2 Mayıs 1939 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 3
YENİSABAH LÜ İ e SON HABERLER Polonya Sulhtar. Ümidi Kesti (Baş tarafı £ inek sayfada) — | buati, Avrupa meselelerinin ve Leh- gimali Malya - (Triyeste) Üzerinde — Alman münasebetlerini? eaf nok- | de emeller beslemektedir. | tası gürünen Dantzig meselesini tet Hatip, Hitler'in barıştanı bahse | kik ederken, Polanyanın istiligiriz. derken Bir taarruz hamırlamak için | bir hattı hareketfe bulunmasını teş- kazanmak istediğini - bildirmiş, Po- | vik etmemekle beraber, Polomyanın Jonyamın. süklülini kazanması için — menfasileri üşiklir olan böyle bir) Çekostovakya / ve Memel'i geri at- | mesefife müzakere faydasınn Al- Tası için de Litvanyaya yardım et-| manyaya müühasır kalamıyacağını| mesi lüzungeldiğini İlâve etmiş ve | kaydetmettedir. Polonyanın ingiltere, Pransa ve Ru —— Times gazetesi, Polonyaya ga: manya ile ittifakını büyük bir mem- — ranti veren bükümetleri imeseleyef Rumiyetle karşıladıktan sonra Sov- / alakasaz kalasuyacaklarını ehemmr yetler Birliği ve Litvanya ile olan İ yetle kaydeyledikten sonra Hitlerin Attifakın genişletilmesi lehinde bu-| mutkanda buna dair olan kısma işa- Tanmuştur. ret etmekte ve Hitlerin Polonyanın inçiliz Kabinesinin bu günkü — | hattı hareketi ile evvelce Çekosl- içtiman yakyanın ittihaz ettiği hattı hare- Landra, 1 (A A) — Emin bir ket arasında yaptığı mukayese hak menbadan bildirildiğine göre İngiliz — kımda şu satırları yazmaktadır: kabinesi yarm toplanarak - Filistin | — Bu mukayese çok fena olmuş. meselesini, askeri mükellefiyetin tat | tur. Zira Polonyayı azimli bir siya- biki için ittihaz edilecek teğğirleri, | set tatbik etmediği takdirde kendini Hitler'in nutkünün neticelerini ve | bekliyecek olan âkibetten sakınma- bir tecavüz tehdidi altında kalması — ğa samimi bir sürette teşvik ede- mühtemi? olan devletlerden müte- #ekkil emniyet sistemini takviye et- meğe matuf beynelmilel müzakere- Jerin yaziyetini tetkik edecektir. —| Taarruza karşı müdataa — | cephesi | Kondra, 1 (A. A.) — Matbust muhtamel bir taarruza karşı müş- terek cephe tesisi hakkındaki müza- :m—* meşgul Gimakta berdevam Times gazetesi, müzakereleriz a- Bir, fakat memnuniyeti - mucib bir. tarzda ilerlemekte - olduğunu yazı- yor. bilir. Çünkü istiklâlinin Pransa ile ingiltere tarafından tarafından Polonyaya karşı yapılan ecavüzlerin ilk neticesi olarak «Sor W '“yetler Birtiğinin müdafaa sistemine | itirak iğehineda - gimdiye kadar Varşovada gösterilen ihtiyatın aza saai> olmanumn memeneniyetde karşıla | Daily Telegrapb, — Moskoradaki | maktadır. “agiliz Büyük Elçisine bu hafta kati | — Alman Sileryasında büdiseler tahmat verileceğini zannediyor. Varşova, 1 ( AA ) — Kürjer| Warszaweki gazetesi, Alman Siler- yasındaki Oppele'de Leh aleyhtarı bazı hâdiseler vuku bulduğunu kay deylemektedir. Danzig'de Lehli dükkünlerin kapı- Jarım katranla boyadılar” Varşova, £ (AA) — Dünzig'e ge| len haberlere göre bir takım meç, hul eşhas danziğdeki Poloaya kili #esinin camlarını taşlıyarak kırmış | ve diğer birçok Polonyalı dükkünla rın de kapılarını katrana boyamış Rekicümhur ismet mönü, Ermir| Nali'i köşklerinde kabul ederek «i deleri efradı da hazır bulundükları | Halde öğle yemeğini beraber yemiş: | derdir. Emir Naf, Reksicümhur İ | net İndaü'nün fahri yavefliğini ya- pacak ve ayni samanda muhafır Jayında. staj görecektir. taçüterenin Vamyovaya tavsiyesi Landra, 1 (A.A) — İngilir mat- Nev orkta Polis bu hâdiselere mani olmak b çin hiç bir teşebbüste bulunmamış- Muhteşem Merasimi Yemekte hazır bulunanlar| arasında cenebi mülletlerin diplmar| bi pavyonlarından biridir. Türk e | Ük mümesilleri ve üanimt bi mi mületler mücadelesinde Üetün | serler bulanmak d Şıkmıştır. Açılış merasiminde Türk | Hinik, Mi ibirelerile geçen Ço Bayrağını Neşet Atay taşmnışır. Ee | kodoruk ve Amamıt ” keşlerii K Türkiyelilerden birçoğa bayrağı | büheme alkışlamıştır. minn stralina topkamış hasretle öemüşlerdir. Rooserelti 600008 kişi dinlati Nevyork, 1 (AA) —Dün sest 1 den Güfbaren hallan “Yarınki dün. yamıne hrikalarını seyredebilmeni İçin serginin bütön kapıları açılmışı | Buna müteakip, 69 mületin barrağ| tır. Reisletmhur nutkunu söylediği | mumatleyhin önünden geçmiştir. ada sergiye 600000 kişi girmiş T aZ S Nafta Vekilimiz Sulh avlusuna hâkim olan Ame- rikan Federal pavyonunun önünde < Dün Bertlinden avdet etti Hiitlerin 50 tnct doğum yılı şen- | Gergisi tamamlanmış mahdut ecne- Bu meyanda Türk pavyonu çok beğenilmiştir. Mülletler Holünün yüksek bir ma-| hallinde duran silâhh - münadiler, borularla relsicümhurun resmi tri bününe geldiğini ilân - etmişlerdir. Tesmi tribün kurulmuştu. Yan ta Tafta sergiye iştirak eden milletlerin Bayraklarile süslenmiş olan Mület | İlkleri münasebetile - yapılan mera ler holü bulunmaktadır. Misafirlere | Tİde hükümetimizi temsilen hazır Haisin ellen mahalde GüD0E Biate | Bulman beyetimiz relef Nefla Ve tecaviz resmi davetli vardı. kilimiz A Fuat Cebesoy - dün sa Tik resmi meresim öğleden evvel | PaRki ekspresle Berlinden şehrimize başlamıştır. Belçika ve Hollanda — “ötmüştür. pavyanlarının üstündeki kuleterdeki | — Nafin Vekilimiz doğrucu Pera- ganlar sçanların senfonisin mi, milik | PlAS öleline gitmiştir. Mumaileyh bu sabah gazetecileri Üa e ea ee GT | madel ökcek çirişeetür senra sergi amiri Grover Wha Dinler mabedinin küşat resmini yap | Paragvayda Reisicum- Anıştır. Bu binada bütün din aü edilmekte idi. hur Intihabı Aszomptioa, 1 (AA) — Relek Beisicumhur sergiye saat cumhur intihabatı, sükünet içinde| #rimiştir. Mumalleyh, öğle yemeği. | cereyan - etmektedir. — Estigarribla | 'ni Amerikan Federal Pavyonunda| Fançuay Cenhunma ya ha karulan 40 kişlik bür sadnda ye.| Tuavini intihap edilmişlerdir. Hitlerin Nutku ayak ea hi sürmüyer| d bu ideale yaklaştığımız derecede kendimizi medeni bir hayata, sükün| ve istikrara kavuşmuş addedebili. viz Almanya buna taraftar değildir. | kendisinin rubu, zenbereği olan ırk felsofosi, “Nordlame» davaları bunu icap ediyor. Almanlar kendilerini bir. <Herrenvolk, addederler ve bütün| dünyayı hegemonyaları, tahakküm- leri ve iradeleri alında tutmak is- terler. Çünkü onlar, kendi iddiaları- 'a göre, Roma ve Yunan medeniye- 'ti de dahil olmak özere bütün dün- 'ya medeniyetlerini - doğurmuş olan “şımal kavimlerinin en güzide, en ta- miz ve halis mümessilleridirler. Hit-| ler 1933 tarihinde toplanan Nurn- berg köngresinde açıkça - söyledi: Tabiatte yumruk hakkı, en kuvvet-| dinia hakkı, hüküm sürdüğü gibi a-. kıl ve mantık ta bu bakkı kabul e- der, dedi. Almanya milletler için bir| Hayat sahası kabul eden felsefeyi kendisine - rehber ittihaz etmiştir. Yumruk hakkına istinat edebildiği müddetçe, kendisine ait bayat saha- dünyaya birden dokunmak ve teca- 'vüz etmek kabil olmadığını çocuk-. Jar da takdir eder. Bukadar az za- man içinde ancak bir kaç devletim vücudü kakdırılabilirdi. Bundan son- ra Almanyanın bu kadarla iktifa e deceği ne ile malm? Hitlerin bütün| sözleri bilkis istitâ ve tahakküm çemberinin gittikçe genişliyeceği ka- anatinl veriyor. Hüseyin Cahid YALÇIN. Moskovada Geçit Resmi Moskova, 1 (AA) — Bir mayıs) bayramı Kızılmeydanda Stalin, Ka- lenin ve diğer Parti erkâmının huzurunda kutlanmıştır. Müdafaa kamiseri Mareşal Varo-| gilof söylediği nutukta — Kızlordur. 'nun vazifesini tebarüz ettirmiş ve| bu ordüyü sulhun hakikf muhatısı olacak tasvir ederek demiştir ki Kırılordu, yuvamızın eşiğini zor- Ja açmak isteyenlere karşıdır ve on. ları imha edecektir. Kızılordu. har- be karşı düran hakikf bir kuvvettir. Bu nutku müfeskip 20000 asker Beçit resmi yapmış ve 700 kadar bombardıman — ve avcr meydanın üzerinde uçuşlar yap- Çok şiddetli bir zelzel Vaşington, 1 (AA) — Georgel Town. Üniversitesinin — Sismogr dün şiddetli bir zelzele kaydetmiş- tir. Zelzele saat 310 da -Greemvieh #aati- buşlamış ve sant 8 e kadar de- | 'vam etmiştir. Zelzelenin merkez üs | tü 13840 kilometre uzakta ve ağlebi #htimal Çin denizi civarında idi. Fantoma Mehmet Çaldığı bir sandalla ve arkadaşlarile İstanbul- dan İzmite kaçarken yakalandı 'nbulun maruf hırsızlarından Nehmet, düm yeni bir har- şebbün etmiş, dığı bir ak isterk le beraber ç andalla tzmi: te kaç n yakalanmışt Hayrettin - mahalle- uran Fantoma Mehmet, ya-| arkadaşları, Mercan hanında; yatan Avadis ile Ruhi ve Manok ol düğü matyı dde iya gitmişler ve) gahilde bulur yelkenleri de arak İzmit. yolumu| tutmak istemişlerdir Fakat polis - kendilerini yakalar| mış ve adliyeye vermişdir. ve hükümet | /oir sandala b 10 Yıllık Neşriyat Ser- gisi Dün Törenle Açıldı (Baştarafı 1 inci sayfamızda) tarihçesini yapmış ve başvekil Re fik Saydam'dan sergiyi açmak 1üt- funda bulunmalarını rica etmiştir. Refik Saydam, muvaffekiyet te- mennisile kordalâyı keserek büyük bir muvaffakiyetle tertip edilmiş -| lan sergiyi germiş ve takdirlerin b fade eylemiştir. Atatürk'ün hatıranına şükren Maarif Vekili - Hasan Âlt Yücel,| Neşriyat Sergisini açarken çu nut- Millete ve efkârı umumiyeye verdi. Himiz gazeteler ve mecmualarla bu-| gün takdim ettiklerimiz, umumiyet-| Je dün bazılan kitaplarla bugün bi sılmiş olanlar... Bunları birkaç da-, kike sonra gözirinizle - gördüğünüz vakit hayalinizde yaptığınız muk: yeselerin hakikatte ne kadar yerin. de olduğu meydana çıkacaktır. Türk İnkilâbi, büyük Türk tarihi- 'nin hiç bir safhasında tesadüf edil-| miyen bir sürat ve isabetle, başla- ku söylemiştir. dığı her işde muvatfak oldu. Bunun. — Sayın Başvekilim, sayın de-| en büyük sebebi, inkılâpçı ruhunun vetlilerimiz; Çok şey istemesi, çok şey yapmıya Bundan on yıl önce kültür haya- tumzın en mühim / dönümlerinden| biri olan yeni 'Türk harflerinin ka- Bulü ve bütün memlekette derhal| tatbiklne geçilmesi inkilâp tarihimi .zin en mühim safhalarından biri ob- muştür. Türk cemiyetini, ilerleme-| e engel her türlü bağlardan kopa- Tp kurtarmış olan Ebedi Şefimiz A-| tatürk'ü mületine ettiği hizmet ve iyiliklerin en önde gelenlerinden birini bu mevzuda yapmış olmak vesilesile de aamayı mülli bir vazi- fe bilirim. Asırlar ve usırlar irfan | imetlerinden Türk milletini güç tifade ettirmekte en tesirli âmiller- | den biri olmuş bulunan eski harfleri | bırakıp rasyonel ve tatbikatile da-| ha kolay bir harf sistemi koymak ve medenl vasıfların ilki olan okur ya-| zarlık davasını Türkler için kökün- den halletmek hareketinin başında,| yine onu gördük. Ebedi Şef, ayni za| manda Türklerin, ebedi baş öğret- menidir. Bütün yüreğimizle bağlı| | olduğumuz hatırasına sevgi, saygı | ve minnetlerimizi tekrar etmek be- nim için bir zevk, fakat hain bi zevk aluyor Milli Şef İnönünün eserleri Biraz sonra içeri - girdiğimiz za- man, onun başladığı ve Mit Şefi- miz Büyük İsmet İnönü'nün sarsıl-| maz bir inan ve yorulmaz bir irada ile, diğer bütün işlerde olduğu gibi| parlak bir sürette tahakkuk ettirdi. #i bu inkilâbin yaşıvan esrelrini gö receksiniz. 10 yıl içinde resmi, hu- gusi kurumların, devletin ve şah-i ın teşebbüslerile basılmış kıtaplar,| mecmualar, gazeteler gözünüzü alar) cak ve eminim ki göğüslerinizi ifti. harla dolduracaktır. Hayalinizde ya pacağınız küçük mükayeseler bile, Benim bu tahminimde aldanmadığı-| u gösterecektir. Dün bizim okudu. Humuz elifheler bugün Türk çocu: okuttuğümaz / alfabeler, dün teşebbüs etmesi, fakat memleket) hizmetlerinde yaptıklarile asla ken-, dini yeter bulmamasıdır. Bu on se- 'ne içerisinde basılmış her nevi eser.. derin yeküina ihmal edilmez kemmiyet teşkil etmekle - beraber, derbal ifade etmeliyim ki, iimizi ahat ettirmiş ve bizi dayurmuz de Bildir. Hattâ yazıcılık, basım ve ki- tap tekniği bakımından, her iki ma-) nada Türk sanatı keyfiyet itibarile büyük bir terakki eseri göstermiş| olsa da, bunun daha iyisini yapmak arzusu bu yoldaki isteklerimizi ta- hakkuk ettirecek esaslı bir progra- mın hazırlanmasında ancak bizi teş- vik edici bir amil oluyor. “Tamamlanmamış bulduğumuz ve) yarın için dah mükemmelini yap- miya var irademizle karar aldığı- muz memleket. işlerini, bütün yük- sek emellerimizin yüce şahsında toplandığını görmekle bahityar o! duğumuzu Mülli Sef İsmet İnör 'nün emrinde ve devrinde gerçekleş tirmek ve başarmak, bizim için sa- adet verici bir gaye, bütün varlığı. mıza yayılmış bir imandır. Onun, daima hatırımda tuttuğum u sözünü bir kere daha huzurunuz- da tekrar edeceğim: *Yüksek, medeni, ileri bir milete| olmak davası oyuncak müdir?, Medeni bir millet olmak davasın- da ve medeniyette ilerlemek iddia- sında bulunduğumuza — göre, Milit Şefimizin bu sözünü her sahada ol- duğu gibi kültür alanında da tahaz- kuk ettirmek ödevindeyiz. Bu hizla ve bu imanla çalışmak, yapılanların - daha iyisini yapmak azminde ve kararındayız. Onun için, şirmdi göreceğinizden daha olgun ve| zengin bir mili neşriyat takdim mek vadini, lütfen davetimize icabet Bayurmanızın. bir şükranı - olarak abul etmenizi bikassa rica ede- Fransız | Hey etı Anka_ı:ada | (Baş tarafı 1 inci sayfadar tayyare ile, Halepten güzel merke- Ankaraya gelmiş ve istasyonda Mül- | zinize de Toros ekspresile geklik. | H Müdafan Vekâleti Ordu Dairesi Heyetimiz iranhlar, iraklılar ve) Türkler tarafından — ayni hararetle| karşılandı. Çarşamba akşamı Fran- Rei | riciye Vekâleti Birinci Dai Tümgeneral Abdi Pandit, Ha- Reisi | Vekili Sedat Zeki Örz, Ankara Mer-| Saya avdet etmek üzere hareket & ker Kumandanı Albay Demir ve| deceğiz Fransız büyük elçisi Massigli ve eb| —— General Veygand Ankaraya mu- Çilik erkânı tarafından karşılanmış- |/ yasalat ettikte sonra doğruca Çan; kayaya giderek defteri imzalamış, bilâhara Başvekil - Refik Saydam, Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu ve | Mareşal Fevzi Çakmağı ziyaret et miştir. Bu siyaretler iade edilmiş. tir. Dün akşara Framsız sefaretinde heyeti şerefine bir hususi yemek ve- rilmiştir. Yarın Me- dafan Vekili General Naci Tnaz t rafından, akşam da Pransız sefa- retinde bir ziyafet verilecektir Fransiz sefaretine inen general| Veygand'in bir mülâkat - istedim. | Kendileri yorgun / ve Bali istihatte| olduklarından / yaveri — erkâniharp | yüzbaşım M. Güzser'le - görüştüm | | Beninezaketle kabul eden M. Gasser | seyahatleri hakkında gu mal verdi: Marsilyadan yare ile, Bağdaddan Harife dar tirenle adan Tahrana da etemobille gittik. İram Şehinşahi he| Ç Bunu bir süvare takip edecektir. amba günü öğle yakti Hariciye İ yetimizt kabul etti. . Generak Vey-| Vekilimiz bir ziyalet verecek va di Zsisdiginleri dram ct baman F Yens Naib Sakma yorlı Gryşe ee AA ar ü lü dada geklik. Bağdadda n | cek ve b kameti esansında Ankara yolile Parise dönmek için ümhur İsmet İnönü'nün ya. talimat aldık. Halebe kadar askeri| Verliği vazifesini ifa edecektir. Bir| İrana Giden Filomuz bir Kaza Geçirdi (Baştarafı 1 inci sayfamızda) Teğmen yolıma devam edarek Di. yarıbakıra vardığı, oradan gelen gelen talgraftan. anlaşılmıştır. Tayyarelerin Tebrisde toplan- mmaları ve hava müsatt olduğu tak- dirde tekrar uçarak memlekete av det etmeleri mukarrerdir. Harhiye Vezirliği ila Türkiye bü. yü kelçiliği arasında tayyarecileri. nize azami yardım gösterilmesi içi temaslar yapılmaktadır. Tayyarelerimizden ikisi mecburf bir inlş neticesinde kazaya uğramış 've her biri mürettebatından birini maalesef şehit vermiştir. Diğer mü- rettebat sıhhattedir. Aranda teeaslir ve taziyeler 'Tahran, 1 (AA) — Abadolu a Yansının hüsüsi muhabiri bildiriyor: Tayyarelerimizin memlekete dön | mek üzere cumarteni günü uçuşları canasında iki tayyarecimizin şaha- deti ile neticelenen ve hepimizi ma- teme garkeden mücasif kaza kargı: dan alâka güstermiş ve bu acımım samimi ve içten paylaşmıştır. Mücaml kazanın ve iki tayyare- imizin şehadetinin tahakkuku üze- | Tine dün sabah Hariciye Vesiri A- lâm, 'Türk heyetinin misafir bahın- | duğu konağa gelerek heyetimiz reisi | Rana Tarhana ve Türk heyetine | Alâhazreti Hümayun Şehinşah ve İran hükümeti adıma taziyede bulum muştür. Hariciye Veziri, Genel Kurmay başkanı ve hava komutanı da 'Türk heyetine ve Örgeneral Kâzır Oktaya ayrıca taziyede bulunmuşlardır. Ha. riciye Vesiri Alâm, büyük elçiliğe de giderek büyük elçiyi Şehinşah ve Başvekil Cem, büyük elçimiz e- 'nis Akaygen'e hükümetin taziyele. rini bildiren bi rmektup göndermiş- tir. Afgan Hariciye Veziri, Alganla- tamın Tahran büyük elçisi ve Afga- nistanın Moskova büyük elçisi sa- bik Ankara büyük elçisi Sultan Ah- et ha da berayi taziye heyeti ve büyük elçiliği siyaret etmişlerdir.. irak heyeti ve irak elçiliği erkei- 'ma da berayi taziye büyük ekçiiği zi ziyaret etmişlerdir. Bahar Bayrami |— Dün 1 mayıs, bahaz beyram tü Be möneacL ; he yi aldığı | gübi bu sene de bir çok aileler kur a Klkera Bof züübde Z bsee zi gaç v Greğnmişlerir Tebet, eti SADĞA Pölyeme İrcayamar aa ö B aA fan yağmar açık yerlerde eğlenme. Kapn aa gi mgerimmez Bo BAA Düu sanlak dekklin eli dür Gn ieCi oölğenden Bamma d sakleğendün eli aönellni İevan ae İncem iren zz ha MASE, gelümnine lll Te eee l buşram emebilili d Düi bür nn aö gll be önlemin, Büyükmn ve Boğinlü in yerlerdeki dükküncler da he Öerine saytiye müşterlertein gel Geü müğüyeü Tuhim, zit Gün Bir Şörtlleedin L irzeaenle Minimini yavrular ân dün Bisasif Cnmlyeli eee Gi | ğüelerk sünlemişlerdir Dün geceki konser Astanbulm tanınmış keman sa- natkârlarından Lüiz FAlbare dün akşam Beyoğlu Halkevinde çok mu- vatfakiyetii bir keman resitali ver- serde, vali ve belediye reisi | B. Lütfi Kırdar ve eşi ile konsolos- lar ve refikalarmın ve bir çok m> siki takdirkârları hazır bulmmuş- fardır. ialyan sanatkâr çok güzel par çalar çalmış, alkıştanmış ve takdir. ecilen mütenddit parçalar tekrar et- tirllmiştir.
