11 Kasım 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

Dz e VA İ 2d di Bazı top fabrika- “larının hesabına (Baş tarafı 1 İnci sayıfamızda) ği ahiren Anvers belediye “reisi “Haysmans,, ın naşiri efkârı olan Volksgazetein yukarıdaki ifşaatı © i“şaat üzerine meydana çıkmıştır. | Bu gazeteye nazaran Fransız harp sanayiinin merkezi olan “Co. mitâ des Forges, üç mühim Bel- çika gazetesini satın almıştır. Bu| gazeteler Belçika menafiine ve Belçika siyasiyatına değil, harp! mühimmatı satmakta alâkası olan ecnebi harp sanayiine hizmet edi- vorlarmış. Her gün “Harbe hazır muyız?., “Topumuz, tüfeğimiz, geph: nemiz var mı, kâfi midir?.,, ılıklı mekalelerle efkârı umumi - yeyi ayaklandırıyorlar, Belçika hü- kümeti ve bilhassa harbiye nazı - vını telâşa düşürüyorlarmış. Volkgazet'in yukardki ifşaatı o- kadar heyecan uyandırmış ki ba - zı Be'çika gazeteleri, Fransız grup lariyle hiç bir alâkaları olmadığı- nı ilâna mecbur kalmışlardır. Satın alman gazetelerin ismi de zikredilmekte ve bünların “İnde- pendance. Bege,, - Etiole Belge,, “Naptvne,,: “Monitcur,, oldukları söylenmektedir. Rivayete nazaran Fransız top fabrikaları namma hareket eden “Hoegaerden,, isminde bir zat bu gazeteleri satın almıştır. Vaziyet - leri çok fena olan o gazetelere bir kaç milyon tevzi edilmiştir. Fransızlar, ileride milyarlar ka zanacaklarını bildiklerinden, ver - leri bu bir kaç milyona hiç a - ıyorlarmış. Gazetelerin salın alınması işin. | de vasıta olanların, dahâ yakın bir | zamanda fakir iken, şimdi zengin | o'maları ve çok para sarfetmeğe başlamaları nazarı dikkati celbe - diyormuş, | İnsan gazetelerde bu gibi ifşa -| atı okuyunca büyük külfetler ve| zahmetler ihtiyariyle toplanan si - | lâhları bırakma konferanslarının neden faydalı bir netiçe vermedi.- | ğini derhal kavrayıveriyor. Dünkü ekzersiz maçları Ayın on yedisinde başlıyacak o- lan İstanbul futbol şampiyonası maçları için hazırlanan klüpler - dert bazıları dün Taksim stadyo- mun ekzersis maçları yapmışlar - dır, Bu meyanda Beşiktaş birinci futbol takımı ikinci kümeden Al- tınordu ile bir maç yapmış ve 6G—0 kazanmıştır, , Oyun baştan nihayete kadar Be- şiktaşlıların hakimiyeti altında ce- reyan etmiştir. Bundan başka Galatasaraylılar da Süleymaniye ile bir ekzersis ma | N ie Balkan hükümetleri arasında bir çok taraflı misak akditemenni olunuyor Bulgar heyeti karara ihtirazi kayıtlarla iştirâk etti Selânik, 10 (A.A.) — Dördün-! cü Balkan konferansı bu sabah| yaptığı umumi toplantıda şu karar suretlerini ittifakla kabul etmiştir: 1 — Bazı Balkan memleketleri- nin gerek devlet reisleri ve gerek hariciye nazırları arasında bu ya- kınlarda yapılan görüş ve düşünüş teatilerini büyük bir memnuniyet- le müşahede eden, muallâk mese- lelerin halli hususunda ve Balkan devletleri arasında uzlaşma ve ya- kınluşma eserinin tahakkukunda bu mülâkatların büyük faydaları olduğunu takdir eyliyen, Balkan memleketlerinin umumiyetle uzla- şıp birbirlerine yaklaşmaları sure- tiyle daha ziyade kuvvet bulaca - ğını düşünen dördüncü Balkan kenferansı bu görüşüp konuşma -! larm her sene yapılması lehinde evvelki konferanslarda ileri sürü - len dilekleri teyit ve tekrar eder. Balkan misakı 2 — Altı Balkan devleti arasın- da bir çok taraflı bir misak yapıl- masının temin edeceği büyük fay- daları ve haiz olduğu ehemmiyeti takdir eden konferans, Balkan mi- sakı hakkında üçüncü konferansta verilen . kararı tszeler ve üçüncü Balkan konferansında kabul olu - nan lâyiha müsveddesindeki esas- lar dairesinde bir çok taraflı bir misak aktini murahhas heyetlerin mensup oldukları hükümetlerden rica eder. Almanya- nın vaziyeti M. Makdonalda göre, dün- ya için hayırlı değil. LONDRA, 10 (A, A.) —M. Mak Donald Londra belediye rei- sının verdığı ziyafelte söylediği nutukta dahildeki iktisadi vaziye - tin düzeldiğinden bahsettikten son ra silâhları azaltma meselesine geç miş ve demıştır ki: “Milletler arasında hüküm sü- ren ve nihayet harbe sürükleyen muhayyel korkuları, haksızlıkla - rı dağıtıp orladan kaldırmağa da. ha ziyade gayretle çalışmalıyız. Silâhları azaltma hususunda ya pılacak herhangi bir mukaveleyi Almanyanın da imzalaması lâzım- dır. Almanyanın şimdi bile gelip Bundan başka konferans, bu misak madde ve hükümlerinin mubtelif hal ve şartlara, bu saha- da tahakkuk etmesi muhtemel te- rakkilere göre hükümetlerce daha iyi ve kusursuz bir hale konması - »ı da diler. Bulgar murahhaslarının sözleri İkinci karar sureti hakkında Bul gar başmurahhası, gerek İstanbul- da toplanan Balkan meclisinde ve | Bükveşte içtima eden üçüncü Bal. kan konferansında reisi bulundu - ğu murahhas heyet tarafından ile- ri sürülen ekalliyetlerin korunma. sına ve Balkan memleketleri ara - smda hukukça müsavilik teminine dair olan ihtirazi kayıtları tekrar | etmiştir. Bununla beraber M. Sa- | kizof, Bulgar murahhas heyetinin Balkan konferansına iştirakte ve takibedilen müşterek gayenin ta - hakkuku uğrunda diğer murahhas heyetlerle birlikte çalışmakta de - vam edeceğini açıktan açığa söy - lemiştir. Şose ve demiryolları Gene bu sabahki umumi toplan- tıda Sidirocastro ile Dopniça ara - sında aynı zamanda muntazam bir dömiryaluirattr ve düzgün bir yol inşası, Tuna üzerinde Bulgaris tan ile Romanya arasında bir köp- rü yapılması suretiyle Yunanistan, Bulgaristan ve Romanya arasında doğrudan doğruya şimendiferle ir- tibat tesisi meselesinin müstacel bir mahiyette olduğu ittifakla ka- bul edilmiştir. Bundan başka konferas, Post - humia — Subotica — Beoğrad — Atina yolunun Balkan memleket- leri için büyük, esaslı bir ehemmi- yet ve faydası olduğunu kaydet - miştir. Hava münakalâtının muttarit ve yeknasak bir surette intizam al Una alınması hakkında da bir an- laşma elde edilmiştir. Deniz mü- nakalâtı hususunda beynelmilel Balkan ticaret odası denizcilik şu. besinin esas nizamnamesi kabul edilmiştir. Turizm hakkında Bal- kan memleketleri arasında turist- liğin inkişafını kolaylaştıracak ma hiyette bazı tedbirler alınmıştır. İktısat komisyonu da bu sabah- ki toplantısında Balkan memleket- leri arasında gümrük muamelele - rinde rüçhanlı muamele usulü da- iresinde iktısadi mesaj iştiraki hak kındaki projeyi ittifak'a kabul et- miştir. Balkan memleketleri hukuk ve kanunlarının birleştirilmesi mese- lesini tetkik eden komisyon da şu iki maddeyi kabul etmiştir: 1 — Ceza kanunu ve mücrimle- rim indesi hakkımda Balkan mem - leketleri arasında aktedilecek mu kavele projesi, 2 — Hususi hukuk, Balkan mem ! leketlerinde tatbik edilen çek ve poliçeler hakkındaki kanun ve ni. zamların birleştirilmesi. Macar meb'usan meclisinde TUM RE m e YAT ET m) Hariciye nazırı Türk dostluğunu anlatıyor Budapeşte, 10 (A.A.) — Hari - |luklarını muhafaza etmiştir. On: ciye nazırı M. Kanya, meclis ha- | menfaati yoktur. ? riciye komisyonundaki beyanatın- la Macaristanın halâ mevcut olan Avusturya meselesine müdahale-| den uzak kalmakta devam edece - | ğini söyledikten sonra Ankara ve Sofyayaolan seyahatinden bahset. miştir. Nazır, Türk — Macar dostluğu-| nu bilhassa kayt ve işaret ederek Balkan meselelerinin tetkikinde iki hükümet arasında daimi temas temin edilmiş olduğunu ve iki hü- kümetin icabında müştereken ha- reket edebileceklerini ilâve eyle - miştir. İttifak muahedeleri akdini de istemiyor. Fakat dostları ve onla- rın değişmez hayırhahlıkları var - dır. Binaenaleyh hâdiseler harici $i - yasetimizin umumi hatlarını de - ğiştiremez. Başvekil M. Gömböş, bu beyanata Türkiye ve Bulgaristan seyahatle - rinin aynı iktisadi münasebatı da ehemmiyetli bir surette istihdaf ettiğini ve yapılmakta olan müza- kerelerin yakında neticeleneceği - ni ümit ettiğini ilâve eylemiştir. — emmi am Nadir Şahın kat Efganistan kralı Nadir bir sui kaste kurban olduğu © İ rine oğlu ve veliahdi Zahir h* tahta oturduğu teyyül vü suretle efganistanın dön sürü İ zarfında sahne olduğu bir İ kanlı hâdiselere birtane " ilâve edilmiş oldu. Nadir Şahın selefi Amana han, Efganistanda bir ıslahat de ri açmak istemiş, fakat tam bu" p rada mürteci unsurların $ 3 ve kıyamiyle karşılaşmış, bu yi. den Efganistan içinde dahili â muharebe açılmıştı. Muhareb? ri nin verdiği ilk netice, geri V€ ip tidai zihniyetli unsurların $ çalarak Amanullah hani, mem Yi ketini terke mecbur etmeleri İİ, Amanullah o hanm nevmit i halde tac ve tahtını bıraktığı “ ida, Efganistan istiklâl harbinii / başkumandanlığını yapan ve ©... İ gan istiklâlinin temininde püyük hizmetleri dokunan Nadir ban i rupada geçirdiği inziva hayat nihayet vererek Efganistana gön iğ dü. Kendine taraftar olan kabi Şe İlelerin yardımını temin ed Efgan tahtını gaspeden $ gi | Habibullah ile harbetti ve mi yet muvaffak olarak Efgan (830 . na oturdu. i Sakazade Habibullah, geri mürteci unsurları memnun ef ve etrafında toplamak için Ef#$” nistana girdi bütün asri mües$Ö k seleri, seleflerinin başardıkl , bütün ümran ve terakki eserleri” birer birer yıkmış, Efganisten hazinesini başta başa (o soyu memleketi geriletmek ve iptidai! leştirmek için her şeyi yapmış! Nadir hanm ilk vazifesi bu t# Pribatı telâfi etmek? “Efganisti A sinesinde açilan rahneyi kap makir. Kendisi (o henüz bu işle m oluyor, mutedil, vakur bir s€; bu yolda ilerliyordu. m Nadir şahın tam bu işi başa” j mak üzere olduğu sırada bir #99” kaste kurban gitmesi Efgani olgun ve değerli ve tecrübeli ; hükümdardan mahrum etmiş b“ İunuoyr, gi Yeni ve genç hükümdarın, bası gibi hareket ederek ve © nistanı dahili mücadelelelerin t9* ribatından kurtararak ilerletM€ sini umarız, i ik —— > — — Efganistanda (Bay tarafı 1 inei söytada) rl Amaaan. hah He bir milk şark dir hanın icatli baklımdaki intitekari” ait muştur, “ Sabık kral, Nadir han pek kast“ saltanatı esnasında halkı menfur bir gis” tazyik ve kendisinin tabilkümlüne | edebilecek bütün şahsiyetleri sinan, Geri“ | duğunu söylemiştir “Bitüm ye ceği $ok fena bir vaziyet ihdas etmiştir wi yet son cinayeti ieaha kafidir. O | Anianullah han sözlerine — devem” | sı yapmışlardır. | davasını bize açmasma ne mani Oyun çok güzel olmuş ve her var?. Böyle yapacak olursak Al - iki takım da müsavi bir oyun gös- manya sulhü isteyen, onu her hu - terndiştir. Neticede Galatasaray -| susta mümkün olduğu kadar tat- klar ellerine geçen fırsatları iyi | min edebilmeyi dileyen adamlar - kullanmışlar ve maçı 2 — 0 ka-Idan mürekkep bir heyet karşısın- zanmışlardır. ida bulunmuş olur. Almanyanm bugünkü vaziyeti i he kendisi, ne de Avrupa için ba - yırlı ve faydalı bir sey “değildir. Bu vaziyet ak'a uygun ve âlicena- bane bir surette hareket etmeyi güçleştirmekle kalmıyor, adeta imkânsız bir hale koyuyor. Bu va- ziyet bugünkü halile bırakılma - * Kadıköündeki Fenerbahçe sta - dında da İstanbulspor Eyüple, Fe- nerbahçe B. Takımı da Hilâl ile birer ekzersis maçı yapmışlardır. İstanbulspor Eyübü 7 — 2 mağ lâp etmiş ve Fener B. takımı ile eğ Hilâl 5 — 5! dır. M. Kanya, Macar — Bulgar dost luğu hakkında da demiştir ki: “— Bulgaristana olan seyahati- Min gayesi her hangi bir misak ak. ti değil, mütekabil dostdluğun te- zahürü idi. Macar harici siyasetinin ana hatları evvelâ serbestii . hareket, sonra muahedelerin müsalemetper verane bir surette tadili ve nihayet milli gayelerin tahakkuku için ta- mamen sulh vasıtaları ianesiyle mücadeledir. Macaristan, beynel milel asabiyete rağmen, siyasi dost # Kübada karışıklıklar See Ka HAVANA (Kuba), 10 (A. A.) ; Küba.gambotu Atares ka'esine çe-! Yen Mdleeler, BEKEAMIENN, kilerek müdafaa tertibatı alan iki | en Edici ola bin asiye karşı yapılacak taarruz! es e lama hareketine iştirak için Havana Jj -| “4 arasnda yaşamakta ve METU : manına gelmiş ve vazıyet almıştır, | arm ln esli Biraz sonra topçu ve mitralyöz a- | gi a a soy teşile taarruza başlanmıştır. Ateş | ”9* Mütemayll olup | olmadığı | hattında yerde birçok cesetler yat | “bn sesle Nadir hanım oğlun” maktadır. Topçu tarafından yapı- | “**»irs istinaden babasının mi lan bombardımandan sonar asiler | «*n* Min edilmiş olduğunu bilmediği kalenin üstüne 3 beyaz bayrak çek| hemi e e mişlerdir. Bunun üzerine ateş ke - | *0me2e ve milleti istediğ | zaman, silmıştır. Asiler teslim olmuşlar - | /9**'üliyetleri kabul eyermeğe Ames! Dk eli; duğu cevabını vermiştir « 4 > i i £