16 Şubat 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 1
16 Şubat 1980 İDAREHANE İstanbul Ankara Caddesi Telgraf : İstanbul YARIN Telefon : © — 4248 2 Kuruş PAZAR YARIN <Arif Oruç » Beyin mes'uliyeti altında hergün çıkar Yıl:1 Ekmek işi halAlediıiı—'sersenede_ bir aylık bir bütçe kazanmak kabildir Buğdaydan, undan, ekmekten alınan kâr, rüsum, Masarif büyük bir yekün tutuyor. Ekmeğin hiç değilse 10 kuruşa düşeceğine kaniiz # Gıda maddelerine bir nazar ucuzlıyabileceği hakkında yaptığımız neşriyata Ekmeğin bugünkü — hülâsamızla nihayet veriyoruz, lılüleıkıp neşriyatı- mızda da İstanbulda halledilmesi lâzım gelen bir gida maddeleri işi olduğunu ispat etmeğe çalışa- cağız. Ekmek işinde yaptığımız tet- kıkat bizi şu neticeye getirdi: 1 — İstanbulda senede 114,000- 000 kilo ekmek istihlâk edilir. Bunların bedeli 2,304,000,000 kuruş yani 28,040,000 lira eder, 2 — Banka faizleri olarak ö- denen miktar, beher kilo başına 1,5 kuruştur. 3 — Sigorta ücretleri 15 para- yı geçer. 4 — 385 para muamele vergisi vardır. 5 — 3,5 kuruş asgari gümrük himaye payı mevcuttur. 6 — Müstahsil nakliye değir- menci, mütevassıt, fırıncı için | Ve gücümüzün yettiği kadar bi K'—ZİmP - Makinelerim eski- ) çl;ıı:' :Iîfîu:::::ı:.lıum elin- | Yİ . 1t adar lır Z yüzde 7-8 ayrı ayrı temettü ka- | teyler söylemek istedik. Bundan a.,. MAT dir: Ben yangınlara (Su) | de bulunan ( 13,000,000 ) liralık bul edersek kilo daşına 5-6 kuruş — #onra gıda madde 7 — Liman tahliye ve şehir nakliyatı da 10 paradır. Borsa komiserlerinin İresminden dolayı biniyor d;ııııkuı.[ 8 — Şu hale nazaran malın asıl fiatı üzerine 10-11 kuruş gibi l muhtelif temettü, nakıl, himaye Bugünkü 10 kuruş fazla tamamile ekmek fiatından indirilmez. Çün- | kö zaruri olanları vardır. Yalnız iyi bir tensik ve yukarıda saydı- | ğimiz hususalta tadilât pek âlâ beş kuruş düşürebilir. Bu itibarla bu tetkikatımıza nihayet verirken ekmeğin beş ku- ruş düşebileceği kanaatını hasıl ettik, Günde evine dört ekmek alan bir aileyi göz önüne getirelim. | Günde yirmi, ayda 600, senede | 7.200 kuruş gibi bir kazanç hasıl olduğunu görürüz. Demek ki, 12 ayda bu aile ekmek, işi halledi- lirsa, takriben bir aylık bir bütçe kazanıyor demektir. fark değildir. Bizbu hususta aklımızın erdiği Bu ise az HĞÜ İ DA lerine geçeceğiz. tetkiki de alâka- mek bahsına da t veririyoruz. Yazması bizdedn |, darlardan dır. Eki | bu suretle nihaye'l İngiliz üzerine yaptıkları muamele Perşembe günü Ba geçirdiği pek garip bir macera.. Hükü sideklemazani EN 8t Borsa plâkası orsaya arzedilen (10,000) 1n — >ransi maace gilizin : ; DA 1 etin nazarı dikkatini celbeyliyoruz Türk Parasının gu- kut eltmmemesi İçin son zamanlarda Hüküme- tin vaki olan Tu€saİ ve Râyesi - takdirle Yandır. Böyle olmakla be- raber, bugün İstanbul Orsasında ceryan ed- €n muamelelerin Hü- ümetin gayesine ve Memleketin menfaati- ne uygun olmadığı da Te şa- 9maddedenbiri — e0ağe— Vapurların nizamı Dünkü nushamizda seyri- sefnin müdürü Sadullah bey- den sorulacak ( 9 ) maddenin çok mühim olduğuna işaret etmiştik, Bugün rincisini ve fakat © birincinin tahtında 'müstetir olan ( hüve- yi) atiye talikan soruyoruz: 1 — İki sene evvel ısmarla- nan ve büyük bir kontrol al- tında inşa edilen ( Heğbeli ) ve ( Kalamış ) vapurlerinin kazanları ne haldedir?! Bu vapurlar (Pravans ) Fab- ziksına sipariş edilmiştir. Bu mMacerayı eski idare meclisi re- isi ve elyevm Tütün inhisarı hukuk müşaviri ( Hamit ) beyin pek iyibileceklerini zannetmek istiyoruz, Çünkü: ihale keyfiyeti idare meclisince emri vaki haline gelmişken, badehu araya bir komsiyoncu girmişlir. Şimdi soruyoz: Bu iki vapu- run kazanları birkaç günde bir ( yama görüyor mu görmi- yormu? ) ve'istim boruları ( patlıyormu pellamiyor mu? ) çarkcılar bir kaza çıkmasından korkuyorlar mı karkmiyorlar mı? ve bvndan yirmi sene ev- vel yapılan ( Kadıköy ) ( Bur- gaz ) ve ( Moda ) vapurları böyle bir arıza gösteriyor mu? yirmi sene evvel yapılan bu üç kil ederken bunlar onlardan i ıyor! V' Bunun sebebi nedir? Yarım milyondan fazla Türk lirasına yaptırılan ( Heğbeli ) ve ( Kalamış ) vapurları iki se- ne sonra yapıldıkları fiatın bir mislini daha yiyeceklerdir. Sadullah b*y bunların sebep- lerini lütfen söylerler mi? B.M. Meclisi reisi dün Ankaraya gitti Terkos şirketi müdürü M. Kastello bu suallerden bi- P i Terkos m | gınlara («0 yapur,yeni vapurlara ihtiyat teş-B| Iki gün camları çerçeve- leri î'ı;ıîllınşı olan terkos ılrkeı.ıı-S nin, Türk gençliğini lekelemel için bazı tqebbüılerdı bulunduğu ber alinmiştır. İ ü Bu şirket geçen günkü hadise- yi bazı mekteplerimizde Bolşe- vik ruhu bulunmak iftirasile ken- disini temize çıkarmak ıueııı.nıl veiki sene kalan mukıveleı.ııılı el çabukluğuna getirmek suretile maktadır. ie“:lı:ı.ıçıtl:ııılçı:ı:"(ıu) ihtiyacını elin> ) vermemesinin tam bir kast üzerine iptina ettiği ta- tir. h.k;:t;:':ı;ınımlın (su) ver- ide birde şehrin muh- telif mahallerini (ıııııııiı.ııl:l:.:e ) kırmaktaki maksadı, hep e sine iki sene kalmış olan mul :l Jenin kendi lehlerine tecdidi :;ıı yapılan; kastlerden ibarettir. Haber aldığımıza göre(Terkos) şirkeli yaplığı kastlerde hükümet tarafından vaki olan ihtarlara : memek, ik vermekle mukayyet d.e- gilim. Mukavelemin bit- mesine ( iki sene ) k:'ılı.iı. İmtiyazımı tecdit cdı_nı'_z. -yeniden ve sizin ısle(lıgîı- niz şekilde iş yapayım : V Cevabını, vermekte — imiş. Demek ki, şirketin imtiyazı bir mecburiyet yokken iki sene ev- velinden ( tecdit edilmiyecek ol- ursa ) İstanbul daha iki sene su- suzluğa, yangına ve bütün afetlere öğüs germeğe mecbur olacaktır. ğ Bu cevaplar, Türk hükümeti ve Türk milleti ile kat'i biristihza teşkil etmektedir. tin mul Faraya bareket €t miştir. İstas- | nda « ::n mürekkep birer kıt'ayı aske- riye ile polis ve zabıtai belediye müfrezeleri ve bir bando tara- fından, Kâzım paşa hazretlerine im deyil, elzemdir! izlik yüzü görmeciği Senelerdenberi 'ğ:;ı:ı alan ve tathiri istenen 'Terkos Havuzları de tutan (lerkuı) şirketinin yan- | Numara * 65 Dahil için seneliği 1400 Hariç memleketlere 2700 İlân tarifeye tâbidir illi mücadeieye hizmet eden Haşimin ölümüne sebeboldu! Bu şirket memlekette bir ;ıf&_iten başka birşey dı—ğ;ldirı Mukavelesi bitiyor diye İstanbul yanamaz! Mukavele müddetine iki sene varken milletin (18,000,000) luk te'sisatına konmak istiyen Kastelno velesine (iki sene) varsa bu uzun müddet gelinciye kadar (İstanbul susuz ) mu kalacaktır. Görüliyor ki, bir şirketi Türk Hükümeti (şehre) su vermek- le tahdit edip dururken, hâlâ biz mukavele tecdidi peşinde koşu- yor ve buna vesileler hazırlama- tesisatı mukavele mucibinee ta- mamen Türk milletine aittir. Şirketin mukavelesini (iki se- ne evvelinden) tecdit etmek de- mek doğrudan doğruya bizi su- suzlukla tehdit eden adamlara (13,000,000) lirayı mükâfat ola- rak vermek demektir. Hükümet elindeki ( on üç ) milyon Hiralık hazır sermaye ve te'sisat ile memlekete yeniden üç misli sermayeli başka talip- ler celbedebilir. Şirket, millete intikal etmiş o- Tan (on üç) milyon Türk - liralık te'sisata badihavadan - ve ! bir mukavele parasile nasıl sahip (Devamı 2 tnci sahifede) | Jarla, askeri vemülki hükümet deniz ve kara atkerlerin- | erkânı ve bazı mektepliler de, Paşa hazretlerini teşyi için Hay- darpaşa garını -doldurmuşlardı. Paşa, kendisini teşyie gelenlerin bazı vüküa' ile tahakkuk — etmektedir. selâm resmi ifa edilmiştir. Bu hayati ve millt mes'eleye Şehrimizde bulunan meb'us- | B. M.M. reisi Kâzım paşa dünki ekspcesle şehrimizden An- ellerini sıkmış, alkışlarla Şehri- rılmıştır. (Devamı 5 inci sahifede) mizden ayrılmıştır.
