21 Haziran 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

# ULUS ESKİ ANKARADA BÜYÜK MEDENİYET Yeni yapılan kazıda çok kıymetli eserler bulundu İSADAN SONRA ZİNCİ ASRA AİD HERAK- LİYUS ALTINI FİL DİŞİNDEN ÇOK ZENGİN İĞNELER, KLÂSİK LAMBALAR VE MİNYEN ESERLERİ BULUNDU Profesör Bakster'in memleketimiz için bir sözü vardır: k « . Siz daima yere basarken ayağınızın altında medeniyetlerin saklı olduğunu unutmayınız...., İki ay eveline kadar, askerlik şubesinin köşesindeki sokakta, yüz- lerce Ankara sokağı gibi, geçerken profesör Bakster'in sözünü hatır- 1 | ürüdüğünüz bir yerdi. Bugün orada bir çadır vardır. Biraz alt tarafta ameleler topra- ğı ikiye bölmek ister gibi dar bir “aralıktan mütemadiyen alt tabaka- lara kazma sallıyorlar ve çadırın içinde kıymetli arkeoloğumuz Remzi Oğuz Arık; yerin altından çıkardığı altınları, fildişlerini, ü- zerinde türlü türlü resimler olan çanak ve çömlek parçalarını tasnif etmek ve bunların sahiblerini bul!- makla meşguldür. Sıcak haziran güneşi bu ince çadırım içini bir kaç vantilâtöre muhtaç olacak kadar ısıtmaktadır, Bir portatif çadır, küçük bir tahta masa, iki sandalye, bir şezlonk ve ilk bakışta bir attar dükkânı nın camakânını hatırlatan renk renk kü- çük mukvva kutular.... Bütün bu dimağ ve kol çalışmasının mahsulü işte o kü- çük mukavva kutuların içindedir. Bu küçük kutularda bugün dünya yüzün. den göçeli asırlar olmuş olan medeni- yetlerin eserleri var, Kim bilir şu nefis fil dişi yuvarlağı hangi kıral bir aşk ve muhabbet eseri olarak genç kıraliçe- ye vermiş ve o da senelerce boynunda taşımıştı? Kıral ölmüş, kıraliçe ölmüş, saltanatları yok olmuş, fakat sanatkâ- rın eseri, as.rlardan sonra insanların e- linde gene takdir ve hayret toplıyor. Çadırın yanındaki divarda büyük bir tahta parçası üzerine, bulunan taş ve ev eşyası parçalarından bir koleksiyon yapılmış: her taş bir tarih devrinin ma- lrdır. Bu kazı bize, bizden çok evvel bu topraklar üzerinde yaşıyanları öğret- mekle beraber, bu yağryanların kurduk- lar tmedeniyete aid eserleri bir arada gösterdi. Her medeniyeti, ondan arta kâlan bir taş parçasiyle anlatan cihan tarihi..... Köşede duran küpü; buraya su so-, ğutmak için getirdiklerini tahmin eder. ken kulağınıza fıslıyorlar : İ “— Bizanslar zamanından- 'kalma. 23 yerde kazı R emzi Oğuz Arık; uğruna şu üzun yaz günlerini güneş altında geçi- rerek, bir çöl seyyahı feragatiyle çadır- da uyuduğu kazı için şunları anlatıyor: “— 20 nisanda başladığımız bu kazı bize eski Ankara'yı anlatacaktır. Kale- de ve Ankaranım içinde 23 yerde gayet sistemli sondajlarla tarama yapılarak en “-kati malümat elde edilmiştir. Bu malü - “mat müşahhas grafik haline getirilmiş bulunmaktadır. Kronolojik tasnif tari- Hi hükmü verecektir. “Ankara kalesinde en eski iskân Ga- Jat'lardan daha ileri gidememektedir, ve osmanlı devri çok kesif, çok zengin bir “ iskân manzarası göstermektedir. Kazı yaptığımız yer olan Cankırı hö- yüğü ;şehrin ortasında bir yığın — teşkil ediyordu. Burada daha önce Timurlenk sarayı denen büyük bir yapı vardı ki 71923 plânınde bunun izlerini hâlâ gör- mekteyiz. Bundan başka Von Finke'nin plânmda da buradan bir osmanlı suru Tgettiği görülmektedir. . * Gerek bu eserlerin varlığı, gerek yerin yüksekliği burada bir araştırmayı faydalı göstermiştir. Bunun üzerine ilk müşahedeyi yaptık. Topladığımız vesi- kalar, burada hiç olmazsa Eti devrinden beri sürekli bir iskân gösterdi. Burada görülen kazıyı yapabilmek için evvela | , burayı temizlemek lâzım geldi. Çok çe- tin olan bu işte Ankaar vilâyetinin çok kıymetii yardımlarını şükranla anarım. Oturduğumuz çadırı bhile B. vermiştir. Meydana çıkan kültür tabakaları s istemli bir kazıya başlamak için höyüğün etkelerinde sondajlar yapmak lâzımgeliyordu. Biz bu kazıyı Tandoğan hüyüğün serbest olan cenub — tarafın- dan yapabilecektik. Bu itibarla sundaj- larımızı cenub eteklerinde yapmak lâ. zımgeldi. İki sundaj yeri bize çok ü- midli neticeler verdi. Bunun üzerine hüyüğün asıl kazısı başldı. “Millt müdafaa Bakanlığı yapılmak üzere hüyük tesviyeye maruz kalmış bulunduğundan cenub tarafı birkaç metreyi geçen kalın bir dolma moloz tabakasiyle kaplı bulunuyordu. “İlk büyük yarmamızı açtık ve hü. yüğün profilini tesbit ettik. Ondan sonra hüyüğün ortalarında çalışmaya başladık. Açtığımız 8-9 yer, bize hüyüğün hiç olmazsa cenub mıntakası için oldukça kati hüküm vermemizi mümkün kıl. maktadır. Hüyükte klâsik devirden çok evele aid kültür eşyası oldukça bol bulun- maktadır. Fakat hüyüğün bütün katla- rı büyük tahrib geçirmiş bulunduğun. dan sağlam bir tabakaya rastlamak ümkün ol Ştır. H her yer- de iki buçuk metrede sağlam toprak gözükmektedir. Fakat kültür — tabaka- sının bazan beş metre derinliğe karddar derin kuyular halinde indiği görülmüş- tür. Meydana çıkarılan eserler B u itibarla en eski Ankarayı şimdi- muzu iddia edemiyeceğiz, Ele lik bu höyük üzerinde bulduğu- geçen parçalar içinde bilhassa boz renkli, ba- zan harikulâde güzel perdahlanmış bir cins kap vardır ki buna Aarkeoloji di | linde Minyen eserleri denilmektedir. Bu parçaların orta Anadoluda az mik. tarda bulunduğu malüm ise de Çankı- rr kapı hüyüğünde elimize geçen kesa- fet ve çeşitlikte şimdiye kadar buluna- mamıştı. Bu bakımdan kazımızın arkeo. İzmir havalisine yerleştirilecek göçmenler Bulgaristan'dan gelecek göçmen ka- fileleri haziran içinde Varnadan hareket edeceklerdir. Bunlardan İzmir'de iskân edilecek olanların sevk, iaşe ve iskânla- rı için gereken bütün hazırlıklar tamam- lanmıştır. Göçmenleri getirecek vapur- lar evvela Urla'nın Klozumen iskelesi- ne yanaşacak ve göçmenlerin sağlık va- ziyetleri burada tesbit edildikten sonra iskân bölgelerine gönderileceklerdir. Balıkesirde yapılan serbest güreşler Balıkesir, (Hususi) — Bugün bisik. let yarışlariyle voleybol müsabakaları ve serbest güreşler yapıldı. Sindirğili Şerif Adapazarlıyı tuşla yendi. Ameri. ka boğası Molla Mehmedi 45 dakikada yenemedi. Molla mütemadiyen üstün güreşti. Fakat neticede hakem beraber- liği ilân etti. Bu netice Molla Mehme- çdi tatmin etmedi. Mehmed pehlivan, Amerika boğasına meydan okumakta- drr. Bugünkü — karşılaşmalarda hakem Galatasaraydan Cemaldi, Gönen panayırı Gönen panayırı 12 haziranda — açıl- mıştır. Panayıra civar köylerden birçok alıcı ve satıcı 'gelmiştir. Beş gün devam eden panayır bu sene evvelki senelerden iyi olmuştur. loji âlemine yeni bir şey — getirdiğini söyliyebiliriz. “Elimize geçen ve milâddan sonra 7. inci asra aid bulunan bir herakliyüs altını, çok zengin fildişinden iğneler, güzel klâsik lâmbalar ve daha buna ben. zer bir çok kültür eşyası, buranın uzun müddet medent bir hayatın merkezi ol- duğunu göstermektedir. “Kazı heyeti bu sene, bir çok mü- esseseler tarafından işgal edilmiş olan hüyüğün diğer tarafları boşalıncaya ka dar mesaigini yalnız — cen tarafına ayırmak mecburiyetinde kaldığından belki bir müddet sonra bu seneki çalış- masına nihayet verecek ve bu hususta. ki raporlarını vesikalarla birlikte kazı- yı yaptırmakta olan türk tarih kurumu başkanlığına sunacaktır. ,, 21 - 6 - 1937 ——— Çok çocuklu hâkimler Bakanlık kanunun tatbik hazırlıklarını yapıyor _Adliye Bakanlığı Kamutayın son toplantılarından birinde kabul etmiş olduğu çok çocuklu hâkimlere verilecek yardım paralariyle ikra- miye hakkırndaki kanun projesinin tatbik hazırlıklarını yapmaktadır. Uşak'ta beş şehir arası atletizm müsabakaları T. S. K. Atletizm Federasyonunca Kütahya, Afyon, Denizli, Manisa ve Uşak sporcuları arasında 25 temmuzda yapılması kararlaştırılan müsabakalar Uşak stadyomunda olacaktır. Uşakta hazırlıklara şimdiden başlanmıştır. Stad- yoma yeniden 2500 kişilik güzel bir tri- bün ekleniyor. 400 metre çevresinde bir koşu pisti yaptırılıyor. Hazırlıklara uşaklı sporcular canlı ve yakın bir alâka gösteriyorlar. Ege Bölgesi üzüm satış kooperatifleri toplantısı Alaşehir, Salihli, Turgudlu, Kemal- paşa, Urla, Armudlu, Menemen üzüm satış kooperatifleri, Ekonomi Bakanlığı adına Manisa ve İzmir valilerinin huzu- riyle umumi toplantılarını yapmışlardır. Manisa bağcılar kooperatifinin de 24 ha- ziranda fevkalâde toplantısı vardır. Ege bölgesi tarım satış kooperatifleri birli - ğinin, temmuz ortalarına doğru, bütün kooperatif mümessillerinin iştiraki ile İzmirde kurulması çok muhtemeldir. İzim hava istasyonu İzmirde, cuma ovası şimendüfer İs- tasyonu civarında yapılaca kmodern ha- va istasyonu için istimlâk edilecek sahib- Hi yerlerin krymet takdiri muamelesi bit- miştir. Yolcu tayyareleri hangarlarının plânı da tasdikli olarak bayındırlık ve- kâletinden gelince hemen inşaata başla- nacaktır. İzmirde ipekböcekçiliği canlandırılıyor İzmir ve civarında eski bir tarihi ve zengin bir mazisi olan ipek böcekçiliği- nin yeniden canlandırılmeısı için tetkik- ler yapılmaktadır . YANKILAR Cumartesiden pazartesiye Mayerling faciası Ankarada hafta tatili, evlere ka- panılıp öldürülen boş zamanlardan değildir: Cümartesiden pazartesiye, bütün Ankara, bir buçuk günün zev- kini çıkarmasını biliyor. Yeşil Ankara, eğlenceli Tâ... Bir de, yakın maziyi düşününüz: Ankaranın sıcağı, tozu, eğlencesiz- liği, yedi sekiz sene evvel, tek va- sıfları idi, T Anka- Pazar sabahları, Yenişehir şi- mendüfer köprüsünden Çankayaya kadar, geniş asfalt caddenin sık yap- raklı ağaçları altında yürümek başlı başrna bir hazdır. Bu hafta, Kavaklıdere tenis kort- ları sporcu gençliğin telâki mahal- Hi oldu. At yarışları büyük bir kala- balık toplamıştı. Stadyum boştu. Fa- kat Orman çiftliği ve Baraj hınca- hınçtı. Diğer bahçeler de öyle... İsmet İnönü kız enstitüsündeki meşher, halkevindeki resim sergisi güzel sanatları sevenleri kendilerine çeken iki mıknatıs gibi idi. Keçiörene, Dikmene, Göl başrna, daha çok, otomobil sahibleri gittiler. Ankaranın bir eksiği, orkestra veya fanfardır. Meclis bahçesinde, Belediye bahçesinde veya Güvenlik anıtr parkında cumartesi ve pazar ak- şamnıları çalacak bir takrm, Ankarada modern musiki zevkini ne kadar ten- miye ederdi! — N. B. Avusturya - Macaristan imparator- luğunun başında imp F Jozef bulunduğu geçen asırda, bu zatın veliahdı arşidük Rudolf, Mari Veçera adındaki sevgilisi ile birlikte Mayerling denilen yerde, tabanca kurşunu ile öl- müş olarak bulunmuştu. b Arşidük — maceralariyle şhurdu, larını öğrenmeğe mecbur tutulsalar!... Satılık elmaslar *“Hazıra dağlar dayanmaz” sözü, her dükünün maceralarma da para yetiştir- mek K ERİ .John. h liçesi, iki milyon dolar kıymet takdir o- hanan elmaslarına Nevyorkta müşteri Avusturya - Macaristan imparatorluğu, fırtınaya tutulmuş eski bir gemi gibi ça- tırdıyordu, imparatorluk sarayı esrarla dolu idi.. Arşidükün ölümü bazılarınca bir intihar, bazılarınca bir katil sayıldı. Ve, yıllar geçiikçe, sessiz ve sesli filim- lere mevzu olmağa başladı. Vaka, bu - gün, bu safhadadır. Şimdi Çekoslovakyada, Pardubiç'de, bir mezarlık yakınında, altın saplı bir gümüş tabut bulunmuş ve Mari Veçera- ya atfolunmuştur. Mayerling faciası, yavaş yavaş, bir komedya şeklini almıyor mu? Vefa lisesindeki hâdise Vefa lisesindeki usturalı talebenin yaptığı işi hepimi: Sörde okudul L $ Bu L L ar ) en meşhuru, 30.000 dolar değerinde, züm- rüdden bir haçtır ki üçüncü Napoleon- un karısı Öjeni'ye İspanya kıraliçesi İza- bel tarafından hediye edilmiş ve sonra, döne dolaşa, gene İspanya kırallık aile- sine intikal etmişti. Pastırmanın fazileti aray Son Posta gazetesi, Amasyada, iki aylık bir çocuğun bir kartal tarafından kaçırıldığını ve kundağı içindeki pastır- ma parçasmı aldıktan sonra bir tepenin başma bırakıldığını yazıyor. Nisanım birinci günü verilmiş olsay- dı bu habere inanmakta kendimizi ma - Çok çocuklu hâkimlere dağıtı- lacak yardım paralariyle ikrami- yeler şu kaynaklardan toplana- caktır. Yılda bir defaya mahsus ol- mak ve birincikânun maaşların- dan kesilmek üzere hâkimlerin se- nelik maaşı emsali hasılı yekünu- nun yüzde yarısı, Namzedlerden hâkim — muavinliği- ne alınanlar da dahil olduğu halde ter- fi eden bütün hâkimlerin ilk iki aylık zam farkları, Namzedler de dahil olmak üzere mali yılın başından beri münhal bulu. nan hâkim kadrosunda her yıl ağustos un ilk günü mevcud bütün münhallerin iki aylığı, bütün hâkimlerin şubat ma- aşından kesilecek iki lira. Vazife görmekte bulunan hâkimler. . dan 25 yaşını doldurmuş bulunanların evli olanları ile 28 yaşını bitirenlerden bir; otuz üç yaşını bitirenlerden iki, 37 yaşımı bitirmiş olanlardan Üüç çocuklu olanlar yüzde yarım ile iki aylık zam farkını vermek mecburiyetine tâbi de- ğildirler. Umum hâkimlerin şubat maaşmdan kesilecek olan birer lira çocuk sayısı nisbetinde ikramiye olarak verilecektir. Diğer gelirler; 28 yaşını bitiripte bir- den ve 30 yaşını bitirmiş olupta ikiden, * 37 yaşını bitirenlerden üçten, 42 yaşını bitirmiş bulunanlardan dörtten fazla çocuğu olanlara fazla olan çocukların sayısına göre dağıtılacaktır. Bu mad- denin tatbikinde 21 yaşını bitirmiş o- lan çocuklar hesaba katılmıyactktır. Tahsilde olanlar müstesnadır. İkramiye alan hâkimlerin çocukları çoğalmamış ise ikramiye aldıkları se- neyi takib eden iki sene içinde dağıla- cak ikramiyeden faydalanamıyacaklar- dır. Yardım ve ikramiye paralarının da- ğıtılacağı sırada hâkimlikten istifa ve- ya başka dairelere nakletmek suretiyle 2556 sayılı kanunun hükümleri dışın- da kalanların hakları düşecektir. Yardım ve ikramiyeye hak kazan. dıktan sonra ölenlerin hakları olan pa- ralar ölenin çocuklarının ana veya ba- bası olan karı veya kocalarına, bun- lar olmadığı takdirde çocuklarıma veri. lecektir. Bu paralardan vergi ve resim na- miyle hiç bir şey kesilmiyecektir. Da- ğıtılacak paralardan 5 liradan aşağı ke. sirler hesaba katılmıyacaktır. Bu ke- sirlerden toplanan paralar bu kanunun tatbiki için yapılması gerekecek mas- raflara karşılık tutulacaktır. Yardım ve ikramiyeler merkezce verilecektir. Toplanacak paralar Ziraat Bankasında açtırılacak husus? bir hesabta faizsiz olarak yatırılacak, dağıtmalar bu banka vasıtasiyle yapılacaktır. Dağıtılacak pa raların ödenmesi ve bunun icabi olarak yapılacak işlerden dolayı bankaya üüc- ret veya komisyon verilmiyecektir. Hiik Kanun mucibnice hâkimlerin ver« dilkeri beyannameler Bakanlığa gelme- ye başlamıştır. Bey lerin veril. diği günün vaziyeti para kesme ve da- ğıtmalar için esas” tutulmaktadır. Bu tarihten sonra bir yıl içinde vuku bu- lacak değişiklikler bu para kesme ve dağıtma işlerine tesir yapamıyacaktır. H AVALI zur görürdük. Fakat haziran ortasındı Bir talebenin, akıl hastasr da olsa, imti- han heyetinin bul a | hiz böyle ş; yap y göre pastır fazileti İ l yız. . Çocuk aklı edip arkadaşının gırtlağına sarılması ve sonra, cebinden çıkardığı ustura ile boynunu uçurmağa kalkışması, aklın alamıyacağı bir hâdisedir. İmtihan he - yetini teşkil eden zatlar, bu acıklı vaka- nın sadece şahidi mi olmuşlardır? Bun- lar arasında eli kolu tutan bir tek kişi yok mu idi? Öğretmenler, bundan böyle, boks ve güreş gibi, bir takırm müdafaa spor- Bülend beş yaşmdadır: hüngür hün- gür ağlayan Bülende amucası soruyor: — Nen var Bülend, bir yerin mi ağ- rıyor — Hayır. — Peki, neden ağlıyorsun — Ağabeyimin imtihanları bitti; üç ay tatili var onun... — Bunda ağlanacak ne var? — Benim tatilim yok... Hava rüzgârlı geçti Dün şehrimizde hava açık, öğleden sonra rüzgârlı geçmiş ısı 27 derece olam rak kaydedilmiştir. Meteoroloji işleri genel direktörlüğünden verilen malüma- ta göre dün yurdun Karadeniz sahil« lerinde hava bulutlu, diğer bütün mın« takalarda açık geçmiştir. Yurdun hiç bir tarafında yağış olmamıştır. Dün en düşük ısı Kyaseri ve Erzurumda 6, en yüksek ısı da Antalya ve Diyarbekirde 33, Bodrumda 34 derece olarak kayde- dilmiştir.