29 Haziran 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 5

Mesai | Rejimin kanını kanunu Meclisin Teşrinisani içtimaında mevzuu müzakere olacaktır Geçen sene hazırlanan iş kanununun bazı mad rinde yeniden tetkikat yapılmasına karar verilmişlir Bu mühim kanun birde şekle çıkaracaktır. işçi hayatımı en m Bu iş kanunu uzun ve esasli bir tetkikten g lisin Teşrinisani müzakeresinde konuşulması m Yeni kanunda işçi 9 saat çalışacaktır. .. Kurtuluş günü İzmitliler kurtuluşun dönümünü İzmit, 28 (ALA) — Bugün İzmitin kurtuluş bayramıdır. Bu münasebetle şehir baştan başa bayıaklarla süslenmiş ve saat dokuzdâ baş lanmıştır. Askeri bandonun tinde bulunan kara ve ve kalabalık merasime refak eskerleri 1 şehirde tezahüra der ha'k k dolaşmıştır. Fırka ve Belediye | hatipler ta- an nutuklar söylenmiş- nde muhtelif nd ğgleden sonra saat ziyaret edilerek çe- lenkler konulmuştur. Gece şe- bir dabilinde muzika ve feneri ) onuncu yîl tesit etiller alayları ve muhtelif eğlence- ler tertip edil kurtu- Nü çap. Yeni bir hava rekoru | Londra, 27(A.A.) — İngiliz | lan bir posta tay* yaresile uçan Yüzbası Neville Stok ile Mister Chaplin Lond- ra ile Varşoya arasında gidiş bin saalle mesafeyi 1 geliş iki 17 yeni bir rekor buçuk , İzmir mahsulâtı Ticaret odasının yaptığı tetkik şayanı nazardır İzmir. 19 (A. A.) — Şeh- rimiz ticaret odasının yaptığı bir tetkike nazaran son hafta zarfında hububat ve saire ra- gnn okka başına Hiatları gçunlardır ? Arpa 4,5 ve 6 kuruş haş tohumu 9,5 afyon - 700- 1250 buğday 68 kurus bal mumu 116 börülce 10 bakla 835 koyun, derileri 25,80 ku- rüş fasulya — yüzaltmış ke- pek 34 Mısir, Darı 6 Nohüt 10 Pamok mahleç 46 - 49 Susam 17-25 Üzüm 57 Yapağı 4454 Zeytinyağı 40 43,5 Pa- kantarı 80 350 haş lamut beher | kuruş yine son hafta zarfında | muhtelif ecnebi memleketleri- | ne ihracatımız 4836 kilo af« yon 10200 kilo Haşhaş tohu- | mu 3644 kilo Balmumu 1438 kilo kabuklu ceviz 34929 kilo 61148 — kilo hurda deri Halı84765 kilo 300,000 kilo kepek 225839 meyan kökü 8139a kilo' Par muk mahleç- 200,000 kilo pa- lamut100,003kilo Tütün73,466 kilo Üzüm 15,200 kilo Pala- mut hülâsası 63,006 kilo Yu- murta 931 kilo Yün 260,527 ktlo Ze | | ham | inyağıdır. Başvekil ne diyor? Hususi işlerdede herkes için parola İktisat olmalıdır Berlin, 27 (A-A) — Başve, kil M. Brün'g, bankacılar mer- | cemiyetinde tu sabah söylediği bir nutukta Alman- yanın iktısadi vaz'yetini derpiş etmiştir. M. Brünig, son iki hafta zarfında ecnebi sermayesinin çekilmesi neti- cesinde — memleketin maruz kez kaldığı vehim tehlikeleri ehem- miyetle kaydederek Alman iktısadiyatının yeniden doğru- mak 1çin Hoever - plânının tahakkukundan — ciddi — bir beklediğini — söylemiş Sihbatli bir hamle we demiştir ki: mrreerer e rera n L ALAY AAA LA LA LA AA L AAA LA LA A ALAA AA | siyaset iktısadi ve mali şera. itin istikrari nisbetinde müm- kündü: Ümimi işlerde olduğu gi- bususi işlerde de herkes kelimesi bi için parula İktısat olmalıdır. Başvekil, istihsalin ancak ücretlerin tenzili neticesinde salâh bulacağı nazariyesini tenkit etmiş ve bugünkü iktısat sisteminin Mmenfaati namma sermayenin kendi rolü hakkın- da daha âlicenap bir fidrakta bulunması lâzım geldiğini ilâve eylemiştir. Kast yokmuş! Girigor bu suretle iki sene altıaya mahküm oldu! Kemer Burgaz nahiyesine tabi Çavuşköy çifliğinde Pav. liyi katleden Bekçi Grigorun muhakemesine dün ağır ceza- da başlanmıştir. Vak'a şöyle olmuştur: Grigorun bir çocuğu duğu için isim günü eylen- ceti tertip ederek — bütün çiftliktekt arkadaşlarını evine davet eder. Sofralar kurulur ve içmiye başlarlar. Eğlentide Grigorun kayınpederi Boris te vardır. İşte bir meselenen do- layı Barisle Pavli bir kavga çıkıyor. ob arasında Grigorla eğlencenin bozulmaması Pavliyi dişarı çıkarmıştır. Fakat Pavli dışarı çıkar için çıkmaz pençereleri taşlanmaya | başlar, Bunun üzerine Grigor bu taşlardan bir tanesi de ço- cuğuna isabet ederek öldür- mesi ihtimali olduğu için Pav- liyi korkutmak üzere havaya üç el silâh atarsada bu kur- şunlardan biri Pavliye Isabet eder ve Pavli ölür. Heyeti hâktme bu hâdisede katil kaslı olmayıp tahrik ol duğu için maznunun iki sene altı ay hapsine karar vermiş- | küt şörler, makalelerini | sülükler de, on incir | ne asrın hükümeti teşekkül eder, | | | imkânı bulunur. Tezimiz bu idi. | olduğunu üzerine, muhalif fikirlerin tefrika | Tarı anlaşıldı. Derhal, fırkalara (Başmakaleden devam ) Menfaatlerinin bozulacaği | endişesi vicdanlarını sarıp Üür: ğü için.. Hele son günler. de, bir vakitler “meşhur silâh- yazarak inkilâbı kötüleyenlerin bile, re- Jimin kanmı emerek şişen bir ülük arasına karıştığı gö- Daha evvel, bunlara Ik fırkası (mürteci) diyordu. geçmeden © mürteciler fırkasının müdalaasını ihte eden gazetelerde ada- n ve adliyenin bizler aley- bine harekete gelmesini hay- kırmaya başladılar. Tufeylilik ; ten başka bir meziyeti olmuyan [ bir takımları da “Dumlupınar, *Lozan, kahramanları inkâr | ediliyor. Diye yoktan volkan. lar Hakikatte ne öteki, nede be- riki - söyledik farkında bulunmıyorlardı. Fakat, zaım- bağırmak, tutuşturmağa başladılar. a söylemek, ike işareti vermek — icap ediyaordu. Onların bütün rejimi lalk mazarında düşürüp 30- | guklaştıran meziyetleri ile kıy. metleri ancak bu yaygaracı hıkları idi. " Kimi kâselis, at düşkünü olan yalancı vatan. kimi menfa: perverler arasında; bu temiz rejimin kanile tegaddi ede ede haddinden fazla şişmiş ların parlattıkları kıvılcımı körüklemeğe başla. dılar, Ne elim hakikatlerdendir. | ki, “Lozan kahramanı, ya- kasını bir töürlü şu cahil bece. yangıncılardan kurta. ramıyordu. Kurtaramamakla beraber de, en ehemmiyetli meselelerin müdafaasını o el lere — terketmek — iztirarında riksiz kalıyordu. Bu güzel, bu ulvi işte böyle böyle halk naza. bir — istipdat serabı sokulup — gitti. | Zavallı Halk Fırkanı, onların tsiz müdafaaları karşt- | sında küçüldükçe — küçüldu. İşte, rejimi sarsan heyyulalar bunlardır. Zaten, Rejimin ha- kiki düşmanları yine bunlar- | dan başkası da olamazdı. De- | gildir de.. Şu hakikatler, ne — kadar acı olursa olsunlar, en acık. rejim, rında korkunç haline salâb Meselesi aai Ük n Türkiye (Birinci sayfadan devam ) Biz, bu neşriyatın cehalet | eseri olduğunu — anlıyorduk, | Çünkü, bugünkü medeniyet, tenkit fikrinin bir eseridir. Tenkit fikri ise, bu dünyayı idare eden fedir ki, bunun inkâr edildiği asrın — zihniyeti Bittabi, orada da günkü | bir felse. memlekette bulunamaz. He asrın medeniyetine tetabuk Tenkit fikri ise, bir şeyi | yıkmak değil, yeni bir şeyi ya- ratmak demektir. Aristo ten. kidi, yıkmak demekti. Bu fel: sefenin hâkim olduğu Kurunu Vusta kilise ve medreselertinde | fırkaya tefrika manası verili- yor, cemiyetin idaresinde de tek fırka demek olan istipdat zihniyeti hükümran oluyordu. Kant tenkidi ise, tenkidin | yıkmak değil, yeniyi yaratmak | tesbit etti. Bunun değil, yaratıcı kudret olduk- müstenit bir devlet dana çıktı. nevi mey- Bugün, bu sistemin dev- rinde yaşıyoruz! Bu tezi isbat vusta etmek için, zihniyetinin kurunu | hırsa.. kin, Neticede ne ile karşılaşılmak | şeylere mütemayilmidir? Biline- teşebbüs edilmek herhalde daha | | de, | niyeti mesi de idari meseleler haricin- | Kemal Hazretlerinin çok hör: metlere İâyik namlarının da mühalefete hücum vesilesine âlet ittihaz edilmiş olmasıdır. Milletin tabii reisi olmak - ili- barile, kendilerine gayri mes'ul vaziyet verilen o fıtrat nadire- si, şu bahislere karıştırılma- mak bir şükran bilinmeli degil mi idi? Hayır, on!ar oralara kadar da uzanmakta kim bilir ne fay- dalar umdular? Hiç olmazsa Bundan olsun hazer — etmeli değilmi idiler? Kırılan potların Halk Fır- ve minnet borcu kası namına tamiri kolay ol- | madığı bir hakikattir. Gerçi, prensiplerimizle Halk Fırkası prensipleri arasında pek çok ayrılıklar vardır. Ne de - olsa, | bir tnkılâp fırkasının şu dere- ce düşürülmesine teetüf edip tcesür duymamak elde değildir. Muhalefet etrafırıda kopa- rılan ,yaygaralar, yerinde ve yolunda olmasa gerektir. Hele yet, (milletin teveccühü- nü kazanmamış olanlar - tara- fından idare edilmeğe çalışı: Onların dedikleri yapıla- cak olursa, Robes Piyer terörü Türkiye de matbuat terörü na- mile ihya edilmeli, asılmalı ke- silmelidir. Bunları düşünmek belki, kolay olabilir, tatbiki de | mümkünaltan görülebilirdi. Lâ- | ü, ihtimalleri vardır? Şayet asılıp kesilmekle şu memleket işleri düzelecekse, seve seve boyun- larını uzatacaklar bulunacağı unutulmamalıdır. Lozan kahramanı böyle mez. Şayet o da böyle rejim sülükleri gibi düşünüyorsa, açık söylemek lâzımgelir ki, mem- leketin selâmeti namına asılıp | kesilecek düşmanlardan evvel, Halk ve rejimin semizleyip atmaya fırkasının, bünyesine şişen asil zavallı yapışarak sülükleri — koparıp hayırlı olurdu. Halk fırkası için bu yoldan başka çıkar olmadığını, preosip muarızı olmakla beraber sami- | mi vatandaş sıfatile söylemek vatana İihanet — telâkki edilmesin?! Arif Orn ve Gazi bükümdarın lâyuhti'iğine is- Unat ettiğini gösterdik. Yeni sistem ise, yaratmak kabiliye- tini haiz olan ihtısasa istinat etmek mecburiyetinde bulu- nuyordu. İhtisaş ise, hem hü- kümetin mali, iktısadi, mülki işlerinde adır. Hem de muharrirlerin, mütefekkirlerin yazılarında mecburidir ! Kumandanlardan misaller Höz: alınması ise, intan fikrini in- kâreden müstebit hükümdar sülâlelerinin kumandanlar ta- rafından”tesis edilmel rinden ileri geliyordu. Bu hal,idarede istatik zihniyetle, dinamik zih- göstermek için Lercih olunmuştu. Nitekim, Relsicümhur olan kumandanların zikredilme- deki ralâhiyetleri mevzuumuza ithal etmediğimizi gösleriyordu. Makalenin ik kısmı, bu iddiayı ifade ediyordu, ve o makalede deniliyordu ki: “Bugünkü tenkit ce- reyanı, Dumlupınar ve Lozan kahramanlarının inktlâp hareketlerinden kuvvet alarak neşvü- | nema buluyor! ,, gösteriyor ki, cümle ( Birinci sayfadan devam ) . Fırka programını ih Bin nüsha daha tevzi edildi. vetli şahittir. Zaten Fırka programı mahiyeli 'a eden nushalarımızdan bu defa Bu alâkanın hararetine kuv- umumiyesi ilibarile memleketten, milletten doğan bir şekil arzeder. me: Çifçi ve İşçi Fırkasının bilhassa istihsali fazla olan leketlerimizin fazla alâkasını isticlap etmiştir. Aldığımız telgraf ve mektuplara ve har edilen bir faali; BKi z K - an faaliyet temennilerine karşı bu defa Fırka vaziyetinin İ Z Umuru hukukiyedeki muamelesini yaz Bittabi hüviyeti rezmiyesini almadan ticeye tehir olunmaktadır. yoruz. müracaallar ne- Fırka programının bir kitap halinde neşri umumi kon- grenin aktine tehir edilmiştir. Fırkanın resmi hüvi selesidir. etini istihsali artık bir gün me- Nizamname geliyor! Tellâllar, hükümetin lehlerinde karar verdiğini söylüyorlar Aldığımız malümata naza- zan İktısat vekâlet itarafından | tetkik edilmekte olan Zahire | borsası nizamnamesi yakında İstanbul Ticaret müdiriyetine gönderilecektir. imizde bulunan mu larla tellâllar talimat- enin — vürüduna şiddetle ve sabırsız bir merakla tntizar ediyorlar. Yalnız, mubayaacılar tel- lâlları istemediklerinden, eğer tellâllar borsadan çıkartılma- mışlarsa bua neticeden pek essir olacaklar gibi ! Hlâller ise İktisat vekâle- talimatnamesini gözeterek tanzim ettiğini iddia ediyorlar. Bu hususta muharririmizle görü- şen tellâllardan biri şunlrrı öylemiştir : “— Efendim hükümet tabii bizim hakkımızı gözetecekti. İki, üç adamın şahsi menfa- atine uygun, olacak, diyo elbette, bizi borsadan çıkar- mazlar. Tellâllar Avrupadada tinin borsa kendilerini vardır. Biz ise, İstanbul zahire borsasında mutahassıs vaziye- tinde bulunuyoruz. - Tellâllık ince bir ve senelerce çalıştıktan #sonra elde edile- bili *etüLerLALALARALAAAAEAAAAA AAA LAĞAA AA ada ş ee AA AAA Rum mütevellilerin işi büyüyorl (1 inci sahifeden devam) ) Bu bususu temin etmek için heyeti mülevelliye, sından — kendisine — taraftar olanlarla berabar bazı karrerat ittihaz etmiştir. Bilhassa, heyeti mütevelli- âza- mü- ye içtimalarına girmekten me- nedilen Manwil oğlu ile Kara- man oğlunun her ne bahacına olursa olsun içtimalara gire bilmesini temin etmek istiyorlar Stilyanos Ef.nin B. M. Meclisine müracaat etmek 1s- temeside bunu mümkün kıl- | mak içindidir. Yalnız, heyeti | bazıları mütevelliye azasının bu fikre muarız bulunuyorlar. | Maamafih, Kömürcü oğlu Stilyanos Ef, kendi arzusuna taraftar aza ile müştereken Dumlupınar ve Lozan kahra- manlarile Türk inkılâbına ina- nan adamlardanız. Âyni za> manda, bugünkü Türkiyede de tenkit fikrinin mevcudiye- yetine ve bunun neşvünnema bulduğuna —da — inanıyoruz. O'halde, Türk inkılâbına ina- nan adam, Türk inkılâbını ta- | hakkuk *Gazi, nin hem kumandanlığına, hem de mücedditliğine — inanmış de- | mektir. eltiren tarihinde, kumandan nya müced. dit bir yoktur. Bir Roma ceneralı, pek bak- sız olarak bu isml alır. Fa- kat, “Türkiyenin “Gazi, si, *“bir kumandan müceddit,, ola- | rak dünya tarihine girmişlir. | Bu, beynelmilel bir hakikattir- Biz, Gaziyi edilmez bir kaymet biliriz. Cüm- | huriyetin teşkilâtı esasiye ka- | nunu böyle emrediyor. Türk tarihi de böyle emretmekte- | dir ve böyle (emredecektiri! — | * Makalenin ikinel — kummn, bugünkü Türkiyenin mı kta sadi işlerine aittir. Teşklilâtı esa.| siye kanununun 39-d1 inci mad.-| münakaşa deleri mucibince reisicümhur kabinenlu siyasetinden mes'ul | değildir. Bu işler ise, kabine- | nin siyaseti demektir ki, bun- | ları tenkit etmekle ne inkı bi, ne inkılâp kahsamanları bir arzuhal tanzim etmiştir. Bunun için de heyeti azasından — bazıları Sülyanos Ef. nin düklrünında buluşuyorlar. müte- velliye Bu mesele etrafında pat- tikhanedin vaziyeti hem gülünç hem de gariptir. Patrikhaneye giden bir muharririmize “Pat. rik efendi, hiç görünmemiştir. Yalmız patrik vekili muharri- rimize çöyle söylemişti: — Efendim, bir buçuk se- nedenberi “patrik-efi 4 kimse ile temas etmiyor. Çün kü söyledikleri, bilâhare tah- rif edilerek kendisine atfedili. yor. Papa Efüm Ef. nin aleyhimizde olmasına gelince bu şundan mütevellittir. Ken. disini aforoz ettik, ondan! P ni kâr ediyoruz. Bu milli kaddesat, bizim için müda. faa edilen hak ve menfaat- lerdir. Mazimiz, bunların ku- rulmasına — çalışmak, bonları müdafaa etmekle geçailştir ! Gazi demiştirki, ben cüm. huriyetçilik ve lâyiklikte bir- tarafım. Fakat, başka mevzu- larda bitarafım! O halde, Halk fırkasından başka türlü — dü. şünmek te Halk fırkatının - bir preosipi gibi kabul — edilmiş demektir. Bu prensip, bil haklardandır da! Halk fırkası, programına benzemiyen bir program ile teoki! fikrini yaşıtımak isi ler, bugünkü mali, | mülki sistemle: öne sürebilir. Fakat, bunlara alçaklar! diyemez. Tür: kiyenin, emniyeti, kanunlara mevdudur. Yoksa, bir mektep kaçağının hakaret amiz tehdit. lerine değil ! Talimatname ki Bugün yarın hazırlanıyor Belediye daimi en otobüs talimatnamesile bir surette meş Bu tetkikatta taksi, otobüs, vapur rekabetlerini de nazarı dikkate ölarak bu talimatna- meyi hazırlamakta olduüğün- dan talimatmamesin hitamın- da bu rekabellere meydan kalmıyacağı tabmia edilmek- tedir.