8 Mayıs 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

i 9 A | iü — 4— VAKIT 8 MAYIS 1931 e İTE EE TAN Hayal ve hakikat Dördüncü büyük millet meclisi ne yapacak? Herkes müştereken cevap ve- ——— —. riyor: Yunanistanın Paris sefiri — iktisat meselelerini halle- decek. Dertlerimizi susturacak! Hülâsa kitleler saadet isteyor. | Yunagistanın Paris mümessili Mös-| ... yö Politis, Habeşistanda fevkalâde bir| memuriyetten Yunanistana dömnüştür. i Mösyö Politis birkac sene evvel, he- iniz daha imparator bulunmıyan ve| Yunanistan: ziyaret etmiş olan sabık| İRas Tafari ve lâhik imparator Hayile 'Selassiye'yi ziyaret etmiştir. Mösyö Politis seyahat intibalarını İülümu siyasiye mektebinde bir konfe Bu söz, dünyadan daha geniş, ucsuz, bucaksız, kımıldanan bir hayalin arkasından koşanların ezeli marşıdır. Rahat olan biraz daha rahatı, rahat olmayan kendinden daha bahtiyarı geride bırakmak ister. Dünyanın en cahil | milleti. Habeşistanda halk okumak- tan nefret ediyormuş son ziyaretinin intibalarını anlatıyor İmukabil halk o kadar cahil ve mütens'lar. Asari atika ve abideler cihetinden — Memleket meseleleri Seyyah getirmek için (Turizm!) Bu ecnebi sözü de lisa-, nımıza geçti, Tebdili hava ve zevkü safa, mak- sadile yapılan seyahatler münasebeği:| le kullanılıyor. Bu seyahatler ekseri-| ya yaz tatilleri esnasında yapılıyor. | Turizme en ziyade revaç veren! insunlar ticaretin, ziraatin, smaatın | büyük terakkisi dolayisile refah ve sa İndete daha ziyade mazhar olan mem- neye kadar ordu o Kadar kuvvetli ola'leketlere mensupturlar. (Turizm) fa- caktır ki bütün Ras'lar imparatora İfa aliyetinde en ileri gidenler, Anglosak- ate mecbur olacaktır. Ordu yalın ayak'son diye yadolunan milletlere mensup! tır amma kuvvetlidir, turlar, Halk! Mösyö Politis, Helyopoliste Birçok memleketlerin halkları da! üç ayda rumcayı mükemmelen öğrenen turizme revaç veren insanlardan âza- bir çocuk gördüğünü #öylüyor. Bunalmi surette istifade etmeği düşünüyor-! M. Politis sıptır ki her medeniyet eserini şeytan elzengin, havadar ve güzel manzaralı seri zannediyor. Halkın onda dokuru'yerleri çok, esbabı istirahati mükem- ei Borsada : j Amerika buğday!8! Tüccar arasında hayli and şeyi mucip oluyor | Amerikanın elinde kalan #" buğdayını maliyet fiatından ha aşağı da (Olsa bi” piyasalara sevk etmeğe vermiş bulunması tü h arasında büyük endişe uy3' | maşa Amerikanın bu seneki b istoku mühim bir yeküna olduğuna göre ihraç edil buğdaylar avrupa buğday P' sasını alt üst edecektir. * gümrük tarifesinde buğday mi yüksek olmakla beraber bu halden şikâyet edilmekte. Daha iyiyi daha yeniye gitmek daha ikiyi istemek, halinden şi- kâyet insanlığı sürükleyen ezli motör.. Fakat halden şikâyet, yeniyi isteyişi kafadan kafaya, cemiyetten cemiyete değişir. Lintbergin atlantiki makine ile aştığı gün gazetede Amerika- dan Avrupaya havadan ge len ilk adamın baberini Bursada evinin damından Allaha kavuş- mak, Cennete varmak için ken- dini kiremitlerin üstünden yeşil kanatlı meleklere bırakıveren bir kızım serencamı ile birlikte oku- muştum . işte iki arzu, iki uçuş! Biri karadan karaya. Biri ka- radan maverayal., Biri mesafenin madiyetini ye- nen insan, öteki bir hulyanın kurbanı, Uçuş aşkı taşıyanın ikiside genç, ikiside ayni senelerde ya” şıyan insanlardı Fakat birinin kafasında ezeli, ebedi maddenin ebedi hareketi, ötekinde mali- hulyanın cinneti yaşıyor . j ... Bütün arzularımız da, emelle- rimiz de biz kendini evinin da- mından meleklerin yeşi! kanat- larına yaslanarak Allaha varmak | isteyen kızla, mesafeleri aşan Lindberg görürüz. Muvaffak olan arrular.. Muvaffak olmıyan ar- zular... Lindberg olabilirz, fakat uçav, meleklerin kanadını yaslanan insan asla!.. Bilirim aklınıza gelir acanım böyle şey olur mu, der- siniz. Bir çoklarımız Bursada evinin kiremitlerinden melekle- rin kanadına bir tayyareye biner gibi yaslanacağını sanan kıza deli emekte t etmezsiniz. Fa kat siyasi,iktısadi,cemiyete,umuma ait öyle arzularımız vardır ki,bun- ların tahakkuku hanım kızın uç- masından daha kolay değildir. Bunlar tıpkı yan banım kız gibi ıstırap çekerler.. Meleklerin kanadında uçamadığından dolayı lertiçekenleri tımarhaneye koyarlar fakat bir cemiyetin içinde o ce- miyetin yaşama bünyesine uy- gun olmıyan düşünceleri taşıyan- lar pek alâ ellerini, kollarını sal- hya,salhya dolaşırlar.Böyle acaip hulyalar arkasında koşanlar .ütö- pistler) dir. ... Türkiyenin refahını (ütopi) ler- den ütopilere gönül verenlerin içtimai malibulyalarından sakın- | mak ve onları bir köşeye koy- mak lâzımdır. yi Türkiyenin dertlerini tedavi için memleketin nabzını eline alan B. Millet meclisinden biz ancak, mümkün olanı, (Çünkü tayyare pe hükmederek Ameri- n Avrupaya uçmak müm- kündür, Fakat durup dururken on adımlık yere uçuvermek im- kânı yoktur) isteyeceğiz. Dünya nezle gibi, grip gibi rans halinde anlatmıştır. Mösrö Poli- itis imparatoru henliz kırk yaşında kı- jsa boylu, ince yüzlü, parlak gözlü ve| Fransada tahsilini bitirmiş olarak ta-| rif ediyor. İmparator, babası Menelikin siyasi| İve medeni ıslahat yolunda sarfettiği mesainin izi üzerinde yürümektedir. İmparatorun bu vadide rasgeldiği güçlükler hadsiz ve hesapsızdır. Bun- İlar başlıca iki nevidir; Beynelmilel ve dahili. Beynelmilel | tarafı: icoğraf! vaziyeti ve İngiliz Sudanma ihemhudut oluşundadır. Bu (sebepten | Habeşistanın istiklâli bile bir aralık tehlikeye girmişti. Bugün Habeşistun, istiklâlini akvam cemiyetine girmiş ol makla temin etmişse de imparator pek de bu hususta rahat değildir. Mösyö! Politis, Habeşistanda Nilin membaları ive birçok nehirler olduğunu söyliyerek! bunların işletilememesi yüzünden bir! içok servetin heba olduğunu söylüyor.| IMaamafih son zamanlarda Amerikalı bir şirket kanalizasyon işlerile meşgul! lolmağa başlamıştır. Bu mesai, Sudana| ekilebilir vâsi arazi temin edebileceği igibi Habeşistana da kuvvetli motörler tesisine ve yollar yapılmasına yardım edecektir. Haric ez memleket mes'elesi de im iparâtora güçlükler çıkarmaktadır.” Esaretin lâğvı mes'elesini de impa !rator şiddetle istemekte ise de, içtima! teşekküller kâmilen buna müesses ol-i "duğu için ihtilâllerden korkmaktadır. Bundan sonra Mösyö Politis dahili müşkülâtı anlatıyor. Habeşistanı esa- İreti altmda tutan üç büyük kuvvet vardır. Siyasi sistem, halkın o cehaleti ve papaslar. Siyasi sistem derebeylik- tir. Vilâyetlerde Ras dedikleri hüküm darlar kendi hesaplarına vergi alır, nsker toplarlardı. İmparator arzuları nı yaptıramazdı. Bugün böyle değildir. Sadece vergi alabilirler, İmparatorun askeri kuvveti buna yakında mâni ola- bilir. Ordunun teşkilâtı Belçikalılar tara- fından yapılıyor ve iyi neticeler veri- yor. 'lassa efradı 3000 kişidir. Yakında iki misline çıkarılacaktır. Üç dört se-| salgın bir iktisat ve siyaset buh- ram içinde çalkanıyor. ve ihti- yarlayan, beli çöken bir mede- niyet bu beşeri derde derman arıyor. Siz hangi bayrağın gölgesin- deki ülkenin kapısını çalsanız, dostlar rahatmısınız derseniz size: —Bitginiz, işsiziz battık, diye cevap veriyorlar. Hayatını hep hepi end bir film gibi seyretmeğe alışan Av- ! tupanın göbeklileri ve yeni dün- ya insanı kendilerinin Dantenin | cebenneminde buluyorlar. ... Biz,yarı möstemlikelikten çık mak isteyen bir cemiyetiz, bir impa- ratorluğun yangın yerine çevirdi- ği bir vatanm Üstünde yenilik | ve refahtan bahsediyoruz. Biz bu yeni vatana ve refaha Lint- | berg'in vardığı gibi varacağız, | fakat bu gidiş tabiati tanıyanın | gidişidir. Biz idiale hakikat yo- | lundan gideceğiz. Hülyanın ka- | natlarile atlaatik aşılmaz idealis- | te düşen vazife bu yürüyüşü ko- laylaştırmaktır. İ Sadrı Etem | Habeşistan! tamamen cahildir. Buna rağmen iki muhtelit lise ile sade yerlilere mahsus bir mektep va- pılmıştır. Mösyö Politis bu cehaleti papasla- ra alfediyor. 200,000 den fazla olan bu cahil, müteassıp sürü halkı cahil sevi. yesinde tutmak için ne kabilse yapıyor. Bu tesir o kadar büyüktür ki relsler bile ondan kurtulamıyorlar. Meselâ doktorun tavsiyesine rağmen, bir reis yatirree olan kızını papasların sözünü idinliyerek bir soğuk su membâa gö- türmüştü. Papaslar ona ya derhal iyi olacağını yahut bir an evvel gökyüzüne uçacağını söylemişlerdi. Filhakika f- kinci sık oldu. Bundan sonra Mösyö Politis Habe- şistanda bulunan 3000 kadar Yunanlı- nım vaziyetlerinden bahsetmiş, Yunan Idarın ticaretle meşgul olduklarını, Habeğistana ehemmiyet verilmesi lüzu munu, Yunan ortodoks kilisesinin ha- beş papaslarına müessir olması icap ettiğini söyliyerek konferansını bitir. miştir, (Messager d'Athöne) ilim âleminde Bir Fransız profesörü şehrimize geldi Fransız lisaniyat âlimlerinden ve Pariste Kolej dö Frans. pro- fesörlerinden M. Antoine Meillet dün sabah Karamani vapurile şehrimize gelmiştir. Darülfünun Edebiyat fakülte- sinin daveti Üzerine şehrimizde iki konferans vermek için gelen M. Meillet Lisaniyat sahasında Beynelmilel şöbretli büyük bir âlimdir. Fransız enstitü ve aka- demisi âzasından ve Lisaniyat cemiyeti tarafından neşredilen ilmi mecmuanın başmuharriridir. Neşrettiği eserler arasında “Hin- du- Avrupai lisanların mukayeseli bir tetkiki, , “Yunan İisanının bir tetkiki, , “Lâtin lisanı tari- binin kısa bir tetkiki, isimli ki- taplar yüksek ilmi kıymetleri mel, eğlenceleri cazip (memleketler (Turizm) den istifade için hiçbir teşeb 'büsü icradan, mümkün olan her feda kârlığı ifadan geri durmuyorlar, Zira bu yolda sarfettikleri maddi ve nakti sermayenin nemasi az değildir. Turizme en müsait olan memleket lerden birisi de vatanımızdır. Yazık ki İâsarı atikasının ve kadim abidatının mebzuliyetine, menazırınmn tabiaten güzelliğine rağmen vatanımızın birçok yerleri sınaat eserlerile süslenmekten ve istirahat levazımından mahrum kal mıştır. Biz bundan böyle de turizm gi bi bir servet membamı inkişaf ettirme ge çalışmakta terahi gösterirsek me deni hayatta terakki vollarınm hep sinden de yürüdüğümüzü cihana inan dırmakta güçlük çekeriz. Şayanı şükrandır ki şu son Za manlarda memleketimizi turizm cere yanına bir saha yapmak için ciddi te- gebbüsler görülmeğe başladı. (Türk Turing Klübü) nün memleketimize garplı seyyah celbi için göstermekte İdedir. Anlaşılan bir hakikat daha var İdır ki o da bu cemiyetin iktıza eden maddi fedakârlığı icraya kudreti mali yesinin kâfi gelmemesidir. Anglosak- son Aleminden daha ziyade seyyah cel İbi için muktazi olan fedakârlığı icra İya gelince: Buna kesesinin hacmi hiç de müsait görünmüyor. Madât ve manevi istifade yolları aramak için gözlerimizi yalnız garbe ümmek tartaftarı değilim. İnsanm göy ret yolunda YÜTÜTKEN Sağtnmümsete İna da, önüne de arkasma da bakmak ihtiyaemda olduğuna kaniim, Vukuf malıdır derim ve onu nerede bulursa almalı fikrindeyim. Bir mühim şark memleketi olan Mı sırdan seyyah celbini terviç için baz teşehbüsler vukua geleceği işitildi. Bu ise bilhassa İstanbul şehri için kârlı bir şey olur. Toprağı bereketli olan birçok kimseler için tahammül fersa dır. Hali vakti müsait olan Mısır aile ipaya akım akın Misirlr seyyah gittiği igibi Cebellübnana, Kıbrısa, Radosa da olduğu gayretin nümuneleri göz önün; İgibi menfaat dahi Türkün kaybolmuş! Mısır, yaz mevsiminde itidalli iklime mazhar değildir. Orada yazın sıcak, leri mutedil iklimli komşu memleket- lere can atıyorlar. Yazın garbi Avru- haizdir. M. Meillet ilk konferan- sını yar saat 17,30 da Darül fünunda “Lisan ve Medeniyet, mevzvu üzerinde verecek, ikinci konferans pazar günü ayni saat- te “en eski Hindu- Avrupai lisan- lar,, mevzuu Üzerinde olacaktır. mm Ticaret âleminde: Amerikada mükerrer iskonto fiyatı Boston'daki “Reserve Federa- le,, bankası mükerrer iskonto fiyatını yüzde 2,5 ten 2 ye ve Filadelfiya'daki de yüzde 3,5 ten yüzde 3 e indirilmişlerdir. Almanlar nargile içecekler! Berlin de ticari bir müessese Almanya Türk ticaret odasına müracaat ederek Türkiyeden, müteaddit Okimselerin (birlikte içebilecekleri büyük nargileler- den mühim miktarda satın almak istediğini bildirmiştir. Almanya ticaret odası bu ta- lebi İstanbul ticaret odasına bil dirmiştir. i Mısır kafileleri dökülüyor. Bazı Mısır izenginleri tebdilihava için Avrupaya gitmek istemiyorlar. Bu nüfuzlu sınıf tan olan Mısırlılar şarkın mutedil ik limli ve oldukça mamur yerlerini bir müddet ikamet için kendi muaşeret şe Şölenini münasip buluyorlar. Bu kı sımdan olan Mısırlılar vaktile yaz mev İsimleri İstanbulun güzel manzaralı yerlerine ve hassaten Boğaziçine gt- lâk sahipleri ve saire hayli müstöfit lan Mısırlıların pek azı buraya geli yor. Niçin? Bunun sebepleri muhteliftir, Bura da bunlara ancak muhtasaran İşaret edebileceğim: Muhalif bir propaganda Mısırlıları ötedenberi bu memleketlen soğutmağa çalışmıştır. Bu propagan- danın Osmanlı devrindeki başlıca ga- yesi siyasi idi. Şimdi bu siyasi maksat zail oldu. Fakat bir de Iktısadi mak sat vardır ki kuvvetle bakidir. Mısirm en nüfuzlu gazeteleri Su- riyelilerin ellerinde bulunuyor. Bu Su riyeliler Mısır kesesinin İstanbulda de gil Suriyede ve bahusus Lübnanda a- çılmasını tabii tercih ederler. Biz bu Muhalif propagandaya mukabelede bu lunmalıyız. Ve zannımca muvaffakı-) İlirlerdi. Bundan esnaf, işçi, kiralık em| olurlardı. Şimdilerde bu kabilden 6- Darülfünunda: Klüp nizamnamesi haz! Teşkil edilmek üzere bul” Darülfünun klübünün niz mesini hazırlamakta olan hf“! vazifesini bitirmiştir. A: ' ki mümasil klüplerin nizamni” lerini birer birer tetkik ©” heyet mükemmel bir nizami! meydana getirmiştir. Niza! menin tetkik ve kabuli için © larında Darülfünun Emini, külte reisleri de bulunan müff! seler mayısın İSinci pi | günü toplanacaklardır. $ Yunan Darülfünunları bul ialebemize teşekkür ediy€ Şehrimize gelen Yunan D* fünunlularını müsafir eden hi talebesine o Yunanistandan “ gün müteaddit teşekkür met ları gelmekte ve burada gör“ | leri hüsnü kabule muki | edebilmek için kendileri Atı i davet edilmektedirler. | Dünde, Yunan talebesinif tanbul seyahatinden uzun * ya ve dostane bir lisanla © seden Yunan gazetelerinde? & | yük bir kolleksiyon gö” Bu kolleksiyon hukuk ,| eamiyeti kütöpenesinde faza edilecektir. Vilâyette : Bahçıvanlık sergisi | 22 Mayısta açılacak olan çıvanlık ve tavukculuk se jüri heyeti dün toplanmı$ı' hazırlıklarile meşgul Heyet içtimadan sonra bahçesine giderek serginif cağı yerde tetkikat yapıt | lipler çok olduğu için d nişletilip — genişletilemiye. bakmıştır. 18 Mayıstan ©. bahçede sergi için i barakaların kurulmasına nacaktır. elini 1 Hilâilahmer relsi Ankar9?” Ankarada | toplanacak Hilâliahmer kongresine di mürahhası olarak seçi!” #İ Hilâliahmer reisi Ali Pf | Ankaraya gitmiştir. yetle mukabelede bulunabilir” , Diğer şayamı dikkat sb” dur; Mısırlılar hayatı burad? irane buluyorlar. 4 y İçtimai mevki sahibi bir ii mekân ve mevcudiyetini yi rada sırada polis merkezin? fa tahammül edemiyor. Po belediye, gümrük memuri#”. yecilik' yüzünden kısa ini Irdırlar, memleketin mens nüp onun misafirlerine az ti göstermelidirler. “A Mey yaz mevsimi var gi sırlı ailenin geldiğini “* v burada kaldığı dört be * yüz mısır lirası paraktığı yi cek olursak eminim istis€” cek bir yekün teşkil ettiği “y £ / .