30 Temmuz 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1
Küçük ilânlarımızdan istifade ediniz “Vakıt,, ın küçük Ilânları görü nürve çok okunur B ugünkü sayımız 12 Sayıfa Sinema — Spor sayıfaları ld üncü Yıl *Sayı:4868 idare yeri: /stanbul, Ankara ca. Vakıt Yurdu o Perşembe 30'Temmuz (Tinciay) 1931 Telefon: (Idare) 24370 — (Yan işleri) 2471 Sayısı 5 Kuruş me << ————— ——— ——— ———— — — — — Delik Desti Halihazırda Avrupada tetkik seya- Bati yapmakta olan Amerika Hariciye nazırı M. Stimsen Alman buhranm- dan bahsederken bu memleketi moktal nazardan bir “Delik desti, ye benzetmiş ve demiş ki: “Almanyada ra yoktur. Kredi buhranı var. Kredi almak için dört tarafa ları tarafından kredi verilmesi de me seleyi halledemiyecektir. Çünkü delik desti içinde su durmadığı gibi AL manyaya verilen kredi de bu memleket- te kalmıyor. Kaçıyor. Bu itibar İlel nasıl bir delik destiye su koymazdan evel deliğini tıkamak, çatlak yerleri. ni kapatmak lâzrmise Almanya için de her şeyden evel ecnebi (sermayesinin memleketten kaçmasını mucip olan em- niyet buhranıma bir çare bulmak lâ- zımdır.. Londra konferansı bu O mak. satla çalışmıştır... Amerika hariciye nâzırınm bu teş pihi ve izahı hakikaten güzel ve mana- ltdır. Almanyada bugün mühim © bir mali emniyetsizlik vardır. Ve bu mâ NM emniyetsizlik bu memleketi (adeta dibidelik veya kısmen çatlak bir desti ye benzetmektedir. Fakat acaba son Londra konferansında toplanan o dip- Jomatlar bu destinin deliğini (kapat. mak, çallağını tamir etmek vazifesini yapabilmişler midir? İşte bu suale kat” iyet ve kuvvetle (evet!) demek miüm- kün değildir. Şunun için ki Londrada (delik des. ti) nin etrafına onu tamir etmek üzere toplanan Amerikan, İngiliz, Fransız usta başılarının hepsi (ayni vaziyette değil idiler ve hepsi ayni fikir ve mak. satla hareket etmediler. Uzun mü. zakereler ve mürakaşalar neticesinde anlaşıldı ki delik destinin kırık ve çat- * Jak yerlerini kapatmak için kullanıla! cak altm macunu İngilizlerden ve A- merikalılardan ziyade Fransızların €- ; Madedir, © — #ennun ise eline fırsat düşmüş macununun O inhisarından mümkün olduğu kadar fazla istifade etmek istiyor. Bir kere delik destiyi hir daha Kendisine muhtaç olmıyacak şekilde tamir etmek Fransanın işine gölmez. Destinin çatlak yerleri hiç ol- mazsa üç dört ayda bir kere tekrar us- ta eline gelmeli. Bundan yeni bir ta- mir ücreti almmalı, Önün içindir ki| Londra konferansında Almanyanın yalnız üç ay kadar vaziyetini tehlike- den kurtaracak muvakkat bir yardım yapılmıştır. Fransa bankası, İngiltere bankası, federal banka, merkezi (Bal) de olan beynelmilel Otamirat| bankası (25) haziranda Almanyaya verilmiş” olup (13) temmuzda üç haf. ta için temdit edilen (100) milyon dolârlık krediyi üç ay daha temdit etmişlerdir. Diğer taraftan O delik destiyi ta. mir edecek olan Fransa şuradan, buradan hoşuna gitmiyen müdahale. leri'de bertaraf etmek istiyor. Bil hassa Almanyanın Rusya cephesinde bir istinatgâhı olmamasına ehemmi. yet veriyor. Bunun İçindir ki Fran. sa bir taraftan Alman O buhranına bir çare nramak için Londra konfe- ransına giderken diğer taraftan Rus yaya karşı bir sene evvel ilân etmiş olduğu iktisadi harbe miş, Sovyetler ile iktisadi bir mü tareke imza etmiştir. Ayni zaman. da birademi tecavüz (mukavelesi aktetmek için müzakereye girişmiştir. 2m se nihayet ver.! Hiç şüphesiz bu Omüzakerenin asıl hedefi Almanyayı şark hudüdundan siyaseten tecrit etmekten başka bir gey değildir. Şu vaziyete göre Fransanın Alman- yaya karşı son zamanlarda tatbik et. tiği siyaset sarahat kespediyor: Almanyaya karşı garp cephesin den mali taarrur ve şark cephesin- den siyasi tanrruz tertip ederek Versay muahedesi (ahkâmın: ebedi leştirmektir... İlâve edelim ki, İngiltere ve Ame rika gibi Fransa da (delik desti)nin bütün bütün kırılmasına (taraftar (Ah tarafı 2 inci sayıfadı) Fransız filosu dün geldi mürekkep filo İköyde merasimle karşılanmıştır Avrupa üzerinde bir cevelânâ çıkan beş tayyareden ye Fransız hava filosu dün saba Yeşilköye (gelmiş, tayyareciler merasi:n ile karşılanmışlardır. Filo kumandanı harbi umumi- den evvel hizmetimizde bir müd- det çalışan Ceneral Dö Goys'tur. Filo burada üç gün kalacak ve cumartesi günü Atinaya gide- cektir. yarelerden birisi; ile Ceneral Goysle meşhur tayyareci Kosti Çej ve tavzih eden: Dr.Eisler Rıza Isa her Öğ mukavemeti eN Yeh alık eya Yağllllimayı, yar nağa bir t$$İ indirene sol yanağı çeviliieyi, entariyi is teyene abğğ'da hediye ef meyi tavğiği ediyordu: Bu kağdiğsulh ve müsale ftâM olan İsa, “ben sulh getiiiğdim. pir kılıç getirdimiğ#emekte idi. Bu tağşiğelerle bu söz ara- sındaki da ne dersiniz? Her mi ten o feragat ile, Kli ğitirmek ve kan dök mek #ğğinda bir münase bet Doğ imkân var me Buğlâğn h arasında münasebet im Ve hepsi, bir si; in eseridirler İsa, şimdiye ka yanlış anlaşılmış bunları anlama m — İfibaren Vükıtı kip ederseniz bütün bünları #plarsınız, Yeri pulluk Yeşilköyde kendilerini karşıla AladI gelenler arasında öiteiline diğ iktısat vekâleti bir ta- Yeni fakülteler Baytar ve ziraat fa- külteleri lâyihası Ankara, 29 ( Telefon) — Âli baytar ve ziraat mekteplerinin fakülte haline getirilmeleri hak- kındaki lâyihanın tetkikine de- vam edilmektedir. Lâyihaya göre bu mektepler şahsiyeti hükmiyeyi haiz bulüna- caklar ve bu ârfatla gayri menkul emval tasarruf edebileceklerdir. Fakültenin tedris heyeti pro- fesör, muallim, profesör muavini ve Metrdö konferanstan ibaret olacaktır. Profesörler baremin ikinci, muallimler üçüncü, profe- sör muavinleri dördüncü, metr dö konferanslar ise beşinci de- recesi üzerinden masş alacak- lardır. Metr dö konferanslar tet- kikat diğerler tedrisat ile meşgul olacaklardır. Amedeni Ankara, 29 (Telefon) — iktı- sat. vekâletince zirai &aletlerin memleket dahilinde imalini te- min ve teşvik maksadile bir pulluk talimatnamesi hazırlan- mıştır. Talimatname başvekâlete oradan da tetkik için maliye ve- kületine gönderilmiştir. Talimathume tatbik edildiği takdirde memleket dahilinde #- mal edilecek pulluk başına tali- matname hükümleri dairesinde pirim verilecektir. Ziraat um müd Ankara, 25 (elefon) « İbtsat vekâleti ziraat umum müdürlü- ğüne müdür muavini Tevfik bey tayin edilmiştir. Urfada Mili bayram Urfa, 29 (Vakıt) — Hakimi- yeti Milliye bayramı dün halkın sevinç tezahüratı arâsında me- rasimle tesit edildi, Meb'usan ... Arayan Mans Meraklı bir hatıra Bâşkumandanlık vekili umum! karar- gâhında nöbetçi erkânı harp zabiti neler anlatıyor ? Yavuz zırhlısında bir atış Mütekait erkânmharp © binbaşısı Tevfik Bey, umumi harpte Gazi Haz retlernin maiyetlerinde bulunmak şe ref ve fırsatını kazanmış birzabittir. Tevfik Bey, o zaman yakından gör-| düğü ve takip ettiği hadiseler arusın-! da Gazi hazretlerinin (otrafında bu lunanlara hayranlık hissi veren yük-i sek ve kahraman portresini doya doya seyretmeğe (imkân bulmuştur, bu- gün o portreyi omüstakbel nesille. rin de takdir ve imtisaline arzetmek maksadile bir eser vücüde getirmiş tir, Tevfik Bey, umumi (harbin ilâ mında Harbiye nezaretinde umumi ka) fens erkânı harbiyesinde vazife gör mekte idi. Memuriyeti itibarile mem- leketimizin harbe sürüklenmesi hâdi- sesimi de pek yakından takip etmiştir. Eserinin bir faslı da bu pek meraklı ve dikkate şayan hadiseyi anlatmakta- dır. Bugün artık tamamile mazi olan bu hadise hakkında Tevfik Be yin anlattıkları, — tarihi kıymeti haiz müşahede ve malümatım. hiyetindedir. Bu faslı, umumi harbe takaddümü itibarile basa ge « çirerek eserden bazı kısımları ayrı makaleler halinde neşredeceğiz. Türkiyenin umumi harbe iştirakin (Lütfen sayıfayı: çeviriniz) H.M. S. Yazan : Hauteclocgue Sidney Relly İnce, çelik bakışlı güzel bir adam.! Mazisi hakkında elde mevcut pek az malümat bile fevkalâdedir. Almanla' ra nazaran (o İrlandalıdır. Babası yal hudi, annesi Rustur. Rus - Japon har| bi zamanında Por Artürde ticaretle meşgul olduğunu bilen yar. Japonlar hesabına çalışıyormuş. Sonra ORus- yaya geçmiş, tayyare işlerile meş gul olmuş. İngiltere harbiye nezaretinin İn- tellicens servisi harp zamanında o na Almanyada çok nazik vazifeler vermiştir. Biraz sonra (kendisini Sov) yetler (aleyhinde harbederken Pet. rograd ve Moskovada (o buluyoruz! Bir namı müstear İle sovyetler tara. fından kendisinin mühim bir vazife ye tayin ettirilmesinde de muvaffak olmuş. Fakat mühim vesaik elde et. tiği için yakalanmış, idama mah. küm olmuş, kaçmış, ve sulh zamanın. 1 limatname hazırladı Haşmetpenahın Casusları Nakleden : fa. : : Kimdir ? rus işlerine vakıf bir mütehassıs sfatile müşavirlik etmisti Sidney Relly bu kadar iş gördük ten sonra boş kalmış, canı sıkık mağa başlamış. Ne yapsın, tekrar Rusyaya dönmüş, ve (Zinoviyef vesa- iki) denilmekle maruf evrakı aşırıp In giltereye dönmüş. Bu vesikaların Rus İngiliz o münasebatmın © kat'edilme sine sebep (olduğu malümdur. Rus Jar, onu tekrar idama mahköm et- mişler, fakat Sidney oralı bile olma- mış, Bu sefer de Savinkof hadisesini yapmış, Nevyorkta kısa bir müddet kaldıktan sonra, 28eylül (1925 te Pinlândiya hududunda bir Sovyet ka- rakolu tarafından yakalanmıştır. İlk defa idama mahküm bu casus acaba (derhal idam mı edildi? Sovyetler (oidam edildiğini bildiri yorlar, Fakat Butirki bir sene sonra, kendisini hapishanelerinde gördüğünü (Lütfen sahifeyi çeviriniz) agi 90 Bir ölünü defteri ... Nasıl hazırlanmış, nasıl bastırılmıştı? Üstat Halit Ziya beyin hatıralarında bunu zevkle ve merakla okuyacaksınız 4 üncü sayıfamızda
