28 Eylül 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

AAA n ŞÖ eTi TeT aa ee aa aa a a aa A TT —- - ee S Ş” ı vT ı eee z | | İ Y — YARIT 28 EYLÜL 1940 İ Hadisefer arasında | İstanbulun klâsık kömür meselesi Kış yaklaştığı zaman — İştan bulda her sene bir kömür derdi dir başlar. Bu sene yine bu dert nükse tir. Kok ve gö. mikok almak için her tarafta büyük zahmet — çekildiğinden Şikâyet vardır. Sebep? Kömür kıtlığı mı var? Hayır. Bilâkis — bizim en salâ* hiyetli ağızlardan öğrendiğimi. ze göre, kok kömürü memleket ihtiyacmdan bile fazladır. Ha" riçten mülşteri çıkarsı. ihracat bile yapabiliriz. Bununla beraber İstanbul. da kömür almak istiyen hiçbir kimse günü gününe Eti Bankm tayin ettiği tevzi merkezlerin den kömür alamıyor. Herhangi bir kimse Kkömür almak için iptida alacağı kömürün mikta. rını bir merkeze söylemesi, pa' raşımı vermesi, bir numara al. ması, ondan sonra bir hafta veya on beş gün sonra tayin 'e" dilen bir güne kadar beklemesi Tüzrmgeliyor. bilmek ve ona göre müşterilere mal hazırlamak içindir. Hiç kö” mür bulamamaktan ise bu ka. dar bir zorluk ile kömür bula” bilmek de bir nimettir. Fakat madem ki memlekette ihtiyaç fevkinde bir. kömür — bolluğu vardır, o halde bu gibi sıkıntı. lar olmasa elbette daha Iyi de gil midir? Eti Bank herkese tonu 21 li. radan iyi kömür verebilmek i> İ doğruya — tevzlat Mahallelerde kömür ve odun ralışı yapan — dükkânlara ve ne kok, ne de sömi. tole vermiyor. « Tabit olaralr yerkes Eti Bankm açtığı ade di çok mâhdut” kömür tevzi merkezlerine ve depolarıma mü. racdat etmek zaruretinde kalr yor, Diğer cihetten galiba nak. liye vesajiti kifayetsizliğinden halkm umuml ihtiyaer ila mü - tenasip miktarda kömür tevzi bir kömür buhranı çıkıyor. Eğer herkese istediği zaman iztediği kadar kömür tevzi et. mek için Eti Bankın kendi va" eıtaları kifayet etmiyorsa şeh. rin muhtelif semtlerinde muay yen bir fiyat farkı ile peraken, gdecilere de kömür sattırsa ve bir iki ton kömir almak için halkı günlerce kömür depolarr na gidip gelmekten kurtarsa daha iyi olmaz mı? Bahusıs bir tondan aşağı kömür ala. cak olanlara da bir kolaylık gösterilmiş bulunmaz mı? Eti Bank belki kömürcülerin satışa — Vvasrta — yapılmasında mahzur tasavvur edebilir. Kör mürcüler bankanın vordiği kö. mürlere hile karıştırıyorlar gi- bi şikâyetler de olabilir. Fakat bu işte Bulistimal yapanlara ceza vermek, hattâ dükkânları. nı ve mağazalarımı kapatmak mümkün olduğu gibi, bankanın yine hususi bir merkezi ve de bulunacağı için hileden güphesi olanlar doğrudan doğ- yuya müracaat etmekte serbest kalabilir. # ö Parapalas açılıyor Habar aldığımıza göre bir mild- Gettenberi kapalı bulunan Perapa- las oteli yakında açılacaktır. Evlenme İpek Film' stüdyosu operatö. rü Cezminin kiz kardeşi Bayan Nuriye ile general Naci oğlu Nusret Beralin — akitleri dün Beyoğlu evlenme dairesinde ya” KM Pu mesut yuvaya saadetler temenni öderiz. ıDahiliye Vekili çe PT a Tekirdağında tetkiklerde bulundu Tekirdağ, £7 (A.A,) — Dahir liye vekili Faik Öztrak dün Çor la ve Muratirya uğrayarak Te. kirdağmıma gelmiş ve şehrin met halinde vilüyet ve parti erkâni, le halk tarafından karşılanmış” tır. Vekil refekatlerinde bulunan mebuslarınuzdan Cemil Uyba. din, Ekrem Pekel ve Nazmi Trak ile beraber doğruca beler diyeye inmişler ve şehrin muh. telif işleri hakkmda alâkadar lardan izahat almışlardır. Faik Öztrak bugün Tekirda, ğindaki tetkiklerine Cevam ede cek ve Malkaraya gidecektir. İktısat Vekili Samsunda Bamsun, 27 (A.A.) — İktinat vekilimiz B. Hüsnü Çakır şeh * | rimize gelmiş ve muhtelif ziya. | Tetlerde bulunmuştur. Abbasağa parkı dün açıldı (Baş tarajı 1 incide) kalkınıp temin edecek güzel bir park tosla etmeği düşündü. Makikatte Tstanbulun çok 1&tf bir mevkli olma bu yerin çehresini tama- mile değişlirecek kasvel ve haralıi yerine noşe Ve umran yaratacak, h- kılâp Türkiyesinin kuvvet ve hayati- yetini getirecek bir bühçe, maddi aa. hada da şüphe yok ki bu topraklara yeni yeni kıymetler kazandıracaktı, Pencereler artık aakaz yığınma de- Bil renk ve ziyaya açılacak, sakinler Ti uyuşukluktan kurtulacak, yavrular Sıhkate kavuşacaklardı. Bizi bemen teşebbüse sevkeden bü. tün bu güzel düşünceler olmuştur. Filhakika derbal barekete geçlidi. Bir çok emek ve gayretle bu geniş Baha, bugün açıdış törenini — yaptığır mız güzel biz park haline ifrağ edildi. Dünkü tasavvurlarımıızı bugün bir Yeni parkımını halkımız için hayırtı va müteyemmen olsun.., Mütecakiben Beşiktaş kaymakamlr &mm yeni Hinsama gidilmiş, ba bi- nazmm Ca küşat resmi yapılmış, da- vetiiler bazırlanan büfede izaz edil. mişlerdir. İttifak .hakkında Ruzvelt birşey söylemedi (Baş tarafı 1 incide) Paktm beklenmedik bir gey mi olduğu sorulması üzerine cumhürre isi “hem evet, hem de hayır,, ce- fakat bu cevabi izah etmemiştir. Diğer suale çevap veren B- Ruz- velt İngilterenin yeni l6" Inşaatının yarısını kendi hasabı naâ temin ettiği hakkındaki haber- lerden malümatr olmadığını söyle- miş ve petrol ambargosu veyahut ihracat Hsanlarının daha sıkı bir kontrole tebi tutulması hakkmda- ki suallerin hariciye nezaretino tevcih ödilmesi İcap edoceğini ilâ. ve eylemiştir. Guzeteciler, toplantısından bi- raz sonra, B- Ruzveltin İngiliz bü- yük oelçizi lorâ Lothlanı öğleden sotraki kabine toplantısından ev- vel de milit müdafaa erkânını ka. bul ettiği bildirilmiştir. Hul'ün ta Vaşingtom, 27 (AA) — Hul bügün öğleden sonra gazeteciler toplantısında yaptığı beyanatta, Japonyanım mihver devltlerile itti- fakınm uzun zamandanberi mev - ©ut olan ve Amorika tarafından harici Ğ $ SARI? FtAE Baston nazarı itibare almm'ş bu . Tunaa bir vaziyeti sarih bale koy- muş olduğunu beyan etmiştir. Nazır göyle demiştir: Hün edilen İttifak muahodesi, Amerika hükümetinin nazarında âl(l::::ıhm ını;::c olan bir va « iyette mahaus bir değişiklik Bişiklik yap- Bir Japon mümcssilinin sözleri £ Tekyo, 27 (AA.) — AN-B- A, jansı bildiriyor: Hariciye nezaretinin —bayanatta bulunmaya memur mümessili ga- zetecileri fevkalüde bir toplantıya çağırmış ve Amerika - gazetecileri tarafımdan yeni paktım Soyyetler Birliği vo bilhâssa Amerika aley- hino müteveccih * — olup olmadığı hakkında irat edilen suale covap vererek üçüncü ve beşine! madde- Terin sarih olduğunu ve tiğomintarn paktla biç © olmadiğını bildirmiştir. lAlmanyı, Japonya,| italya as'teri iltifak - yaptılar (Baş tarafı 1 incide) Bundan başka, üç hükümet işbirliklerini, günyanm diğer kısrmlarında oturan ve gayret. lerini müşahih İstikamete tev” cih ve bu suretla nihayet dün” ya sulhunu istihdaf eden emel" lerini tahakkuk ettirmeğe mü. temayil bulunan milletlerin iş* birliğine teşmil! eylemek arzı. sunu izhar ederler, Büna binaen, Almanya, İtal* ya ve Japonya hükümetleri, aşağıdaki hususatı kararlaştır.. | mtşlardır: Madde 1 — Japonya, Avru” pada yeni bir nizamın kurulu. şunda İtalyan - Alman idaresi. ni tanır ve bu idareye hürmet eder. Madde 2 — Almanya ve İ. talya, büyük Asya sahasında yeni bir nizamın kuruluşunda Japon idaresini tantr ve bu i" dareye hürmet eder. Madde 3 — Almanya, İtalya ve Japonya, yukardaki esas Ü. gerinde işbirliği yapmakta mu - tabık kalmışlardır. Bundan baş. ka, Almanya, İtalya ve Japon” ya, Üç âkit taraftan birisinin Avrupa harbine veyahut Çin . Japon anlaşmazlığına halen he nüz iştirak etmemiş bir devlet tarafmdan hücuma — uğraması takdirinde, iktiderlarında bulu. nan bütün siyasi, iktısadi ve askerf vasıtalarla karşılıklı sır rette biribirlerine müzaheret ta. ahhüdünü almışlardır. Madde 4 — Azası Alman, © ftalyan ve Japon hükümetleri tarafmdan tayin edilecek olan müşterek teknik komisyonlar, bu paktım tatbiki içir derhal toplanacaklardır. Madde 5 — Almanya, İtalya ve Japonya, bu hükümlerin, üç âkit taraftan her biri ile Sov. yetler Birliği arasında halen mevcut siyasi statüye hiçbir su" retle teair lera etmediğini bil. dirirler. —- &. Madde 6 — Bu pakt, imzayı müteakip derhal meriyet mev * kline girecek ve on sene mild. detle meriyet mevkiinde kala * caktır. Üç yüksek Akit taraf, taraflardan birinin talebi tak. tirinde, pakın inkıza tarihinden evvel tecdidi için vakit ve zar manı ile görüşmelere — başlıya. caklardır. Ribentropun nutku Berlin, 27 (AA.) — D.N.Bi Üç devlet paktının imzasını müte akip, Führer salona girmiştir. Alman hariciye nazırı, üg dövlet paktının imza edildiğini Füdrer'e büdirmiştir. Bunu müteakip, Alman hariciye nazırı Von Tübentrop, İtalya harlciye nazırı Kont Clano ve Japos büyük eh çi B. Kurusu, Führerin büzurunda, Tesmi bayanatta bulunmuşlardır. Alman hariciye nazırı B. von Ri> beatrop, aşağıdaki beyanatta bulun: muştur: 1B8$ te vukua gelen nasyonal - soayallat inlalâbındanberi, Alman hir kümetinin esaz hedefini, tadilleri, yal nts Versay müahodesinia — haksızlık Jlarma nihayet verecek değll, fakat ayni zamanda Avrupa milletleri ara- dnda devamlı bir işbirliğine yaraya- cak olan Sülhpervar mükaveleler u- sülleri ve yolu ile yapınak teçkil et- rından istifade etmek ve bunları ken dixi idare etmek bahsinde, Alman mil leti, diğer büyük Tallletlerin aynl hak- kı halzdir. Mülletlerin dahilt bir. sow yal adzlel için ve hinnetice fertleria hayatiyet imakânları ve şartları için yaptıkları mücadele, milletler armam- daki münasebetlerde de buna müşa- bih bir Hizam istemektedir. Alman milletinin bu arzusu, gerek tarihi ma- Bisinin, görek taliii büyüklüğünün ve gerek ekanemik şartların — Xendisine verdiği coğrafi vaziyette yani hayat sahasında bareket serbestisi, yaban: €: hayalt meafsatlere bir müdahale teşkll etmiyor, fakat Bilükie yalnız kendi saharının fevkalâde bir tarzda tahdidini ibtiva eytiyordu. ilst hükümeti, her ne bahasını olur at olsun, daha küçük Elğer milletle rin aatrlarca baytan kaza kıtalara hi Kim olmak hakkımı kendilerinde gör- dükleri bir tamanda, Alman milleüne Hİt hayat sabazını ve Alman milleti- nin hayat hakkınt tamine karar vez. miş bulunuyordu. Alman hüzümeti, ba gayretlerinde, aynen Alman milletine kargı olduğu B'r © Yehmed Ali paşa Türktür Bunu bütün Karala halkı pek güzel bilir Okuyucularımızdan N. Naci Örel imzasile dün bir mektup aldık. Okuyucumuz diyor ki: “Mekmed Ali Paşanın Arna> vut olup olmadışğı mevzuubahse dildiğini gazetenizde gördüm. Mısır hidivi olan Mehmed Ali Paşa Kavalalıdır ve elân Kava, lada büyüdüğü ev mevcuttur, Ve Arnavut irki ile niçbir alâ* kasi yoktur. El'an uzak akraba. ları dah| mevcuttur. Bütün Kar vala halkı bunu pek güzel bilir ve ezcümle eski İstanbul me. busu ve İstanbul ticeret odası reisi esbakı Kavalalı İbrahim Paşa oğullarından Hüseyin Bey de Bu hususta sarih malümat mevcüttur.., ae Bibi yaşamak imkânları ve kendi ha- yat aahalarında yaşamak hakları a- zaltşimağa çalışılmış olan diğer mil. tetlerin gayretlerini kendisi ile berir ber bulmuştur. Benelerce güren ve Almanyaya kar şE yapılmış olan baksığlıkların — bir Kdamana sulh yolü ile nihayet veril. measine imkân hazıl olan bir çalışma- dan sonsa, Yahadi * kapltallat — de. mokraailerin teşkilâtlaadırıimış hartı Culâarı, Avrupayı, hiç bir süretle Al manya tarafından — istenmomiy olan yeni bir harbe sokmüştür. Fazat, bu hüdise ile, Avrupada tahamamül edil mez bir hal alan vaziyetin tadilinin önüne geçilmemiz, — bilâkis bu tadil tesri edilmiştir. Bu dünyada tahammül edilmez bir bale gelen Vaziyet, hücuma uğramış milletlerin darbeleri altında çökmek- tedir, İnsan cemiyetinin müsavi baklı Azaları sfatiyle bu dünyanm zengin. Hikderine iştirâkten şimdiyo kadar menedilen büyük milletler, mücadele edacakler ve bu dünyada en büyük bakka iatinnden, kati bukuk müsava: n kazanacaklardır. Bu mücadele, diğer milletlere kar ge Gegll, fakat dünyayı bir kere daha kanlı karbe atmağa muvaffak olmuş Bulunan enlernaryoual sulkast teşki. “UCumMUzun İtelyan Ve Japon mümessilleri le beraber, Pührerin talebi fzerine şim di izmaaladığım Üç tarafir pakt, yenl den inga balinde bir dünyada müşte- tek menfaatlerinin yülsek bir timan: H kalinde diz blok teşkli eden Alman ya, İtalya ve Japoayanın — tesanüdü mün rTesmi Hlânıdır, By blok, kesdisi ne vazife olarak, halen harp halinde Bulücan Avrapa kısımlarının Alman: ya ve İtalyanım müşterek Idaresi al tında ve büyük Asya sahasının da Ja ponya idaresi altında yeniden teşki Jâtlandırılmasını temin — etmeği al. maktadır. Bu bilox, yalnız kargılıklı dostluk üzerine değil, fakat bilbassa taali halinde bulunan ve ayni sasya: Hat hedefler için çalıgan Üç gönç mül- letin moafsat birliği —üzerine müds. BeSdL Bu sobeplerdan dalayı, bu paki, hiç bir müllete kargı değil, fakat yalnız bütün millotlerin bukuk! meniaatleri kilâfısa olarak hugünkü barbi uzat mağı veyabut genişletmeği — istiyen harici dünya hazp fışlırtıcılarına ve gayri mesul unsurlarına kargıdır. Üç devlet, paktın bedeflerini teahil ederken, gerek müzakereler emmasın da, gerek bizzat paktın metminde gu eiheti büyük memnuniyetle müşahede eytiyebilmişlerdir ki, bu yeni ahzâm, Kendileri ile Sövyetler Birliği arasın. da balen mevcut olan veyabut istik balde mevcut olacak bulunaa müna sebetlere biç bir suretle tesir deru et momektedir. Şiradi Umzalanmış — bulunan pakt, dünyasın en küvvetli — devletlerinden Üçü arasında bir aakeri ittfaktır, Bu pakt, gerez Avrupa sakasında, gerek yardım etmek niyeti ile bakan ber devlet, samimlyetie — karyılanacak ve yeni Giyasi ve ekonomlk mizama iş. birliği yapmağa — davet olunacaktır. Avrupads veyahut Uzak Şarkta bu meşelelerin hallinin son safhasına Tmüdahale etmek ve bu üç tarafır pak- ta dahil bir devlete hüsum eylemek miyalinde bulunacak —her memleket, kendisini Üç milletin birleğmiş kuv- veti, yani 260 müyen müfus karşısın. da belacaktır. Bu süretle, bu pakt, her halde dün- ya gülbüzü — yezilden terise yarayar caktır. Bu tarihi günde, Alman hükümeli adıma, İtalyan kral ve imparatoruta, 'Zonguldak'ta maden teknisyen okulu açılıyor Talebeler tatbıkat devresin- de madenlerde çalışacak Ankaru, 87 (Hususi) — Mar den tetkik ve arama enstitüsü tarafındaın Zonguldakta bir ma. den teknisiyen okulu açılacak” tır. Burası enstitü — bütçesinden tefrik ödilecek tahsiaatla idare olunacaktır. Mektebe orta de. recede tahsil görenler almacak" tır. Almacak talebe sayısını ik. tısat vokâleti tesbit edecektir. Tahsil müddeti Üç sen..... Bir seneden azx olmanıak Üzere tatbikat devresini tiyatrosuna girdi Sahvemizin büyük değerlerin den I. Galip Ercan Şehir tiyat. Yosuna dönmlğ bulumuyor. İ. Galip geçen sene Ankarada Dev let kotservatuvarı diksiyon ve makyaj muallimliğine tayin e. dilmişti. Bu yüzden Şehir ti yatrosunda kendisini göreme. miştik. İ. Galip Brcan bu müd" det zarfında Şehir tiyatrosun. ca mezun addedilmişti. Bu güzide sanatkârımızı Şehir tiyatrosunun üç haft. sonraki bir temsilinde yine sahnede gö receğiz. İ. Galip cekisi gibi ken. “sini tamamile Şehir Tiyatro' Buna vermiş — bulunmaktadır. İ. Galibin sahneye dönüşüne mu. kabil yine değerli sanatkürlarr mızdan Emin Bellinin bu akşam Bahneden ayrılışr münasebetile tertip edilen jübilesi verilmekte. dir. —/—/—|—|—|—|—|——<—<©< büyük Duce Benito Musoliniye ve 6 mun faşist inkıltbena salapırmızı bik Alman hükümeti ndıma, şanlı Japon kmparatoruna, hükümete ve bu pak: tın vücuda gelirilmesine faal surette iştirüâk etmekle bu Gerece büyük ge Tet kazanmış olan hariciye nazırına selamımauzı bikliririm. Fakat, bilhaasa, İtalyan ve Japon tülileterine selkmımızı — bildiririm. O fallletler Ki birlikte hürriyetimizi ve istikbalimzi müdafaa etmek ve bu dünyada daha iyi yeni bir nizam ve binnetice devamlı bir eulh vücuda ge türmek ve temin eylemek katl azmi e oülarla birleşmiş bulunuyoruz, Kont Ciano'nun sözleri Berila, 27 (AA) — DNB: Uç devlet paktınm Hnzasnı — müteakip, Alman hariciyo nazarından sonra, I. talya barlelye nasırı Kont Ciano, aşa- Brdaki Bayanatta bulumnmuştur: Buügün İtalya, Almanya ve Japoa yayı birbirine tağlayan pakt, dünya am yeni tarihinla vücuda getirüdiği BU senelerde, bu üç memleket #rasın da mevcut meafaat ve hodef tesanll- dinü, siyasi ekonamik ve nakert bir işbirliği Laahbüdü ile temhir eylemek. tedir, İtalya, Almanya — ve Japonya, bu tekâmülün elebaşdarı — olmuşlar, bu tekâmillün faal ve yaptct — kuvvetini teşkil etmişler ve bugün bütün dün ya için yaptıkları gidi, yeni bir kük tür gökillerini kendi memlekollerinde kurmak için lâzım gelen enerjileri ve hasletleri, gerek sulhta, gerek harpte kendilerinin gerefli ananelerinden al. darşlardır. Buğün akdetüğimiz paktın hüküm- cektir. Moktep — yatılı ve mec. canidir. Talebe tatbikat devrer sinde madenlerdeki kazane'le geçinecektir. Mektebi. bitirenler maden teknisiyeni ünvanmı ala. caklardır. İktısat vekületinin gösterece" ği yerde beş sene mecburi hiz. metleri vardır. Mektep enstilü tarafından — tanzim ve iktmat vekâletince tasdik edilecek bir talimatnameyle idare olunacak" ibtiva ede | tır. i. Galip Şehir | 98 Alman tayya- resi düşürüldü (Baş tarafı 1 incide) karasularındaki gemilere yeni" dan şiddetli kilcumlar yapılmış. tır, Londâra, 27 (A.A.) — Bütün gazeteler, İngiliz tayyarelerinin da Lauta fabrikası fizerine yap. tıkları baskınlarda elde edi.ci mükemmel neticeleri tebarlz ettiriyorlar. Alüminyumun istihsal edildi" ği Baksis madenine fazlasile malik olmasma mukabil pek az alüminyum fabrikasına m. .< bulunan Almanya halen eksik olan bakırım yerini tutmak Ü. zere alüminyum istihsalini art” Urmak istiyor. İngiliz tayyarelerinin Alman. yada kullanılan — alliminyumun takriben yüzde 30 unu İstihşal eden Lauta fabrikalarma taar Tuz etmelerinin sebebi işte bu. Bu fabrikalar terciharı, bom” bardıman edilmişlerdir. Alman sanayül hakkmda — mükemmel bir vukufa istinat eden bu taar. rTuz, Almanların — gelişi güzel yaptıkları — bombardımanlarla, garip bir tezat toşkil etmekte” dir. çcccaax<—mmm ğimız ve üç memleketi sevke den büyük şeflerin idaresinde muhakkak Bürette kazanacak : duğumuz nihaf zafer arzın bü. tün milletleri için bir adalet ve baiş istikbali için en emin bir garanrtidir. Japon sefiri diyor ki: Berlin, £7 (A.A.) —D.N.B.