ve kendisine nakil ilmü haberi ve nülus kâğıdı va- rilmemiştir. Çocuk şimdi bu yüzden mektebe devam öde- memekte imiş.. Bu — çocuğun — tahsilden mahrum bırakılması doğrü mudur? Maarif müdürlüğünün * dikkat nazarımı celbedoriz. | den iki şuhıs kaçmıştır. Futbol heyeti dün akşam toplanarak — mıntaka - fütbol işlerini. bu meyanda kupa maçları otrafındaki vaziyoti görüşmüştür. Futbol beyeti tarafından verilen karara göre mıntaka (B) gümesi maçları bu ayın otuzuncu cuma günü başlıyaca ktır.Maçlara Edremit, Ayvalık, Havran, Bürhaniye İdman yurtlularile Gömeç Yıldırım spor kulübü girmektedir. Futbol heyeti dünkü to- plontısında — İdmanyurdun- dan Irfan beyi kâtipliğe, Idmanbirliğinden Münir be- yi do mutemetliğe seçmiş- tir. Balyada_ Kadın Yüzünden Wıııl VA bançı hastahanede İki gece evel istasiyof * varında bir evde kadiP selesinden dolayı bif olmuş iki kişi yaralanm Yaralılardan kebapc! "0 tedavide bulunduğu ket hastahanesinde © tür a Vakadan sonra ya$8” " katil uzun Hasandan ? İzmirler mahallesindef il kızı Ganime ile AyY Kâzım Paşa — mahallt Mehmet oğlu Sabri d ile alâkadar gürülsf'_' yeco tevkif edilmiılı'd"* | ka hakkındaki tahkikati liyece devam edilmek! Bir Valîal W Maden yolunda iki mühendisin önüne ııc—ıiılı( , landılar ve mevcuden Balya, 19 ( Muhabirimiz- den )— Dün akşam kasaba l ile maden arasında bir vaka olmuştur. Saat on yedi sıra- larında — kasabaya gelmek üzere madenden çıkan mü- hendis M. Senkue ve M. Kantı yarı yolda iki şuhsın taarru zuna uğramışlardır. Mühen- disler mukavemet ettiklerin- | Mühendisler vakadan son- | Erzurum Ve Sıvae ı' Tahvuvilleri | (Üst tarafı birinci sayfada) tahvilleri Ergani tahvilinde olduğu — gibi yüzde beş faiz ve yüzde iki ikra- miyolidir. | Maliye Vekâleti bu ha- || susta hazırlıklara başla - mıştır. | | hastalıkları Romanya Kralına Bır sutkastmı >| atlı bir bir za- siçramış duğü — gibi, bit derhal kıltcımı çekerek adamın ka. | fasına indirmiş ve yaralamı- ştır. Ancak yaralı bir hıldni karakole götürüldükten son- ra, hüviyeti anlaşılabildiği | son gelen İngiliz gozeteleri yuzıyor. ve | adliyeye verildiler. ra yollarına devam kasabaya gölmiş ve yetten zabıtayı etmişlerdir. Zabıtacâ tahkikata girişilmiş 84 İ failler yakalanmıştır. yapanlar Hacı İbrahi © kara Möhmet ile Yay” Ali oğlu Himmettir. Bugün herikisi de D evrakile birlikte adliyeye varilmiçlordif'ı Fransız Ve Alman Müzakereslli Paris, 20 (A.A.)— Fransız iktısat m' lerine başlanmıştır. ÇOCUK mütehi$” Muuysnehınoıini || ane civarında Z'?.. | kağına nakletmiştir" Bir kayıp — çe Türk Maarif Gem! rafından — çıkarılan ©? ! yangosu biletlerinde? . ait bulunan 5211 | bilet kay olmuştü! — olunur. J Mübaşif Köy yurdumuza sevgimizin kaynağldlî Yurtdaş ! Bu kaynağı zenginleştirme” vaziıfendir.