19 Mart 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 4

l M. Baldvin Harıl harıl nutuk söyliyor Londra, 17(A.A) — Mu- hafazakârların lideri M, Bak dvin bugün Londrada mu- hafazakârlardan mürekkep kesif bir kültle müvacehesin- de bir nutuk irat ederek mes'uliyet kaygusını kat'iyen hatırlarına bile getirmiye- rek parlamento ve meşruti- yete karşı âdeta meydan okurcasına dolambaçlı bir takım — yollardan “iktidar mevkiine geçmekten başka bir şey — düşünmediklerini iddia eylediği Lort Rother- mere ve Lort Beaverbrook: nin gazetelerile yapmakta oldukları — mücadeleyi - şid- detle takbih ve muahaze etmiştir. Mumaileyhimanın usülleri tamamen batıldır. İngiltere de 5.000 amele grev ilân etti Londra (A.A) — Dün- kü karara rağmen Kardif konferansı grev teklifini ka- bul veya ret hususunu se- kiz gün daha tehir edecek- tir. Beş bin maden amelesi, ücretlerini tenkisine müte- allik karara karşı protesto mahiyetlerinde olmak üzere bugün grev ilân etmişlerdir. Bu hâl liderleri şiddetle en- dişeye düşürmektejve önü- müzdeki hafta zarfında ve- rilecek kararın grev ilânı lehinde — tecelli edeceğine delâletk eylemektedir. İşsizler İngilterede boyuna artıyor Londra, 17 (A. A.) — Bu ayın 19 unda İngiltere'de işsizlerin — miktarı bu hi- âdeta bir rekor ra- kamı teşkil edecek - olan 2,691,737 ye baliğ bulun- makta idi. Şu hale nazavan geçen haftaya nisbeten 57 bin 163 ve geçen senenin aynı devrine nisbeten |1 milyon 127,930 kişi fazla- dır. Amele fırkası Hükümet akalliyette mi kaldı! Londra, 17 (A.A) — İn- Ubabat usulünde islâhat ya- pılması hakkındaki kanun iâyıhasının Avam kamara- sında müzakerosi esnasında hükümet akalliyette kalmış- tır. Muhafazakârlar namına verilen tadil takriri 242 mu- halif reye karşı 246 rey ile kabul edilmiştir. İngiliz ve Amerikan ricalinin mülâkatları Londea,>17 (A. <A.) İngiltere hükümetine İngiliz Fransız-İtalyan deniz itilâfı susta hakkındaki Amerikan naok- tai vazarını bildirmeğe me- mur edilmiş olan Amerika- nın sabık Meksiko sefiri M. Morrov, refakatinde M. Da- | ves olduğu balde bu akşam harıciye vekâletine giderek M. Henderson ve M. Alek- sandr ile görüşmüştür. Borçlar Avam kamarasında bir müzakere Londra, 17 (A.A) — Avam kamarasında — Amerika'ya karşı olan borçların faizle- rinin 10 sene müddetle te- diyesi hususunun tehirinin maliye nazırınca derpiş edi- lip edilmediği suretinde 30- rulan bir suale cevaben hazinei maliye —müsteşarı böyle bir şey mutasavver olmadığı cevabını vermiştir. Son 6 ay zarfında harp borçlarının ve tamirat hesa- bına vuku bulacak tediyat keyfiyetlerinin yeniden tet- kiki için tedabir ittihaz edi- lip edilmediği — şeklindeki suale de menfi çevap veril- miştir. M. Macdonald, maliye aazırına — milli — masarifte mümkün olduğu kadar ta- sarruflar lcrasına dair ve- sayada bulunmak üzere bü- tün fırkalar azasından mü rekkep bir komisyon teşkil edileceğini — söylemiştir. Bu karar geçen şubat ayının birinci günü Avam kama- rasında muhafazakârlar ta- rafından verilen ve umumi masarifin mütemadiyen artmakta olmasını şiddetle tenkit eden tevbih takriri- nin bir neticesidir. Hint mes'elesi ve muhafazakârlar Londra 17 ÇALA) — Mu: hafazakârlar fırkasının Hin- distan mes'elesile — meşgul olmak üzere teşkil ettiği ko- mite M. Baldwin'in siyasetini tasvip eylemiştir. Hindistan'da arbedeler Lucknow, 18 ( A.A ) — Miraspur havalisinde Pan- nulgang polis karakolu civa- rında dün akşam müslüman- lar ile mecusiler arasında ehemmiyetli arbedeler - ol- muştur. Birkaç müslüman'ın telefolduğu söylenmektedir. Bir çok kimseler tevkif edil- miştir. İktısadiyat konferansı Cönüvrü, İT(AA) — İktisadiyat — konferansında 1930 tarihli mukavelename- nin meriyet mevküne kon- matı meselesinin müzake- resi sırasında İngiliz murah- hasm — müukavelenin — tatkiki hususunun — geri — birakıl- masını, İtalya murahhası mezkür — mukavelenin bir Ağustostan itibaren fesh hakk. kı mahfuz kalmak şartile 31 Marttan bir Eylül tarihine kadar mer'iyet mevkiine konmasını, konferans reisl feshi müstelzim bir madde ilâvesi şartile bir Haziran- dan itibaren tatbikini, Al- man — murahhası ise 31 Martta mer'iyetin kabul e- dilmesini istemişlerdir. Bundan sonra, murahhas heyeller noktai nazarları hakkında izahat vermişler- dir. Rayhiştag meclisinde Berlin, 18 |A.A| — Ray- hiştag Meclisinde dün Baş- vekil M. Brunving'in söyle- diği mühim bir nutuktan sonra komünistlerin Hari- ciye nazırı M. Curtius aley- hinde verdikleri takrir redde- dilmiş ve hariciye bütçesi kabul olunmuştur. YARIN Memlekette Fikir Hareketi Müderris M. Şekip, Yusuf Ziya, Köprülüzade M. Fuat Beylerin Fikirleri (Birinci sayfadan devam) lonması İâzımdır.. Memle- keti muhtelif yerlerinde, faraza, Ankara, İzmir ve mümasili yerlerde fakülteler küşadı, hiç süphe yoktur ki, çok - faydalıdır. Buda — Avrupada — ol- duğu gibi — irfan hayatı ve seviyesi yükseldikçe, ken- diliğinden doğacaktır. Şimdi biri İstanbul, di- ğeri de Ankara olmak üzere iki büyük ilim merkezi var- dır. İhtiyaç hâsıl oldukça, yavaş yavaş diğer büyük şehirlerimizin de birer - ilim merkezi haline geleceği mu- hakkaktır. Halbuki, bu gibi yer- lerde, henüz ilk ve orta tahsil tamamile inkişaf et- memiş bulunmaktadır. Yülsek tahsilin tecssüs ve inkişalına imkân var mı dır? Darülfünun İlahiyat fa- kültesi müderrislerinden Yu- suf Ziza B. de, bu hususta demiştir ki: — Herhangi bir yerde bir fakülte tesis etmek için en önce birçok vesaite ihtiyaç vardır: darülmesailer ve sa- ire gibi... *Fakülteler, medeni ha- yatın en yüksek bulunduğu yerlerde en ziyade inkişaf ederle; istediği gibi talebe bulur. Meselâ, ha lunmıyan yerlerde, Tıp fa- kültesinden hiç bir istifade beklenmez ve görülemez. Bu sebeple, Darülfünun fakül- telerinin en mühim merkez- lerde tecesüsü JTâzım gelir ki. zaten Ankara ve İstan- bulda da bunlar mevcuttur. “Fikir hareketi yaratmak bahsine girince: Fikir hare- ketleri yaratmak ve halka demokrasi ruhunu telkih etmek vazifesini, - Darülfünundan çıkan gençler ifa ediyorlar ve etmeleri lâzımdır. bane bu- Bunun için, memleketin bügün en ziyade muhtaç olduğu şey: Mefküreci mu- allim yetiştirmektedir. “Filhakika, memleketi- mizin her köşesinde fakül: telerimizin bulunması şaya- nı arzudur. Bunu ise, tarih, kendiliğinden vücude geti- recektir. " «“Bugün, bizim emelimiz gençliğe mefküre ve halka ruh vermek olmalıdır. Bu yapıldığı zaman, her şey halledilmiş olacaktır. Zira, bunlar, herşeyi vü- cuda gelirmek için kâfı- dir,» Ruhiyat müderrisi Mus- tafa Şekip bey de, bu hu- sustaki fikirlerini, şu suretle icmal etmiştir : * — İstanbul Darülfünunu fakültelerini dağıtmak hiç doğru değildir. Şayet ihtiaç hasıl olur da, sair vilâyet merkezlerinde — fakülteler açılırsa, her halde, çok iyi olur. Yoksa mevcut darelfu. nun kül halinden çıkarıp ta dağıtmak Kurban bayramın- da koyunu kesip te öteye be- riye dağıtmak gibi olur. | Yüksek muallim mekte- | bi müdürü müderris Hamit B. bu tez hakkındaki dü- şüncesini şöyle telhis etmiş- tir. “— Memlekette fikir ha- | reketi yaratmak iç'n sey- yar kütüphaneler tesis edil miştir. Bunlar, bu işi temin edecektir. Fakültelerin, muh- telif yerlere dağıtılması fikri ise, hem çok masraflı, hemen imkânı olmıyan bir iştir. Çünkü. Darülfünun fakül. telerinin, ayni yerde bulun: masi icap eder., En sonra fikrini sorduğu- muz, İlâhiyat fakültesi ke- Jâm tarihi müderrisi Şerefettn B. pek büyük bir nezaket ve hüsnü kabul göstererek, hu- lâsaten şöyle demiştir. *“Müderris ve müderris muavinlerinden seçilecek ze- vatın, — tatil zamanlarında dolaşarak halkı irşat etmesi fikri, çok musip ve muva- fıktır. Bu suretle hem halk tenevvür etmiş olur hem de müderrisler, birçok yer- leri ğezmiş ve görmüş bulu- nurlar. “Darülfünun fakültesinin muhtelif şehirlere - dağıtıl- masının “tatbik — kabiliyeti yoktar. Çünki bu iş — için azim masraflar ihtiyarına lâzımdır. Meselâ burada, muazzam — bir kütüphane- miz ve darülmesailerimiz vardır. Bunların nakli veya yeniden tesisi ise mühim bir mes'eledir. Bilhassa şu zamanda... » Muhterem müderris, bun- dan sonra, serpen kar tında, bir an durdu ve: — Bu hususta söz söy- lemek için hiç hazırlanma- mıştım, — böyle birdenbire söylenen sözlerse, pek ek- sik olur!, dedi, al- Beyannameler Vermiyenlerden ceza alınacak Her sene mart nihayeti- ne kadar verilen patronlar kazanç beyannameleri defter- darlıkça kabul — edilmeğe başlamıştır. Müstahdimin kazanç beyannameleri de nisan nihayetine kadar veri- lecektir. Muayyen müddetler zarfında — beyannamelerini vermiyenlerden yüzde yüz ceza tahsil edilecektir. Darülfünunda içtima Dün darülfünun ilâhiyat ve edebiyat fakülteleri mec- lisleri Köprülü 'zade M. Fu- at B.in riyasetinde mutat içtimalarını akdetmişlerdir. İlâhiyat fakültesi meclisi içtimanda, münhal bulunan ve K. zade Mehmet Fuat B. taralından vekâleten — ifa edilmekte olan fakülte riya- setine intihabı için müzake- ratta bulunulmuştur. | Fenerin mağlübiyetinden sonra Galatasaray - Fener maçının ehemmiyeti artmış oluyor. Fener kazanmak zaruretinde Yarın —aylardan beri beklenen büyük maç niha- yet yapılacak! Fener ve Galâta Sarayın karşılaşma- ları her daim büyük bir alâka ve heyecanla bekle- nir. Bu, her iki kulübün menşeini ta — futbol — tari- himizin mebdeinden alan ateşli rekabetlerinin bir mah- sulüdür. Yalnız umuml harp se- nzlerinde sarı kırmızının bir çok gençlerini vatan müda- faasına göndermesi kendisini Fenerle olan ezeli vekale- tinden alakoyacak derecede zalflattığı için bir müddet Fener Galatasaray maçlatrının zevk ve heyecanı ortadan kaybolmuştur. Fakat harbi hitamından sonra normal vaziyetin teessüsü bizi her iki ekipin heyecandan he- yecana düşüren zevkli kar- gılaşmalarına kavuşlurdu. Bünunla kaçıncı sene o- luyor ki biz her — futbol mevsiminde bu rekabetin çetin tesadümlerine — şahit oluyoruz. İşte yarın yapılacak olan bu müsabaka bizde mazi- den kuvvet alan heyecanı tazeliyecek ve spor tarihi- mizde gene unutulmaz bir gün yaşatacaktır. umuminin Acaba kim kazanacak Şugünlerde bütün spor- cuların zihninde şüphesizki şu istifham kıvrılıyor: Aca- ba kim kazanacak? Evet yarınki maçın gali- bi acaba hangi takım ola- caktır ? Tarafeya kaptanları bile kat'iyeti riyaziyenin futbolda yeri olmadığını söyledikleri bir sırada bizim filân ka- zanacaktır. Diye kestirip atmamız Kandilli Rasathanesinin ha- va raporlarını fersah fersah geri bırakacak bir kehanet olmazını? Gerçi Fener ve Galâta Saray kaptanlarının — ma- glubiyet takdirinde müşkül vaziyete düşmemek için — çok — itidal ve durendişe- likle idarei kelâm etmeleri tabii ise de biz sahaya çı- kıp on binlerce kişi önünde maç yapmıyacağımız cihetle evvelden — serdedilmiş bir tahmin dolayısile bilahare mahcup olmamız - ihtimali olmadığından netice hak- kındaki tahminlerimizi ka- rilerimizden sakla mıyacağız. Evvelâ her iki tarafın Lik maçlarının vermiş olduğu neticeye göre farklı vazl- yette olduklarını söyliyelim. Daha geçen haftaya ka- dar şampiyonluk yolunda omuz omuza yürüyen bu iki rakipten Fenerbahçe, Vefa- nın önünde kabul — ettiği mağlübiyetle Galatasaraya öne geçmesi içla yol vermiş oldu. Ve bu süretle sarı kir- mızılılar bir. arkadaşımızın dediği — gibi, şampiyonluk tahtına ayak bastılar. Fenerbahçe bu suretle çok müşkül bir mevkie düş- müş oldu. Galâtasarayın iki puvan ziyade elde et- bizim — kanaatimize göre yarın ki Eener — Ga- Tâtasaray maçının ehem- miyeti tazif etmiştir. Çün- kü Fenerbahçe yarın be- hemehal uyunu kazanmak zaruretile sahaya çıkmak- tadır. Fenerin bu mecburiyet yükü Aaltında maç yapması futbolü seyretmekten zevk alan'ar için de kaçırılmaz bir fırsat teşkil ediyor. Zira, za- ruretin sevkettiği çok faal bir oyun tarzı yarın Fener- bahçe çin galebeye erişeceak yegâre yol olacaktır, Ve bu faaliyet de seyirciler hesa- bına çok heyecanlı bir mü- sabaka görmeğe vesile teş- kil edecektir. Sadede ğele- lim, Galatasarayın puvan tti- beriyle tefevvukunu kay- dettikten sonra her iki takı- mın buügünkü vaziyetlerini yoklayalım. —— Fenerbahçe takımı form itibariyle bu mevsimde bir tereddüt geçirdi. 1930 şampiyonunun 931 şampiyonasında hiç te sağ- lam vaziyette göremedik di- sek caizdir. mesi devresi Daha lik maçlarının bi- rinci — turunda — Galatasa- rayın hazırlıksız bir maçtan beraberlikle yaka- sını kurtarması şampiyon takımı hesabına iyi kayde* dilecek birşey değildi. Müteakiben. Beşiktaş vt Beykoza karşı muvaffakiyet addine seza olmıyacak ga* lebeler kazanılması Fenef takımında bir aksaklık ol duğu kanaatlerini canlar” dırdı. Filkakika, son ıınply“" esasında — evvelce — sabit bir kadroya malik olan Fe nerbahçenin bir teviye 14 kil değiştirdiğini de gördük" Nihayet, Lik maçların!? ikinci turu başlarken çaf piyon takımın tam formi” nin bulduğu doıünüldül'ı bir zamanda sarı laciverdi? mağluben sahadan çekildil kaydolundu. Galatesaraya gelince: Bu mevsim başındaki tek ükeli anları takım azası aşkı ve fedakâr oyunu 1:, zünden atlatan Galatas4' ikinci devreye tam hbllli'd ve anformibir halde ıııın"w Son haftanın verdiği licelerden sonra yarın &” piyonluğu — paylaşmak Fenerin karşısına çıkaca! yi kımda çok yüksek bir kll'd “Maneviye mevcut olduğ bükmetmek icap eder. Bu sebepler dolayısi9” yarn Galâtasarayın $' betine daha kuvvetli g€ ihtimal verdiğimizi söyl” biliriz. Maahâza v Fener Bahçenin * ) mak — zaruretiyle çıkacağını söylemiştik- F.HAMDİ