December 29, 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

v GA € — VARIT 20 ZİRİNCİKANUN 1940 - |Ticaret Vekâletinin bir tebliği C. H. Partisi Ankara kongresi Dün üçüncü toplantısını müteakip MÜHİM KARARLARLA KAPANDI Ankara, 28 (ALA,) — —Ankara Parti vilâyet kongresi umumij he- yeti, bu sabah saat 10 da Ziya S- dal'ın relsliğinde Üçüncü toplantı- 'ze çekilen tazim tol- graflarıma gelen cevaplar sıraalla okunmuş ve aziz Mili Şefimizin | koöngrenin temiz duygularma te- şokkür eden ve başarılar temenni eden telgrafları heyecanlı alktş- larla karşılanmıştır. Bundan onra köngre — enctülmen- lerden gelen işlari biror birer mü- zakere ederek karara bağlamıştır. Eacümenin — hazırisdtâi — ra - pora esas teşkil eden dilekler et- raf'ında vilâyet ve belediyoyi tem- silen kongrede hazır bulunan vali muavini Dilâver Ergun, geniş iza- hat vererek bu dileklerden daha vilkyet kongresine gelmeden evvel almmış tedbirlerle halledilenleri ve geriye kalanlar için almacak ted. hirleri etraflıca anlatmıştır. Dilekter etrafında görüşmoeler ta- mamlandıktan sonra parti vilüyet Romanyaya Alman askeri girdi mi? (Baş tarafı 1 incide) Arnavutluktaki harekât Arnavutlukta Chimaranın Yu nanlılar tarafından — alınması, burada İtalyan radyosunun bu | mevkiin ehemmiyetini — küçült | mek hususundaki istekleri hi- lâfma, büyük krymeti haiz bir hüdise olarak telâkki edilmek- tedir. Yunan kuvvetlerinin taarru- zunu İtalyan — müdafaasından : ziyade işkâl ettiği muhakkak olan fena hava şartlarına rağ- men, Avlonyanın da tobdit al- tında bulunduğu şüphesizdir. Mısırda, daha doğrusüu Trabr lusta, lt-ılyııılıru'ı,ı'ı yı:küddn b çin sarfettikleri ük gayret- ler inkâr edilmemekle beraber, Bardianın yakmda sukutu bek- lenmektedir. Romada, İtalyanlar daha şimdiden Bardianm Magiont hattı olmadığını — söylemeğe başlamışlardır. Bu sözler, şiddetli — İngiliz hilcumlarınm doğurması mel- huz neticelere — İtalyan efkârı umumiyesini hazırlamak itita- riyle manidar — telâkki olum maktadır. | Habesistan meselesi vehamet kesbediyor Burada büyük bir alâka ile karşılanan diğer bir hâdise de, Hartum ve Nıim::lden Times Bazetesine gelen graflardır. Bu telgraflar Habeşistanda - ki vaziyetin İtalyanlar için git- tikçe hakikaten endişe verici bir mahiyet almakta olduğunu Bgöstermektedir. dı:hılrür tolgrafların tetkikin - açıkça anlaşıldığına h Habeşistandaki tahrikât gım çe müzmin bir mahiyet almada ve günden güne daha müsbet ::d muayyen bir gekil arzatmek- ir. Bu vaziyet mezkür memle- kette daimi ve normel bir hal teşkil etmek — istidadını taşı- maktadır. Yer yer görülen isyan hareketle. rinin hakikf ve umümi bir Ihtilâ genişliği almanya başladığı şüphe- sizdir. Taymisin —muhabirleri bu harekete sebep olarak evveli Ha halkının İtalyanlara karşı bes. kini, saniyen İngiliz abluka. sındanberi ordunun — ihtiyaçlarını tatmin maksadile müstevlinin git tikçe halkı soymak yolunu tutmuş olmasını görmektedirler. Bundan başka bugün İngilizler Kenya yo. Ju ile Habeşistana silâh ithal et. meye muvaflak olmaktadırlar. Bu l !hbq.'e.rfnl "i u'nkâı:ıı-,ı"mı b lan L talyaya ye. niden hakiki bir harp açmak iste- meleri de gayet tabildir. Evvelce Habeşliler, kendilerini müdafaa i. fin ancak İtalyanlardan iğtinam ettikleri silâhları kullanabiliyor. w .. * İngiliz - Yunan teşriki mesaisi Diğter taraltan İngilizlerle Yu- nanlıların elde ettikleri muvalfa. idare beyeti şeçimi ile büyük krı- | rultay delegelerinin seçimine ge gilmişlir. Vilüyet idare heyoti azalıkları na Rifat Börekçi, avukat İbrahim Rauf Ayaşlı, Rauf Baysan, Hilmi Atlıoğlu, Ali Rıza Sun, Falk Çu- bukçu, Fahri Tandoğan, oczacı Ca- fer Benadam, avukat Emin Halil Urgun, Yedek azalıklara avukat Hayrul- lah uzbudun, Fahri Daldaloğlu, Mazhar Körceğe, Hüseyin Fevzi | Hakman, Hüseyia Öker, Salt, S | &t Özyürük, Mustafa Başar, dok - tor Ragmp Tüzün seçilmişlerdir. Büyük kurultay delegeliklerine de Rifat Börekçi avukat Ziya Si dal, Meoti Sadrett'n Kayman, Hay | Tüllaâh Özbudun, Sadi Batu. Rıfkı | Emren, Hüseyin Ertuğrul Eti, Ha- Ha Köçan seçilmişlerdir. Kongre mesalsini saat 13 de ta- mamlamış ve köngre relsi kısa bir hitabe ile delegelere müsbot me- | sallerinden dolayı teşekklir ederek celsayi kapamiştır. Dün geceki tramyay kazası (Baş tarafı 1 incide) Tramvay camekânea yüklendiği zaman dükkân müşteriler ile dolu bulunuyordu. Çerçeveler, camlar birdenbire kırılımca neye uğradık. larımı anlamayan müşteriler telâş. la birbirlerine girmişler, berber dükkânmın kapısı üzerinde bulu. nan ağır bir korniş yerinden fırla. meş ve yere düşerken lavomanayı, Ege tütün piyasası 14 ikincikânunda açılacak Ankara, 28 (ALA.) — Ticaret Vekâletinden tebilğ edümlştir: Eğe mintakası tütün yipasasınm yaklaşması dolayısi!e bir müd- det #vvel Vekâlet tarafından yapılar tebliğde bol ve çok nefiâ rekolle- hin on müsait şeralt dahilnde satışmı Lemin edecek bütün imkün- larım moevcudiyetine işaret edilmiş ve almakta olan hazırlık tedbirle- risin yakında ikmal edilerek yipasan'n açılış gününün Uân edileceği bildirilmişti. Bu seneki gecikmenin başlıca sebahi tütün piyasaamın 'en İyi geralt altımda açılmasın:ı temin maksadıdır. Halen bu yolda muh- telif gekilde hazırlıklar tamam olduğundan Ege tüitün piyasasının ikincikânun aymm on dördü salr günü açılması kararlaştırılmıştır. Bundan evvelki tebliğde de bildirildiği gibi dünya piyasalarında tütünlerimiz için ihtiyaç hor zamandan fazia ve serbest piyasalarda fiyatlar yükselmeğe mütemayil olduğundan, her türlü tedbirlerimizin inzimamile, senelerdenberi görülmemiş nefasette bulunan tütünleri- mlrzin müstahsil ve momleket için en yüksek bir seviyede glir temin edecek şekilde sat'şından emin olmak gerektir. Geçen sene kampanyasının Jk heruretli devresin! müteakip te. man zarfımnda dahi fiyatlarda sağlamlığın devam ettiği ve hattâ bazı istihzal merkezlerinde yükseliş seyri görüldüğü —hatırlatılarak mile- tahsile yeni kamyanyada hiç bir zaman ve biç bir seheple tolüşa kar pılmamnar, dalma emniyet ve teenni ile haroket etmesi kruvvetle tav- kolonya şişelerini kırdığı gibi ilk koltukta tıraş olan bir müşteriyi de koltuğiyle birlikte yere yçivar. lamıştır. Müşteri yüzü gözü sabun köpüğü içinde olduğu halde korku- dan kendisinden geçmiştir. Mes'ut hir tosadüf eseri, olarak İnsanca zaylat olmamıştır. Berber dükkâmı sahipleri — zararlarının 300400 lira arasında olduğunu söylemektedirler. Kaza neden oldu Kaza sebebi hakkında ilk hâtıra gelen fazla sürat ihtimali idi. Fil. hakika arabanın fazla süratle git. UĞi tesbit edilmiştir. Ancak bu sürat kazanın vukuuna kâfi gelecek bir sebep değildi. Kazanın vukua geldiği tramvay hattı tet duğunda kaza yerine takriben 400 metre mesalede bulunan — salkım. söğüt virajında hat üserinde bir çöküntü ve buradaki tramvay hat. tının yenmiş olduğu görü'müştür İşte tramvay bu virajı dönerken sol taraltaki bu çöküntüye düşmüş ve sol ön tekerleğinin dingili kırıl maştır. j Dingili kırılan tekerlek ayni hat kenarmdaki parkeleri - kazıya | kazıya daha dört yüz metre gittik. ten sonra yoldan fırlamıştır. Kaza hneticesinde tramvay bu mantakada, iki üç saat kadar dur. müştur. Seyrüseler inkıtaa uğra. maştir, | Tahkikata devam olunmaktadır. | kiyetlerin Habeşistanda duyu'duğu da muhakkaktır. Bu muzafleriyet. ler ne kadar vüsat kespederse Ha- beşsitandaki ihtilâlin de o decece | genişliyeceği şüphesizdir. Bu tak. dirde ihtilâl hareketini İtalyanla. fin kontrol edebilmesi de gittikçe güç'eşecektir. Bucadaki kanaate göre İtalyan hükümeti şimdi vahim bir mesele karşısında kunmaktadır. Zira bu bir taraitan Arnavutluktaki muharebelerle, di. ğer taraftan da Afrikada cereyan eden harplerle karşilaşmış bulunu. yor. Halbuki Almanyanın İtalya. ya yapacağı yardım meşkük mahi. yetini muhalaza ederken, İngiltere, Amerikan yardımından gittikçe e. min bulunmaktadır. Amerikaya bir vazife ile gönde- siye olunur. İstihsal kaynakla- rından aynen varidat tomin edebiliriz (Baş tarafı 1 incide) aynen muhafaza etmek mümkln ol- madığından bu miktarı nakde tah- vil etmek kcap ediyordu; bu zaru- retten dolayı devletle mükelefler arasına millterim denilen ve mem leketin müstahsil sınıfını İstiamar eden bir vasıta giriyordu. Halbaki buzün - devlet teşkilât- ları dünküne niabetle tamamen de- Kişmiştir. Bir kere — müstahsili hi- maye için toprak mahsulleri ofisi adı İle bir teşekkül vardır. Bu te şŞekküil köylüden buğday, srpa, yu haf gibi mahsulleri icabına göre satın alarak stoklar yapmak salâ- hiyetini halzdir. Bu maksatla muh- telif mmtakalarda silolar ve anı barlar yapılmıştır. Sonra eski Ti- caret Vekâleti şimdi Ticaret ve faşe Vekâleti şeklini almıştır. Bu vekâlet yeni şeklini aldıktan sonra üzorine gerek ordunun ve gerek şehirlerin laşesi gibi — varileler al mıeştır. * a & B Demek oluyor ki evvelce devle- Hmizin mall teşkilâtı ve vergi si- temleri iİle uygun olmiyan saki a. şâr usulünü araya mültezim vasıta- satı karıştırmaksızın yeni şekilde tatbik etmek imkânı hasıl olmuş tur. Bu ttibarla hiç olmazsa fevka- ide zamanlara mahsus olarak ba imkândan da istifade — olunabilir. Hükümet mevcut arazi vergisini hafifleterdi buna — mukabil küylü- den eskiden olduğu gibi toprak mahsullerinin bir kısmını aynca alıp xilolurında ve ambarlarında bu suretle stoklar vücude getirebilir. Sonra memleketin bir çok yerlerin. de arazi sahipleri tarafımdan tatbik edilen yarıcılık sistemi devletin koendi tasarrufundan olan veya hü kümetçe el konarak zirast edilme &i mümkün bulunan araziye tatbik olunabille; yan) bu türlü arazi dev- Tet tarafından — ziraat | gift hayvanları, tobumluk ve saire vermek süretile köylülere işletti- rilebilir; burulardan — elde edilccek Mabsullerin 05 50 sl almabilir, Bunlar da yine stoklarda ve âm. barlardaki stoklara İlüve olunabi- Hr, Toprak mahsullerinin aynen ver Bi olarak almmasında — ikinci bir fayda daha vardır. Bu da devlet milbayaatı le fiyatların yükselme- sine mani olmaktır. ASIM US Bir mecmuaya göre “Amerika harbe girmiştir,, Neyyork, 38 (ALA.) — Amerikanın harde girmiyeceğini münakaşa etmek bayküde vakit kaybetmek demektir. Çünkü Amerika harbe girmiştir. Hat t Amerika muharebenin iktisadi çeh resini terkederek askeri çehreini al fağı Zamandan çok evvel, yanl birkaç senedenberi harp halindedir.,. Bu müşahedeyi, yapan Ner - Reputr e mecmuaa, Tagiliz —>Amerizan iş birüiğinin takviyosi için bir çare tav- Yunan - İtalyan harbi (Baş tarafı 1 incide) Ceman düşmanm beş avcı tay- yarea! düşürülmüştür. Bombardı. man tayyarelerimizden biri dön- memliştir, Yunan cephesinde düşmanın ta- arruzları giddetli mukabil taarruz lartmızla gerl püskürtülmüştür. B Birler ve otomatik silâühlar alm. müştır. Bombardıman ve avcı tayyare. lerinden mürekkep filolar kıtalara, tesisata ve yolların iltisak nokta. larma taârruz etmişlerdir. Düşmanın Preveze deniz üssüne taarruz edilmiş ve demirli hulunan vapurlara tam isabetler kaydolun. muştur. Atlantikte — denizaltılarımızdan biri dönmemiştir. Şarkf Afrikada kayde değer bir şey yoktur. Çocuk Esirgeme kurumu İstanbul -merkezi - « BÜYÜUK EŞYA PİYANGOSU Çocuk Esirgeme Kurumu İs- tanbul merkezi bü - yük ve çok zengin bir eşya pi- yangosu tertip olunmuştur. Keşide yeri olarak Taksim Cumhuriyet pastahanesi karşı- sındaki Ford acentesi binası tefrik olunmuş ve binanım bu işe yarar bir şekilde tamir ve tanzimine başlanmıştır. Piyango keşidesine, 1 kânunu sani ©4İ çarşamba günü mez- kür mahalde başlanacak ve ke- şide 31 kânunusani ©M akşa- mına. kadar bir ay devam ede- cektir. Beher - biletin fiyatı 1 liradır. Hiç boş numara yoktur ve çıkan eğyalar keşide yerin - îf derbal sahiplerine verilecek- ir. Piyango — hasılatı kurumun 41 faaliyet devresi — içinde vi- lâyelmiz hudutları içinde açıl - ması düşünülen bir çok çocuk dispanser ve kireşlerinin ilk a « çılış masraflarına tahsis olu- nacaktır. Bilat fiyatına nazaran, çıka - cak eşya kıymetleri kat kat faik bulmnmaktadır. Bu husus. ta daha gimdiden İstanbul mer- kezine birçok bilet talepleri vu- ku bulmaktadır. Kurumun Ca: ğaloğlundaki merkez binasında | aylardanberi devam eden keşi « de hazırlıkları —hemen hemen sona ermiştir. Tanzim ve teşhir olunmak ü- | zere eşyaların bu günlerde ke- | side mahalline nakline başlanı: caktır. Kurumun bu çok hayır- İt ve âynı zamanda halk için bu çok kârlı teşebbüsünün vi: lâyetimiz halkı tarafmdan bü- yük ve genig bir rağbet göre- ceğine şüphe yoktur. | 'A . * ' l Teşrii masuniyet üzerinde bir münakaşa (Baş tarafı 1 incide) birakılması — talebiyle gelen encümen mazbatasını kabul et- mekten İbarettir. Bu tesmülün yazılı ve kanı- ni bir mesnedi olduğunu da hemen ilâve etmeliyiz: Mecli- Bin dahili — nizamnamesinde 'ıdso inci madde birinci halde- kaideyi teşkilâtı esasiyenin uygun bir tesisi olarak kay- detmiştir; zira ana kanunun 17 inci maddesine göre “gerek intihabmdan evvel, gerek son- ra aleyhine cürüm isnad olu- nan bir mebusun maznunen isticvabı veya tevkifi veya muhakemesinin umumiyenin kararma menut- tur.,, Dahilt nizamname, teşkilâtr esasiyenin bu mutlak hükmüne ait tatbik şeklini tesbit ederken, he. yeti Umumiyenin evet veya ha- yır demek hakkı bittabi teyitten başka bir şey yapamazdı; böyle iken sayrir suçlardan başka bir suçla takip veya muhakeme mev. guu olan bir meb'us hakkında ilk tetkikleri yapmak ve muhtelit encümenin heyeti umumiyesine bir mazbata hazırlamakla mü. kellef tali encümeni, bu 180 inci madde âdeta kayrt altına almış um e lik ediniz,, demiş gibidir. İşte ufak tefek sebeplerle Mec. lişe gelen teşril masuniyeti kal. dırma taleplerini yıllardanberi hemen müzakeresiz devre sonuna bırakmak teamülünü tesiste âmil bu kayıt olmuştur. Ayni madde “tali encümenden alacağı böyle bir mazbata üzeri. ne mühtelit encümenin “bu bap- ta ikinci bir karar ittihaz edece. Ki,, ni söylediği için teşkilâtı esa. siye hükmünün bu sayılı suçlar dışında kalanlar için de mahfuz tutturduğunda şüphe yoktur; fa- Kat meclis heyeti umumiyesi şim. diye kadar ilk örnekleri takib et- mekten ayıılmayı zarurf gösteren “bir icab mütalea etmemiştir. Kâzım Karabekirin . teşkilâtı esasiye encümenine sevkedilen takriri böyle bir icabın müzake. resini tahrik etmiş oluyor. Adliye taleblerinin daha esas. Çılgın denizlerde Mirçok mücadeleden bir aflenin tablatie ve vahşi hayvanlarla mücadeleleri... FREDOY BARTHOLOMEW İstanbulda ilk defa bü büyük 'Türkçe sözlü filmi. — BUGÜN Ayrıca: Tagiliz - Ptalyan ve Yünün - İtalyan harbine alt sinema haberleri TAKSİiM Sinemasında Buğün 11 de tonzilâtir matina. m vmhnnuhım_nımmwchı_-— M Kudretli Yıldındar . OHARLES BÖYER - CLAUDETTE COLBERT Bugün LÂALE de göreceğiniz Mühim ilkve: Pa sen gelen Paremunt Jurnakla: (İngiliz hariciye ne> zırı Edenla nutku.. Amerikanm yıldırım süratile harbe hazırlığı.. Akdeniz müharebesi.. İngiltöreye bava akmı.. Bugün saat 11 de tenzilâtlı matine l bir hazırlık tahkikatından ge. çerek gelmesini müdalaa eden Salâh Yargı'nm bu mütaleaşın. — daki isabet ne kadar kuvvetli o. lursa olsun, bence 180 inci mad. denin talf encümeni mutlaka brrakmak talebin- nan heyeti umumiye teamülünde bir değişikliğe lüzum vardır. Burnun sebeplerini yarm arza, deceğiz. hakhı tarık vus Kanadada malzeme imali süratle ilerliyor icrası heyeti | — otteva, 28 (AA.) — Kanada imal edileceği tahmin olunmakta. dır. Kanadada tesis edilen top ve obüs dökümhanesi, İngiliz impara- tortuğunun en bülyük en moderm dökümhanelerinden biridir. Burada atağı yukarı her tiple obüs imal edilmektedir. # şimdi 120 parça gemiden mü- rekkeptir. BiLLUR KöSK'ün Göz kamaştirıer 1001 — harikasmı görmek üzere bu hafta SARAY — ——— SiNEMASINA Dünyanm en çok akıman bir Şehâayat ve Macera Romanı ROBENSON ADASI SİNEMADA... sonra marz bir adaya düşen rilip son günlerde avdet eden Sir | siye etmekte ve şunları yazmaktadır: Valter Layton, İngiliz dostluğu. | —“Amerika ile İngiltere, totaliteriz: nun Âmerikada, burada tasavvur | min çizmesi altında bulunmıyan dün edildiğinden çok büyük olduğunu | yazın bütün kuzmlarının başına geçe ve Amerikan yardımının yakında | rek onları serketmek mesuliyetini hakikf bir çığ ha'inde yuvarlanıp | yüklenmelidirler. Demokrasinin bu ik! geleceğini söylemiştir. İngilterenin | büyük kalesi gerek sarahat, gerekse bu hususta mutmain olması icabe. | cüret bakımmmdan en iyi — unsurlarını der. Çünkü bu sabah gazetelerde | bir araya getirerek büyle bir kuvvetin neşrolunan Vaşington telgrafları, | toşekkülü ile hüsüle gelecek faaliyot Amerika ahelisinin — İngiltereye | teri va tooşbülleteri bir kütle — haline derhal yardım edi'mesi hakkında- | getirmelidirler. Mihverin hezimelini ki kararını tebarlz ettiren bir çok | temin etmesi için Ruzvelt — nezdinda alâmetlerle doludur.. asrar edilmesi Jâzımdır, — — Pazar Ll:)ııırtui I GK MMARRELAEALAKAKAYINRAMMAAADARTAMARAZANARR L Kân. rr' Yuş dğe ae büyük bir yıldızm HARİKALARLA delü NEFİS FİLMİ. TEMPLE'nin yarattığı vo tamamile renkli MA Vi KUŞ vmmmmnwııv .du-vmm 9xve göretekleri şaheserdir. Bugün saat 11 de tetizilâtii matinc.