16 Ağustos 1935 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 2

v IDüşünı;celelr:I Siyasal Terbiyede Ülkü Sosyeteye verilecek siya- sal terbiyenin gâyesi ne olması lâzımgeldiğini anlı: yabilmek için evelâ bu tâ rbiyeyi meydana getiren ba. ğgları " gözden geçiririr. Bu rada devlet ve sösyete ka rşı karşiye, mevki alırlar Devletin takip etmesi lâ zım gelen siyasal terbiye si- stemi — ulusal — varlığımızı çerçeveliyen ana hatlar üz erine İstinat eder Bu esşa" sları şu şekilde sıralıyabi. liriz. İrk, âdat, an'anat, muhit. iki kelime ile hu'âsa edersek tarih ve muhit deriz. Birinci hat özerinde israr etmiyeceğim; mevzuumuzu muhit meselesi aydınlata- caktır. Mühit; ikiye taksim edi. Hr: Tabil, içtimai. Tabil mu- hit, cograli. siyasi, iktısadi, sınaf rabıtalara.. İçtimat muhit ise; kültü- rel, harsi ve devlet sistemi- ne dayanır . İşte bu kadar mühim ve tümüllü bir mevzu teşkil eden ve siyasal terbiyesinin karakterini tayin eden bu mevzu çevresinde bir hulâ sa yapalım: Cografi muhit; halkın ya şadığı mıntakalardaki erazi vaziyetlerine göre değişen ahlâk ve yaşayışlarını göste- rir. Dağlık ve sahillerde bu. lunan halkın tecrsürleri çabuk hareketleri, çevik olut. Bunu on'arın şarkılarında,* oyun larında... Vezatr sosyal faa. Myetlerinde görür ve ovala rda yaşıyanlardan çok far klı buluruz. Ovalarda yaşiyanların tarkıları uzun nağmeli. oy- unlarındaki fıgürler ağır ve mevzüun görünür. Bundan başka yine bu tabli muhit sebebiledir ki; ova sakinleri dağlılara —nazaran grizi- ve rühi — haraketlerde - betaet gösterirlerse de teessürleri de vamlı ve metin olur. EKaki zaman harplerinde bu ince noktayı kavrıyan kumanda- n'ar, hücum hattına dağ ve sahil Ansanlarını takip ve müdafanlarda,ova sakinler!ni istihdam ederlerdi. İşte görü Tüyor ki; tabil muhit insan krakterini meydana getiren mühim âmillerden biridir Siyasi vaziyete gelince: çevremizde bulunan devlet ve milletlerle olan münase- betlerdir. Ufak bir misâl alalım: Eğer Türkler, yurtlarını Av rupa devletleri arasında te- sis etmiş olsa edilir, hiç şü Phesiz ki bu dev!etlerle tesiz edecekleri münasebetler do '41""' hayat tarz ve seci-” yeleri bu günkünd. fark'ı olurdu. M.“:ı:, ::,: açik bir misal teşkil ediyor. İktisadi. sınat tesirleri de şu şekilde toplıyalım: Münasebette bulunduğu muz mil'etlerin işlenmiş iş - lerini, medeniyetlerini — ve bu milletlerin duygularını, edebiyat, musiki, resim, hey keltıraş gibi güzel sanatla - rla diğer fenni sınayiin ta şıdığı hususiyetleri bize ge- tiren vasıta hiç şüphesiz ki bu iktısadi ve sınal hareke- Herdir. Kü'türel, harst ve devlet sistemine ge ince; bir mille tin bilgisi, adat, ananeleri tarihini, o milletin teşkil et l tiği devlet sistemi, — siyasal terbiyenin esaslarını — teşkil eder. Bütün bu mühim şar- tlar arasında bir de halkımı- zın vaziyetini gözden geçi relim: İnkilâptan eveline — gelin- ciye kadar geri medeniyet lerin ihtiyarlamış kolları ara- sında üç taraftan kucaklanan Türk —medeniyeti: hayata gözlerini yummuş gibi — idi. Cihan milletleri bütün hız- larile ilerlerken o, sultanın eli-| nden tutmuş gözü bağlı, be- yol uyuşturulmuş, nereye gi ttiğini, ne yaptığını — bilmi yen bir bedbaht hasta, yo- rgun manen de iskolastik bataklığına dalmış bir zaval- lıdan başka birşey değildi. 324 inkılâbı onun gözün- deki bağı araladı, bu defa görüyor söylüyordu. Fa- kat; nazarlar bulanık, sör lerinde sıtmalı bir insan gi- bi ikarışıklık vardı. Yine ku vvet ve hakimiyet sultanın elinde bulunuyordu. Bu ha- sta multlaka ameliyat ve te- daviye muhtaçtı. Bunu her- kes anlamıştı Cihan harbi bunun üze- tinde mühim ameliyeler ya ptı. Fakat ölmek istemiyen | ve damarlarında hayat ve istiklâl kuvvetini saklıyan bu vücut son, bir hamle da- ha yaptı; sultanının pençeresinden kurtuldu. Bu defa onu öz evlâdı, Atatürk elinden tutmuştu. Artık durmak ö mek di- mekti. Süründüren, öldüren bu yolda kalamazdık. Ka ranlıktan çıkıp nura kavu- şmak için ne o eski asa; ve nede o eski abayı da tağıy- | amazdık, #Cumuriyet pren- sipleri lâyık olmamızı yani kaytsız ve şartsız medeniye- | te doğru yürümemizi emre- | diyordu. Yüce bir devrim işi baş- | ladı. Bir elimize tarihin me -| şalesini, diğerine medeniyet | bayrağ mı aldık. Rugün ga rptan şarka medeni bay atı ulaştıracak Asyanın re hberiyiz. İnkılâbımızın mana ve şumülü işle bu kadar | geniştir. Bu mühim işi başarmak için ulusa nasıl siyasal bir terbiye vermek lâzımge'di- ğini şimdi daha iyi anlıya- liliriz. Türk, yaradılışta ari .| kanaatkâr, sabır ve yurtse- verdir. O, kendinden olan- lara karşı çok açık kalpli dir. Fedakârdır. Tevazuü çok sever. Kendisile hem hal olduğunuzu gördüğü vakit bütün heycanlarını samimiyetle ortaya döker.., İşte bu kadar saf ve te miz bir siyasal muhitte mü. nevverlerimizin nasıl hare ket etmeleri — lâzımgeldiği kendiliğinden meydana çı- kıyor. Eğer, yurtsever insa nlarsak, bize düşen vazife, şahsi ihtiraslardan uzak ka- lmak ve dürüst — olmaktır Bu saf kütleyi ihtiraslarımı zla bırpalamak, menfi yol- lara sapmak cinayet dere- cesinde fecidir. Teferruatı vesile tutup da esaslara do kunmak felâkettir. Siyasal te-, rbiyede, gaye itibarile gidi lecek tek bir yol vardır. O | da; yukarıda bahsettiğimiz terbiye âmillerini gözönün den ayırmıyarak, her zaman her yerde istikbali düşüne rek telkin yapmak, maddi manevi birlik tesisine gay ı ret etmektir Selâhattin Basgan | | bakanlığından dün | dar | at içinde hiç bir vaka Çamaltı : Tuzlasına şehtimizln | Yolcuların önüne üç epeyce İşçİ gitti. İzmirde Çamaltı tuzlasın da çalışmak için şehrimiz den işçi aranmakta olduğu nu yazmıştık, Almacak işçilerin güçlü kuvvetli olması lâzım gel dığine, ve gündeliklerin iki yüz kuruşa kadar çıkarıla- cağına dair yeni bir emir gelmiştir. Tuzladaki çalış- malar iki ay kadar devam edecektir Haber — aldığımıza göre şehrimizde şimdiye kadar birçok işçiler İnhisarlar di rektörlüğüne baş vurarak adlarını yazdırmışlar ve İz mire gönderilmişlerdir. Yeniden gitmek istiyenle rin kaydına on vedi ağustos cumartesi günü şsaat on üçe kadar devam edilecektir Sörel komisyonunun top- Jantısı, İl sürel komisyonu belli olan toplantısını dün ilbayın başkanlığında yaparak yol- ların onarılması — bakkında yeni karar'ar vermiştir. Söt ve yopurt talimatna- mesi geldi, Birkaç gün önceki sa önemli bazı mad Yazdığımız — süt ve yımızda de'erini yoğurt talimatnamesi sağ- hk ve — Soysal yardım sağlık direktörlüğüne gelmiştir Edremit - Parti — Başkanı şehrimizde Edremit C. H P. Başkanı avukat Faik Barım Anka- raya gilmek üzere dün şeh- rimize gelmiş ve Halkevinin geceki müsameresinde bul- unmuştur. Güçlülerin Aitay kulübüne bir teklifi Güç gülübü İzmir 9 eylül panayırının - açık — olduğu günler içinde İzmiz Altay kulübüne bir maç yapmak için teklifte — bulunmuştur Edtemit ve Ayvalık özel İdarelerinde İncelemeler. Öğrendiğimize göre Ed remit ve Ayvalık özel he saplar (hususi muhasebe) dairelerinde görülen lüzum özerine — bazı incelemeler (tetkikler) yapılmaktadır. Dün derece 36 ya kadar - yükseldi. —— Dün yine şehrimiz mev simla en sıcak günlerinden birini geçirdi Gündüz sıcak- hk derecesi otuz allıya kâ yükseld ğinden — şehir bütün gün ve gece bunaltı ci bir sıcaklık içinde kaldı., Vakasız günler Şehrimizde kırk sekiz sa- mamiştir. n | | (Anketimiz İL VEİLÇELERİMİZDE Bandırma - K. Paşa şosasında soyguncu çıktı iki yolcuyu kıskıvrak bağladılar. Üzerlerinde nekadar para varsa alarak kaçtılar Jandarma Üç Soyguncuyuda kısa bir zamanda yekaladı Bandırma, 14 (Gezgin ay- tarımızdan) — Fu ayın on ikisinde Bandırmaya bir bu- | çuk saat uzaklıkta bir soy- guncunluk vakası olmuştur. | Pazartesi günü M. Kemal paşadan Kasım oğlu Şemsi | ile arkadaşı İsmall Bandır- maya zahire getirip satm. ışlar, ve Kemalpaşaya dö nmek üzere yola çıkmışla: rdır. İki arkadaş kendi halle- rinde gelişi güzel giderler ken Debleki köyü yanında | şosanın — kenarından — biri | tabancalı, ikisi sopalı olmak Üzere kim olduğu be'irsiz üç kişi önlerine çıkmış ve içlerinden biri: — Kıpırdamayın.. bağırmıştır. İki arkadaş korku ile ol dukları yerde durmüşlar - | dir Soyguncular derhal Şemsi ile İsmaili kıskıvrak — bağlı yörak ceb'erini araştırmağa başlamışlar ve — yolcuların zahire parası o'arak yonla- Diye rında bulunan beş bin dört yüz elli kuruşu aldıktan son ra kaçmışlardır. Vakayı du yan jandarmi soyguncuların izl üzerinde takibe girişmiş ve kısa bir zamanda üçünü de yakalamıştır Soygunculardan — birinin Bandırmanın Paşamescit mahallesinden İbrahim oğlu (Üstarafı birinci saylıda) — Sonrası, bu. ş Peki; kadının şiirdeki mevkiü?, | Bütün mahlükatta, di- ! şnin erkeğe, erkeğin dişiye karş! bir. çekicilik kuvveti vardır. İnsanlar arasındaki ne “Sekzapel, deniyor, de- gil mi? İşte, bu müthiş kuv- | vet bulundukça, şilirde, ka- | dın da, erkekte memkiini muhafaza edecek — ve belki de yerini betonlaştıracaktır. Sualiniz eksik, zaten. “Şiirde, aşkın mevkii ne- dir?., demelisinirz. Kadın şair at olduğu için. şiirde, “er kek, yeralamamış. Fakat, ) şimdiden sonra? - Kimleri beğenirsin?. —Hâmidi. Fikreti, Cenabı, -.» Halide Nusret, Su: | . Valâ, Pi at Derviş.. yami, Aman. yetişir,dedim. Sıra galiba bize geliyor?.. ' Bütün Edebiyatr cedideci - | lerden tutun da, bu - göüne kadar kim yazı yazmışsa, hepsini saydı... — | —Sana göre şiir? Ruhta ürpermeler hasıl eden, insana yeni duygu aşı- layan herşey şiirdir. bence..; Edebiyat.. Aşağıdan: '| Un ve zahire fiatları Kıpti İbiş, diğerinin - usığır- hğın Çamköyünden Süle yman oğlu / hmet, üçüncü. #ünün de Bandırmaya bir ay önce gelmiş olan Romanya- h Kıpti Osman oğlu Hüse yin oldukları tahalkuk et- miştir. Bu, yol kesicilerin üçü de cezmevine atılmışlardır. BirKorucu Bir adam öldürdü. Bir zarar ziyan meselesi yü- zündun çıkan karga Ginaye- Ha neticelendi Bandırma, 14 (Gezgin ay- tarımızdan) Bandırmanın Edincik ka / mununun bir köyünde zarar ziyan meselesi — yüzünden | bir korucu bir adamı öldü- Jağzından Mazharını kaçtrı" rmüştür. Edinciğin Küfeli köyü ko- rucusu Hayroltah ile aynı köyde kiralı merası bulunan| Erdek ilçesinin Çakıl kö yünden Mehmet oğlu Ve'i arasında zarar ziyan mese- lesinden bir kavga çıkmış tır. Kavga — gittikçe büyü müş. korucu elindeki silâhı Veliye çevirerek üzerine ateş etmiştir Veli aldığı yara ile ölm- üştür. Korucu yakalanarak adliyeye veri miştir. Tahki 15 Auğstos . perşemde Unlar Çuval — Kuruş 55 Randımanlı 590 | 60 W 580 70 y 480 80 y 395 | NOT: N Satışlarda yukarıda ya zıli fiatlara yüzde on mu- amele vergisi ile her çu valda 140 kuruş buğdayı koruma vergisi zam edilir. Cinsi Kuruş — Santim | Yumuşak 4 75 buğday Sert , 3 90 Arpa 3 Nohut 4 Bak'a 5 - d Vahdeeet!. Diye haykıran — bir ses, | enu vyerinden kaldırdı: Hiç rahat bırakmazlar R ki, diyordu — Yine, kimbilir kim gelmiştir. a Ve koşa koşa aşağı indi - Biraz sonra, gülümsiye- | rek içeri girdi: Düğüne davel ediyor larmış... | yar.. Halbuki, üst* Iğin şak arafı Kılıbıklık Yazımda bu başlığı gör üpte kılıbık erkeklere K# zak olması için yazılmış $4 nneimeyin, Zaten kim dı ki bu zamanda bayanlarıP elinde kılıbık olmadık - P dostumu çekip: Gel şöyle, akşam biraf gezelim, desem hemeni Bizim bayanın yinirle" ri bozuktur. Cümlesile kâ" ” şılaşırım Bu memlekette sinir VW tası mı kalmadı?. Bir az Pf ra sarf edip gevşemiş yid aları, laçka yapmış, vom ları, düzeltmenin imkâf! yok mu?. Al eline karga©i” runu, ufak vidaları onun'? büyük vidaların ustasın! düzeltmenin çarelerini af? Dostum: “Bayanının — sinirlerini? gevşekliğinden bahsetmiştİ” Büyök annelerimiz b"î em amma., siniri bozuk mselerden hiç lıoçlın"'î onlardan bucak bucak KAT » arlarmış: “Belki bir ziyanı dokt” nur,, diye... 3 Onlar. ne kadar doğru b? reket ederlermiş Haddintt şimdi sen bu telleri geri” miş bayanları Mashar ana yolla.. Mazal!'ah.. Onların yanında Mazhir Osmanı anmak değil, d'::' yandığın — gündür-. Ensef kıpkızıl olur.. Soara dostların: Z — Ensen ne oldu? De diklerinde.. - Akşam evin bahçesit” deki ağaçtan tırtıl düştü. Yahut Ğ Evde tahta kurut? çokda ondan. Deme istersen... 0"'""_ kulakları antenden "'h';r dır. Telsizle bir haber 3 Ü- lar mı akşam yemeğini t mu "4 çük çocuklar gibi burnu çeke ceke yediğinin "*# dir. Bu zamanda deli B torları bile tabelâların! e Biştirmeğe mecbur oldular” Artık onlara sinir dokt0f ları denmiyor - Peki amma, diy' siniz. Bu bayanların l“'". leri gevşekse dokıuılıvh n ecek- ilgisi var? — Sinirliler benct- ü demektir. Doktoruna © y enat etsinler. Alkış erkeklere yine * Te — Nasıil bı.lımıdl“ BÜ onları? Nasıl gu deli ediyorlar “ny’ınlu bayları zincir€ v ar bu zamal .. myYoı'lıuırırıııı bayan ablalart Bu zinciri biraz uzunca y glasınlar da, baylar bir geniş nefes alsın:. e Tabii işin şaka tarf lw*' ı Kadın erkek eşittir. * Saate baktım: on Eyvaaah, we n:Ok' bir randevüm Vvar — — p. Ve acele ile çantam! at- lıyarak kendimi * ti