25 Ağustos 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

PS UN SAYIFA 2 r YA " ÇŞT D Hurk ai b ğ )c’—f: AM UC İZTEK T Avrupa ve bia Doğu Prusya panayırında Türkiye 16 ağustos 1935 tarihli Betliner Ta- geblat (Beâiı) dan: Türk - alman tecim ilgileri (idha- lat ve ihracat) 1933 yılına — nisbetle 1934 yılında yüzde — 60 nisbetinde bir fazlalık göstermiş — ve 1935 yılının ilk altı ayı içinde de yüzde 70 artmıştır! Fakat bu süre 1933 yılının ilk altı ayı ile karşılaştırılacak olursa, ©o zaman yüzde 122 nisbetinde bir fazlalık oldu. ğu görülür. Alman diş teciminin genel olarak azaldığı bir sırada karşırlaşılan bu vaka, hele Türkiyenin doğu pana - yırında 200 metre murabbar bir alan ü- zerinde memleketimize sattığı madde - leri her zamankinden daha geniş ve daha zengin bir ş ki-önemi berkitmektedir. Fakat Tür - kiyenin doğu Prusyada ilk defa olarak bir sergiye girmesi yetkili orunların “ itiraf ettikleri zsu. ayın zamanda gü - sında zhmmü bir aracr olduğunu, is- bat ediyor. Almanyada türk tecim odasımın ge. nel sekreteri Bay Osman Zeki Köniz- berg oruntağımızla olan bir konuşma- &ı sırasında, Türkiyenin endüstrileş . me' gayretlerinin, her iki memleketin tecim ilgilerine zarar vereceği hakkın- da bazı kimseler tarafından ileri sürü- len kaygıların yersiz olduğunu etraflı- ca anlatmıştır. Tamtersi, Türkiyede ulusal endüstrinin gelişmesi, tecimel ilgileri pekiştirecektir. Bu sırada er - ge ve gaye, şimdiye kadar Türkiyede üretilmediği halde hayatiğ bir önemi olan maddelerin tedarikidir. ((Büyük savaş sırasında Türkiyede bir kilo şe - ker 50 altın marka satıldığı ve akla gelmiyecek kadar yüksek fiatlar veril. diği halde kumaş bulunmadığı sıra - larda çekilen kıtlık hâlâ hatırdadır) E- sasen Almanya, bu yeni endüstrileşme kınavının gerektirdiği makine ve ya. raçları sağlamak itibariyle çok yakm- dan ilgilidir. Meselâ, demiryolu ağının genişletilmesinde — kullanılan gereçin yüzde 95 i Almanyadan alınır. İşte doğu panayırındaki türk pav - yonu, oraya gelen doğu prusyalılarına ve diğer gezicilere, gerek çıkat ve ge. rek girit bakımından eldeki zengin im- kânları göstermek suretiyle, esasen çok canlı olan türk - alman tecimel ilgi . lerinin daha ziyade gelişmesine yardım edecektir. Almanyada pek çok kimse- ler, en belli başlı tiftik ve keçi kılı üs. tencisinin Türkiye olduğunu, aynı za- manda önemli mikdarda pamuk gönde- HL ün Gi S NL | ara- hil da sattığını bilmezler. Türkiye bun dan başka dağu panayırında debağata ait ham maddeler, türlü maden cevher- leri (Manganez, krom) nebatat yağla - rı (gıda maddesi ve endüstri yağı ola. Tak en önünde zeytin yağı gelir) bü - tün dünyaca tanmmış türk halıları, el işleri, meyvalar, tütün, — genel olarak Türkiyenin kapasitesi “ hakkında üçik bir fikir vererek yeni imkânlara yol 2- çacak en önemli değiş maddesi gös - termektedir. Fakat işin en ziyade dikkate değer tarafı Türkiyenin panayıra sade bir sa- tıcı sıfatiyle girmemesidir. Geçen yıl doğu panayırmı etraflıca inceliyerek o zaman elde ettiği bilgiye dayanarak bu özel sergiye girilmesini sağlıyan ge - nel sekreter Bay Zekinin de söylediği gibi, Türkiye kendi tarım ekonomisi rımından ve hayvan cinslerini yeğritim usüllerinden de faydalanmak niyetin- dedir. Bu suretle doğu Prusyaya yeni bir sürüm alanı açılmış oluyor. Çiftçi. ler birliği başkanı direktör Liliemt - hal'in Türkiyeye yaptığı iki geziden sonra, türk koyun cinsini yeğritmek ve bu suretle daha fazla yün üretmek er- gesiyle doğu Prusyadan iki yüz tane ikoyun gönderilmiştir ki, bu suretle de Almanyaya daha fazla yün satmak im. kânı olacaktır. Esasen çıkatın verimli olacağı anlaşıldığı takdirde, Türkiye - de bir çok maddelerin daha ziyade ü- retilmesi mümkündür. Hayvanlarının yeğritimine ve bakımına çok büyük bir önem veren Türkiye, Prusyada yetkili çevenlerle sıkı bir iş birliğine girişe - rek, sıcak kanlr Troken tinsinden at - lart memlekete sokarak yerli hayvan - ların cinsini yeğritmek — fikrindedir. Türkiye, meselâ hayvan hastalıklariyle savaş gibi, hayvan — yetiştiriminde ö - nemli olan alanlarda da, doğu Prusya- da gördüğü örnek ve tedbirlerden fay- dalanacaktır. “Türk - alman tecim ilgileri — son zamanlarda o kadar ilerlemiştir ki, bu ilgileri daha ilerletmek ve derinleş - tirmek için, hiç bir harca ve zahmet - ten kaçmmamaklığımız gerektir.., Ge- nel sekreterin bu sözleri, çok canlı bir şekilde düzenlenen türk sergisinin ö- nemini anlatıyor. Bunun için serginin alman - türk imini istiyor ve diliyoruz. ilerl yardım etmesini Gerek Türkiye elçisinin ve gerek te - cim odası başkan ve yardımcısının, al- man doğu panayırında hazır bulunma - ları, bu işe verilen önemi açıkça göster. rildiğini ve sert buğday ırpa gibi ta- | mektedir. Üzüm ve incirlerimiz İzmirde Ekonomi Bakanının yanında bir top- lantı yapıldı. Üretmenler koruma kanunu istiyorlar İzmir, 24 (A.A.) — Dün Cumu- riyet Halk partisi kurağında eko- “nomi bakanı B. Celâl Bayarın hu- zuruylı Eğe bölgesi üzüm üret- sine karşı alınması gereken ted- birlerin alınması ve aşağı fiat sap. tanması hususunda Türkofise yet- ki vermişlerdir. Üretmenler orun- taklarının dilekleri arasında buğ- dayı koruma kanununa benzer bir Bıümhuuııkııunupro)eııbı- nrlamııdıvudır Şoi Ekonomi bakamı B. Celâl Ba- yar, bu toplantıda memleketin e. konomi durumunun her yıldan daha sağlam ve gelişime doğru gitmekte olduğunu belitmiş ve bu diyev üretmen oruntaklariyle çı- katçılar birliği üyeleri üzerinde e- yi bir etki bırakmiıştır. Bakan, bun- dan sonra ürünlerimizin satılmı- yacağı hakkmda ileri sürülen kay- gilarm hiç varid olmıyacağını bil. | dirmiştir. Toplantı sonunda Eko- nomi bakanı Nazilli fabrikasınmı temel atma töreninde bulunmak üzere Nazılliye gitmiştir. Dönüş- te Cumuriyet Halk Partisinin Do- laplı kamun yapısıyla işçi ve es. naf birliklerinin Aaçılışmı yapa- caktır. DİIİŞ HABERLER İngiliz kabinesinin kararına karşı (Başı I. inci sayıfada) Bu komite, habeş kızıl haç kurumu ile sıkı bir el birliği yaparak çalışmak.. tadır. Hiç bir sıyasal mahiyeti olmıya- rak, sırf insel ülkülerle, sekiz doktor, sıhhi taşıt işlerini organize etmeğe me. mur beş kişi ve pek çok hasta bakıcı bir araya gelmişler ve bugün, yarın yola çıkmağa hazırlanmışlardır. Organizasyon komitesi, genel bir kayıt defteri açmak niyetinde bulunmuş. sa da, dış işleri bakanlığınım araya gir- mesi Üzerine şimdilik bundan vazgeç. miştir. Doğu Afrikadaki sıhat işleri Roma, 24 (A.A.) — Sena üyesi pro- fesör Kaşelli, dağu Afrika sıhiğ sgervis. lerini gözetme işlerine düzen vermek ödeviyle, yüksek sıhat danışmanlığına stanmıştır. ye / 6000 siyah l'!_—i_MhMı' gitti, Roma, 24 (A.A )— 23 mart tümmeni komutanlığının yönetimi altında bulu- nan altr bin siyah gömlekli bugün Na- poliden doğu Afrikasına gideceklerdir. Hareket hakkında haberler —bugün saat 17.45 de İtalyanın radyo merkezle. rinin hepsi tarafından verilecektir. Romauanın asabiyeti ve fransız basını Paris, 24 ÇA.Â.) — Gazcteler, ingi- liz kabinesinin görüşülerinden uzun u- zadıya bahsederek verilen kararların yu. muşaklığından dolayı hoşnudluk gös termekle beraber, bunun — habeş anlaş mazlığı genel durumunu pek fazla dü. zelteceğini sanmamaktadırlar. Le Jurnal diyor ki: “Kabine, biri derhal, diğeri de ileri- de yeritilmek üzere iki karar vermiştir, fakat bu kararların her ikisi de itidale eğlimlidir. Bu, mutlu bir gösteridir. Çımku Ro- mada çok asabiyet vardır.., Pötit Parisien ve diğer — gazeteler dün, komiteye, sü ve deniz bakanlariy. le birlikte gelen eksperlerden bahsede- rek diyorlar ki; Kabine, güttüğü — sıyasayt pekiştir- mek lâzim geldiğini kararlaştırmıştır. Fakat yükenlerinin gerektireceği —so: nuçlar kendisini meşgul etmektedir. Londrada Britanya hükümetinin barış yoluyla bir kotarma yapmak hususun- da hiç bir şey savsamamakla beraher, dosyasının en önemli unsurunu teşkil edecek olan ceza tedbirleri, meselesini inceden inceye takib edeceği düşünce- si yürütülmektedir. İtalya Maltaya mı saldıracak? Nevyork, 24 ÇA.A.) — Royter ajan- sı bildiriyor: İtalyanm Maltaya karşı mühteme! bir salımr bakkında İtalya basını verdiği haberlerle Akdenizde in- giliz savgasının pekıştırılmesı hakkın. da olan Londra haberleri Nevyork ga- zeteleri tarafından neşredilmektedir. Herald Tribün gazeteu, bu bhaher- ler hakkında tefsiratta bulunarak diyor ki: “Hattâ Musolininin bencilliğinin bi- ke. kcndiı.ini_ İtalyada felâketli yarıkılar yapacak ölan böyle bir harekete sevket- mesi ihtirmali dışındadır. Maltaya salım aklın kabul etmiyeceği şeydir, meğer ki Müsolini aklın; kaçırmış olsun.,, Maltada alınan tedbirler Malta, 24 (A.A.) — Hükümet adanın her bölgesine hava hücumlarını karşı balka mahsus arğınaklar — yapılmasını emretmiştir. Polis dağıttığı bildiriğler- de gaz hü da nme yapıl Tâzrmgeldiğini hatka anlatmaktadır. Vaşington, 24 ÇALA.) — Londra tel- graflarmın devamından haber alındığı- na göre, orada bulunan Amerika sena üyelerinden R, Pope' birleşik Gevletle- rin, muhtemel bir harbta, açıkta kalmn- amıyacağını söylemiş ve demiştir ki: bancı memleketlerde, sena'nın veya se- na komisyonlarımdan birinin resmiğ ve- ya reemiğ olmıyan delegesi — sıfatiyle doöğrudan doğruya veya araçla söz Böy- lemeğe yetkisi yoktur.,, Amerikanın tarafjsızlığı Vaşington, 24 (A.A.) — Parlamen- tonun kabul ettiği tarafsızlık projesi sena tarafından kabul edilen ve Birleşik devletlerin savaşçı memleketlere silâh göndermesini süre olarak yasak eden projeden, bazı noktalarda farklıdır. Parlamentonun projesi, bu yasağı, yirmi dokuz şubat 1936 tarihine kadar şamil tutmaktadır. Projenin, parlamento tarafından ka- bul edilen şekli Bay Ruzveltin istekle. rine tamamiyle uygundur. Ruzvelt, top- lantının sonundan önce kesin bir proje hazırlamak için vakit bulunmaması do- layısiyle, h süresiz ol ı is. BİRLEŞİK DEVLETLEKR'DE: Altın meselesinde Amerikanın tedbirleri Vaşington, 24 (A.A.) — Altın mese- lesi hakkında hükümets karşı hiç bir dava açılmıyacağına dair olan kanun grojesi hakkındaki konferans raporu, sena tarafından onaylanmıştır. Kanun projesi, parlamentoöya şimdi- ki şekliyle gönderilmiştir. Bu şekle gö- re ancak önümüzdeki ikinci kânun ayr- na kadar dava hakkı verilmektedir. Amerikanın sosyal güvenlik kanunu -Vaşington, 24 (A.A.) — B. Ruzvelt, sosyal güven kanununda düşünülen bü- yük programı yeritecek olan yönetge - nin başkanlığına Nev Hampşayr devle- tinin eski cumuriyetçi ilbayı B. Vi- nant'ı atamıştır. B. Vinant, bu yıl baş- temişti. Hasta yurdu için boşaltılan ada Atina, 24 (A.A.) — Royter ajansı bildiriyor: İtaiyan işyarları ;on iki a. dadan Pserimos adasındaki halkı çıkar- mışlardır. Bunun sebebi bu adayı — ik- limi ve bavasımı serin ve gölgeli kılan ağaçlarının çokluğu dolayısiyle — sücel bir hasta yurdu merkezi yapmaktır. İngiliz misyonerlerine verilen emir Londra, 24 AÇA.) — Habeşistandan uzaklaşmaları sımlarına gelmeleci hakkında — ingiliz misyonerlerine yapılan tavsiyeden Saş- ka, Habeşistandaki — ingiliz uyrusuna memleketi boşaltmak hüsüsunda hiç bir emir verilmiş değildir. — İngiliz uçak bakanlığınım italyan - babeş anlaşmaz- lığı ile ilgili olarak orta dağuda özel küç bir tedbir almayı düşünmediği kay- dedilmektedih. İNl,ll..'l'l'.llE’ DEı GÖMti Deniz konuqmalan başlıyor mu? Londra, 24 (ALA.) — Deyli Telgraf, eylülde toplanması düşünülen ve bir çok devletlerin gireceği deniz görüşme- lerinin yapılmaması kuvvetle muhtemel olduğunu haber vermektedir. Bunun başlıca sebebi, japonların, Amerika ve İngiltere ile eşitlik tezinin kabul edil- diğini görmek isteğinde olmalarıdır. DAĞINIK HABERLER İsveç sularında sovyet gemileri Stokholm, 24 (A.A.) — Okland ada- sı kuzayında, sovyetlere aid olduğu sa- nılan denizaltı gemilerinin, balıkçı ağ- larımt paraladığı haber — verilmektedir. Dört rus distroyer görülmüştü. Bu gemilerin, İsveç sulamda bulu- hup bulunmadıklarını anlamak üzere, bifkaç uçak ve bir romorkör gönderik miştir, Arnavutluk azısı nasıl bastırıldı? Belgrad, 24 (A.A.) — Tirandan Politika gazetesine bildirildiğine göre gtçenlerdeki —azı hareketinin vukua gelmiş olduğu Fieri hakyeri 3 küçük su- bay ile 8 fandarmayı yoğatıma, diğer sekiz jandarmayı da 15 yıl hidemattı şakkâye kasamıştır. Diğer bir takım ka- qanıkhk kararları daha verilmesi bek. . Arnav gelen ha- berlere göre azı hareketinin pek şid- detli bir surette bastırılmış olduğu an- laşılmaktadır. Yığın halinde tutsamalar yapılmıştır. Arnavutluk azısının duruşması. Tiran, 24 — Arnavutluk basın büro- su bildiriyor: Fieri hareketi hakkımda yapılan gerçin sonucunda, bunun Arna- vuthığu itibardan düşürmek ergesiyle karışıklık çıkarmak istiyen bazı tahrik- çilerin eseri olduğu anlaşılmıştır. Dün başlıyan duruşma — birkaç gün soriya sonuçlanacaktır. Bulgaristanda pretol ve tuz özgürlüğü Sofya, 24 ÇA.Â.) — Bakanlar kuru. Tu, petro! ve tuz tekitlerinin kaldırrlma- SI halıkmdı Iıznrnımeyı kabul etmiş- tir. ve memleketin orta ki-. 1 anda Amerika arsrulusal iş bü- rocunı girdiği zaman bu bâronuıı asdi- rektörü olmuştur. -Alman sü bakanlığı yönetgerliğ Berlin, 24 (A.A.) — Sü bakanlığı yönetgeri general Von Reichenan bir komutanlık almak üzere orunundan ay- rilacaktır. ; Bakanlıktaki yerine kimin geleceği henüz belli değildir. Almanyanın alacağı borçlar Berlin, 24 (A.A.) — Resmiğ bir bil... dârikte, her biri beş yüz milyonluk iki. nevi ödünçalma tahvili çıkarılacağı bil- dirilmektedir. Bu ödlmçılmılamı biri halktan yapılacak ve yüzde dört buçuk ürem getirecektir. Öbürü de artırım san« dığından- yapılacak, ürem nisbeti dıge. rinin aynı olacaktır. Üç buçuk günde 14 bin — kilametre — Berlin, 23 (A.A.) — 18 ay önce Al- menya ile güney Amerika arasında ku«s rulmuş olan düzenli haftalık posta sere Çok düzenli ve güvenli olup üç bu«s çuk günde 14 bin kilometre aşan bu ser« visle bugüne kadar 4 milyon —m<ktup taşmmmıştir. Fransız talebeleri Almanyada Stettin, 24 (ALA.) — Alman arka« daşlariyle birlikte Uzedom adasında 4 haftalık kamp hayatı geçimmiş olan fransız talebeleri memleketlerine dön- müşlerlir. Talebeler — hareketlerinden önce gerçek Almanyayı tanımayı öğrem diklerini söylemişlerdir. POLONYA'DA_: Leh - Alman dosiluğu Varşova, 24 (A.A.) — Deniz . şefi: kontr amiral Svirski, alman deniz sı- bayları şerefine dün bir şölen vermiştir Şölende alman büyük elçisi Fon Moltke de hazır bulunmuş ve kontr amiral ile. elçi verdikleri söylevlerde iki memle- ket daki iyi k luk — ilgilerini kaydetmişlerdir. Lehistan - Danzig dastluğu Varşova, 24 (A.A.) — Pat ajansı, ya bancı basında çıkan haberlerim tersine olarak, Danzig - Lehistan görüşüleri da Danzig p herhangi bir değışıklik için Lehistan tarafından ö- nergede bulunulmadığını ve leh' !ııı:ı_ı- lanun yalnız iki memleket arasındaki tecim değişmesindeki zorlukların kal. dırılması için iki memleket bankaları- nın ekonomik meseleleri ineelemesi i- â önergede bulunduğunu bildirmek: e. . Satranç olimpiyadı Jarşova, 24 (A.A.) — Şatranç olim- piyadı: İsveç 28 puvnala başta gelmele- tedir. Üç parti henüz tamamlanmamı$- tır. İsveçten sonra gelenler: 24 buçuk puvanla Lehistan (üç parti bi 24 puvanla Çekoslovakya (bir parti hit- memiştir) 23 buçuk puvanla Amerika (dün parti bitmemiştir) 23 puvın!! Yu- soslavya (üç parti Heîrlîememlşfı'r.f ! | eei