August 24, 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4
—— 4 — VAKIT 24 AĞUSTOS 1934 Ikinci dil kurul- i tayının kapanışı DEF bu İkinci Kurultay toplantıları da | memleketin duygu ve bilgi diri- minde unutulmaz bir hatıra olarak xalacaktır, Başından sonuna kadar Kurul- taya yüksek benlikleri ile ön ve- ren ulu dil işine gösterdiği derin bağlılık Kurultay azalarının yüreklerinde silinmez sevgi ve saygı izleri bırakmıştır. Geçen bir hafta içinde Dolmabahçe Mil- let sarayının geniş salonları Türk irfan âleminin en tanınmış yüzleri ileri sabahta aksama kadar dolup taşmıştır. Dün merkez heyeti reisliğine se- gilen Erzinsan mebusu Saffet Be- . yin kürsüden dediği gibi Büyük Gazimiz yüksek şefkat ve hima- yelerini kendi eserleri olan Türk Dili Tetkik Cemiyet: üzerinde ek- sik etmedikçe mutlaka gö-etlener hedefe varılacaktır. Kurultayda okunmak ve anla tılmak için hazırlanmış olan tezler ve etütler bilhassa iki esas etra- fında toplanabilir; I — Türk dil'nin terihi menşei itibariyle kıymet ve tekâmülünü izah etmek, muhtelif dünya dilleri arasındaki hakiki mevkiini göster- rek. 2 — Dilimizi yabancı unsurlar- dan temizliyerek ve garp milletle- rinin dillerine göre bugünkü nok- sanlarını tamamlıyarak hem sekil ve ahenk güzelliğini temin ede- cek, hem de her türlü medeni ihti- yaçları ifadeye kâfi bir hale geti- recek kısa yolu bulmak. Birinci esas üzerine hazırlanmış olan tezlerin ve etütlerin dil inkı- lâbı bakımından ameli faydası ol- mıyabilir. Fakat dil inkılâbmın manasını ve mahiyetini göstermek itibariyle kıymeti büyüktür. Diğer taraftan her milletin mazisine ait varlığından canlı olarak arda ka- lan şey sadece di) müessesesi oldu- ğu için dilimizin mazisine ve di- ğer eski diller ile münasebelerine dair olan ilmi tetkikler Türk tari- hinin ve Türk medeniyetinin şim- diye kadar inkâr edilmiş olan hak- larmı ispat noktasından çok mü- himdir. Dil inkılâbına giden en kısa ve en doğru yolu bulmak meselesine gelince, Kurultayda çok değerli sözleriyle yürekten alkışlanan Ali Fuat Paşadan başka bu cihete kimse temas edememiştir. Çünkü bu mevzu üzerinde tez ve etüt ha- zırlamış olanlar için söz söyleme- ğe zaman ve imkân kalmamıştır. Eğer yeni merkez heyeti kendisi- ne havale edilmiş olan etütleri ve tezleri bir gün evvel gözden geçi- rir, bunlar içinde Kurultay azala- rinm ye umumiyetle Türk münev- verlerinin istifade edebileceği an- laşılan tezleri ve etütleri bir gün evvel bastırıp dağıttırırsa efkârı umumiyenin bu hususta duyduğu tenevvür ihtiyacı temin edilmiş o 'ur Mehmet ASIM ——— — ında ziraat ve ticaret yapacağız. Köylerde ve şehirlerde oturan bü- | tün millet müşterek bir tarzda ve bir maksat uğurunda çalışmalıdır. Yani sistemleri vücude getirmek için ruhi bir inkılâp yapmak mecburi- yetindeyiz. Bu asırda beşeriyet yüksek bir Mudreti haizdir. Hayat mücadelesi na- Meriyesini edebiyen ortadan kaldır - #arak own yerine daha yüksek olan (Copoperasyon) kanununu ikame et - meliyiz. (Başmakaleden devâm) | Belediyenin “Milliyet, gazetesi aley- hindeki davası da sukut etti. Etem Izzet Beyin vekili müekkelinin “bazı saikler, yüksek den fesia sene Avusturya iğ mülâhazalar tesirile,, tarziyeye katlandığını söyledi! “Esnaf,, bankası meselesi etra - fmdaki neşriyattan dolayı vali ve belediye reisi Muhittin Bey ve be- lediye tarafından “Milliyet,, gaze- tesi aleyhine açılan (o davalardan, ve Burhan İ ğı dava, Etem İzzet tü, Belediye namına açılan dava- da, usulü dairesinde vazgeçiş istidası verilmesi için kalmıştı. İstanbul üçüncü ceza © mahke: mesinde dün açılan celsede, bele- diye vekillerinden Hamdi Nazım Bey, mahkemeye bu hususta da bir vazgeçiş (o istidası vermiştir. Mahkemede iddia makamını tem « sil eden Ekrem Bey, feragat do - layısiyle belediye tarafından aç: lan hakaret davasının da sukutu - nu, zabıtların değiştirilerek neş- »olunduğu noktasından müddeiu- mumilikçe açılan davaya ait mu - hakemenin devamını istemiştir. Hikmet, Nusret ve Tahir Bey- İerle teşekkül eden mahkeme he - yeti, kısa bir müzakereden son - ra, yvazgeçmesire göre, beledi - yenin açtığı davanın da düşmesi - ne ve muhakeme masraflarının da- vacı tarafından alınmasına karar verildiğini bildirmiştir. Mahkeme heyeti, müddeiumu - i Muhittin Beyin şahsı namına açtı: Cahit Beylerin tarziye vermeleri | üzerine, şahsi vazgeçişle düşmüş- | miliğin zabıtlarının değiştirilmesi davasına ait muhakemenin deva - mı isteğini isabetli görmüş, bu da- vaya devam olunmuştur. Etem izzet bey tarziyeye | neden katlanmış? i Bu safhada, “Milliyet,, gazets- sinin vekili İrfan Emin Bey, şun- ları söylemiştir: — Eetm İzzet Bey, burada tavzih ve tafsili münasip olmıya. İ bazı mühim saikler ve yüksek müs! lâhazalar tesiriyle, katlanmıştır! Davalar şimdi ortada bir amme davası kal- mıştır. . O davanın da bu celsede İ bitirilmesini rica ederim. İ bir tarziyeye | düşmüş, Müddediumumi Ekrem Bey, bu davada esasa dair mütaleasını bil- dirdi: — Gazete, şehir meclisi zabıt- larını itinalı neşretmiş bulunuyor. Etem İzzet Beyin şehir meclisin - de de bu zabıtlarm aynen tespit ve neşr e! istemesi ve esasen değiş- tirildiği “ileri sürülen kısımların gazetede hulâsa halinde © ortaya konulmuş olması, bunu teyit e- der mahiyettedir. Kendisinin bu | davada beraetini isterim. Etem izze bey söylüyor Avukat İrfan Emin Bey, hukü- | ki noktadan etraflı surette o mü- dafaa yaptı, Vekilininmüdafaası tekmillenince, Etem İzzet Bey ayağa kalkarak, şöyle dedi: — Müddeiumumi . beyefendi, davayı bütün ruhü ile ve benden daha iyi izah edere, benim mü - dafaamı da kendi dilleriyle yaptı- beraetimi istediler. Kendi- leriyle tamamiyle o hemfikirim Vicdanıma huzur vermek için, sa- dece bir noktayı tebarüz ettirmeği lar, yerinde ve faydalı bulurum. Müd- deiumumi Beyefendinin hakkım - daki beraet talebi, beni pek müte - hassis etti. Eğer mütekabil bazı zaruret ve 'mülâhazalar, huzuru - nuzda beni tarziye vermeğe sev- ketmemiş olsaydı, makamı iddia- nın bu beraet talebi, hiç şüphe yok ki diğer davaları da içine alacak- tı! Mahkeme heyeti, Etem İzzet Beyin beraetini kararlaştırdı. Ga - zetenin sahibi sıfatiyle dava edi - len Siirt mebusu Mahmut Bey, teş- rii masuniyeti haiz olduğundan hakkında takibat #“n Büyük Millet Meclisi Reisli- geri alınması hususunda müddeiu- mumiliğe müzekkere “ yazılmasını kararlaştırdı. Bakkallar Dükkanların ayni saatta kapanmasını istiyorlar Bakkallar dün ticaret odasına müracaat etmişler ve bütün dük - kânların ayni zamanda kapatılma- sıni istemişlerdir. Buna sebep son verilen karara göre yalnız yiyecek satan dükkân- ların saat yirmi bire (o kadar açık kalmaları ve gene yiyecek sattık- i ları halde saati saatına lâzım ol - İ mıyfin eşyalar da bulunan dükkân- ların saat on dokuzda kapanması dır. Bakkallar bundan dolayı mü » racaat etmişler ve bu hale niha > yet verilmesini istemişlerdir. ipe Askeri bir heyetimiz tinde Sovyet Rusyaya askeri bir heyet gitmiştir. e a ki mütalealera şunları ilâve ediyor: “ Wallace kooperasyon yazıyorsa | da, maksadı korporasyondur. Walla - ce'in kitabına göre, mümaileyh koo » peratif sistemleri istiyor, Amerika ne istiyor? Biz bu cevaçı kendilerine verebiliriz: o Amerika hor şeyi arzu ediyor, yalnız serbest ikti. sat sistemlerini istiyor. Wallace'in kitabını o okuduklan sonra, Amerikanın hangi hedefe doğ- ru ilerlemek istediğini sorarlarsa biz bu cevabı veririz: Birleşik ,Amerika iktisatta korpo- rasyon sistemlerine (o doğru ilerliyor; korparasyon sistemleri bu asrın sis P, polo d'ltalia gazctesi yukarıda | temleri olacaktır. Vi çi 4 ! kaçırılacağı haber alınmış, Dün Fahrettin Paşanın riyase - | Belediye kooperatifi odun ve kömür dağıtıyor Belediye kooperatifi memurla- rı odun ve kömür dağıtmaya de - vam etmektedir. Kömürün kilosu dört kuruş on paradan, © odunun çekisi 290 kuruştan verilmektedir. Birçok memurlar şimdiden kışlık kömür ve odunlarını almışlardır. saki! Kaza nasıl olmaz Otomobillerin, karşılıklı ge - len iki tramvayın arasından geç- meleri şiddetle yasak © edilmişti. dün bir teftiş neticesinde bu 1 - retle hareket eden üç otomobil ya- kalanmış, yirmi beşer lira pars cezası kesilmiştir. DE Me ee Esrar kaçakçılığı Sarayburnunda bulunan İngiliz bandıralı Bıgasus vapuru ile esrar gece yarısından sonra sandalla vapura | esrar götürülürken görülerek san- dal yakalanmış, içinde on kilo es- | rar bulunmuştur. Sandalda'yaka- lanan İlyas adlı biri esrarı Çeşme meydanında Numandan aldığını söylemiş, Numanda yakalanmış- tır. İngiliz vapuru da O aranmış, | tayfalardan birinin kamaraşında 850 gram ipekli kumaş bulunmuş- tur, A Etiketsiz mal satanlar Dükkânlarda satılan her nevi yiyecek ve içilecek şeylerin üzerle- rine etiket konmadığı yapılan tef- tişlerden anlaşılmıştır. Yirmi beş dükkâncı hakkında bu yüzden za- bıt tutulmuş, hepsi (Galata sulh mahkemesine verilmişlerdir, PVP ra baski Şeftali ihracatı Gelecek yıl Almanyaya ihracat yapılabilecek Bursa havalisinin şeftali istih: sali gittikçe artmaktadır. Bazı tacirler bundan istifade etmeği düşünerek; Bursanın nefis şefat- lilerini Almanyaya ihtaç etmek is- temişlerdi. .Bu hususta © yapılar tetkiklere ve Almanya ticaret oda: | sından gelen cevaplara göre şef- tali ihracı mümkün görülmemek- tedir. Şeftalinin kilosu Berlinde 40 - 50 kuruşu satılmaktadır; 100 kilosundan gümrük resmi olarak 250 kuruş (o alınmaktadır. Fakat Bu sene vakit geçmiştir. Tüccarla- | rin gelecek sene bu işe teşebbüs e- decekleri kuvvetle mektedir. , Genç bir hanım par'steki tahsilini. bitirdi Erenköy kız lisesi mezunların - | dan Nüzhet Zihni Hanım, bir müd- det evel hükümetçe Fransaya tah- sile gönderilmişti. Orada riyaziye ve telekkiyat tahsilini muvaffakı- yetle tamalıyan © Nüzhet Zihni hanım, .dün sabah “Proyilans, vapuru ile İstanbula gelmiştir. Kıymetli o kızlarımızdan olan Nüzhet Zihni hanımı tebrik, mu - vaffakıyetinin bundan sonra da devamını temenni ederiz. © Vefa—Kum'lapı kongresi Vefa - Kumkapı İdman Yurdun- dan: Klübün fevkalâde kongresi 7 - 9 - 934 Cuma günü sabah saat 10 da a- | zanın hazir bulunması tebliğ olunur. yapılabilmesi | tahmin edil | Günün Siyas€e iki başvekilir. mülâkatı vi Avusturya Başvekili ile Başvekilinin mülâkatları Avr siyaset âlemini meşgul ediyor." Bu mülâkatın gaye ve hed üzerinde bir hayli söz söylenmeğ” taraf arasında her #€ teisede Vnin korunması üzerinde fikir badele edildiği ve kararlar ali ğı üzerinde isra olunmaktadır. Avusturyanın istiklâline İt! ca bu derece ehemmiyet verili” | sinin sebebi aşikârdır. ' Avusturya Nazileri muvaffak” | lacak ve hükümeti ellerine gesi cek olurlarsa bunların ilk yapa Alm Bu bir ları iş Avusturya ile birleştirmek olacaktır. İ menin gerçekleşmesinden doğa $ ilk netice Avusturyanın iltihak” büyüyen (oAlmanyanın İtal komşu olmasıdır. İtalyan'n isti komşuluk, İtalyaya karşı tehdit “| dici bir vaziyet alacak, — biri Avusturya ve Almanya Adi sahillerine inmek için fırsat tilecek, umumi harp neticesinde” talyaya ilhak olunan ve âhalisi manca konuşan ülke'erin ana tana iadesini istiyecek ve iade | muvaffak olacaktır. Bu korkular yüzünden İtal” Avusturya ile Almanyanın bir mesine mani olmak için ns | mak lâzımsa onu yapıyor. Netekim Avusturya Başve çi Dr. Dolfusun katli ve darbci hüf” İ ğine'evelce yapılan müracaatin | met teşebbüsü esnasında İtal” hükümeti fevkalâde o hassasii göstermiş ve derhâl hududuna ker yığarak Avusturya — Alms” ya birleşmesine s'lâhla mami'© cağını göstermiştir. Avusturya Nazilerinin haz dikları hükmet dirbesi akar” uğradıktan ve alâkadar oOAv devletlerinin hepsi Avustur! istiklâline taraftar olduklarını m | led'kten sonra İtalya hükümeti eskerlerini geri aldı. / Fakat bir taraftan Avustur! | nın bugün başmda bulunan hü darbelerle karşıl#f. maktan doğan endişeleri bertatö! j olmadığı gibi İtalyada, Avustı içinde istikrar hasıl oldüğuna K naat getirmiştir. metin yeni £l Avusturya ile Itslya Başvek' nin son mülâkatı bu el İ bu istikrarsızlıktan doğ 'u. Telgrafların verdiği hakerlef* i göre iki taraf Avusturyanın | günkü vaziyetini idame için anlif” mış bulunuyorlar, Acaba bunun manası İtalyan” İtek başıma Avusturyanın isti İni, icsp ettikçe müdafaa midir? Bu mukadder sual Avrupada” bilhassa Fransada endişeler uye” dırıyor. | Çünkü müstakil ir devl€ yabancı her devlet tarafından dafaasının takarrürü o devleti İ tiklâlden mahrum eder ve onu çık veya gizli bir himayeye “ kılar. 3 | Avusturya ile İtalya arasınd son anlaşmanın bu mahiyette 0”. olmadığını önümüzdeki (ogün | gösterecektir. ömer Rıza vk ca xi İM şamsdıkeieez il iie ği şey, bu komşuluktur. Çünkü ”4.. </ m / Sw; di a LOSE 5 HE
