29 Haziran 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2

sahifk ENVER PAŞA Turan imperatoru! uııı-d_u_ıı âıı_ı_n: Ti ediükülkmi Firariler, dünyayı fethetmek için büyük bir plân tertip etmeğe başlamışlardı! Uzun müzakerelerden son- ra Almanyaya gidilmek ka- rarı verildi. Yalnız, Almanya: mın kendilerini Türkiyeye iade etmiyeceğine dair bir teminat istiyorlardı. Derhal, sefarete — telefon edildi. Sefaret müsteşarı, ya- hya çeldi. Lökin, istenilen teminatı veremiyordu. Çünkü, Almanyada da ihtilâl başla. mişti. Vaziyet, karışıktı. Hiç kimse, Böyle bir taahhüde gi- rişemezdi. Müsteşar, çu tek- lifte bulunmuştu: — Almanyaya gideceğinize Anadoluya gidiniz. Memleke- tinizden kaçmak doğru ola- Maz. Haovgi Almanya Almanyadan firar etti? Fakat, bu adamlarda böyle bir zihniyet bulunurmiydi, hiç? Hiç birisi, bu teklife yanap madı. Nihayet, her tehlikeyi göze alarek gitlmek — lüzımdı. Çünki, bu gece kaçmadıkları taktirde, yarın tevkif edilecek- leri haber verilmişti. Karar şu idi: — Almanyaya - gidilecekti! Yalnız, tehlike zamanında mazırı, *“Lenin, e de müracaat oluna- caktı. Enver P;. iddia ediyor- di ki: — Bolşevik ordusunda ku- manda heyeti kalmadı. Herhal- de, bu orduda bir ordu kuman- danı olurum! * Gece yarısı ikide. — Her şey hazır Paşalar! Söyliyerek içeri girdim. On dakika sonra, herkes torpito- ya bindi. Almanların — Hurra! Sezleri arasında Boğazı geçiyorduk ! Torpito son süratle gidiyor du. Kilios açıklarına gelmiş: tik. Boğazın derin karanlıkları sonsuz bir gölge gibi karade- nize uzanımş, bir — düzüne mücrümü kaçıran torpitoyu takip ediyordu. Bu Makbes facıası — değil, bir Devlet inkırazı idi. Bu Torpitodakiler, —bir inranın katilleri değil bir milletin ka- tilleri idi, fakat, Şekepirimiz nerede kalmıştı. Odesa önünde Onlardan değildim, ne ma- zim ne halim, ve de İstikba- lim lekeli ve tehlikeli idi. Yal: (Decvamı var) Ölü lıeı;;îı— hır:ıılıg.; ;s.nııtı Vilâyetler, alâkadarlar tahkikat yaptı diyor Mezarlardan hiç kazılan var mı? Bu emniyet nereden geliyor? Günlerden beri takip etli- ğimiz mezarlıklar factas hak- kında bütün makamatın tah- kikat ve tetkikatının ikmal edi'diğine vilâyetten aldığımız bir tezkere ile muttali olduk. AÂynen neşrettiğimiz bu tezke- Te mündericalma göre mezar- hklar bâdisesi etrafındaki bi- Zzim vazifemiz garip bir şekil- de ilade oluumaktadır. Evvelâ bu kemik çalına rezaletinde — gazetemizir — iki vaziyeti vardır. 1 — Alükadar makamatı ikaz. 2 — Kabil olduğu kadar tabkikalta müstenit malümat ve noktalarla mesaisini tesbit, Belediye ve Mezarlar mü- | diriyeli tahkik yapmış saten Belediye yopmakta olduğunu töylemiştir. Belediye ile mezarlar mü- diriyeti iki ayrı ayın mücssese olmadığına göre bizce Bele- diyenin kendisine ait — kısım. larda tahkikatının neticesi kâfli idi. ( Tahkikat) yapıldı demek bilmeyiz kâfimidir? Bir büyük kimyakerimizin de — söylediği gibi en fazla kemik sirkatine Mmücait yer Türkiyedir. Mezarlıklarla alâkadar ma- kamai hakkında bizi uıı.:. ede- Bilirler miZ Meğer ı ca- hnan ve kabirleri açılan ve ölü kafaları alınan ve ölü üs- tüne defnedilen hiç bir. kal- deye tâbi olmayan bu mezar- lardan — kemik — çalınmadı. Bim anlamak ancak hafriyat tapmakla kabildir. Bu bal- riyat yapıldı mı? Vilâyet bu tzskeresinda diyorki : “Gazetenizin bir müddet- tenberi mezarlıklardan ölü ke- mikleri çalınarak harice ikraç ve furuht edildiğine dair te- vali eden neşriyatımın Mülki- ye ve Belediye müffettişlikle- ri ve Mezarlıklar müdürlüğü ile alâkadar diğer devair ta- ;-_'-:— yapılan — tahkikat vanna olduğu anlapıl- mıştır” Tekzip olunur.. Şehrin gayrim lerine serpilmiş ve hâlâ mun- tazam ve medeni bir şekle if- rağ edilmemiş, bekçisi olma- yan arsa bile bu budutları açık mezarlara kâfi gelmeyen mezarlıklardan — hiç bir şey çalınmadığını söylemek bizim ikaz ve tenvirimiz karşısında bir iddia mahiyetinde kalmaz mı? Birtakun aile mezarlıkla- rinto nakil dolayısile birkınım kemiklerinin olmadığı görül- müştür. Haydi kabul edelim kt mezarlar kazılırken bu ke. miklor başka bir yere nakle- dilmiş olsun. Evvelâ bu kemik Bakliine kimsenin bakkı yok- tur. Saniyen bu birikmis ke- mikler hangl mezar içindedir. Bu habere — musannadır demek — ne dereceye kalmağa mahküm oldukça bu mesele etrafında — yalaız İsti- zan ve istilâm tariki ile ta- bakik kâfi gelmez. Etraflıca tetkikat yapmak, mezar haf- retmek ve bu melânatı yapan- ları meydana çıkarmak lâzım- dır. 1 — Mezarların açılıp açıl- mayacağını kontrol — imkâni var midw? — Ve şimdiye kadar böyle bir kontrol — yapılmış mıdır ? 2 — Mezarların neye istinadediyor ? 3 — Kemik çalınmadığı pasıl anlaşıldı?. Bu - tahkika- tın müeyyedesi aedir ? emniyet 4 — Eğer mezarlar emni- | yetbahş ise ve sirkate müsalt değilse bunları 1slaha — çalış- makta müna nedir ? Mazbut olmadığı ve hattâ aidiyeti meşkük bulunduğu söylenilen mezarlarımız İçin gayrı mep rusurette hafir ve kemiklerin sirkatindes tabil düşünülebilir? Bizim bu meşriyatta — istihdaf ettiğimiz nokta — ölülermizin harimine kadar — mütecaviz küstah bursuzların, hırsızlıkla- rınıp önüne geçmek için te min ve ikazdır. ve biz muttali olduğumuz şeyleri söylemekte bir an tereddüt etmeyiz. kadar | doğrudur? Şu sualler cevapsız | anar Nai Üç Sual! (Birinci sayfadan devam): “Teşekkül eden işçi, çifiçi fırkası münasebetile veyahut fırka bahane edilerek besle- diğiniz kin ve gayızları sureti haktan görünerek döktünüz. Hoş, bunları okuyacak ve dinliyecek yani yutacak orta- hkta safdil kithse kalmamıştır? Fakat YunusNadi bey bucala- dınız ve isabetsizliğiniz, taarruz hedefinizi tebdil etmenizden anlaşılıyor. Siz Arif Oruç beyi susturmak — isterken anın rü- fekayı mesaisine de taarruz edi- yorsunuz. Kabul ediniz ki ta- ruz noktalarınızı çoğalttıkça muvaffakiyetiniz — güçleşiyor. Maamalih böyle aciz içinde çır- pinmanız lehimize kaydedile- cek bir kârdır. Arif Oruç ve bempaları — diyorsunuz. Arif Oruç beyle aranızdaki husu- met ne olursa olsun bize taar- ruz etimekteki maksadınız ne- dir anlayabilir miyim? Çünkü Arif Oruç beyle hempaları mda ben de varım, — Yani temvaycıların grevinde profesyonel grevci serbest fırka zamanında da ko- münistlikle ittiham — ettiğiniz Üzeyir Avvi İşçi Çiftçi fırka- sının mes'u| murahhası Üzeyir Avni benim.: Ben işçi arka- daşlarım arasında ve hükümet nezdinde tecrübe edilmiş bir şahsiyet olduğum için size bu Hhususta cevap vermekle ken. dimi — yormıyacağım. — Yalnız müsaadenizle sizden üç sual soracağım. 1 —Beni profesyonel grev: €i demeye teşhir eden yazının aslı olmadığından vatandaşlık bakkıma ve matbuat kanunu- ma hürmet edilerek tekzibini rica etmiştim yapmadınıy. Siz iltihat ve terakkinin progra- mına ölünceye kadar — sadık kalacağınıza da yemin ettiniz. Fakat yeminden hânis oldu. nuz. Binaenaleyh benim va- tandaşlık hakkıma — hürmet etmediniz. Matbuat kanununa hürmet etmediniz. Yemininize bürmet — etmediniz şu halde hayatınızda paradan — başka beye hürmet edersiniz? Güya meşri bakikat için matbaanıza getirttiğiniz. mü- rekkepleri rast gele vatandaş- Tarın yüzlerine sürmek icin mi getirtiyor sunuz? 2 — Abdülhamit gibi bir adamın lehinde yazdığınız ya- zıların mürekkebi henüz ku. rumadan meşrutiyetin ilânın. da ezelden hürriyetpervermiş gibi Abdülhamidin aleyhinde çok yazdınız. Selânikten on parasız İstanbula geldiğinizde mazharı muavenet ve hima. yesi olduğunuz ittihadı tarak. kinin harbiumumi devam etti. Bi müddetçe ber günahına se- wap dediniz fakat mütarekenin $lk günlerinde memleketin düş- man istilâsı altında olduğunu unutarak şerikiniz Velit Be- yin de — İtühadı - terakkinin de aleyhinde az yazı yaz.- madıinız! — Bugünlük — lâyik cümburiyetçi olmanız hasabi- le İttihad ve terakkinin aleyhi- ne döndünüz! Acaba bugün- kö davanızda dereceye ne Bizden Fatin Ef. rasathan Iki gün evvel havanın güzel, açık olacağını ve hararetin artacağını ha- ber vermişti. Bu habere inananlar, yazlık Kostümle, baston- la sokağa çıkmakta bsis görmediler. Halbuki, da. ha iki adım atar atmaz bir yağmur, bir şimşok ve gök gürültüsü orta- hğı kasıp kavurdu. * ERTARIN Yağmur “Sayip,, neticesi yağıyormuş | Havalar iki günden beri bozuk gitmeğe başladı. Şiddetle devam eden sıcakları mütca- kip dün gündüz ve gece de ya- ğimur yağmıştır. Dün derecel hararet aza- mi 21, asgari 13tu. Evvelki sabah saat yediden dün sabah yediye kadar 20 milimetre yağmur yağmıştır. Yağan yağmurlar Kara: yelden gelen ve cenuba doğ- ru esen bir “Sayip, neticesi olarak yağmaktadır. Sayiple yağan yağmarlar mevzildir. Bugün hava bulutlu - ola- caktır. Yağmur yağması da muhtemeldir. Yagmur oldukça zarar verdi. Yagan 'yagmurlar şehrin bir çok yerlerinde umulma- dık tahribat yapmıştır. Yenikapı bostanları su al- tında kalmış, bazı çukur yer- ler de sular gölcükler busule getirmişlerdir. Beşiktaş hattında da tram- vay yolları bozolduğu için dün ancak Ortaköye kadar tram- vay işleyebilmiştir. Sen Benuva'da Bir müsamere Galatadaki “Sen Benuva, kız mektebinde senei tedrisi- yenin — hitamı münasebetile bir müsamere verilmiştir. Bir çok talebe veli ve dostlarının davetli olduğu bu müsamere de “Sen Benuva, talebeleri çok güzel temsiller, danslar ve jimnastikler yap: mışlar ve ziyadesile alkışlan mışlardır. Bilhassa, Fazilet, ve ahlâk nümunesini — gösteren piyesi, davetliler göz yaşları arasında seyretmişledir. Gerek mevzuunun - güzel- liği gerekse temsil eden mü- messillerin muvaffakiyeti tem- lli bir kat daha canlandı. rıştır. Yalnız müsamereye başlar- ken sada “Marseyyez, çalın- ması ve “İstiklâl marşı, nın ihmali davetlilerden ekserisini Menafiniz muhtel olduğu gün fırkamızın aleyhine dönmiye- ceğinize efkârı umumiyeyi ne ile temin edebilirsiniz ? langıcında gözete çıkarmak için muhtaç olduğunuz ser- mayeye malikiyet şöyle dur- sun bir mangırınız. olmadığı halde bugün ArAlOf:ç Beyin kikat ise (yekünu- :ı'd;::nıı:A"ılıııı bildiği nak- tinizi bir tarafa bırakınız da) emlâk ve akarınızın hesabını millete açık ve temiz alınla verebilecek vaziyettemisiniz ? Aksi takdirde temini servet kastile olduğuna kanaat hâ- &l olan ve ifa ettiğinizi yal- söylemek Tıpki muvafık - mat- buat gibi Fatin Efendi de bir gün evvel söyledik. lerini ertesi günü nak- zatti. Bir kadın gibi saniye- si saniyesino uymıyan İstanbulda yaşarken, sen gel de Fatin Efendinin ilânını, İster dinle İster dinleme Sanayi birliğinde bir içtima Fabrikacılar taplandı törün iştirakile Sanayi birli- ginde bir içtima yaplımıştır. Bu —içtimada — muamole vergisinin mecliste son oldı şekil tetkik ve müni edilmiştir. Neticede bu ka- nunun — iktısat encümenince memurine ikraz suretile para wvereceği yazılmıştı. Fakat Esnaf bankasının gerek mali vaziyetinin ve ge rekse maksadı teşekkülünün bu hayırlı işe ne dereceye ka- dar müsait bulunduğu ciheti tenevvür etmemişti. Esnaf bankasının bütün memurlara ikrazatta bulunma- sına imkân olmadığı soylen: mektedir. Bu vaziyette şu suretle tetkik olunmaktadır. Esnaf Bankasının bütün mevzu ser- mayesi (250,000) liradır. Hal- buki bütün memurlara birer aylık nisbetinde ikrazda bu- lunduğu kabul edilse bu250,000 liralık bir yekün teşkil etmek- tedir. Böylece bu ikrazın bütün Banka sermayesini beledeceği Aleyhimizde bir kaç gün: 3 —Mücadelet Milliyenin baş- denberi neşriyatta bulunan Cümhuriyet — gazetesi sahibi Yunus Nadi Beyle — mes'ul müdürü Agâh B. aleyhine Başmuharririmiz Arif Oruç B. dava ikame etmiştir. Arif Oruç B. Cümhuriyet gazetetinin 21 Haziran tarihli nız. sizin bildiğiniz vatani hiz- metlerle iftihar edemezsiniz azizim . — Efkâriumumiyenin hassasiyet ve İnsafsızlığını gö rüyor musunuz ? En ufak bir noktayı kaçır- miıyor ve unutmiyor! Kısa bir zamanda meşru bir — tarzda bukadar servetin itharına im- kân yoktur. Binaenaleyh yal- nız. programını — hükümete #arzetmiş fakat henüz faaliyete geçmemiş olan bir teşekkülün atide nasıl hareket edeceğini takdir etmeden milleti, memle- keti, hükümeti aleyhinde tahri- ke çalışmaktan fariğ olunuz da çok Alicenep olduğunu itiraf ettiğiniz milletin üluvvu cenabını sulstimal etmediğinizi sorulan suvallere cevap vermekle is- bat ediniz. Yoksa vatandaşlık hakkını ve hürriyetini de mi Anhisar altına almak — istiyor. sunzu, 28-6 931 Ü. Avni Gazi Köprüsü İnşaat hakkında Hamit Bey ne diyor? Gazi Köprüsünün inşaatıma başlanması hakkında Belediye reis muavini Hamit Bey şun> ları sölemiştir: * — Lâakal 200 bin lirahk salt bir zamanın hululünü bek- Kambiyo, almak hususurda mü- Muamele vergisinin son aldığı şekil tetkik edifdi Dün yüzü mütecayız fabri- |Ekabul ve tasvip edilen”şeki'de çıkması için temenniyatta bu- lunmağa ve mecliste kanunun sanayi erbabı lehine tashihi için söz söyleyen mebrulara teşekkür edilmesine karar ve- rilmiştir. Esnaf Bankasının vaziyeti Memurlara ikraz Bu Bankanın bütün sermayesini belediyor vaziyet ne oldu? Esnaf bankasının bütün | ve bittabi maddeten buna imkân bulunamayacağı görülmekte- dir. Filhakika Bankanın bu teşebbüsü vardır. Aylık ikrazat yekünu (50' 000) İlirayi tecavüz etmemesi lâzım gelmektedir. Hattâ bugün “muhtelif i;- lere tahsis olunan para vazi- yetine göre bu yekün da yük- sektir. Bu — itibarla Esnaf Bankasının umum - İstanbul memurlarına birer aylık ikra- zına imkân yoktur. Hiç bir işe yaramayacak olan yarım aylık ikraz da kabul edilse yine yekün |(125,000) liraya baliğ olacaktır. Bankanın yalnız muayyen dalre memurlarına ikraz yapa" cağı anlaşılmaktadır. Zaten haber verildiğine göre bu cl- het mevzuu bahsolmaktadır. renerseneeneenaeLerSEnLALevErEERaANRRERaRaeseLeen desRananea areaen Başmuherririmiz tarafından Yunus Nadi B. aleyhine Dava açıldı! İstidalardan biri Büyük Millet Meclisine gönderildi nüshasmdaki yazı dolayısile dava açmıştır. Müddet umumilik dava is- tidasının bir danesini Büyük Mület Meclisine dığerini de Müstantikliğe göndermiştir. Yunus Nadi B.in masuniyeti teşriiyesinin — refedileceği tah- min edilmektedir. Rusyada Vaziyet Moskova, 28 (A.A) — İhe tlâl Harp Meclisi azasından M. Mukleuiç, Sovyet, Rusya askert ve bahri kuvvetleri riyasetinden azledilmiş ve ye- rine Karadeniz bahri kuvvet- ler kumandanı Orlof tayin olunmuştur. Ayni zamanda ihtilâl harp meclisi azasından ve askeri hava kuvvetleri reisi Baranof, Sovyet Rusya milli iktisat Âli meclisi azalığına tayin edili miştir. Yerine muavini Alkanle" Astrof getirilmiştir. Hububat ihracatı Belgrat, 27 (A.A.) — Kral, hernevi hububat ve un ihracı: | nin munhasıran devleto ait oli duğuna dair kanunu imza etmi;t'? Nazılar meclisi bu münasebetle hububat fiyatının muhafazası için bazı mukarrerat - ittihaz etmiştir- Buna nazaran 5 Te- mmuz tarihinden itibaren hu bubat ibracatı imtiyazlı şirketi vesat nevi buğda,. beher va- gönu franko 160 dinardan Hbayaa edecektir.