20 Şubat 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

2— VAKIT 20 ŞUBAT Politik meseleler : G.H.P. Mebus namzetliği Cumhuriyet Halk Partisi yeni intihabat miinasebetile, mebus namzetlerinin müracaat şekille. rini tesbit eden yeni bir usul ka bul etti. Namzetler intihap dairesin - den Partice namzet gösterilme. lerini istediklerini müracaatna” melerinde bildireceklerdir. Kontedi Sâvait Pndr. trnsitatlantiğin”| İş Dün bir ziyafet Dünyan en büyük eğ N da nbiri olan İtalyan esl Konte di. Savaia Trans” yi“ dün saat 13 te limanımız8 E, ve Kabataş önlerinde desi” tir, Vapurda bulunan 800 kağ” İgilir, Amerikan, Alman ve İseyyahr şehrimize çıkarak # ri, camileri ve şehrin giğef P” €ek yerlerini gezmişlerdit” ! Kadınlara sarılan sarhoş Beş Gün Hapse Mahküm)| Oldu Dün üçüncü cürmü meşhut mahkemelerinden Sultanahmet bi cinci sulh cezada garip bir muha- kemeye bakılmıştır. Yedikulede Kazlıçeşmede otu- ran Mustafa isminde biri adama- Samatyada yakala- nan kumarbazlar Kahveci İle Birlikte Mahküm Oldular Samatyada Sancaktar Hayret. | tin mahallesinde Süleymanın kah vesinde kumar oynandığını ha . ber alan zabıta memurlarından ikisi tebdili kıyafet etmişler ve tramvaycı elbiseleri giyerek kah veye gidip oturmuşlardır. Kah- İstinyedeki Havuz ve fabrika muame- lâtı teftiş ediliyor Denizbankın zararı ne kadar bükiy Bi Müracaat usulüne dair olan bu karar haddizatinde ehemmi, yetli birçok noktaları ihtiva et, mektedir. Parti Genel Sekreter. liğinin ileri sürdüğü bu esas: 1 — Partinin halkı temsil hu- #usunda nasıl bir zihniyet sahi- bi olduğunu göstermektedir. Çünkü mebasluğa namzetliği, , ni koyan vatandaşın her şeyden önce haiz olması lâzımgelen st fat temsil salâhiyetidir. Doğru « dan doğruya halk tarafından dare edilmişen demokrasilerde | temsil işi rejimin belkemiğlidir. Binaenaleyh Türk demokrasi - «inde namzetlerin büyük seçim den önce kendilerinin temsil 6 decekleri mıntakalardaki tem. sil kabiliyetlerini ölçmüş olma - ları faydalı bir hareket olacak- © tr. Bu, namzetler bakımından © ehemmiyetli olduğu gibi Parti nin demokrasiye verdiği müna © bakımından daha çok dikkate Jâyık bir noktadır. O. H. P, nin kendi prensiplerini nasıl tatbik etmek istediğine güzel bir mi . saldir. 1 — Prensip bakımından ol . duğu kadar hükümet işinde "re- alizm,, e kıymet vermenin de bir alâmetidir. Parlâmentoların muvaffa kiyeli o dünya ve memle. ket realitelerine tatinme vasat aklı selime göre harekettir. Bu noktayı ihmal eğen parlâmen - tolar çok defa vazifelerini göre. memişler, itibarlarını kaybet . mişlerdir. Bilhassa Türkiye gi- hi bütün hükümranlık salâhiye- ti Millet Meclisine verilmiş olan msmleketlerde İtibarlı parlâ . mentonun minası ne kadar yük, sektir, Türkiyenin realitenin inkâr edilmiş oldu Zunu, hakikat yerine ikame edildiğini göstermekte dir. , Kültürden idareye kadar bü. sahalarmda memleket tün iş mukadderatınn. hâkim olanla - rım pek çoğu büsnüniyetlerine rağmen birçok kötü işler yap - mışlardır, Çünkü bünyesini ta - nımadıkları bir cihaza mahi- yetini bilmedikleri Dâçları ver. mişlerdir, Bu ilim ve idrak şek- linde gözüken cehaletin cezası- nı yüz seneden fazla bir zaman dır çekmekteyiz. Misallerini say mıya lüzum yoktur. Yüz senelik tarihimizin karakteristik vasfı bir hata ve savap cedveli olmak. tan İbaret kalmıştır. Kanunları mızın, omizamlarımızın Çoğu memleket roalitesini tanrmıyan ların eseri olarak memleket ha. yatında muzir tesirler yapmış - tır. Bir kültürden bir kültüre geçerken melez bir istihale ha- yatı yaşıyan memlekette reali - teyi tanımak, parlâmentoyu bu esasa göre terkip etmek muhak kak ki bir zararettir. Bir taraf. tan demokrasi prensipine, bir taraftan memleket rcalitesine! uygun olan bu usul yeni intiha,i bım çehresini aydmlatacak ka - dar eheniniyetli bir noktadır. Sadri Ertem mukadderatına hükmeden Büyük Millet Mec isi azasının meimleketi yakım- dan tanrması, realiteleri ile baş başa kalmış olması mutlaka bir zarurettir, Çünkü Türkiyenin yüz senelik tarihi, her safhada hayalin veci bunlardan şüphelenmediği için Artin, Karnbet, Leon ve AL bazar isimlerinde dört kişiden saat parası toplamış, sonra $i denilen bir oyunla kumar oyna. malarma misaade etmiştir. Fa. kat iki sivil memur oyuncularm biribirlerine para verecekleri sı. rada derhal atılmışlar ve cürmü meşhut yapmışlardır. 2060 kuruş | kumar parssile derhal cürmü meşhut mahkemesine gönderi - len kumarbazların ve o sırada kahveyi idare eden Avninin Sul tanahmet birinci sulh cezada mu hakemeleri görülmüş ve hâkim Salâhattin kahveci gün hapisle 50 lira para cezası. na ve dört kumarbazı da beşer ra para cezasma mahküm et. miştir. Avniyi iki kl Beyazıddaki Dükkânların İstimlâki Beyaritte Belediyeye ait Kü- tüphane önündeki sıra dükkânla- rın belediye tarafından istimlâk €- dileceğini evvelce yazmıştık. Bu- radaki dükkânların istimlâk kanu- nuna göre kıymetleri 55000 lira tutmaktadır. İstimlâk işi bu sene tamamlanacaktır. Diğe rtaraftan Eminönünde Mı- sırçarşısının alt kapısı yanındaki elbizeci dükkânları da ya istimlâk edilecektir. 40000 lira- Etrüsk Hakkındaki Rapor Almanyaya sipariş edilerek li- manımıza gelmiş olan vapurlar! ürerinde çalışan komisyon dün pazar olmasına rağmen Deniz Ti- caret direktörlüğünde çalışmış ve Etrüsk vapuru hakkında hazırla dığı raporu İktısat Vekâletine gön dermiştir, Trak vediğer eşleri hakkındaki rapor da bugünler de tamamlanacaktır, Komisyon reisi Mazhar Nedi- min de bu hafta içinde Ankaraya gitmesi muhtemeldir. Denizbank işleriyle İktısat Ve- kâleti müsteşarı Mustafa Nuri Anil çok yakından meşgul olmak- lardan sık sık malümat istemek- BAZMAN İİİ EE VE AİN AAA İAİ FASTKI MAHRUM Server Bedi, ber pazar günü, Ek- rem Köniğ ile muntazaman tele « fonla görüşmektedir. Mefkürevi bir tahassürün ifadesi olan bu görüşmelerin Cingöz Recai üslübu kimsenin nazarı dikkatin , den kaçmıyor. Bari Ekrem Köniğ kendisini Av- rupaya davet etse de; sükülun altın olduğunu fiilen anlasak, BALTA ve SAP Yine Server Bedi. Pazardan pazara sütununda, ya- şının kırka yaklaşmış olmasına rağmen, mebus inlihabı arifesinde oluşumuzdan istifade için olsa gerek, bir baltaya sap olamadığın.. dan şikâyet ediyor. Bugünlerde, bajta ile alâkadar bir münhal var: Deibler'in yerl, TESANÜT Viyanada, otobüste, bir adam yanındaki kadına “Gnaedige Frau,, yani hanımefendi diye hitap edi - yordu. Alman hücum kıtaları üni. formasını giymiş biri, derhal mü, dabale etti; »- Artık “Güaedige Frau, kal - madı. ta ve şehrimizde çalışan komisyon Denizbanka bağlı Istinyedeki fabrika ve havuzların muamelât ve hesapları üzerinde de tetkikler yapılmağa başlanmıştır. Bu işle meşgul clan komisyon fabrika ve bavurların bilhassa defterleri ve bütün muhasebe işleri “Üzerinde çalışmaktadır. Söylendiğine göre fabrika ve savuzlar Denizbanka geçtikten sonra bir sene içinde bir milyön liradan fazla bir açık vermiştir. Bu kadar mühim bir zaratın ne gibi sebepler dolayısiyle ileri geldiği araştırılmaktadır. Fransız şirketi zamanımda çok az bir amele ve memuz ile çalışan fabrika ve havuzlar Denizbanka geçtikten sonra sayısız amele ve bilhassa memurlarla doldurulmuş- tur, Son günlerde havuzdaki iş mik- tarı eskisine göre azalmadığı hal- de üç yüze yakın memur ve ame- lenin açığa çıkarılması da bunun bir delili sanılmaktadır. Çünkü havuzların en İşlek za- manlarında bulunulmaktadır. Sus ve Cumhuriyet vapuru tamir edil- mekte olduğu gibi iki ecnebi va- puru da tamir için fabrikalara mü racaat etmişleridir, Amelelerin ce amelenin açığa çıkartılması her tarafta hayreti uyandırmış, ayrıca İ bugün çalışmakta: olan ameleleri de heyecana düşürmüştür. ğe başlamıştır. Vaziyet öyle bir hal almıştır ki bütün ihracatçılar bu işle meşgul olmağa başlamışlardır, Bu yüzden piyasada kuru ye- miş fiyatları müthiş bir surette ârtmakta, fakat ihracat ta o mis- ve gerekse işten çıkarılanlar bu vaziyetten şikâyet etmektedirler. Amelelerden birçoğu daimi suret- w Şalışan kimseler olduğundan bunlar Boğazda ev tutarak taşım | dıklarınt, şimdi ise müşkül vazi- yette kaldıklarını ler, Denizbankın Zararı Diğer taraftan haber aldığımızı göre Denizbankın bir senelik faa liyeti içinde bilânçosunda büyük bir açık vardır. Bu miktarın bir i- ki milyon lirayı bulduğu söylen- mektedir, Denizbanka bağlanan deniz mü esseselerinden Denizyolları işlet- mesinden mââda hepsi evvelce kâr eden idarelerdir. Meselâ Akay, Kasımpaşa fabrika havuzları her sen8 muayyen olarak yüz bin lira miktarında birer kâr elde ediyor- lardı. Liman İşletmesi ile, tahlisi- ye ve diğer işletmeler de bu şekil de temettü getiren müesseseler arasında idi. Bugün Denizbanka bağlanan | müesseseler içinde yalniz Deniz- | yolları ile Yalova kaplıcaları ve bir de İstinye fabrika ve havuz- ları para kazanması muhtemel ol- mıyan bir idare sayılabilir. söylemektedir. eri öönülemekammaymuyakantd lar birer miktarı da diğer kazâ nan milesseselerin kârları ile ka- patılabileceğinden bü kadar bü yük bir açık normal görülmemek- Bu yüzden gerek bu âmelelerin ! tedir. Almanyaya kuruyemiş ihracatı- mız fevkalâde arttı Son günlerde Almanya piyasa-| bette farlalaşmaktadır. mızdan şimdiye kadar görülmemiş) (Bu şekil aynen devam ettiği derecede fazla kuru yemiş çekme- | takdirde Türkiyede kuru Yemiş stoku kalmayacağı dir. Almanyadan gelen baberlerde Alman hükümetinin bu kuru Ye- mişleri depolarda istok ettiği ve bir kısmını da harmelât halinde sakladığı bildirilmektedir. ADAM ARINI söylenmekte- Leh ve Aleyh Adamcağız cevap vermeden oto büsün köşesinden bir ses yükseldi: — Tereyağ da kalmadı. Bu acı sözler, müdahale eden Al manı sinirlendirdi. Üniformasının verdiği salâhiyetle otobüsü durdu . rup bu sözleri söyleyenin kim oldu Bunu aramağı koyuldu. Fakat kimse göstermedi. Alman indi. Oto- büs hareket edince, Avusturyalı ayağa kolklı ve otobüstekilere: — Tesanüdünüzden dolayı te - şekkür ederim, Dedi, ZAVALLI TÜRKÇE Şa serlevhayı bir akşam gazele. sinde okuduk: CELLATLAR VE CELLATLIK Fransada celiğilik yapan oğla inlikal eden ve mühim bir gelir geliren bir Ipti. Şa satırları da yine bir akşam gazetesinde meşhur ve eski bir baş- mwuharririn makalesinden slıyoruz: Söylemeğe hiç tüzam yoktur ki dünyanın bugünkü şartları içinde Balkan Anlanlının kıymeti Büyük pe Balkanların yakın bir devirde bü'im mukadderalile alâkodardır. Dünya polülikası, dünyanın her tarofile olduğu gibi Balkanlarla meşgul bulunuyor; Hünyanın Bal - kanlarla meşgul olmasına karşı en güzel cevap, Balkanların da bizzat kendisile meşgul olmasıdır. Bu ne siyasi görüş ve ne İfade . dir? KALEM Eâip mebuslardan F. A. A. ile edip İ, M. D arasında bir müküle- me oluyordu: P,A.A, dedi — İnsanın kelemile geçinmesi k cevap verdi: akal kalemin nevine göre, Dolwa kalem var, kurşun ka. lem var.. MAHKÜMİYET Gazetelerde dün çıkan resimler de görünüyor: Ağır Ceza mahkemesi salonunda | yapılan Baronun içtimsında, bir kaç avukat, Ağır Ceza maznunları na mahsus yere oturmuşlardı. İ ezilmiştir. ballı kafayı tütsülemiş bir halde olarak tramvay caddesinden geçer «en o sırada caddenin bir tarafın- lan diğer tarafına geçmekte olan iki kadının özerine koşmuş ve iki- sine birden sarılmıştır. Kadmlar ne olduğunu şaşırdık- ları için feryada başlamışlar etraf- zan yetişenler de Mustafayı yaka lamışlardır, Derhal Adliyeye (gönderilen Mustafa, kadınlara neden sarıldığı sorulunca “ — Uzaktan otomobil geliyor- du. Baktım iki kadın otomobil sü catle yaklaştığı halde kenara bile zekilmiyorlardı. Ezileceklerdi. Ben de hemen İkisini birden tu- rak ezilmekten kurtardım.,, Hâkim Salâhattin suçlunun sar- hoş bulunduğu sabit olduğundan Kumpanya dün vapuf” ettiği gibi İüstü de şehirden ve Italy9” gi solosundan birçok dav eril pur da bir çay ziyafeti vere Davetliler arasında Vali lediye reisi ile vali suavi niyet müdürü, gazete mü ri de bulunuyordu. Davetliler Tophane rıht” Şirketi Hayriye vapuru ile alınmışlar ve bir müddet görülecek yerlerini gezdi a Saat altida vapurun Ro” ri ihtişamı yaşatan salon” rak, güzel bir müziğin id çay ziyafeti başlamış ve Mustafayı beş gün hapse mah- 'süm etmiştir. —— Bir Makasçı Ağır Yaralandı Dün Haydarpaşada bir tren ka- zası olmuş ve bir amelenin kolları Devlet Demiryollarınm Haydar paşadaki makine deposunda ma- mevra yapan makinist Ziyanın ida resimdeki lokomotif yanlış bir ma mevra neticesinde makasçının bu- İunduğu taksim dolabına çar meze inka ek mıştır. ei Bir Esrarcı Yakalandı Dün Toöphanede bir esrarkeş, »<lis tarasından garip bir surette ıkalanmıştar. Sabıkalılardan Rizayı şüpheli sir şekilde sokakta dolaşırken gö- cen polis memurlarından Kemal kendisini yakalayarak karakola! şötürmek istemiş, fakat bu sırada Rıza cebinden bir madde çıkara- ak ağıma atmak suretiyle yut” muştur. Yapılan tahkikatta bunun bir astar olduğu anlaşılmış ve yapılan iraştırmada ve gerekse sabıkalı” un Karabaş caddesindeki odasın- da mühim miktarda esrar bulun muştur, — Otomobil Altında Kalan Kadın Samatyada Davutpaşa cadde- sinde 57 numarada oturan arabacı Arifin karısi 35 yaşlarında Ayşe trmvay caddesinden geçerken $0- tör Bilâlm idaresindeki 2668 nu- nâralı otomobilin altında kalmış, başından ve vücudünün muhtelif yerlerinden yaralanmıştır. Yaralı kadın Haseki hastabane- sine kaldırılmış, şoför yakalana- “ak tahkikata başlamıştır. ——— 3ir Kaptan Mahkemeye Verildi | Dün Denizbanlun Marakaz va- yurunda bir höllise olmuş, ve va: yurun ikinci kaptanı tayfalardan uirini yaralamak suçiyle mahke- İ neye verilmiştir. İkinci kaptan Yusuf kendisine “arşı gelen tayfalardan Hidayetin üzerine atılmış ve yumruk tokatla adamakıllı dövmüştür. Hödiseye Yapılan muhakeme neticesinde bunlar avukatlık yapmoğa mahküm edilmişlerdir. #l koyan cabıta da suçluyu niye) ye teslim etmiştir. memnuniyet ve takdir İV! ayrılmışlardır. (Konte di 48402 tonluktur ve büyük latlantikler arasında seki mektedir. 60 ton su alan © küçük yüzme havuzlariyif “#İ'), yüzen bir şehirdir, Bu i dosa, oradan Hayfaya gi diye kadar sürmüştür. yayi, ye) Davetliler gemiden Rin, iy ça i “, ka seyi Hey yi Me ) Kadıköyde Halke” Binası Yapılacak AAA mam m kâğçi Ali sikişan tahtalar “arep|sina başlanacaktır. l unda kalarak kollarından ağır su- “ette yaralanmış ve Haydarpaşalja Nümwne hastabanesine kaldırıl-İjacaktır. Bina yüz bin birâi olacaktır, Bina Bahariye cağdesinöf ük edilmiş olan bir ars”? —— elis Bugünkü Me , Büyük Millet Meclisine gırlanmış bazı istatistik ta göre Meclisin 399 dan (49) w birinci, (G0) 5 İ (60) 1 üçüncü devreden bus bulunmaktadır. yi 24 mebus ta fasılalı oyasi lise iştirak etmiş ir beşinci devrede mebus 134 tür si Meclisin üçt fazlası demektir. Dün Kocaeli ve Cen? İf sundaki bölgelerde bs” Doğu ve Cenubu şarki * yağışlı, Trakya, Bğe v8“ kıyılarında çol ni ek yağışlı geçmiştir. yi bölgelerinde garp ve a umumiyetle cenup a & orta kuvvette esmişlirr iğ, da hava çok bulutlu gö” İN cenuptan saniyede 1 * “patili, ?daL, ratle esmiştir. Saat 13 Ön a yük 761,4 ve sibunet “ui en az sıfırın altında İ“ olmuştur. , ye Zile İ gg Kasım 647 . 1 1 1921 1188) bii