21 Mayıs 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

Fransız Nazırlar Meelisi mühim kararlar verdi Fabrikaları terkeden işçiler idam edilecek Parit, 20 (Husust) — Fraasız na- zırlar meclisi bu akşam aaat 19 da — Elize sarayında Relsicumhurun riya — ve Ce Amerika büyük elçiai Buliti, Genel iş kanfedorasyomu Bekreteri Juhoyu ve Faris polis prefe. | müş, aynı zamanda gi Langersonu kabul etmişt Nazırlar meclisi toplanlımı sır da Başvekil ve harbiye nazırı — Pol Rayno harp kabinesine girdiğinden — dolayı Maregal Potene teşekklir et « mülş bilâhara hatbiye nazırı olmak , fatile askert vaziyet hakkında Izahat vermiş, Mareşal Peten de bazr mok - talara işarat etmiştir. Bilâhara ka; — ye nâzırı Daladye harici vaziyet — kımda izakat vermiştir. Runlardan sonra — dahlliye Mandel birçok suçların müuhakı . /— Finin sakari mahkemede görülmesini mümkün kılan bir. kanun lâyihası teklif etmiştir. Bu kanuna — nazaran Bakeri saha şümulüne giren — bütün cürmü meşhutlar, dahilde veya ha - Fiçte milli emniyeti sarsacak hareket Yerde bulunanlara harp halinde iken Boygunculuk yapanlar Bakeri mahke melerde mubakeme edilecekler ve ve iilen kararlar daracrattan gaçmedan Gerhsl tatbik olunacaktır. ERI —VAKIT 21 MAYIS 1940 toplanmazdan ev- | ral | | Piğer tarafaa hükümet bu gün eşreLtiği bir resmn! tebliğ Te memle. Dİk uyandırmak isteyenlerin tecriye edileceklerini bildirmiştir. Bu tebliğde ezcümlz şöyle yazılıdır kümetimiz, memleketimizin bü yük bir kudret olan manevi kuvveti. mizi kırmak isteyenlerle mücadele « - decektir. Alman propagandası harp kudretimizi folce uğratmak maksadi ' le sanayi merkezlerimizi boşaltmak tiyor.. Boşaltılıması lazım olan min- takalar hakkında aakeri ve mülki 4 miürler karar vereceklerdir. .Sivil hal - kun tehlikali mıntakalardan uzak - laştırılmaları için bütün tertibat mim- maştır. Almanların — gayeleri — işçilere | aları terkettirmaktir, Bu here, eti yapan herhangi bir vatandaş düşman gayesine hizmet etmiş ola - cak ayrı zamanda kendisi de suçlu wmerktine düşecektir. Cephedon Zabillere ne ceza veriliyorsa, — “abrikala: yerlerin terkedenlere de aynt verile cektir. Mesul şahaiyeti müsaadesi olmadıkça işlerini - terkedenler — veya te bulunanlar merha « Klacaklardır. Böy. le bir hazazet yapam veya bu hareke, te teşvik eden kimsenin mevkll ne Kkadar büyük ize vaerilecek cesa da © kadar büyük olacı -Cumhuriyet hüküme- tinin denk bütçesi (Baş tarafh 1 incide) — ramma naklinden dolayı husüle gelen ceman yekün 24.700.000 / fazlalığın 17.500.000 lirası diyu. Nu umumiye bütçesine, 2.500.000 lirast köy muallimleri yetiştire. /— cek enetitülerin teşkilât masrafla. Tına, 3.'00.000 lirası muhtelif dai. reler maaş tertiplerine, 1.100.000 Hizası da 940 mali yılında yapıla. cak nüfüs sâyımı ile hastahancler levazım karşılığına tahsis olun. mak üzere daireler bütçelerine i. — lâve olunmuştur. Memleket müdafaası için lâ. zimgelen ihtiyati tedbirlerle şi. mendifer, yol inşasının istilzam ettirdiği 100 milyon liralık fevka. lâde mahiyetteki masraflar ayrıca tanzim olunan fevkalâde tahsisat programında derpiş edilmiş olup bu masrafların nevileriyle karşı. İıklarınım seureti ayrı bir lâyiha halinde bugünlerde meclise veri. — lecektir. BAA Meclisin dünkü içtimaında Ankara, 20 (A.A.) — Büyük Millet Meclisi bugün Şemsettin Günaltayın başkanlığında topla. narak hava yolları devlet işletme idaresi ile tahlisiye umum müdür. Tüğü 1937 mali yıl: bütçeleri mü. tabakat beyannamelerini , tasvip eylemiş, bir devlet konservatuva. rı hakkındaki kanun lâyihasının ikinci müzakeresini yapmıştır. 'Türkiye İnveç ticaret ve kliring anlaşmalariyle merbuatının bir ay müddetle temdidine Türkiye » İtalya ticaret anlaşmasına zeyl olarak imzalanân protokolun ve yine Türkiye - İtalya ticaret an. laşmasına bağlı listede tadilât ic. için teati olunan notaların € ait kanun lâyihalarının da ikinci müzakereleri yapılmış.. tır. Mecliş aynı suürette Türkiye » Romanya ticaret ve tediye an. laşmalarının ve Türkiye . Leton. ya ticaret anlaşmasına bağlı ve köntenjan listelerinin —iptali ile yeniden tanzim olunan listelerle, bunların tertibine ve mesine mütedair notaların tasdi kındaki kanun lâyih, ci müzakerelerini yapmıştır. Mecliş çatşamba günü toplana. gaktır. Fransız hariciyesinin diktatörü çekildikten sonra — Fransız- İtalyan — münasebatı -— düzelecekmiş —— Roma, 20 (AA.) Fransız hariciye genel sekreterliğine tayin edilmiş olan Şarl Ruks dün akşam Papaya veda etmiş ve bu şabah Parise hareket ey- lemiştir. Roma, 20 ajansı bildiriyor: Buradaki bazı siyat! maha - fli, Franaız kabinesinde yapı - “dan değişikliklorin ve bilhassa |hariciye nezareti umum! kâtip me Lejerin yerino Ruksun yin Çedilmesi — keyfiyetinin, ansa dış sİyasetinde ez İtalyaya karşı olan — siy: |tinde büyük tebeddüllere öna- k teşkil edeceği kanaatinde dirler. 8. (A.A.) — Röyter | Londradaki gazetecilerimiz Lomdra, 20 (Humusâ) — İngil- terede bulunan "Türk matbuat erkânı ve saylavlardan mürek. kep heyet bugün Mançesterde harp sanayli imalâthanelerini görmüş, akşam Londrayı dön- r. Mazhar Osman kaza geçirdi Dün sabih ssat 1030 a doğru | üniyersile tb fakültesi ordinaryüs | profesörlerinden Mazhar Osman bir | otomobil karası geçirmiştir. Doktorun kusust ötomobili, Ye- şilköyle Bakıcköy arasındaki Hazi- nedar çifiliği önünden geçerken, İstanbül tarafından 2115 numaralı taksi ile mişlir. Çarpışma ne Hicesinde otomobil de —hasara uğramış, Mazhar Osman ve takside- ki kadın yöleü hafif suretle yara- Tanmışlardır. harlelyo nezareti diktatörü te - TAkki etmektedirler. Bunlar, Parislâ Roma arasındaki iyi münnsebetlerin inkitaından Ne Bazı kimseler Lejeri Fransa | Jeri mesul tutmaktadırlar, EPANNABELLA <n nın son yarattığı OĞLUMA KARI ARIYORUM Piimi bu perşembe aksamından itibaren 2 SARAY 'SİNEMASININ SAA Xes'e ve zevk kaynağı olacaktır. HÜD D cecir. ü Dün gece yarısına — kadar gelen — ajana — haberlerine güre harp vaziyeti Alman yüksek kumanlanlığının ordunun söl cenahını kati neticeyi i le memur ettiği şimdi gittik kilometrelik bir cephede fzaliyette bulunan motörlü kuyvetler 4 veya 15 zırhlı fırka olarak tahmin edi- mektedir. Bu küvvetler bütün AL man taarruzlarının — hedeli olan garp istikametinde — gayre”'cr'ni sarfetmektedirler, Ötede beride cereyan eden diğer — muharebeler görünüse göre, garp istikametinde ki umumi! harekete yardım etme- ğe matuf şaşırtma hareketleridir. Fakat Alman tankları şimdi mo- ü Fransız ve İngiliz kmalırıle rşrlaşmaktadırlar. Bu suretle iki gündenberi cereyan eden zıchlı fır- kalar arasındak! muharebeler - ta- mamile yeni bir mahiyeti haizdir ler. Otomobillere ve motosiklerle- re bindirilmiş makineli tüfek müf- rezelerinin himayesinde — hareket Deden bu tank kütleleri için devam” lt bir cephe yoktur. — Almanların bazı motosikletli müfrezeleri bu su- retle birkaç gün evvel Laon civarı na kadar ve evvelki gece Peranne ye kadar ilerlemişlerdir. Bu muaz- zam tank müuharebesinin vukubul- duğu sahanın cenubü — şarkisi: ancak mevzil bazı hareketler kay" dedilmektedir. — Almanlar Aisne nehri üzerinde bazı köprüleri bas kın süretile elde etmek istemişler dir. Rethel mıntakasında Almanlar ki noktada “ki mülrezeyi — nehrir karşı sahiline çıkarmağa muvallak lmuşlarsa da diğer bütün noktar larda — geri püskürtülmüzlerdir. SXehzi geçakğe muvaffak olan iki müfrezenin kısmı külli ile irtibatı kesilerek esir edilmiştir. Montmedide Almanlar bu mın- takada başlıyan Majino — hattına taarruza başlamışlardır. Bu hat etrafı, orta cesametle kazamatları la çevrilmiş büyük kaleleri ihtiva eden decinliğe doğru tertibatı ha- vidir, Bu kazamatlar ise otomatik si- lâklarla mücehhez daha küçük ka- zamatlarla müdafaa edilmektedir. Almanlar piyade kütleleri ile hü cüm etmislerdir. Hücum ağır topr çu kuüvvetlerinin şiddetli bamhar- dımanı ile başlamıştır. Alman yade kıtalarının sık hücum dalga ları Fransız topçularının şiddetli bomhardımanlarına maruz kalarak zayıât vermişlerdir. Almanların bu noktada elde et- tikleri yeğâne muvaffakiyet küçük kazamatlardan birinin zaptedilme- si olmuştur. Akşama doğru Parise gelen haberler Akşama doğru Parise gelen ha. berlere göre, vaziyet, öğle üzeri mahsus surette değişmiş gözük. memektedir. Landrecies'nin garbinde Ba. Catmbiai şarkında, çi iki muhasım taraf motörlü ve zırhlı | kıtalarının biribirini takip eden med ve cerri ile çok şiddetli bir surette devam etmektedir, Saat 15 de Paria, Cambrai ile telefon teması halinde idi. Aynı saatte bütün Laferte ateş hattı üzerinde hiçbir mühim hâdise kaydedilme. | misti, Majino battı üzerinde ve bü hattın bütün imtidadında, Mont. medy mıntakasında Almanların bu sahah yaptıkları yeni bir hü. cumdan başka kayda şayaz bir şey yoktur. Akhşam tebliğinden sonra verilen haberler Alaşam tebliğinden sonra Ha. vas askeri vaziyet hakkında aşa. gıdaki izahatı veriyor: Almanların garbe döğrü itiş, leri, gittikçe daha ziyade güçleş. mektedir. Möz nehrinin kuvvet. le geçilmesinden sonra Alman motörlü kıtalarının şiddetli bü. cümü neticesinde Frassada ka. zandıkları araziye nisbet edilirse, Alman zirhli kollarının buğgün Saint . guenten'in şimalinde ve garbinde yaptıkları çok - şiddetli çarpışmalardan sonra elde ettik. leri arazi kazançları pek cüzidi: Diğer bir nokta da Alman kı. talarının Montmedy müstahkem mıntakası üzerine yaptıkları gay. rettir. Sedanım şarkında Möz ge. çidini kontrol eden bu mıntaka. nin teşkil ettiği çakıntı. Alman hareketlerini pek çök rahatsız ey. Jemektedir. Bunun içindir ki, Al. man piyadesi, iyi müdafaa edilen kuvvetli müstahkem — mevziler: karşı, kendisi için çok telefat ver. Kücumlara teşebbüs etmek. | tilmişti 'Harp vaziyeti. ler gibi, mütearrızlar için muvaf. | rı yerlerini muhafaza etmişler- !ıkxyetıiılilde_ncüulennü;(in Fransız ağır toplarının faaliyeti Fransız ağır topları dün sabah erkenden Renin sağ kıyısındaki Almanyanın İstoin istihkâmları- ü etmişlerdi Bâle'den giddetli top sesleri işi. Fransıt kumandanlı; kanallar Üzerindeki köprüleri ve Senlui'den Bâle civarına bir kaç kilometre şimalde kâin Leopolds hoche'ye giden hat üzerinde kâ- ı in demiryollarımı berhava et - ütün bu hücublar dünkü. | doğru ilerlenerek Alse-Aizne kanalma varılmıştır. miştir. Senlui demirvyolu üzerindeki köprünün tahribi İsviçre ile Fransa arasında Bâle üzerinden bütün demiryolu münakalâtını ihklaa uğratmaktadır. 11 Alman zırhlı fırkası hücum ediyor Novyork Post gazetesi, AL manların motörlü 12 fırkasın - dan 11 tanesinin garp cephesin- de cereyan eden harekâta işti . rak ettiğini yazmaklarlır. Taarruza iştirak eden motör- lü 11 Alman fırkası, ağır zayi. at vermiştir. 1500 Alman tay - yaresi tahrip edilmiştir. Alman lac, kuvvetlerini o kadar israf etmişlerdir. ki, aynı derecede büyük bir taarruz daha yanacak halde değillerdir. Umumi kana. at gu merkezdedir ki, eğer Al- manlar şimdi durdurlursa ebe . diyyen durdurulmuş olacaktır. Sabaha karşı: Londradan gelen haberler - Lemdra, 20 (Hususl) — Harp vaziyvetinin inkişafr hakkmmda bu aksam iyi haberler gelmiş- tir, Montmedi'de Alman taarrı. zu püskürtülmüstür. Asıl büyük harpler Kambre'nin şarkında vapılmaktadır. Fransız kıtaları Kambre'ye doğru ilerlemek is- teyen Alman kıtalarına Lafer mıntakasında cenahtan taarruz etmislerdir. Kambre — önünde Fransız kıtaları İngiliz tankla. riniın takviyesile düşmana bü- yük bir mükavemet göstermek. tedir. Bu mmtakada Almanlar ilerleyememişlerdir. Bu akşı.m gelen haberler müttefiklerin va- ziyetinin iyileşmekte olduğunu şöstermektödir. Fransız kıtala. dir. Almanlar ilerledikçe iaşe fguçlüiu çekmektedirler. Mütte. | ik tayyareler de Almanların takviyesini müşkül vaziyete sok maktadır. Almanlar iki noktada Reni geçmeğe teşebblüs etmişlerse de | muvaffak olamamışlardır. Maji- no hattında bir müstahkem mev kin düştüğü hakkmdaki haber asılsındır. Düşen ileri hatlarda. ki küçük bir kazamattır. Alman propagandası 48 saat evvel de Jive ile Södan arasmda Maji . nonun yarıldığını yaymıştı, hal. buki bu mıntakada Majino hat- ti mevcut değildir, Liyej ve Mamür kaleleri mu. kavemete devam etmektedir, Ingiliz — tayyarelerinin muvaffakıyetleri Londra, 20 (Hususi) — Bu ak. şam İngilit hava nezaretinden tebliğ olunduğuna göre dün gece şimali garbi Almanyadaki petrol tasfiye fabrikalarma, - Brükselin ubu garbisinde köprü ve garla ra muvaffakıyetle taarruz — edil. miş, Len mıntakasında ilerlemek. te olan Alman motörlü kıtaları bombalanımış, yollar abluka edil. miş, Sedam yanında duran yedi Alman kamyonu ateşe verilmiştir. Dün gece S0 tane İngiliz Hu. rikan avcı tayyarelerinin yaptığı taarruzda, yüz tane kadar Al. man avcı ve bombardıman tayya. Tesiyle dövüşülmüş, bunlardan sekizi avcı, Üçü bombardıman i olmak üzere on bir ta. ülmüştür. Sekiz İrgi. (H ztayyaresi üşlerine avdet et. memişlerdir. İngiliz Hudson tayyarececi Nor veçte Trondhaym civarında Ver. nen hava meydanına da taarrüz etmişler, birçok tayyareleri hasa. Tâ uğratmışlar ve yedi yerde yan. gın çıkarmışlardar. Dün düşürü'en Alman tayyare. lerinin miktzct otuzdur. Birçok Alman tayyaresi de ayrıca hasa. ra uğratımıştır. İngiliz zaylatı 14 tayyaredir. İngiliz ve Fransız tayyareleri Akaanların Fransız safları ara. sında açtıkları çepheye gönderi. Ten Alman Kıtalarına taarruz ti. mişlerdir. 450 'metreye İkadar a. çalan tayyareler münferit hücum. lar yaparak Alman zırkii kıtaları ve piyadelerine büyük zararlar verdirmişlerdir. Resmi Tebliğler Fransız tebliği Paris, 20 (A, A.) — 20 Mayıs Fransız akşam tebliği: Salnt - güentin'in şimalinde ve garbında Alman itigi, darma gçok şiddetlidir. Monimedy mmtakasmda düsmannın yeni hücumları püskür. tülmüştür. C bhenin geri kalan kısımlarında ehammiyetli bit şey yoktur. Hava kuvretlerimizin büyük faaliyeti, bütün gün devam et. miştir. Müteaddit keşifler, bombardıman Tfilolarının düşman zaırhlı unsurları ile tutusmalarını hazırlamıştır. Kollar Üzerine tonlarca bomba atılmış ve bu suretle bunların ilerleyisi tebir e- dilmiş ve bunlara çok büyük kayıplar kaydettirilmiştir. ingiliz Londra, 20 (A karargAhı tehliği: ) — İnşiltere kuvvel seferiyesi tebliği umumt? İngiliz cephesi, buzln düşman tasyiki karşısında muvaf- Yakıyetle mukavemet etmiştir. Alman tebliği Berlin, 20 ÇA, A.) — Hitlerin umum! karargiâhının tebi _._.___/ Cenubi Amerikali lar telâş içinde (Başıamf't% Serbest ticaret MmüÜbAÜT ça siyasetini yürütmek — Ökiğir. dış polilikasının esn$ Amerika, halen cereyan olan tahrip eseri nihi a Rideti ğu zaman dünyanın y Dİ!“* şasma ancak böyle DİF le hizmet edebilir. di Hul, Avrupa hl"bmw ka ticaret ve ziraat ÜYSN e. inhilâl ettirici tesirinden derek demiğtir ki: Bugünkü zorluklar, yarmla* kanın dünvanmk*:lm::k refahiil rında mücerret kalaf ( v iie muhafaza edebileceğiDi cevap ?::kkn kali surette il eder, Fabrikala mümeasilleriri! ,:' Tantısı Vaşinglon, 20 (A-A,) Çgyalte tün Amerika tayyare ? rı mÜmessilleri, b'ş“' nezaretinde Morjanto'nun setinde, harbiye ve bir toP” ııırelleı'[ mümes!ml;î;uîg et lantı yapmışlar ve düstrisinin, Bmımei'ıkl",l:_% İleri ile beraber AmertSP Staçi. müdafaasınm da yeni ha ni karşılrvabilecek 5 nişletilmesi program! görüşmüşlerdir. Boyaz gae Morjanto bilâhar& (. g&* “aya giderek Huzvelt Iİt mülştür. Cenubi Amerikada Nevyork, 20 (A-A.) ” Batr york Taymis gazetasinin ». nos Ayres muhabiri yazli x Earp buîıdlğmd”'h“—ı p defa olarak Cenubi Amtfi lar cidât bir telâş ve cndlmr. dedirler. Holandanın i$' M nubi Amerikalılara mem' yi tinin Almanya *.ır:ı!mbâui" lâsının önce zannetikleri grlât- kânsız bir şey olmadığIm! mıştır. 4 Vaşington, 20 (AJ-:" yan meclisinin maliye ! K ni, milif müdafaa İğİM y bir milyar 820 milyön krediyi tasvip etmi: ça Genç Nazilere 9*" arafı 1YW ji kalhnmîî: ve fvgğ; başkumandan tayin e o derece tesiri altında *:::p" lunmaktadır ki yeniden leri biribirinden ıyı;aıı* t büsleri taktiğine u* İleri hareketlerinden AÇEİ) gilari de mecburiyetinde için, bu mahfiller Fransa ve Belçikaya antî" sulh teklifi yapmakla belki de gayesine vazmAki” vaffak olacaktır. bir Vaziyeti daha ""’“,n te görmeye mütema! kimseler hariç NW mahilleri, Belçika "lıî ıwd- bitirivermekte sabırsıs mektedir. Ş PF' Fransanın Paris üzerill , e6 lan taarruzu iki defa 'nari ki harbi görmemiş Olan tisi genç ungurları, çıkan dersleri umüt ve Belçikaya sullu ıîg“ K * çe v V maktadır. A Zelland'da düşmanın geri müfrezelerine karşı takib harekâ- tı devam elmektedir. Dendre'i geçlik ve yukarı Escaut'ye var. dık. İngiliz kıtaları süratle Manş limanlarma doğru çekilmekte. dirler. Natbevge yakınında ve Valenclennes'in cenubunda, cenuba doğru mahreç bulmağa çalışan bir Fransız—Belcika ordusunun bücumlarını püskürtlük. Düşmanın zayiatı çok mühimdir. Düş- man ezcümle bir çok tank kaybetmiştir. Akim kalan bu yarma teşebbüsünden sonra ehemmiyetle garılan düşman garba doğru gekilmektedir. Daha batı - cennpta motörlü müfrezelerimiz ve tankları- mız Cambhrali - Peronne vyolu Üzerinde 1916 daki meydan mu. harehesinde cereyan ettiği yere varmıslardır. Aver ve bombardıman tayyareleri Laondan gelerek şima- de doğruü İlerlamekte olan bir düşman tank oklunu tahrip ve bu kölu riecate mecbur etmişlerdir. Liyejin ve Namürün bütün kaleleri, bir teki müstesna olmak üÜzere Alman kıtalari tarafından işgal edilmiştir, Düsman diün ceman 149 tayyare kaybetmiştir. Bunun 95 1 hava baskınları esnasında, 15 i defi topları tarafından ve mütebâkisi de yerde tahrip edilmiştir. 31 tayyaremiz dönme- miştir. e Pazar gününü pazartesiye bağlıyan göce, İngiliz tayyare- leri batı Almanyası üzerine tekrar bombalar atmışlardır. Ba. X1 siviller ölmüş, ve yaralanmıstır. Üzerine bomba isaebt eden yegâne askeri hedef hir harp esir karargâhı olmuştur. Esirler arasında ölenler vardır. Berlin, 80 (A.A,) — Alman ordusu başkumandanlığının teb. Bği: Alman kıtaları, bugün Laonu almışlardır. Laon kalesi lize. rine Alman harp bayrağı çekilmiztir. Laondan cenubu garbiye KDü nn Dheğ zamanının gelmiş © Kont Ciyanoya geet İtalya Avrupâ hadiselerine bigâne kalamaz Milâno, 20 (8- A) Z kilse meydanında © bir kara gömleklilere üyle tuk söyliyen Kont o * miştir: e MESSÜ "— halyan — milleÜr Cyer Bi mecbur kalacağı yeni V&T pir doti kümranlık hakkma letin menafüni m dan, memleketin zem olmasına Ve pinaen muvafık bulunmasıns “L M olan emellerini tahak! garurelinden, BÜY olmak ji ":__ ve taahhüdatına sadık kalmak azminden , dir,, ve Bi Eıwf_;:';M panyada yapmış dıliib demiştif leri hatırlatan hâ! — İtalya, A hâdiselerine bizâne v RA3 Ameti: l ğ a - İi M y £ F