2 Temmuz 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 4

g— 1MITA MUHARRİRİMİZİN MÜŞAHADELERİ: - Esrarkeşler arasında ALEMLER... Yazan! Ahmet Süleyman ; — 26 — « Parlayan pala !... Aman abicim, canıma kıymada ne yaparsan yap | ,’ İşte bu düşünceleri içinde gırpınırken - dolap kapağının Açıldığını gördü ve: — Aman abicim, canıma kıyma da neyaparsan yap, diye yalvarmağa başladı. Pırıl piril palası parlayan külhanbeyi de: —Ulan seni bana sayile mi bağışladılar? Diyerek elinden futup odanın ortasına fırlattı. 1 — Bu sırada canı acıyan Dede tultan gerek korkusundan ve gerek can acısından keskin ve “ avazının çıktığı kadar bir sesle: “ — Ah.. Ah aman ah!. Diye bir nâra attı. Nârayı atar atmaz gözlerini $ — Yetişin, imdadıma ye tişin! diye feryada başladı. Dede Sultanın bu feryadı kahveci Uyuşuk koştu, usulcacık kolundan tutarak: | — Dede Sultan, Dede Sul- “tan! Kendine gel şahım ken- dine, diyerek ayağa kaldırdı. 2 Var kuvvetile yerinden bir ÖS AyREERİĞTE aa z eli G (ok gibi fırlayan Dede Sultan, ayağa kalkar kalkmaz gözle- rini açtı, Etrafına — dikdik Meseseeeene m: Bu sütunlarımıza a: Işçi mebuslardan — « Beler i:tiınrıııııııı? baktıktan sonra güldü ve uyu- şuğa hitaben: — Ölüsü kınalı ;dalga, az daha ayıltmasaydın küçüğü- mü yaptığım gibi büyüğümü de yapacaklım. Dedi ve hemen donunu çıkarmak için kahvenin bir köşesine doğru çekildi. İki saniye sonra tekrar gel- di ve: — Uyuşukcuğum ben vol. tamı alıyorum. Hepsine ayrı ayrı selâmlar. Diyerek kahve- den çıkıp — gitti. Bunun üzorine kahveci uyusuk ta Postabaşının yanına geldi. Sıra ile: — Haydi bakalım delikanlı- lar, dalğa geçmeyinde ayılın. Diyerek hepsini ayılttı. Bunlardan evvelâ Postabaşı gözlerini bir iki defa açıp ka- padı. Etrafına da dikdik ba- karak tenbelvari pis bir gerin- meği müteakip biribiri arka- sına esnedikten sonra: — Amma da kıyak ve ay- malı bir dalgada idim ha! Dedi. (Devamı var) sassesecane a istediklerinizi bildiriniz. 'zmir tahmil tahliye amelesi Ücretten şikâyetçi Bu işin halledilmesi için bu sefer de Ticaret müdirliğine müracaat ettiler İzmir, 1 (H.M.) — İzmir Limanı tahmil - tahliye ame- lesi Ticaret müdürlüğüne mü- “ Tacaat ederek bir türlü halle- dilemiyen yevmiye işinin hal- Tini istemişlerdir. Liman tarifesine bakılırsa tahmil ve tahliye amelesinin yevmiyesi 250 kuruştur. Halbuki şirket) bu tarifeyi mazarı ilbara almıyarak ame- leye 150 kuruş yevmiye veri- yor. Bunun 11 kuruşu - ka- Zanç olarak kesilince gerive - 139 kuruş kalıyor. Bu hesaba Bhazaran şirket inşaat kereste- #inin vapurlara tahmil ve tah- liyesinden metre mikâbına 55 kuruş aldığı halde amelesine 18 kuruş veriyor. Kutuluk ke- Yestede se — metre mikâbına 355 kuruş ücret alındığı halde ENVER PAŞA ameleye 18 kurüş veriliyor. Amele ticaret müdüriyetine verdiği — istidada — bilhassa, bu noktaları kaydetmişler- dir. Bundan evvel İzmir - vali- sinin meseleyi halletmek yo- lundaki vadi de bu — süretle tekrar — mevzuubahstolmakta- Bursada Şiddetli” yağerarlar devam ediyor Bursa — Burada çok detli yağmurla yağdı, bütün caddeleri su kapladı. Bazı cad- deler, suların sürüklediği büyük taşlarla doldu. Hasar çoktur. Turan imparatoru! Hatıratını yazan: ./ .£ , İttihatçılar, bir inkılâbın yeni kanunlarla idare edilmesi icap ettiğini anlayacak yanmak şartile bir ip ucu bu- hunabilirdi: |Neticelerden esase gitmek! Bu adamlar, ne yapmışlar- di? Hiç gibi bir şey! Iıabilı'yetteAdeiı'llerdi ; Bu muammayı halletmek l Kendilerine inkılâpçı ismini koley değildi. veriyorlardı. Bütün inkilâp- Yalnız, Prangmatizme da- | cılıkları,“Kanunu esasi, yi Dev: let salnamesinden tatbikat sa- hasına çıkarmak iddiasında kalmıştı. görüşleri de A'bu.-b:ı:ı Aul;ıııyı siya- şey değildi. aa — Adliyede: Piliç ISahibi Yusuf Ziya mahküm oldu Piliç mecmuası mes'ul mü dürü Yusuf Ziya B. in muha- kemesi dün ikinci cezada ne- ücelenmiştir. Heyeti hâkime mecmuada çıkan resim ile yazıyı muga- yiri arühaya görerek maznu- nun bir ay hapse ve 15 lira cezayi naktiye mahküm et- miştir. Yusuf Ziya B.in eskiden mahkümiyeti olduğu için ce- Uzası tecil edilmemiştir. Zabıt kâtiplerinin mu- hakemesi Para almakla maznun ikin- ci ceza mahkemesi zabıt kâ- tiplerinden Turhan ve Salih B.lerin muhakemesine dün bi- rinci cezada devam edilmiştir. Esnayi muhakemede şahit- ler dinlenmiştir. Heyeti hâkime müdafaa ve karar için muhakemeyi başka bir güne talik etmiştir. Müddeiumumi davası Nuri Bey isminde bir zat tarfından davası açılan Çatal- ea Müddeiumumisi Ferit Be- yin muhakemesine dün Ağır- cezada başlanmıştır. Heyeti hâkime Ferit Bey aleyhinde başka bir dava ol- duğundan tevhit için dava ev- kının celbine karar vermıştır. Müddeiumumi mahküm oldu Şile Müddelumumisi Naci Beyin muhakemesi dün Ağır- cezada neticelenerek karar tef- him edilmiştir. Naci Bey Mehmet isminde birisini darp etmekle mazaun- dur, Heyeti hâkime müzakere- den sonra Naci Beyi bir lira ağır cezayi naktiye mahküm etmiştir. Ceza tecil edilmiştir. - P;)lis'le t ölüm Bir hamal birden- bire öldü Galatada Mumhane cadde- sinde bir hamal dün âni w- rette yere düşüp ölmüştür. Zabıta (tarafından — yapılan muayene neticesi bu ölüm güpheli görülmüş ve ceset morga gönderilmiştir. Hüviye- tide — tesbit edilmiştir. Kadın kavgası Sarıyerde arabacılar kâh- yası Hayri Efendinin karısı Hayriye Hanım aynı evde oturan Zişan Hanımla kavga etmiş, neticede Zişan Hanım sopa ile Hayriye Hanımın başını yarmıştır. Çocuk düştü Langarla oturan madam Nazik dün, kız çocuğunu bahçede kurduğu salıncakta bırakıp eve girdiği bir sıra- da çocuk düşmüş, beyninden yaralanarak hastahaneye ya- uştır. Sukut Beşiktaş'ta oturan Hacı Naz- mi Efendinin hanesinde hiz- metçi 45 yaşlarında Madam Meari dün, evin üst katından düşerek ağır surette yaralan- mış, berayi tedavi kadıtn has- tahanesine yatırılmıştır. Nâra atarken Beyoğlu İstiklâl caddesinden geçmekte olan — Rizeli Tahir oğlu Zülküfül sarhoşlukla nâra atmakta iken yakalanmıştır. Kaza 3231 numaralı polis me- muru Âptullah Efendi dün, Kızıltoprakta Ziyvet Bey nok- tasında nokta beklerken na- sılsa hat muayene treninin sa- demesine maruz kalmış, başın- dan ve kasığından yaralanarak Tıp fakültesine yatırılmıştır. Görülen lüzum üzerine Üskü- dar müstantiki meseleye va- ziyet etmiş, tahkikata başlan- mıştır. MAEMİLERETTE Tarsus istasyonunda Bir çocuğu öldüren tayyareci Bek- ler bir sene Tarsus (H.M.) — Bundan bir buçuk ay kadar evvel Tarsus — istasyonuna rek bir çocuğun ölümüne sebebi- yet vermiş olan beynelmilel tayyareci Bekler henüz mevkuf olup kefaletle tahliyesi redde- dilmiştir.Tayyarecinin ikamet- gâhı olmaması bu talebin ka bulüne mani olmuştur. Mumaileyhin iddiasına na- zaran kendisi Tarsusa inmi- yerek Adanaya geçecekti. Fa kat vakit akşam olduğu için Tarsusa inmiye mecbur kâ- larak bir müddet inecek saha aramış ve nihayet futbol ma- hallini görerek oraya inmek tesis etmek istemişlerdi. Ab- dulhamit, Bu Cümhuriyet 'me- selesi için Mithat paşayi bo- Bazlatmamış midi? Anlaşılıyor ki, 10 temmuz- cılar 93 cilerden daha geri fikirlerle sahneye çıkmışlardı. O halde, 10 Temmuz inkı- lâbının hareket kuvveti ne 1di? Mademki,Abdülhamit ida- resinin kanunlarile haraket edilecek, Abdülhamit siyaseti takip edilecekti. 10 Temmuza ne ihtiyaç vardı? Şimdi, bir mesele karşısın- da kalıyorduk: Türkiye, 93 ten 10 Temmuza kadar yeni bir şey öğrenmemiş miydi? hapsi istendi istemişlir. Fakat tayyarecl telg- raf tellerinden birini görüp geçmiş isede ikincisini görme- diği için teller pervaneye sa- rılıp motör wtop etmiştir. Ve yine anlattığına göre teller gevşek olmasaydı tayya- renin önünde bulunan makası telleri kesecekti. Bu vaziyetin tesiri ile uzak- ta yıkılmış olan bir direk tay. yareyi görmek için koşup gelen bir çocuğun kulağı üze- rine çarparak öldürmüstür. Adliyede tayyarecinin katil sıfatile ve tedbirsizlik madde- Namık Kemal — mektebi, 93 Ruhu idi. Bu mektep, Felek bütün cevrü cefasını toplasın gelsin Dönersem kahbeyim millet yolunda bir azimetten! İmanını halka yerleştirmişti." Bu imanın hiç bir İstipdot idaresi tarafından — yıkılamı- yacağını da : Kaldır,idrakini muktedirsen ademiyetten | Hakikati ile yaşatıyordu. Bir müstebit, muvakkaten zın" danlara, sehpalara e insan mezbahalarına hüküm edebi- lirdi. — Fakat, bunlarla - fikri öldüremezdi. Hangi müsteb't fasandan idrakini kaldıcahi! mişti? İnsanın mahlüku olaz idrak, bütün müstebitier | emleket te İşçi ve Çiftçi Fırkası etrafınla———y l Ne düşünülüyor? ü _â"r* ÜnANür, M muz Mersinden akisler! Mersinde çîan Akın gazetesinin bir baş makalesi Memleketimizin — bir çok yerlerinde yeni Çiftçi ve işçi fırkası hakkında bir çok yazı- lar yazılmakta, fikirler serde- dilmektedir. Karilerimize yeni fırka hakkında memleket te ne düşünüldüğü hakkında bir fikir vermek üzere Son posta ile gelen ve Mersinde intişar eden Akın gazetesinde gördü- gümüz (İşçi ve çiftçi fırkası ) ünvanile bir başmakaleyi ay- nen alıyoruz makale şudur: Beyannamesini hükümete veren ve proğramını neşreden “İsçi ve Çiftçi, fırkası, müte- dil sosyalist nazariyelerini sı- kı bir milliyet hududu içine sıkıştırmış bir şekilde meyda- na çıkmak istiyor. Yeni fırkaya bugünkü dün- ya fırkalarına göre bir vasıf koymak icap ederse “N: nal Sosyalist, demek caiz ola. bilir. Fırkanın proğramına göre, memleket on iki iktısat minta- kasına ayrılacak ve dahili si- yaset, mınt: lara — verilecek geniş ve hattâ tam bir salâ- hiyetle iktıadi bir sistem üzerine kurulacaktır. İsviçre idari teşkilâtı gibi... Bu proğrama göre, hükü- met merkezi, Milli Müdaffaa, Hariciye ve doğrudan doğru- ya vergisi olmıyan Maliye de salâhiyet buluyor. Diğer Ve- kâletlerin bir çok — mesaisi mıntakaların emrinc veriliyor. Bu Proğram, şüphesiz , İsviçre ve Almanya Sosyalist Proğramlarından iktibaslarla vücude getirilmiştir. Ve bun- dan dolayıdır ki muntazam hatlarla yeni bir idare sistemi manzarasını — halzdir. Yeni Fırka, Retsi Cümhuru Temyiz reisini, Baş müddelu- mumiyi, Ziraat Bankası ve İç- timalt sigorta teşkilâti umumi! müdürlerini re'yi âm ile ve mıntaka idare reislerini ve mın- taka müddelumumilerini mın- taka re'yi âmlariyle intihap et- tiriyor ve yirmi yaşını bitiren kadın ve erkeklere intihap et- mek ve edilmek hakkını veri- yor. Mıntakalar, iktısadi teşkilât- sasesasssessssesaaa sine tevfikan bir sene hapsl istenmiştiz. Tayyareci ise her kasabada bir tayyare yeri olur ve tay- yareler oraya iner ve bu meydanlığa işaret için filama- larda konur binaenaleyh be- nim kabahatim yoktur de- mekte imiş” Maamafih tayyareci Bek- lerin çocuğun kanını tazmin etmeğe hazır olduğu da söy- lenmektedir. Namık Kemalin bu hare- ket kuvveti, Mithat paşanın imarcı teşkilâtçılığı e karşı- Taşıyordu. Bu devrin Türk harsında- ki ifadesi şu olabilirdi: Hürriyete dayanan - yeni teşkilât! Talâta sordum: — Niçin, hürriyete daya- nan yeni teşkilât yapmadınız? Talâtın ce hâlâ kulak- Tarımda çınlıyor: — Yapılacak bir şey yoktu. Memleketteki kanunlar iyidi. Yalnız, bunları hakkile tatbik etmek lâzımdı. Biz, tunu yaptık. Bu cevap Şehislimin fetva #itabından faiz! ahkâmı ara- masına benziyordu. Hocal tibat kapısını kapamışlardı. hıılııııılu_ıu. fikir kapısını! e Tarının mümessilleriyle, hattâ memurların terfilerini bile el- lerinde bulundurarak, kendi kendilerini idare ediyorlar. Proğramı tetkik eden bilgili bir adam, memleket şeraitini düşünerek, her kısım önünde, hayretler içinde kalıyor ve bun- lar,bizde de yapılabilecek şey- lermiş, demekten kendini ala- miyor. Maarif siyaseti güzel, Malt siyaset güzel, İktisat — siyaseti güzel, Hele köylü ve Amelenin refahına hasredilen - fikirler, içtimal sigorta ile memur mü- tekait. eytam ve erâmiline te- min edilen (Son memuriyetle- rin tam maaşları idealı)çok gü- zel; düyunu umumiyenin, yal- nız afyon varidatından öden” mesi, merkezi Anadoludan şark hudutlarına üç koldan daya- nacak şimendifer hatlarının inşasına lâzım olan sermayeyi, Balkanlardan — vaki — olacak Türk muhaceretinin Şark vilâ- yetlerinde iskânında husule gelecek “Colonisation,, hakları ve bir kaç nesle taksim edil- mesi gibi bir siyasetle temin edilecek istikrazların meydana getirmesi pek çok güzel. Proğramda, bazı yerlerin muğlak ve müphem olmasın- dan başka tercümede bir ku- sur yok. Proğram, mutedil bir s0s- yalistlikle milli hâkimiyeti biri birine mezcetmek cihetinden bakikaten bir ideal sistemi- Fakat.... İşte “Fakat, a gelince, in- san şap diye şapa oturuyor; çünkü “İlk defa milletin için> den doğduğu iddia edilen fır$ kanın bu “muktetaf, progra- mı karşısında, memlekette bu fırkayı şuurla benimsemeğe değil anlamağa kabiliyetli ve bugünkü memleket şartlarına göre tatbika salâhiyetli birkaç yüz kişi bulmak imkâni yok. © halde, “İşçi ve Çiftçi fıre kası bir fikir hattâ mücerret bir fikirden ibarettir. Biz de, “İşçi ve Çiftçi Fır: kası Programını,Madde: 5,, ile beraber bu fikri hürmetle kar: pılarız. İ aassesesasAsAAAAALAŞ Mersinde ai ee ğ İşçiler kooperatifine memurlar da girecek Mersin, (Hususi) — Vali bey riyaseti altında devairi resmiye rüesası toplanmışlar- dır. , Mersinde liman inhisar şir- ketine)j bağlı bulunan işçiler, kooperatifine umum — memur- ların iştiraki ile Mersin koope- ratifi namile tevsimine ve, muamelâtının tevsiine karar verilmiştir. Memurlar her ay maaşla- rından ikişer buçuk lira öde- mek üzere istedikleri miktar- da aksiyon alabileceklerdir ve bu hususta teahhüdde bulun- mupşlardır. Kooperatif şimdiki bulunduğu mahalden daha iyi bir mahalle nekledilecektir. Ortaklara her hususta teshilât gösterilecek ve ucuza mal sa- tıi'acak deniliyor. Yeni Asır Hükümeti tahkirden beraet etti İzmir, (Husust!) — Hükü- melin manevi çahsiyetini tah- kir cürmile mahkemeye ve- rilen (Yenl Asır) gazetesi tem-