29 Ocak 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

ALMANYA ve ÇEKOSLOVAKYA Almanya ile Çekoslovakya arasında- kâ münasebetler son aylar içinde çok gergin bir safhaya girmiştir. Habsbur imparatorluğunun enkazı üzerinde ku- rulan bu devlet ile yeni Almanyanın mü- masebetleri hiç bir zaman, iyi olmamış- tır. Çekoslovakya, hudüdları içine üç buçuk milyon almanı alması ve büyük harbten sonra da Fransanın Avrupada kurduğu ittifak zencirinin en ehemiyetli halkası olması dolayısiyle, Hitler'den önceki Almanya, Çekoslovakyaya şüp- heli nazarla bakmakta Fakat münasebetlerin bugünkü ger. gin şekle girmesi, sövyet Rusya ile Fransa arasındaki misakın imzası ve bu misaka Çekoslovakyanın da iltihakiyi> başlar. Haritaya bakılacak olursa, Çe- koslovakyanın ehemiyeti derhal göze rmma 1935 misakının hedefi olan Alman- gibi, vaziyeti haylı şüph de Lehistan girmiştir. Yeni sov yet . fransız misakı, harbten evvelki rus- fransız ittifakma şu noktadan benzeni- 'yor ki, harbten evel, Lehistana sahib 0- dan çarlık rusyası Almanyanın komşusu iken, bugün, sövyet Rusyayı Almanya- dan Lehistan ayırmakatdır. Sovyet Rusya ile Fransa coğrafya u- zaklığınm mahzurlarını Çekoslovakyayı da müsakın içine almakla telâfi etmişler- dir. Çekoslovakya, Almanyayı şimal ve cenuba ayıran bir şerid gibi şarktan gar- be doğra uzanmaktadır. Gerçi ne sövyet memleketlerine ne de Fransaya bitişk değil, fakat her ikisinin ortasımda bir ba- samak vaziyetindedir. Çekoslovakyayı Alsas Loren'den iki yüz kilometre kadar bir mesafe ayırıyor. ki. Çekoslovakya lovakyanın ve sövyetlerin komşusu olaa Romanya yoliyle sovyet - çek muvasa- Jasından da bahsedilmektedi 'Bu halde şu muhakkaktır ki Çekoslo- vakya Almanyaya karşı yapılacak hava taarruzlarına çok müsaid bir memleket- dir ki almanlar Çekoslo. te Tükki etmekte ve bu memleket hakkında- kâ şüphelerini ikide bir ortaya atmakta. dırlar. Vaziyetin had bir safhaya şebeb, Almanya tarafından ileri atılan ithamlardır. Almanyanın iddiasma gö- re, sövyet Resya, Almanyaya karşı yapı- Jacak hava taarruzuna hazırlık olmak ü- zere, Çekoslovakyada bir takım hava leri kurmaktadır. Bir aydanberi sık sık tekrar edilen bu ithamı Çekoslovakyı tekzib etmiş, ve son hafta içinde de Çe- koslovakyayı dolaşarak her tarafını tet- kik etmek için alman ataşemiliter vet etmiştir. Ataşemiliter, hükümet me- marlarının refakatinde yapılacak böyle bir teftis ile tayyare üslerini meydana çıkarmak mümkün - olmadığı rek daveti kabul etmemiştir. Almanya- 'nmn Çekoslovak arazisinde harb hazı hakkındaki ithamlarını daha büyük rarla ileri sürmekte devam etmesi ve ev. “velki akşam da Berlin radyosunda Çe- koslovakya yeliyle Almanyanım istilasını stihdaf eden bir sovyet harb plar rinde uzun izahat verilmesi üzerine çe- koslovaklar haylı telaş etmişlerdir. Al- mmanyanın bu rivayetleri maksadla ileri attığı iddia edilmektedir. Ayni maksad ladır ki Almanya Çekoslovakyadaki ko söyliye- *t hareket ve faaliyetlerini izam et. mektedir. İspanyada komünist tehlikesi, Çekoslovakyada komünist tehlikesi, ce- mubi Fransada komünist tehlikesi.. Al- manyanın her tarafı kızıl görmeğe başla- dığı, fakat bunun hakiki olmayıp Reich- gatg yangını gibi bir politika manevra- aından ibaret olduğu söyleniyor. Alman: yada bugün ve gittikçe daha büyük is- rarla tekrar edilen komünizm tehlikesi hakkındaki sözlerin ne kadarı hakiki, ne derecesi manevradır? Burakı iyice bi nememekle beraber, son zamanlarda Al- manya ile komşusu Çekoslovakya ara- sındaki münasebetlerin Avrupa sulhu i- çin tehlikeli bir safhaya girmeğe başl drğr da muhakkaktır - A Ş. ESMER ULUS ERLERİMİZ OzZ7Emzü Amerikadaki tuğyan git- tikçe feci bir şekil alıyor Yüzlerce' milyon dolarlık hasar var Felâketzedelere yardım için bir milyar lâzım Nevyork, 28 (A.A.) — Feyezanlar, git gide daha feci bir şekil almaktadır. 261 kişi ölmüştür. Bundan başka 250 kişi de Luisvil hastahanelerinde ölmüş- tür, Luisvil'de bir çok kimselerin hüvi. yetleri tayin edilmeden gömülmesine mecburiyet hasil olmuştur. Bundan salgın hastalık çıkması tehli- kesinin ne kadar büyük olduğu tahmin olunabilir. Yüz bin kişiye yakın kimse melcesiz kalmıştır. 500 milyon dolar ha- sar vardır. Ufak bir işaret üzerine Kario'dan Nev « Orleans'a kadar Mississipi sahille- rinin boşaltılması için gereken - bütün tedbirler alınmıştır. Ohio'nun suları yavaş yavaş inmek- tedir. Buralarda soğuk ve salgın hasta- lik tehlikeleri bakidir. Felâketzedelere yardım için bi milyar dolar lâzum Nevyork, 28 (A.A.) — Amerika kı zılhaç cemiyeti reisi Kreyston garb ve otta garb bölgelerinde su taşmaları neti- cesinde açıkta kalanların 750 bin oldu. ğunu ve bunlara yardım için en aşağı bir milyar dolara ihtiyaç olduğunu söyle miştir. 400 ölü!... Nevyork, 28 (A.A.) — Luievil'de su- lar inmeğe başlamıştır. Sular üzerinde 120 cesed bulunup a- lınmıştır. 'T en az 400 kişidir. 2.000 kilometrelik bir saha boşaltılıyor Vaşington, 28 (A.A.) — Harb baka- ni B. Vurdring, Mississ kilometre yakınına kadar olan yerlerde oturan $00.000 kişinin hemen nakledil- melerini emretmiştir. Bu sahanın uzunluğu, 2.000 kilomet- re kadardır. Harb bakanı, otuz beş bin kamyona vaziyet etmiş ve binlerce insa. ı seferber hale getirmiştir. Mississipi'nin aşağı - bölgesi, tarihin kaydetmemiş olduğu en müthiş bir fe yezan tehlikesine maruz bulunmaktadır. Sular bir bendi yıktı Nevyork, 28 (A0 suların taz yiki altında bir bend yıkılmış ve otuz da. kika içinde bütün Mundsity şehrini su basmıştır. Sular, bir metre elli santimet- re kadar yükselmiştir. Portekiz kıyılarında 73 senedenberi görül- memiş bir fırtına var pi nehrinin 80 19 vapur battı, bir çok vapurlar imdad istiyorlar. Lizbon, 28 (A.A.) — Portekiz sa- hillerinde çok şiddetli fırtınalar — hü- küm sürmektedir. Nazarre - şehrinin aşağı mahalleleri tamamiyle su altın. da kalmıştır. Lizbonda'da — büyük ha- sarlar olmuştur. İki balıkçı kayığı dev- rilmiş ve dört kişi boğulmuştur. Lizbon, 28 (A.A.) — Norveç band- ralı İngria vapuru batmıştır. Bundan başka muhtelif yerlerde 18 küçük pur batmıştır. Bir çok gemilerden ve bu arada in- &iliz bandralı Borodina ve Jokoline va- puriyle İsveç bandralı Edit dan imdat talepleri gelmiştir. 73 seneden beri bu kadar şiddetli bir ıTtına kaydedilmemiştir. Rüzgâr saatte 128 kilemetre süratle esmiştir. Londr cu bulun: vapurun 28 (A.A.) — İçinde yüz yol-| Brezilya bandralı Santos va puru tehlikededir. Fırtına vapuru Por- tekiz kıyılarına sürüklemektedir. JAPONYA'DA B. Ugaki ile ordu ara- sındaki anlaşmazlık hallolunamadı Tokyo, 28 (A.A.) — B. Ugaki'nin doğrudan doğruya imparatora — başvu- rarak onu orduya kumanda etmeğe ve deniz bakanını tayin etmeğe davet et- mesinin B. Ugaki ile ordu arasında anlaşmazlığın halledilmemiş olduğuna delâlet ettiği burada söylenmekte: Ordu şefleri, bu takdirde itaat et- mek veya ilâhi mahiyette telakki ec len bir emri reddetmek şıklarından bi. rini tercih etmek ıztırarında kalacak- lardır. Kabine buhranı yakında bitecek Tokyo, 28 (A.A.) — Domei ajansı bildiriyor: Salâhiyetli mahfillerde ka- bine buhranmın kısa bir zamanda hayet bulması beklenmektedir. Gene- ral Ugaki bidayette tesadüf ettiği müş- külâti bu akşam veya yarın ” bertaraf edebilecektir. SON DAKİKA Çekosolvakya Başbakanı B. Hodza B. Hodza Hükümet partilerinin dele- gelerini kabul etti Berlin, 28 ÇA.A.) — Prağdan bildi riliyor: Çekoslovakya başvekili B. Hodza bu- gün hükümet partilerinin delegelerini kabul etmiştir. Delegeler başvekile ekal- liyetler meselesinin halli için başlayacak konuşmalara esas olmak üzere müştere- ken tanzim ettikleri bir projeyi takdim etmişlerdir. Alman hükümet partilerinin ancak alman ekalliyetlerinin küçük bir kısmı- nt teşkil ettikleri söylenmektedi Faransız parlamentosunda milli müdafaa hakkında konuşmalar Bir mebus Fransanın noksan ve Majıno h: müdafaa vasıtalarını attını zayıf buluyor Paris, 28 ÇA.A.) — Meclis öğleden sonra milli müdafaa hakkında müzakere- lerine devam etmiştir. Müstakil cumhuriyetçi B. Kenet Fransanın müdafaa teşkilâtını noksan ad ve düşmanın maginot hattını şimalden çevireceğini tahmin etmektedir. tankların inşasını taleb etmiştir. birçok yeni Bir saylavın sual takriri üzerine hava rının havai müdafaası” birliğini tir. B. Kenet bakanı B. Pierre Cot fransız toprakla- 'temin etmek taraftarı olduğunu tasrih etmiş. Cumhuriyetci federasyonuna mensub B. Frederic Dupont hava kuvvetlerinin arttırılmasını. istemişti B. Daladier şu noktayı tasrih etmiştir. Harb takdirinde fransız ordusu, müthiş bir kuvvete malik bir hava ordusu- 'nun himayesi ve irşadı altında bulunacaktır. Bundan sonra söz alan sağcılardan Düpon, hava bakanı Pierre Kot' subaylarını cezalandırmak hususunda Ümanite gazetesinin yaptı hava neşriyatın tesi- Fi altında kalmakla itham etmiş ve bu gazeteden bazı parçalar okumuştur. Hatib sözünü bitirirken komünist tehlikesine de işaret etmiştir. B. Pierre Kot bu ithamları red ve hiç bir siyasi tesir altında kalmadığını iddia etmiş ve Üma- nite tarafından ileri sürülen subaylardan servis ebebleri dolayısiyle tahvil edildi ğini, ellisinin terfi ettirildiği kaydolunduklarını tasrih etmiştir. kilerinde terfi listesine ancak 108 zabitten ancak 18 inin bazı ü ve öte- B. Dö Krillis de hava toplarının ve tayyarelerin eskiliğine ve kifayetsizliğine işaret etmiştir. Poto ve Kokiyya adlı iki saylav da silâhların kemiyet ve keyfiyet itibariy. le arttırılmasını istemişlerdir. Faransız bankası direktörü frangın düşüri ketinn ekonomik v; Paris, 28 (A.A.) — Hissedarların toplanı eden Pransa bankası direktörü B. La Bey ri dört bin dört yüz kümeti parayı kıymetten düşürmeğe mec bı biyo istikrar sermayesinin, fransız . ingiliz imesi sebepleri milyon tahmin olunan aziyetini izah etti taunda bankanın 1936 mamelitmı ah A, 1956 senesinin yalmiz eylâl aymda iliiyatz” aa kü e ettiğini söylemiştir. Direktör, kam amerikan para anlaşmnsamınve İeviç, maden re, Belçika ve Hollandanın bu anlaşmaya- iştirakinin beynelmilel para nizamının te- mini için kıymetli garantiler teşkıl eylediğini söylemiştir. Altın ve döviz mevcuduna yeniden takdir milyarı biraz geçmiştir. Ekonomiye verilen borçların yekünu edilen kıymetten mütevellit fazlalık 17 1936 senesindeki 10 milyar 160 milyondan 13 milyar 60 milyona çıkmıştır. B. La Beyri'nin tahminine göre, 1936 senesinin kapanış şeraiti, Fransanım, buh- ranın en had devresini geçirmiş olduğunu tahmin etmeğe müsaittir. B. La Beyri, işlerin yeniden başlaması hareketinin 1937 de tevessü edeceğini ü. mid etmektedir. Filistinde vaziyet gene gerginleşti Kudüs, 28 ÇA.A.) — İyi bir kaynaktan alnan malümata göre, fevkalâde ko- miser süratle Londraya çağrılmıştır. Yarın hareketi muhtemeldir. Arablarla yahudiler cında olduğu gibi gene çok gerğin duğundan yahudi tüccar dr . bir h: Kudüsün ezki mahallelerini boşaltmaya arasındaki münasebetler Filistin hâdiselerinin başlangı- al almıştır. Bu gerginlik artmakta - ol- başlamışlar. NİHAYET ZAFER! İstanbul gazetelerinde hemen bü- nihayet haklı türk davâ. rede sulh yoluyla kazan- dığı büyük zaferi tebarüz ettirmeye Cumhuriyette Yunus Nadi, bilhas- sa üç aydanberi zaman zaman çok müşkül günler yaşatmış olan Sancak ihtilâfınm, oradaki türkler için em- miyet verici bir hal şekline - varmış olmasından duyulan memnuniyete | tercüman olarak diyor ki: “1921 An- | kara itilâfnamesiyle müteakib mua- | hedeler Hatayda milli bir türk mev. cudiyetini muhtar ve mümtaz bir ida- — reye mazhariyet esasiyle tespit eyle- mişti. Suriye ve Lübnanın istiklâlleri mevzuubahs olduğu zaman milli türk mümtaz idaresi elbette yani vaziye- tiyle mütenasib ve müterakki mahiyet almalı idi. İşte bugün o lü- türkün hayatları ve hakları rılmış olmakla beraber bir kavrayarak ve benimseyerek 'farkasından tam bir emniyetle -tlerimizi bildirir ve türk millet varlık ve şeref yolundaki büyük fakiyetini kutlarız.” Muharrir, bu anlaşmanın lüzumuna işaret ediyor: nn tatbikatta geçireceği safl basit görmemek lâzımdır. Fakat tün alâkadarlar - hüsnüniyetle yoktur. O takdi 'tam emniyet ve dostluk içinde kuvvetlerini müsbet işlere, dahili ir kişaf meselelerine hasretmeye imkâ bulurlar.” Bu işte bir zat vertü, vi ee ikakiei l nılmış müşterek bir zaferden başka vey değildir.” EDEBİYATLA MEŞGUL Ol Peyami Safa, bizde edebi kâyet ederek, edebi kitabları ol edebiyatla meşgul olmak için ilk ların edebiyatla meşgul add yeceğini söylüyor: “Edebiyatımızda okuyandan yazan zümresine karşı profesyor debiyatçılarımızm makalelerinde sık gösterdikleri hayret, mesleğin kkisi devam ettiği müddetçe miye değil, artmaya mahkümdur. “Edebiyatımızda ilk tekâmül halesi “edebiyatla meşgul olmak iç edebi eserler mütalea etmenin” asla lecek şey, edebiyatla meşgul olmak çin edebi eserler okumağa bile lüz görmiyecek kadar, hevesin ve isti bu işe kâfi olduğunu zanneden çoklarının aramızda bulunmasıdır.