14 Ağustos 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6
öm ek sa aini (© Bu gemide ne tutulur? — Denizin deri Balıklar da iklim şeraitine tabi ! Marmaris, (Hususi) — Beynel- milel ilmi bir şöhreti haiz İktısat Vekâletinin balıkçılık mütehassısı Doktor Simson hoş sohbet, iyi kalp li ve şen bir zatti. Epeyce zaman var ki İktısat Vekâletine merbut balıkçılık gemisinde Akdenizde tetkikatta bulunuyor. Bu gemi sureti mahsusada İngil. tereden getirilmiş ve Türkiyenin | sn genç gemisidir. Yani 16 sene evvel inşa edilmiştir. Bir gün şu yorgun kafayı din. lendirmek için Marmarisin sükün ve rüya dolu sahillerine iltica et- tik.. Bir de baktık ki diğer gemi» lere benzemiyen bir gemi limanı- mıza geldi. Merak ettik. İçinde mütehassıs Doktor Simsonun bu- lunduğunu haber alınca (VAKIT) namına Ziyaret ettik.. Şunuda söyliyeyim ki Doktor Sirmson gar zetecilere beyanat vermekten pek! hoşlanmaz.. Resim çıkartmasını da istemez.. Fakat, her nasılsa bi. Zi çok neşeli kabul eti., Tabii mevzuumuz balıkçılık ve süngercilik üzerine idi. Vilâyeti. mizin sahilirei mühim sünger mın takalarından birdir.. Binaenaleyh bu msvzu üzerinde fazla durmak icap ediyordu. Doktor Simson, bize bilhasa sürigercilik hakkında çok mufasal ve kıymetli malümat verdi. Bu #alümata göre Türkiyesüngerle « ee. e İpar i Ti dünyanın en iyi süngerleridir. Diğer memleketlerde çıkan sünger Terle kıyas kabul etmez. Vilâye- timize bağlı Göz abat, Bodrum, , Küllük körfezleriyle, Yeni Foça körfezi, Karaburunun şimal ve garp cihetleri, Çeşmenin üstünde Ica körfezi, Kuşadası körfezi sünger yatağıdır.. İstatistiklere göre, 1930 sene - sinde 9998, 1931 de 19403, 1932 de 5642 kilo sünger ihraç edilmiş. 1f.. Süngerciler krediye çok muh Süngercilere kredi temin edilse ve bu euretle makine ve kan: gavalar fazlalaşsa bugünkü ihraç ve istihsalâtın “beş misli artacak» tır. Halen süngerciler İtalyan a-| dalarından kredi temin ederek el. lerindeki malları yok bahasma sa tıyorlar.. Bugün piyasa şudur: | | 8 — 10 lira. Balıkçılığımız da buhrandan mü icessir olmuştur. İskenderon kör- fezindeki yumurtalık dalyanının eskiden gündelik istihsalâtı 500 — 1000 okka arasında iken bugün 150 — 300 okkaya kadar düşmüş. tür.. Bu dalyan evvelce kaplum- bağa da ihraç edermiş. Tuzlu göl dalyanının senevi im tihsalâtı 40 — 60 bin okka arasın- dadır. Türkiyenin en büyük dal. yanlarından madut olan Köycügez bin kilodur.. Doktor Simson bize bu malümatı 14 Ağustos 1933 yapılır ? Trol'le balık ve sünger nasıl olarak denize koyuverildi. Ondan sonra geminin süratinden istifade edilerek sürükleme ameliyatı baş. ladı. Bu ameliye bir saat kadar sürdü. ağın 'vrbasında nefis mercan ve barbunya, dülger balıkları ile muh telif dinslerde sörigerlerin takili ol duğu görüldü.. üzerine binlerce deniz hayvana - tının kabuk bağladığı kadim bir testi perçası, bin bir çeşit hayvan. nat ta bebabergeldi.. de uywklıyan bu zavallı hayvanlar güneş ve dünya ile karşılaştıkları için çok muztariptiler, ri anlaşılıyordu. Bundan başka deniz suyu da tahlil edilerek, su. da tuzun kesafeti ve oksijen, bid- rojen miktarları znlaşıldı. Bu da balıkların yaşayışı üzerinde kati j sok möhimdi.. Avrupa devletleri | kendi denizlerinin mahiyeti ile ba lıklarının yaşayış tarzlarını ve de. nizlerindeki cinslerini tamamiyle tetkik etmiş- lerdir. Fakat biz, builimde henüz pek iptidaiyiz. Tahlil ve tetkikler yg gg gg gg mleket yg yy yg Balık gemisinde bir gün nliklerinde neler var? — DE Havai İlâmata göre, deki tecrübelerde bulunan Türk gazetecisi ben idim.. gibi bizi gemiye uçurdu ve hemen hareket ettik. Doktor, beyanat vermesinin kıt olmasina rağmen, bize balıkçılık kakkında bol bol izahat veriyordu.. Şunu da söy- liyeyim ki Doktor cidden mütehas- sıstır.. Balrklar hakkında bir çok eserleri ile (Ansiklopedi Britanik) te gene balıklara dair mufassal tet kikatını havi yazıları vardır. Bu münasebetle beyanatı bence ehem miyetli idi. Gemimiz tam »olla boğaz hari- cine yollandı.. Kadırga fenerine yarmacan ilk tecrübeyi yapmıya başladık. Gemitin bir yanını boy dan bvya kaplamış bir ağ vardı.. bu ağa( Trol ağı) adımı veriyor - lar.. Boğazın girilecek yerinde evvelâ iskardil edildi... Denizin derinliği 61 metre olarak görüldü. Sonra denizin dibinin terkibatını anlamak için (Pirizma) denilen alet indirildi... Pirizma dolu ça « murla çıkarıldı.. Bu çamur killi idi.. Su ile çamiirlar bertaraf edil di ve kalan bir çok hayvanat ka. bukları itina ile laboratuvara gn- derildi.. Bundaj sonra trol denize indirildi.. Trol derinliğini üç misli Ağ denizden çıkarıldığı vakit Bununla beraber, Denizin çok sakin derinliklerin- Yukarıda yapılan çamur tahli - inde, Halıkların şaraiti hayatiyele- | urette müessirdir.. Yapılan tecrübeler de şüphesiz balıkların neyi ve Doktor Sismonun verdiği ma - Türkiyede bu gemi- ilk Sabahın altısmda köşkümün is- kelesine yanaşan bir motör bir kuş j yanlar ot yerler, büyüdükçe birbi- Şemsi Beylere burada alenen te - Ceyhanda , bircinayet Tüfeğini uyuyan adamın başına dayayınca .. Ceyhanda tüyler ürpertici iki cinayet olmuşlur: Ceyhanın Isalı köyünden Ah- met ayni köyden Şevket ismin- de birisinden bir tarla almak is- temiş fakat Şevket tarlayı Ah- mede satmıyarak başka birisine satmıştır. Bu yüzden kavga eden iki kişi birbirlerine düşman ol- muşlardır. Birgün Şevket Ceyhan pazarı- na gimek üzere bir öküz ara- mıştır. Öküz arabasile Ceyhana doğru giderken Abmette onu takip ediyormuş Şevket araba- nın içinde uyumuş bunu hisseden Ahmet yanına yaklaşarak mav- zerini Şevkelin başına dayaya- rak ateş etmiş ve zavallının ka- fa tasını param parça etmiştir, Bu hadiseden sopra katil kaç- mıştır. Yapılan takibat ve tahkikat neticesinde caninin Suriye hudu- duna geçtiği anlaşılmıştır. Ve- kâlet vasıtasile iadesi için te- şebbüsatta bulunulmuşlur. Cümhuriyet bayramı ve Giresunlular Giresun, 13 (A.A) — Cümhu- riyetin onüncu yıldönümünü kut- lulama komisyonu bugün vilâyet makamında muhtelif müessese- lerin mwümessillerinden ve genç- lerimizden mürekkep bir toplantı yapmıştır. Bu toplanmada büyük bayram günü Halkevi tarafından neşir ve bütün sayıfaları vilâye- zarı için görüşülmüştür. Bu eser büyük inkılâbımızı ya- ralan ve yapan büyük Gazi Hz. ne Giresun halkının sonsuz say- gı hislerini taşıyan küçük birar- mağan olacaktır. gösteriyor.. o Doktorun nazariyesi şudur; He- şey otlan gelir.. İptidai hay rile tegaddi ederler. İnsan ve hayvar et yer. Fakat et te ottan gelir... İşte balıklar da bu kaide. ye uymağa mecburdurlar, Kadırga feneri civarında ikinci bir defa yapılan tecrübede ağ bü- yük bir kayaya r-st zeldi ve tecrü be lam olarak yapılamadı. Balık. lar vs deniz hayatı hakkında çok vasi lâmata malik bulunan M. Simsen, bize deniz hayatı hakkın- da çok kıymetli malümat verdi. Gazetemiz hakkında büyük bir teveccüh gösteren Doktor Simson ile vapnr kaptanı Bey ve mürette. bat: v- kıymetli 'ki genç olan Dok- lor S'wsonur talebeleri Raşit ve basına binmiş ve gece yola çık- | timize tahsis edilecek eserin ik- | Haber yy yg Mete piyesi nasıl temsil Konya gençleri Mete piyesini uynarikan| Konya, (Hususi) — Halkevi gençleri salı ve çarşamba akşam- ları üstüste iki gece Meteyi oy- nadılar. Temsil komitesinin ufak, bir yardımına bile mazhar ola- mıyan bu gençler başlarına Halk evi reisi Ferit ve dil edebiyat ve tarih komitesi ze'si Mesut beyleri alarak çalışmışlar. Iki ay evvel oynıyacağını işit- tiğimiz Mete hakkında bir sürü de rivayetler işitmiştik. Bunun oynanacağında, oynansa bile mu- | Konyada gerek Halkevinde ve vaffakiyetinde çok şüpheliydik, Fakat Halkevi oldukça mühim fedakârlık yaparak gençlerin ar- zularını canlandırdı, ve elbiseler yapıldı, dekorlar hazırlandı, ni- bayet belediye sineması tutuldu, halk çağrıldı. Bu geceki temsile Halkevi mu- siki şubesi de iştirak etmişti. İstiklâl marşile başlıyan konser heyetini Halkevi marşını, Verdi- den bir parçayı, Serenat Şuberti ve sair birkaç parçayı çaldıktan sonra Halkevi reisi Ferit bey | Mete hakkında birkaç söz söy- ledi. Bunu müteakip piyes baş- ladı, Çocuk denecek bir çağda olan Muallâ Hanım Taumanın karısı ro'ünü öyle güzel yarali ki... Sahneye ilk defa çıkan tu H. kız için bu rol çok büyük bir muvaffakiyetti, Şimdiye kadar leri yg yg Konya Halkevinde edildi ? — Temsil ko tesinin alâkasızlığı ve gençlerin faaliyeti Konyada Mete Piyesinin temsilinden bir intibf Raif Bey Beyhan rolünde 5#/ hanım cidden muvaffak Muallâ hanım gibi çocuk daha yeni aşmış olan a hanım da hakikatan çok fak oluyordu. Tuğrul rolünü oynıyan N. mal Bey, Çinli Elçi r Akif Bey Yüeçi Elçisi Fuat Bey rollerini hakkile tılar. Fesatçı Büyücü r Samahat Bey de fevkalâde Bu musamere halka anlat! Konya Halkevi, temsil işli çok kıymetli elemanlar ki mıştır. Evvelce Halkevi verilen. temsillerde nazla yan bazı kimseler. yesiö. gençler çalıştırılsaydı daha de isabet gösterilmiş olat Piyesin rejisörü Raif Bey, # daşlarının muvaffakiyetinde! ” âmil oldu. Halkevini “tebrik “ede! Konya'ya tatlı bir gece gençleri de takdirle ani geçemiyeceğim. Konyamızın sinai lerinden Cemal Muharref N. Kemal Beyler tarafında” zılan “Cengiz, isimli uf piyes de ağustos nihayelli oynanacaktır. Lo Marmaris limanın!” ihracatı Marmaris, 13 (A.A) -İ ay içinde Marmaris Jima' ecnebi limanlara 13,500 yer re, 16 sığır hayvan, 80 * manda, 10 koyun, 118 ki murta, 1,700 kilo taze yel 1,290 kilo palamut, 72,97 çam odunu, 7,640 kilo j kömürü çıkarilmıştır. şi Marmaris, madiirşeş yağlarının istihsaline tır. Bu sene tahminen yirmi kilo sigala yağı istihsal ği umuluyor. mk ye yeni yapılmaktadır. Doktor Sim. | ekkürü bir vecibe bilirim, son, Öcniz ilmile uğraşa uğraşa kendine mahsus, yeni bi; nazariye bulmuştu.. Kendisinin vaktile Hin distanda ve Afrikada uzun müddet bulurrcası, bu işte Hint feleefe ve fikirlerinin de müessir olduğunu verirken, ertesi gün beni Marmaris boğaz: dışında yapılacak tecrübe- lerde bulunmağa davet etti.. Bir i gazeteci için kaçırılmıyacak fır « stlardan olan bu fırsattan azami istifadeyi kurdum ve memnuniyet. le kabul ettim.. gerek sair müsamerelerde rol alan amatör gerç kızlar içinde bu derece muvaffak olanı gör- medik. Sihirbaz rolünü yapan Namık Bey de esrarengizgâhını güzel canlandırıyordu, Mete rolünde ÜRER... ören ik çeyei Konyada tetkil ” o Cemal beyin riyasetinde ye ve Halkevi aralarından. kep bir gurup Bozkır, pif Seydişehir, kazalarında dit kik seyahatine çıkmışlar" Vaysırdan ayrüdığım vakit ö - nümie yeni bir âlemin açıldığını, şimdiye kadar bize .vekşuf olmı- yan deniz hayatı hakkında oldukça malümat sahibi clduğumu anla - makla cidden memnun sIdum. BE ODA A A mw —.—».
