18 Ekim 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4
ilfyarderler Nasıl zen$ pa in oldular? Kazanın iri Biriktirn/ Zengin olun! İhtilâller gelip £ lip söçiyor, Jakat Roçiltlerin halel gel Temmuz iktilülinden sön- ra, vatandaş kral ismi ve- rilen “Lui Filip. resikâra geldiği zaman “Cimis, hü- kümetin en mutemet ban- keri idi. Senki bu aileye: “Kazanın! biriktirin! zengin olun!,, mişli: O sıralarda kapitalizm bir inkişaf devri geçiriyör- mis, yeni mekte biraz müşkülât çe- kerek işleri altüst oldu isede, bunu aslâ mühimse- medi. Zaten panik uzun sürmedi; rant sür'atle yük- seldi; Roçilt elindeki esha- bir kârla piya- muvaffak anı mühim saya (o sürmeğe oldu. 1840 ta bir gazeta, * Roçilt , in servetini altı yüz milyon frank olarak tahmin etmişti. Bu tahmin giraz mübalâğalı olsa gerek, Daha doğru olması kavi- yen memul olan diğer bir istatistike göre kralın ser- veti sekiz yüz milyon, kral- dan sonra en z&igin adam olan Roçildin serveti yalnız yüz milyon ve diğer meş- hur zenginlerinki ise azami | ön ilâ kırk milyon idi. Roçildin fevkalâde ser- veti dahilde ve hariçte ma- lik olduğu nüfuzun dere- cesini gösterir. “Roçilt müessesesi Fran- sada, İngiltere hariç olmak şartile diğer devletlerin kâflesinden çok fazla nülu- za maliktir. , Viyananın. meşhur ve na- fiz başvekili Prens dö Meter- | nih Paristeki Avusturya sefiri- ne “Cimis Roçilt, ten bah- sederken bu sözleri sarfe- diyordu. 1848 de bir . tebeddül vukua geldi. Her ne kadar ibtilâl Roçiltin servet ve nüluzuna balel vermedi ise de, Fransada da. diğer devletlerde olduğu veçhile devletin siyaseti . maliyesi değişti. Hükümet paraya muhtaç olunca küçük ser- mayedarlar kitlesine müra- caat ediyor, tabiri aherle bir islâhat devresi geçiri- yor ve bankerlerin nüfu- zukdan kurtulmıya çalışı: yordu. İstikrazlarını daha kolay aktedebilmek için bankaları kendine celbedi- yor, fakat, işin idaresini kendisi derühte ediyordu. Mali âlem krallarının delâ- leti ile artık istikraz aktct- miyor, onlari eli altında bulunduruyordu. Naktin bu suretle “de- mokratlaştırılması nilmiyen — bir muvaffakiyet temin etti, 1848 den 1851 re kadâr yüzde beş rant hamillerinin mıktarı 243000 den 713,000 ne fırladı yani üç mislini buldu. Bu demokratlaşma hususi sermayeler piyasasında da gözüktü. Roçiltler tarafın- lan eldâ bulundurulan is- âkraz monopolu bu suretle inkitaa uğramış bulunuyor- du. 1852 teşrinsanisinde Emil ve İzaak Perer nam kardeşler imperatorun rıza- sile ilk emvali gayrı men- bekle- || or, hükümetle er değişiyor serveti samanına miyordu kule bankasını yani “Kre- di Mobilye, yi tesis ettiler. “Kredi mobilye,, i 500 franklık 120,000 s& himden mürekkep altmış milyonluk bir sermaye ile raz para biriktirmiş olan her kes bu müesseseye iştirak ederek hisse sahibi olabi- | liyordu. İki Sönede topla- nan para evvelâ sinai mü- €sseseler ve demiryolları tesisine tahsis olundu. Esâs teşebbüs o kadar muvaffa- kiyet gösterdi ki, banka bir ka sene sonra sermayesini miş milyon tezyit etti de otuz beş nisbetinde hisse ayırarak kendine bir ihtiyat akçesi temin etti Filhakika bir senede yir- MK Roçiltler| beheri | | işe başladı. Bu suretle bi- | diye bir vahy gel | Şatranç eğlencemiz > Hamle bey Üç hamlede eder. dar: eyazlar mat ei APNE DAMA EZ ERME Belgratta talebe nümayişi Belgrat, 16 A.A) — Poli- sin mümanaatina rağmen bin kadar olünan usulü idare aleyhinde p üzere töp- bir hadise talebe İsride tesis 5 etmek £ ve hiç Zuhür etmeden dağılmışlardır. Yurt bilgisi mi dört buçuk milyon ha- sılatı safiye elde muvaffak olmuştu. “Roçilt,, in şimdi birra- kibi var demekti. Bu rakip- le haşin bir mücadeleye girişti. 1855 şe doğru iki büyük fransız istikrazı tedilmişti. “Kredi Mobi “Roçilt, bankasının dört misli nisbetinde bu istik- razlara iştirak etti. İşin en müz'iç noktası bu müesse- senin temelini - atan “Emil Perer, in “Roçilt, bankası yetiştirmelerinden o olması idi, Bu adamı * Roçilt , bulmuş ve “Sen Yermen, şömendölerinin . inşasında etmiye “Perer,, *Roçilt, müesse- | sesine rekabete kalkışsın | hal “Kredi Mobilye,, “Ro- çilt, i iza'çla iktifa etmiyor Londra, Amesterdam ve | hatta Petersburg bankaları ile münasebata girişerek memaliki ecnebiyede mü- him muamelât elde etmiye uğraşıyordu. taraf ederek Rusyada şö- mendöfer inşası için bir imtiyaz oalmıya muvaffak oldu. Aynı zamanda Avus- turyada da bir banka tesis ederek *Roçilt, lerin önü- ne set çekti, Her iki grup- tan para koparmak arzu- sunda olan “Avusturya ma- liye nazırı iki rakibi uzlaş- tırmıya bir çare aradı. “Pe- ver, buna “razi idi. Fakat Paristeki “Roçilt, in “Kre- di Mobilye, aleyhine çalış- Dan dağmlii telimi Kus ya Ela İşliyen demir ışıldar Barünkü hava | Rasutaneden aldığımız #alümata hâzaran bugün rüzgâr poyraz heva kapalı Saff yeğısir mnhtemeldir şerik iitihaz etmişti. Şimdi | Bu grup “Roçilt, i ber- | Refik Ahmet bü- mekteplerin Resmi ve. hususi tün ilk dördüncü ve beşinci sınıflarında okutulmak üzere Maarif vekâle- tince resmen kabul edilmiştir. Sühulet kütüpanes yemi i Merkez ncentesi: başında, acentesi: Mahmudiye Hars altında LES Antalya Postasi (KONYA ) vapuru 20. Teyei evvel pazar 10da Galata rıhtmındani hareketle İzmir, Küllük, Bodrum, Radon, Fethiye, Finike, Antalyaya gidecek ve dönüşte mezkür tike Telerle birlikte Andili, Kalkan, Delyan, Marmaris, Sakız, Çanak- kale, o Geliboluya © uğrıyarak gelecektir. Bozcaada postası (GELİBOLU) vapuru 16Teşrinervel Cumartesi 17 de idare nhtimin dan hareketle Gelibolu, Lâpseki, Çanakkale, | İmruz, Bozcsadaya gidecek ve Çanakkale, İâpseki, Gelboluya uğrıyarak gelecektir. Trabzon birinei postası | Röşüpağa) tapüru A Teyrinevvel İ) Pazartesi 12 de Galata nhtmin mamasını şart sürüyordu. Bu | | Göreven, Tabi Rize, Hapaya ükdecek ve dönüşte Pazar tekele: dan hareketle İnebolu, Sumsun, «le, Rize, Sürmene, Trabzon, Gireson, * Ordu, Sarmsun, © İnebolu, | Zonguldeğa uğryarak © gelecektir. Hareket günü yük kabul edil. Görele, Ünye, halledemedinizse £ bugünkü halledilmiş şekle bakarak yeni bulmacamızın sırrını meydana çık, Bunun için aşağıdaki” tari | tatbik ederek üç beş dakika meşgul olmanız kâfid 123456789 123456789 bulmacamızı abilirsiniz. 3 Dünkü bulmacamızın halledilmiş şeki Yukardan aşağı : 1— Haftanın son günü (4), gös veriş (4) 2— Beyit 6), ye halledilecek yeni şeki Soldan sağa : 1 Hahtanın son günü (4), gör teriş (4) Büylük (3), bir oyun ( Yahudi peygamber (4).küçük bd (4 Eiki metre (5) Ayırmak 3 Bohça" (5) At kokulu bir madde) — İlme edem gey (3) ien(3) — A (8, göğü (4) TÜRK SPOR 2 isim (3İ çük "bel: (3) Eski metre (5) Ayırmak (3 Bohça (5) At (4), kokulu bir madde(4) İhtiva eden şey (3) isim (3) 4— Sm 6 7 8 9 NE Sinema, Havacılık, Boks, Bikâye, Mizah, Abidin Daver | Sadun Galip Bey- lerin makaleleri,dün- 3üncü nüshası zengin münderecatla çıktı ya spör hareketleri. EE EZE A A EE RE ağ e KA EE EZ Asan. ses ön a rımzı tesbit edecek edi ve filimlerini Her Yerde satılır Makine kullanınız namile muvaffak ERZİN ENEN AGE AET ENEZ MEEN Leyli - Nehari MER BEYOĞLU mamamsz” iavagazı Şirketi Şirket müdüriyeti, lerin ayni zamanda tehaci- talep münden dolayı boruları be- nüz ana hattına raptedilemiyen yeni abonelerine arzı — İtirez er, Müdüriyet, ameliyatın bir an evvel hitama ertesi için azami derecede sarfı €mekte olduğunu beyan ve muhterem yeni abonelerinden gayret İE Orta imktebinde Ans, İlk, İİ Ora inullera kız erkek tal be kaydına devam. olunmak- | tadır. Şeralti gayet ehven ol- makla beraber terbiye, tahsil, isşe mükemmeldir. Adr İH Aksaray- iie caddesi, Tek: İst. 3886 ymm Sadık zade biradarlar Yaparlar beri gelmese kadar m Karadeniz Eğ Muntazam ve Lüks postası Tesisat talepleri muhterem vapuru 20 İl) Yeni abonelerimizin sayfiye- Arslan den avdetlerinden, evvel, vu kubulmuş. olsa idi bu tebac- cüme meydan verilmemiş ve arzuları kolaylıkla is'af edil miş olurdu. teştinevvel şamı Sir. 8 tezkeremi 20- Yi ettin yenisini çıkaracağm- dan kükmü yoktur; Nişantaşı kız orta mektebi yedinet snf numara 670 Muzaffer Telefon Istanbul 2134 HANIMEFENDİLERE Beyoğlunda Tokatlıyan karşısında LUVR TEFRİŞAT MAĞAZASI Bütün tefrişat levazımatı üzerindeki Tenzilâttan istifade ediniz. Kuponlarda 30 Tetrişat kumaşlarında Halı ve mobilyalarda Muşambalarda 20 Yahudi peygamber (4) kü Karikatür,Roman v.3. | ( Sinemala | şam (Sönmez ateş komedi 4P. EM ME Kl İk yy “Bugün: Her kes İlk milli ve muazzam şaheserimiz ölen ANKARA POST ASI, Filmini seyretmek ve milli duygularımızı okşamak içini Şehzade başında Ayasofyada HİLÂL ALEMDAR Sinemalarım teşrif edecekür, He İKİ sinemada saat 10 Millet tiyatrosunda «ri bugün Mosis şöv, sir # Par il gi Mi MELE msilleri. Bu ak- Filminde ve misir Kuşdili 20 teşrinlevvel' pazar-akşamı Komik © Cevdet tey Fedakâr aktris. Avjela Hüâl sineması msilleri #VELEK sinemasınf ARİ par Rl ve, Tepebaşı tiyatrosunda bugün İmatine saat 15,30 da ve akşam saat 21,30.da e vaffak diil ii) el pi 4 til ti İ pi Lu 3 HU Her cumartesi akşamları içini “fialürde tenzili yapıl pi ra adapte ermiyfi enik Kİ muaf er, sütülüz a 2 4) FA KN 5 Genç kalmak için yüzü in renklerini yuki” faza ediniz © Yüzünün renklerini iyice mu” leşme mu size & Güzelleştiren bir yıkam?, Müşkül bakımlara, ilâçiara şar! yen lüzüm yokti cak İŞ de her gün di Palmolive ** ın kremli köpüğile yıkamak mesamelere iyice “e : e masaj yapıniğ pi sonra taze su ile sp İNCE vey peşkir ile kürutmaktır. Palmoli Sabtınıniz bu güretle her ak$i” timal “ediniz. Hurma dalı yağı ve2e) deriniz ter m taz enkei m £ sabımunun ren zeylin've hurma yağlarıdır. ni ün gin Ve Ka sırlıların bile malü pe milyonlarca » kadın gö > liderini, gençliklerini temdit “ans mişlerdir. Siz dani bunda men memmun aleyh ep
