27 Eylül 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

— YAZAN: 27 Eylül Türkün kahramanlıklarla, muzaltleri- Buğün, yetlerle dolu deniz iarihinde şerelli bir zünüü 40L inci yıl- dMönümüdür. Çok uzun zaman Akdenize hâkim olan denizcile: rimizin kaaındıkları muvaffa. kiyetler arasında dört yüz bir sene evvel kazanılmış olan za. ter, pok ufak bir kuvvetin ka- hir bir donanmayı mağlüp edi- şi bakımından eçsiz bir tarih sayıfasıdır. Bu deniz harbinde — “ mağlüp olan, o devirde Türk. lerin en âmansız düşmanlarıtı- dan Andorya Doryadır, Bu meşhur denizci Preve. — gede Türk Amiralı Barbaros karşısında kahkari bir hezimete düçür olmuş ve bu mağlübiyet. ten sonra artliık Akdenizde gö rünmez bir hale gelerek kah- — rindan ölmüştür. Preyere muharebesi Barbu — Fosun gü şanlı bir muzafferi- — yeti olduğundan bu zaterin se. nel devriyesi geçen senedaen iti. baren “Barbaros ihtifali,, ola- rak kutlaumaya başlanmıştır. Büyük Türk Amiralının azit hatırasını saygi ile andıktan, sonra mubarebeyi kısaca yaza- yım: 1$38 senesinin ilkbaharında Papa Üçüncü Polun teşviki Ie — Venedik, Ceneviz, Malta, ts. panya, Portekiz. hükümetleri — bir deniz Ehlisalip fırkası (nşkn etmişlerdi. Bu filoya A- — miral Andorya Dorya kuman, da ediyordu. Filoyu teşkil e. den küvvetlerden bir kalyon, — B2 kadırga Ceneviz, 10 kalyon, — 170 kadırga Venedik, 30 kadır- — Ba Papa, 10 kadırga Sen Jan — Şövalyeleri, 80 kalyon İspanya - wWe Portekiz, 49 kalyon da diğer — Mfak hükümetlerin idi. y 600 parçayı geçen bu filoda- — kı düşman muharip kuvveti 821000 kişi idi. 2500 — topları Ovardı. Yalnız kalyonların ade- Ji WW0 idi, Türk donanması ise — yalnız 122 parça ufak gemi- — den mürekkepti. Bunlar da ka. — dırga ve çektirme nevinden kürekle müteharrik sefineler. di. Türk donanması da Akde- “nize çıkmıştı. — 28 — 24 Eylöl günlerini Haç- hi Donanma Prevezeye aaker Ahracı ve Türk bataryalarının susturulması ile geçirdi, 26 Ey- — lülde Preveze boğazının ce- up kıyısındaki Türk batarya- — Yarımndan Haçlı Donanmaya a. edilince düşman kuman. danları telâşa düşerek çekildi- — der, korkuya düşerek kaçtılar. — Bu sıralarda Türk donanması |bazı adaları vurmuş, Preveze- e gelimişli. 26 Eylül akşamı düşman -— pataryasından bir kısmı lima, nın iki mil ağzma kadar yak> Arkasındaki büyük donanmasını İlmanda mahsar urakmak istiyordu. Ehlisalip küvvetlerinin — Nmana kadar Oyaklaşmaları — Üzerine — bazi ırk komutanları bire karşı hı nisbeti karşısında muhare- be etmek noktasından tered. düde düştüler. Bunun üzerine Barbaros o geco bir harp mec- lisi topladı. Netledde düşmanın Hel üstünlüğüne rağmen çar. paya karar verildi. Ertesi gün 27 Eylül sabahı şafak gökerken Türk donan. “ması llmandan sekiz mil dışa- rıya çıktı ve ilerledi. Burada birleşen bütün Türk küvyotle- bir şibih sınıf daire şeklini Bu harp nizamında Korfuya doğru kalktılar. Göz cüler Haçlı donanmanın Aya- adasının İncir limanm- yatmakta olduğunu haber llor Donanma o tarafa şi. 22 parçadan mürek- bir küvvetin Üzerine iğini gören Anderya Dorya diğer komutanlar büyük bir şkınlığa kapıldılar ve ancak eunt düşündükten sonra ha- e geçmeye karar verdiler — Kalyonlar ünde, kadırga fi. ortadu, ihtiyat filo da &r da idi, Ü man kalyonleri yelkel ıııııııı İlerlediler. Ö doğru rüzçür kesilince k- ır muattal kaldılar. lyon nun ine uzun menz'llt Türk N ıfı Ateşe başladı.. Katvan G'yııg)ııbula ettiler, Bun- namluları kısa ııldııghıı. 2 —- VAKIT 27 EYLÜL 1450 Şerefli bir yıldönümü: ah zarslradran Preveze muzafferiyet dan o kadar zarar vermiyordu. Ateş akgama kadar sürdü. Kal- yonlar delik deşik oldular. Bu- nun Üüzerine Barbaros bütün kuüvvetlerce hücum emrini ver, di, Türk kadırgaları kalyonla mı yararak arkadaki — kadırga- lara saldırdılar. Çok kazlı bir muharebe oldu, Birçok dü;ş. man gemlleri rampadan kur- kbarak k lar. Bunların ara- sında meşhur. Aaderyo Dorya da vardı. Ehlisulip kuvvetlerinin mağ, löbiyetini gören bu düşman a- miralı eline Iki gülle alıp başı- na vurdu. Gece sabaha kadar harp sahasında tutuşmuş ge. miler yandı. Denizin üzeri kııı-ı kızıl kan kesilmişti. Brtes! gün muazzam donanmn an — eser yoktu. Bu muharebede Türk donanmasının kayıbı. yoktur. Yalnız 400 — gehit, 800 yaralı verilmişti. Düşmanın zayfatı ise hadslz hesapsızdır. Pereveze muharebesi deniz tarihinde ne kadar şerefli bir mevkle malikse fennt tabiye bakımından da BRarbarosun namını ebodiyyen yükseltecek derecede büyük bir kıymote maliktir. Romanya ile yeni ticaret muahedesi Müzakerelere önümüz- deki ay başlanacak Romanya ile yeni bir tica. ret muahedesi yapmak icin mü zakerelere önümüzdeki ay ba- şinda şehrimizde baslanacak - tır. Romanyayı temsil edecek ticaret heyeti bir toşrinlevvel. de gehrimize gelmiş olacaktır. Yeni muahede iki memleket a. rasındaki ticari münasebetleri d_ıâıiı çoğultacak tedbirleri ha - vidir. Yeni bir ekmek çeşnisi hazırlanıyor Yeni bir ekmek çeşnisi vücuda rmn elinde bulusan — malların miktarı da kaydedilmektedir. ni ğüi Bir katil cezasının tas- diki geri bırakıldı iyenin Soğukpmar ma. Tİbrahim oğlu Ali Çağlar, katil suçundan idama| mahküm edilmiş ve bu hükme ait tezkere tasdik edilmek üze- re Büyük Millet )Iıc!lımı vı « ııînm bıı ;;huım notice . e göre yapılmak üzere tezkerenin müstacelen iadesi huı:nmım Moclisten istenmiş tezkere Meclisçe hükümete ııdı edilmiştir. Çarşamb .'Perşemb. Eylul 28 Eylul Te Saban “ M Saban Huzir. 145 v oihiz oti M asyr a L Gizli çocuk dü- şiüren kadın Hastahanede öldü, âşıkı mubhakeme ediliyor Şişlide oturan Muazzez adında evli bir kadın, gizli olarak Abdük. kadir isimli birisiyle münasebet peyda etmiş, gebe kalmıştır. Müuaâzzez işin kocası tarafından anlaşılacağını düşlünerek A kâdire bir çare bulmasını <âyle Abdülkadir de bir gün ım disine şişe Je bir il†getir: gçocuğu bu suretle düşürebileceğ: ni töylemiştir. Muarzez ilâsı ic miş, fakat hastalanarak Fransız hastahanesine kaldırılmış, orada ölmüştür. Muazzezin ölümüne - sebebiyet vermek suçuyla hakkında taki- | bata girişilen Abdülkadirin dün dördüncü asliye ceza mahkeme- | IThtikâr komitesi çalışıyor. sinde gizli olarak duruşmasına baslanılmış, doğum — hastalıkları mütchassısı Profesör Tevfik Ke- nan dinlenilmiştir. Çek sahtekârlığı davası bitti Bir çek sahtekârlığından — do- layı ağır ceza mahkemesinde mu- Bakeme edilen ticaret mühendis- *| lerinden Tacettinin duruşması bi- tirilmiş, müddelumum! — Feridun Bagana —mütaleasını — söylemiş, fakat Tacettin 4 saat süren Si sayfalık müdafaasında müddelu- mumi muavıalnı tahkir — etmiş, hakkında zabit tutularak cürmü: meşhut dördüncü ıı!lyc cexza mahkemesine verilmi; Bu mahkemede de birkaç saat- lik müdafaa okuyan Tacettinin dün duruşması bitirilmiş ve müd- dei U. muavinini âlenen ve âdi- yen tahkir ettiği sabit olarak 4 gün hapse, 130 kuruş da para ce- zasına mahküm edilmiştir. — Menşe şahadetnamesin- den muaf tutulan eşyalar Ticaret Vekâleti — tarafından hazırlanan bir kararnameye göre aşağıki posta eşyası menşe şaha- detnamesi usulünden mmaf tutul- muştur: 1) Kıymeti elli Türk lirası ve- ya muadili ecnebi parasını geçmi- yen âoıu paketleri, posta şimen- irsalât, hava yolları ile ıilıduüaı sikleti beş kilo veya daha az olan eşya. 2) Kıymetleri esasen cüz'1 bu- :n:a Türk kitapları ve matbua- 3) İnhisarlarca hususi sipariş üzerine ve rati istihıâ'ız mahsus olarak — tenrilâtlı fiyatla küçük partiler halinde ihraç edilen in- hisar maddeleri. #yadan başka şahsi otoma. bil, bisiklet ve radyolurmm da men” şe şahadetnamesi almakarzın ten" zilli tarifeden istifadeleri temin edilmiştir. —— Vehip “Paşa,, memle- kete dönmek istiyor Mütarekedenberi memleket dr şında olup, son defa Habeş har- bine ecnebi kumandan olarak işti- rak eden Vehip “Paşa"' fazla yaş- landığından ve gözleri görmedi- ğiııden bahsederek anavatana ba- b';mnll hükümetten rica etm'ş- Ankaradan gelen haberler, Ve hip paşa hakkındaki “Türk tabii- yetinden ıskat” kararının bugün" lerde kaldırıtacağı yolundadır. —— Un fiatleri Bir müddet evvel birdenbire yükselen üun fivatları son gün. lerde — düşmeğe — başlamıştır. Cumartesi gününe göre, bes para dürme vandır. Böylelikle ekmek fiyatlarınm pahalılas , ması tamamen önlenmiştir. Eğertire Taksim — Ayaspaşa yolu a Belediye teis muavini Rıfat Yenal dün Taksime giderek Tak simden Avasnasaya doğru — olan yolun sol tarafının açılması vazi- yetini tettik etmistir. Yolun bu tarafındaki rara'larla Mnaler ya- kın bir zamanda kaldırılacaktır. İskenderuna vapur seferleri başlıyor Akdenizde yolcu nakliyatı tamamen normal hale girdi Istanbol — İskenderin vapur için dün Ankaradan denizvolla. rt umum müdürlüğüne teblima" yapılmıştır. Böylelikle Akde . nizde normal —yolcu naklivat başlamış demektir. Avnı zt manda yük taşıyan silenlere de İskenderina kadar olan liman lara gidebilmek müsaadesi ve. rilmiştir. İstanbul — İskenderun sefer. leri 6 teşrinievvelde başılıyacak tır. O gün ilk vapür İstanbuldar hareket edecek ve haftada bir | gün seferler normal olarak ya. pılacaktır. Eskiden haftada ik defa olan postalar bir defayr indirilmi: fakat bu postalarır zidiş ve dönürte bütün iskele lelere uğramtları kararinsmıe tır. Vavurlar İskenderundan dü nüste İzmire her hafta cumar tesi günleri ufravacaklardır. İhtikâr yapan müesse- seler vilâyete bildirildi İhtikâr komitesi dün çalışma. larına devam etmiştir. Komite. ye yapılan müracantlar çok fazladır. Bilhassaa haricten ge. len bütün mallar üzerinde ihti. kâr olduğu bildirilmiştir. Kom te ihtikâr yantıkları anlaşılar bazı milessezelerin daha isimle. rini vilâyete bildirmiştir Fakbi bakkal Ötedi ile muameleye başladı Ecnebi bankalar kredi muame- lelerine başlamışlardır. Bu key- fiyeti büyük ihracatçı ve ithalâ*- Çı ticaret milesseselerine de bil- dirmişlerdir. Variyet böylece normal şekil- de devam ettiği müddetçe eskisi gibi ticaret kredileri — verilecek. tir. — Atatürk Köprüsü Atatürk köprüsünün Unkapa" nt tarafındaki metnetleri yerine konmuştur. Teşrinlevvelin yirmi" sine kadar bütün inşaat tamam” Tanmış olacaktır. -——— Ü Pasif korunma için ay- rılan tahsisat Belediye muhasebe müdürü Muhtar Ankaradaki işlerini bitir. miştir. İki güne kadar dönecek- tir, Pasif korunma için bütçede yi bin Hralık bir tahsisatın mü- nakalesi yapılmıştır. çeti Limanda tahmil ve tah- Tiye işleri Limanlar işletmesi umum mü” dürlüğü limanda kömür tahmil ve tahliye işlerini intizama sokmak için işlerini bırakan amelelerin verine hariçten ücretle 150 ame- le tutmuştur. nıyleıı:l:ımnhımu ve tahliye işlerinin Uğra. Mmasının önüne geçilmiştir. Büledamı tüccarlarının istedikleri mallar Amerika tacirleri memleke- timizden yapağı, tiftik, incir, barsak, kuru üzüm ve tütün is. temektedir. Fakat mevcut an . malların imkân görül . Si vıpllmıdıh;ı gömlınlımdm memel Sümer ve Etibank için hazırlanan proje Sümer bank ile Eti Bankası. ni birleştifilmesine dair proje hazırlanmıştır. Yeni teşekkül bilhassa yerli saraylle çok a.| Lkadar olacak ve sanayi crbı- bına kredi verecektir, —— Lokanta ve bar tarifeleri , Bir amele on iki metreden düştü di B u esinde İbrahimin inşaatında hlşân 23 yaşında Kirkor dün ; nındaki binaya geçerken müvaze- nesini kaybederek 12 metre yük seklikten yere düşmüş, ağır su. rette yaralanarak — hastahaneye kaldırılmıştır. Ççarplı — Şoför Celâ- lin idaresindeki 3475 numaralı Dolmabahçeden şa gelirken Lüleburgazlı İbrahi- cad- Sigala yağı ihraç edilebilecek Bazı maddelerin harice gönde- tilmesini meneden kararnamede dami bulunan Sigala yağının ih- TACI son bir kararla serbest bıra- kılmış, bu karar dün gümrüklere bildirilmiştir.. Karara sebep Siga> la - yağının ekle salih bir madle olmadığıdır. Karar piyasada iyi tesir uyan” dırmıştır. Evvelce İtalyaya ve di- ğger memleketlere taahhütlerde bulunan tüccarlar siparişleri gön- dermeğe hazırlanmaktadır. Parti Meclis Gurubu dün toplandı Ankara, 26 (ALA.) — C. H. Partisi Büyük — Millot Meclisi Gurtpu umumi höyeti bugün 26,9.939 saat 16 te Reiş Vekili | Hasan Saka'nın toplandı. Ruznamede yalnız Manisa mebusu Refik İnce'nin Büyük Millet Meclisinin eski zabıtla- rının yeniden tah'ı ve tevzline datr olan takriri vardı. Jik defa takrir sahibi kürsü. ye gelerek takriri vermekteki maksadını izah etti. Büyük Millet Meclisi Muhte- rem Reisi Abdülhalik Renda zabit meselelerine müteallik rlyısev. makamının noktal na zarını İzah buyurdular. Birkac riyasetinde | hatip aynı mevzu üzerinde fi Belediye iktısat müdürlüğü | Avrupadaki ticaret ataşelerimiz- den tarifeler hakkında malümat istemişti, Birçok ataşelerimizden | nı bu husüsta raporlar gelmiştir. Bunlar tetkik olunduktan sonra lokanta, gazino, içkili yerlerin tarifeleri esaslı bir surette tanzim elunacaktır. kir ve mütalca beyan ettikter sonra takrir sahibi Refik İnce. nin bu meselenin riyaset diva nınca etrafile tetkik edildik Len sonra bir teklif yapılması: mübeyyin olarak verdiği teklif takrir| reye kondu ve ittifakla kabul olurdu Ruznamede baska — mosole mevcut olmadığından saat 16 da celseye nihayet vı-HML l K.—u—. — kamyon Kabata Arkadım sebebiyet vermiştir. minde mahalesinde sıkılıcamağina müşterilerden tutuşmüş- kş lduğum canlandı. rılmamak yüzünden ——— * yeri .. NT R T AYA DANN _...a._.__..uL_u...z_: ,.laî'î— d Ev sahibine suikast Yazan: Hikmet Mü: T aksimde bir eroin İmalât. hanesi basıldığını — öğre. niyorus. Erolni yananların iki. si Bulgar tebaası İmis, Eroin hiç şüphesiz ki vüzüne bakmak, vahut mahfazalar ice. rine konarak Öaarı âtika halin. de müzelerde saklanmak icin vadılmaz. Eroin satılmak fcin vapılır. Satırından — hastl olan tesir bir cemivetin sıhhi ve sh- TÂkf bünvesini — vınrendrrmağa, rürütmade yarar. İmdi. mem. leketimizde oturmat mazhari. vetine ermiş iki vabaner namıl ohun ta bu mesim endilstri İle HSTARNAr? Ve ne makrsetla büu isi İntihan etmistir? Bu bal, catısı altımda vasadığı evin aa. hibine bir nevi suikast deği| de nedir? Kendi memleketine re. EL g va :dm.ııdikhrinl bize mi bik edecekler ... 30 talehe Ve İngiliz mektebi A rkadaşımız Naci Sadullah otuz talebenin şehrimiz. deki İnziliz mektebinden geri çevrildiğini yazıyor. Bu otuz talebe kavdedildiği halde, ders mevsiminde mektebin kapısını çaldıkları zaman kendilerine şu cevap verilmiş: — Memleketimiz hali harnte olduğu için hoca bulamadığı. mızdan tedrisata devam ede. miyeceğiz. talebe için mennide bulunuyor. Bu cocuk. larm baska mektenlere yerleş. tirileceğini ümit edivor ve Ümi. dinin boşa çık: emi. nim. Ancak, Beyoğlunun burü. ne kadar “İnciliz vüksek mek. | tebi., olarak hınrıdurıı o gür Zel ve pek isabetli verde kurul. muş binadan, vine mekten ola. Tak kendimiz istifade etmenin yollarını araştıramaz mıyız? ... Denize, Denizciliğe dair çoğalryor. Bunlara Miz, modern vesaiti haiz yerler lâzım, Yalnız Boğazm suların. da Şirketin vaınır!uv lılqın Marmaranın her sık deni—ı hamamları yapmak ve eskileri behemehal yenilemek iktiza eder. Büyük bir lütuf daha umhuriyet Hükümeti, a, dalet ve uhıyvuıı! bir lif gebepler dolıyıılln “Türk ta. biiyetinden çıkarılmış olan Ve. hip “Paşa,, hakkındaki kararı. nt tadil etmek Üzeredir. Binne. tice kendisinin memlekete av- detine ihtimal wrlhbml'- Vehip “Paşa,, üüyırh göçmekte olduğunu ve gözleri. nin #örmediğini bevan ederek memlekete | kabulünü istirham etmistir. İhtivarlık tabil... Fa. kat mumailvehin gözlerinin gör mez olduğuna, bu memle! çanlanmış ve ebedi hayuta har olan hakikatleri maddeten xüremryeeeği için cidden müte. , —D agillmeniire y | | |