18 Temmuz 1931 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 5

-Almanya SÖ DAKİK buhranı Rayhıştağın içtimaıret mi edil ecek? Kahirede birbanka kapandı Nazırlar meclisi ani bir surette içtimaa ka- rar verdi Makdonalt Berline gitmiyor Berlin, 16 (A.A.) — Sosyal demokrat fırkasmı idare komite- l &, azasını tamamile serbest bırakmış olduğundan ve siyasi mahafil bu grupun — şimdiye kadar takip etmiş olduğu hattı hareketten inhiraf etmiyeceği mütaleasını serdeylemekte bu- lunduğundan müfrit fırkı tarafından Rayhiştağın maadaveti için ııpılıın talebi sosyal-demokratların — reddet- meleri muhtemeldir. Macdonalt gitmiyor Londra, 16 (A.A.) — Na- zırlar meclisinin — Pazartesi günü içtimaa davet edilme- sine ani surette karar veril- mesi üzerine M. Mac Donald, Berline gitmekten sarfınazar etmiştir. M. Henderson, bu içtimada — bulunmak üzere Londraya dönecektir. — Matbuat projesi (Başmakaleden devam) yatandaşların bhakları, busu: retle gözetilmek lazımdı. Yalk- nız kapatmak, yalnız. ceza tatbikatını araştırmak usulleri düşünülecek yerde, hukuki noktalar da göz önünde bulum- | durulmalı deg Imiydi. Türkiyede yüz'erce gazete vardır. Bu ip- le uğraşan komisyonun — na- zarı dikkati celbedilir. lâyıhanin diğer maddele- rine gelince: Bunca gürültüler- den sonra koca bir komisyo. nun şu derece basit ve kanun- lera tevafuk etmiyen bir proje hazırlıyacağı hatıra bile geti- rilemezdi. Eldeki matbuat ka- nunu ile Abdü'mecit zamanın- da yapılan, sonra 82 de tadil edilen mefsuh kanunu okuyup tetkik etmemişler mi nedir? Hâlâ Tüzkiye Gümhuriyeti mahkemelerinde — müdevven Türk eceza kanunu karıştırılma: mış mıdır? Elde bulunan ceza muhakemeleri usulü kanununa bakılmamışmıdır? Birtürlü an- laşılamiyor. Projede mevzubahs esar- lar hep belgan mabelağ ceza kanununda , usulü — muhake- mat cezaiyede de yer bulmuş şeylerdendir. Müddei umuml- lerin imzasız yazı sahiplerinin isimlerini gazete idarehanele- rinden arayıp sorabilecekleri kaydı üzerinde ihtiyarsız hay- ret ve taaccüp içinde kalmamak imkânı varını dır? Komisyon kanun bilmiyor- mu? Ne kadar yazık! Bir defa: matbuat kanunu mucibince gazeteler her türlü evrakı üç ay bifzetmeğe mecbur idiler. Esasen adliyenin talep ettiği bu gibi yazılar, kendilerine irae edilmek kununen mecburi idi. WVermeyip söylemiyen gazete için ceza usulü muhakemeleri kanunu mucibince müstantik- zabit musaedre kararı kâfi değilmiidi.Buna hanği gazete mü- racat etmiyordu, ve etmemiştir? Anlapılan bu selâhiyet müd- del umumilere verilmek isten- miş olacaktır. Bunun faydası ile dığer usulün sakatlığının nerede olduğu anlaşılamamış gitmiştir. Yeni projede bir tavzih ve tekziplerin mütaleasız neş- redilmesi bahsi de vardır ki, bu- Bu yapmıyan gazetelere ta- Hİ cezası konmuştur. Eski ka- nunda bunun cezası ceza, makti idi. Bu cihet haksız “ tarize uğrayanlazın bir hakkı olarak memnuniyetle karşı- Tanmalıdır. Fasat bunların an- cak resmi mes'elelere - teşmil kişeler kapandı Kahire, 16 (A.A.) — Dar- mstadter und National Bank ile Deutsche Bank'ın şeriki olan Deutseche Orlfent Bank, hükümet memerlarının mani olmak hususundaki gayretle- rine rağmen sabahleyin kişe- lerini kapatmıştır. Rentermarktan vaz geçildi Berlin, 16 ( A-A ) — Hükü met yeni bir Reotenmark ih- dası projesini terketmiştir. Bir) kararname, altın kar- şılık nisbetinin icabında yüzde 40 dan yüzde 30 a endirilme- #ine mezuniyet vermekte is- /. 7 den V, Be Reishbank'a döviz ticaretinin inhisar hakkı verlimiştir. Z t çıkarmaktadır- edilmemeside doğru olabilirdi. Aksitakdirde manalı, manasız tavzihler le gazetelerin bütün sahifelerini doldurmak mec- buriyetinde kalacakları görü: lecektir. Lâyıhada, birde şahıs va ailevi hususatla mahkeme meseleleri, intihar hadiseleri mların esa- ile alâ- kası olamazdı. Yalnız bu şah: si kısımdan: Resmi vazifelere müteallik suüstimaller, ümme- ye zarar verecek şahsi teşeb- büsler ve ilâahiri.Kısımların müs tesna tutulması zarureti kabul edilme'idir. Aksi takdirde mem- leket sulistimale dolacak. Bu- nun zararları çok geçmeden acı acı görülüp hissedilecektir. Zaman bunu ispat eder, Zira: bu şahsi hayat faslının her su- Hrete tefsiri mümkündür. Lüâye hada bu noktalar üzerinde çok sarahatolmak şarttır. Projenin pek ziyade hoşa giden bir noktasıda150 liklerin gyazılarının yazılmamasındaki katiyettir.Buna bir de, sakit ha- nedan azası kaydı könmak da- ha şamil olurdu. Görülmezmi ki, daha evvelki gün hüküme- te mensup. bir gazete sabık halifenin zehir zemberek beya- matını neşredecek kadar İnkı- lâba karşı şuursuzluk göslermiştir! Projenin adli takibat kısmı eki mefsuh kanuna tetabık ediyor.Yalnız ceza kararlarının vakzedilerek — muhakemenin uzamamasını temin için Tem- yiz mahkemesine “Tashihi ce- za, hakkı veriliyor. Mamafih Temyiz mahkemesinin bu hak- kı yok değildi. İstanbul üçün- cü ceza mahkemesinde bir avukat hakkında verilmiş bir kararın, ayni şekilde düzeltilmiş bulundugu halâ batırlardadır, Matbuat davalarında ihtimal #imdiye kadar böyle bir şey vaki olmamıştır. Yahut hatırlanamiyor Açık ve adabı umumiyeye mu- halif neşriyat, komünist ve anarşist propagandası, devle- tin nüfuzunu kıracak — neşri- yat bahsinin bu lâyihada tek- rarlanması lâyihaya yeni bir şey ilâve edilmiş şeklinde ka- bul edilemez. Çünkü; Ceza kanununun 104 cü maddesi- nin ikinci fıkrası aynt — suç- lardan dolâyı faillerinin tev- kiflerini amirdi. Komünist ve anarşist neşriyalı medlülül0dcü maddenin fıkrai mahsusasındaki *“İçtimaf nizamla, — tekabül ediyordu. Bunlarin Tâyihada tekrarı, bir tekerrürden buşka YARIN » 12500 lira ikramiye suya düştü | Yunusun ağzı açıldı , büyük resimlerle şöyle parlak ' (1 inci sayfadan devam) funa teşekür — edecek yerde, Bursa mebusuna külür. ve savurmağa başlamıştır. Yoksul vatanla fakir mille- tin bu paraları nasıl tırnak- ları sökülerek tedarik ettiğini pek âlâ bilen Yunus Nadi, paradan başka bir şeyle, 'ne millet ne de vatanla âlakası olmadığını dünki neşriyatıtle bir defa daha isbat etmiştir. 12500 pupelin uçtuğunu gö- rünce, dünkü, “Cümhuriyet gazetesinde şöyle feryat edi- Son günlerde Mede linde bülçe münase gazete ve B > tutan bir matbmat a oldu. foh me âlâ ol- müstekil - Mebusir jbisanile. Rüştü Bey. topu bu müsta- kil mebus bütçe i gibi hayati ehemmiyeti | c vin anlaşılan Yunus - Nadiye verilecek — primler — meselesi bu hayati ehemmiyeti haiz- miş!l!) Müzakeresinde kürsiye çıkıyor.. ve ilâh.. Yunus Nadi utanıp kızar. madan bunları yazdıklan son- ra, Rüştü Beye yaptığı hakâ: retin bütün “prim,, mesele- meselesinden olduğunu açikça itiraf ediyor, milletin şu sıkın- tılı zamanında milli ıstırap'a acı acı istihza eden ıdaki şu salırları yazıyoruz: * Aynen' Cumhuriyetten : «... İki reyli müstakil meb'us B? bu parlak mdan sonra aşka miş olacak ki (!) Dünde yinc küğp süye firlimiş ve prim meselesi vekadar iyi anladığını |hayret bu adam şimdi matbuat hürriye: tümden bahsediyor! | Hzde cdeh şu pek parlâk sözleri söylemiştir : «Cayftı şiuri surette mürekkep ve Kâğıt parası - olarak diyemi gazetelere “prim,, Vereceği Jatedikleri, gekildç , yazı yazan bi ga zetejere |(hay ağzını öpsünler meb'us Bey| Muavenet cimcme- lidir ! ) İşte cümhuriyetin hiddetini, köpürmesini mucipolan muhik sözler bunlardır. Yunus Nadi görünüşte — matbuat hürriye- Üni () esasta da — cebinden uçan 12,500 papelin verdiği yanık - yörekliğile ( Prim ) meselesini tahrik ediyordu. Bursa meb'usu kazara mec- Histe: “ — Canım, matbuat hizmet ediyor, primleii neden ke- siyorsunuz. Bu millet henr şeye tehammül eder. Sabırlı millettir. Şu primleri daha beş sene verelim. Millet kesesinden beş se- | nede 1000000 Hira daha | çıkmış ne olurr? Nnereyo gitmiyor ki... ; Demiş olsaydı, “Cümhuri. yet, te ertesi günü mutlaka yeni bir kaydı ihtiva etmiş değildir. Esasen bu suçlarda dava ikame edende müddi. umumilik makamından başkatı değildi. Hülâsa : Matbuat projesi: nin , gazete — çıkarmak istiyenlerle gazetede çalışan- ların baştan aşağı teselsül eden bir mes'uliyet kayıtları altına sokulmaları azmiyle yapıldığı anlaşılıyor. Bunlar yapılırken yahut mevzuatı. kanuniyeye aykırı kısımları - gelişi güzel tatbik edilmek düşünülürken, huküki — kısımların - biribirini nakzeder mahiyette olmama. larına olsun dikkat edilmeli değilmi idi? Yapılmak istenen şey, cumhuriyet adliye tarihine ve kanun dusturları içine“Mat. buat kanunu, diye geçecektir; Ankaradan bildirilen pro- Jenin — iptidatliği — karşısında, *Cumhuriyet matbuat kanunu, demek için pek çok düşünmek ondan sonrada bu projeyi ortaya atmak lâzımdı gibi geliyor!? Arif Oruç bir yazı çıkardı: — Matbuat kuvvetini tak- dir eden yeşil Bursanın sa- hibi salâhiyet ve yüksek e: ciyeli mebusu muhteremi Rüş- tü Bey biraderimiz, dün de Millet Meclisi kürsülerinde Türkün, büyük Türk mille- tinin faziletini göstermiş, © yüksek fazilete nemunel im- tisali olmuştur ve ilâh... Ve.. — Bütçenin tastikini müteakip te 12500 adet va- rakai naktiye millet kasasın: dan mücahit ve inkilâpçı , vatanperver Yunus Nadi Be- yin dibi bulunmaz kasasına girerdi, Vatandaşlar bu satırları dikkatle okusnlar ve ibret #lsınlar ! EKMEKLERE3 KÜRUŞ ZAM! Yunus Nadinin mevsimsiz ve birdenbire ekmek - fiatleri- ne üç kuruş zam teklif eden baş makalesinin nasıl ve her bangi sebeplerle — yazıldığını yazmıştık. Gariptir ki “Milliyet, gazetesi de bu zamların fıkara köylünün değil, mutavassıtların yani zahire tüccarlarile komis- yoncuların ceplerine girecek- lerini yazmıştır. Ayni güne - tesadüf eden *“Müliyet, in bu — mutaleaları şayanı dikkat idi. Dün çevirmek istediği yeni muazzam dalaverenin meyda- na çıktığını gören Yunuz Na* di, ekmek fiatlarına üç kuruş zam meselesinden ric'at etmek ten utânmış olacak ki, düşük düşük yeni bir makale daha - yazı yordu. Fakat yediği hakikat ” sillesinin sersemliği ile kendi foyasını çevirmek - istediği do- labın mahiyetini içyüzünü de farkına varmadan ağzından kaçırıveriyordu. Dünkü Cum- huriyet'ten aynen * O yeni buğday mahsulünün idrak edildiği şa sırada ber lahine () Acil tedabir alır narak müstahsilin felâketten () Korunması hakkında boş muharririmiz Yunus Nadi be- yin makalesi İstanbul hu- bubat börsasındaki mu- ameleci, korhisyoncu ve tüccarlarla hariçteki bor- saları ve vatandaşlarıi (hangi vatandaşlar acaba?) Çok alâkadar etmiştir. Bu adat -mutlaka şasırmış yabut hak ve hakikat dilini dolaştırmış olacaktır ki, mese- leyi kendiliğinden ifşa ediyor: Fakir rençper, biçaere köylü boğdayını yok pahasına satan zürra, Yunus Nadinin alâkala- rından bahsettiği: Hububat borsasındaki muameleciler, komis- yoncular ve tüccarlarla hariç borsalardaki top- tancılar mıdır acaba? Dünkü “Yarın,, da bu ada- “mın büyük un vezahire tüccar- larile yeni bir fırıldak çevirmek istediğini yazmış nazarı dik- katı celbetmiştik. Çünkü, bu teklif samimi köylü- yü, fıkara rençperi düşünen bir teklif olsaydı, aylarca ev- vel yapılması lâzımgelirdi. demiştik. Ekmek fiyatlarına yapılacak acil 2-—*- köylü değil, toptancı — muhtekirler istilade edecektir. Bunlar köylüden — daba şimdiden harman yerlerinde ki, ve Adana, İzmir , Mersin Antalya ilâh... Sıcak yerlerde- de çoktan satın alıp depo- 'Tarma attıkları milyonlarca ok ka buğdayı üç kuruş fazla- sına satacaklar halkım kese- sinden çıkacak 3 kuruşla Yu. “nus Nadi veyaranmın kese- ife 5 AR Deniz yarışları dünde yapıldı İlk yüzme yarışı Büyükderede . yapıld Dün yüzme yarışlarının birincisi yapıldı. Bu sporlar için Şirketi heyriye tarafından yaptırılan bhavuzun da bu su- retle resmi küşadı yapılmış oldu. Yarışlar tam bir intizam dahilinde cereyan etti. Ka, zanılan neticeler şunlardır. 100 M. - Linci Galalatasa. raydan Suat derecesi 1.18. ikinci Fenerbahçeden Ömer üçüncü deniz lisesinden Ali. 400 M. -1lnci Beylerbe- yinden Salim, derecesi 632 İkinci Şeref (G.S) üçüncü İh- san (F.B). 100 M. banımlar bu mü- sabakaya Galatasaray ve Bey- lerbeyi yüzücüleri girdiler. Ga- Tatasaraylılar lisanssız olarak iştirak ettiklerinden Beyler. beyi kulübü tarafından itiraz edildi. Bu suretle hâkem heyeti GalatasayınHanımlarını mübaka harici yüzdürmeğe kprar verdi. Neticede Arlüsti H.(G.S. 22. 2-5 derece ile birinci oldu. Pek az bir farkla da Nihal Hanım (B.B.) ikinci oldu* Aristi H. müsabaka harici olarak iştirak ettiğinden asıl birincilk Nihâl Hanıma verildi. 200 m' kurbalama bu ya- rişta Beykozdan Mehmet B. ra- rakipsizolarek vüzdü ve6.11.3-5 derce ile birinci oldu. 100 M. kurbalama Hanım- Tar—1 InciKuzsta H. Derce2.13 200 M.Jinci İhsan (F.B.) Derece 3.10. 1-5 İkinci Cemil (B.B). t 200 M. Hanımlar - 4.24 derece ile Nihâl H. B.B. bi- rinci, İnge H. İkinci. 100 M. sirt üstü — 1 inel Necmi B,B. Derce2. 12 2-5. İkinci Memduh G.S. 800 M, — Bu yarışa 6 yü- zücü girdi. neticede Salim (B.B.) çok güzel bir yüzüşle birinci geldi. Derecesi 14,3. “Milliyet gazetesi de tek- lifin geç olduğunu iddia edim- ce, Yunus Nad iyapmak istedi- ği el çabukluğunun keşfedildi- ğini anlamış, dün hemen baş makalesine bir hamişle: *Dünkü Milliyet ,, refiki- miz de yazılan bir mütaleada meselenin ü teslim olunmakla Berabr. ekmeğe zam olunacak üç dört kuruş farkınKöylüden ziyade mütevassıta yarayacağı ilerisürüldüğü fikri gö- rülmüştr.Bizim teklifimi- zin biraz geç olduğnuu kabul ve itiraf ederiz şaklinde bir teyil yapmaya konmuştur. Muhterem vatanperver mü- gahit inkılâpçı ve fakir fuka- rayı düşünen bu zat teklifinin L 25. Şeref (G.S) 'ikinci, İhsan (F.B.) öçüncü oldular. 400 M. hanımlar — | inci Nibâl H. derece 9.132.5. ikinel Krisa H. (G.S.). 50 M. dipten — 1 inciZeki B. (B.B-) mesafe 43 metredir. Bu mesafeyi 46 4-5 sani- yede yüzmüştür. 1500 m.- 28,43 derece ile Tinci Salim (B. B.), ikinci ku- leli lisesinden Sedat, üçüncü (A.B). 4-50 bayrak yarışı Galata- saray, Beylerbeyi kulüplerile Deniz harp mektebi işlirak etti. Neticede 1 inci 2,25-15- derece ile (G.S), ikinci (D.H), Hanımların bayrak — yarış- na hiç bir. kulüp iştirak etmedi. Bunun üzerine Denizcilik heyeti banımların yerine 50 metrelik kurbalama — yarışı yaptı. Birinciliği 54 saniye ile heyet reisi Ekrem Rüştü Bey kazandı Ekrem Bey bune- tice ile de bu işin yalnız naza- © degil ayni zamanda ameli bir ehli de olduğunu göster miştir. Bundan sonra muhtel at müsabakaları yapıldı. Fakat vaktın geç olmasından netice- ler anlaşılamamıştır. Su topu Bu Oyunun ilk müsabaka- sını Deniz lisesi ile Deniz harp mektebi yaptı. Nelice 4-2 Deniz harp ga Tp geldi inci müsabakası Galata- sarayla Beylerbeyi arasında oldu. Galatasaray galip geldi. Antbord yarışı Bu yarışa iki tekne işltirak edecektir. Fakat şamandıranın sag tarafın - dan dönemeyeceğini söyleye» rek yarıştan çekildi. Savılun ise şgamandırayı yanlış döndü- ğünden neticeyi kazanamadı, Heyet azasından Ah- met B. Havuz hak- kında ne diyor? Ahmet B, yüzme havuzu hakkında şunları söylemiştir. *“Viyana ve Peşte havuzla rını $gördüm. Bu bizim havuz ile atlama kulesinin daha mükemmel bir turette yapılmıştır,, Dünkü müsabakalar mun- tazam bir tarzda neticelenmiş- tir. Buda heyetin muvaffakiye- tini gösterir. Yalvız maksaba- kalara kulbplerimiz - tarafın- dan lâyık oldug ehemmiyete werilmemiştir. Bu kadar feda- kârlığa karşı kulüplerimiz bu şekil demi görecektik ?Doğ- rusu hayret ! A.R Meraklı gençlere veşik Bey- geç olduğunu biliyor. 3 ku-| lere müjde; Yeni son moda rüŞ zamların da muhtekirle- rin ceplerine gireceğini kesti- riyordu da, niçin bu- teklifi yeltenmiştiri — Aman fıkara renç- beri kurtaralım! Feryadı ileİstanbul ve taşra şe- hirleri halkına on iki kuruşa ekmek yedirmek ve muazzam farkı üç beş zahire şirketile paylaş- mak içinmi? Hey gidi vatanper- ver somun ve mücahidi hey... iskarpin kalıpları getirdik, İs- tediğiniz ayakkapları ancak bayzitte Leblebicilerde Seyfi ustada bulacaksınız... Rontken muayenesi Dokttor opr. Celâ- letin Ismail İzmit Demiryoku 'No: 152 Sıhhat yurdunda