23 Aralık 1940 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 3

23 elkânun 1910 BOŞA GİDEN (&M”"”’ LER YAZAN:İNGİLİZDÜYÜK ELCİSİ SİR NEVİLE BENDERSON —- TÜRKÇEYE ÇEV:REN L— Hüseyin Cahid YALÇIN -Ti 'Teknik tamamen 1938 de kul-| tere bariz misaller bulun lahılan tekniğin ayni idi. Alman | nıaz. Bir töy biz ordusu kolayca varılması kabil| Tar CLm3Yoran ai esaslı stratejik noktalar arasın-| Tumabilirdi. Her da gizlice seferber edilmekte i-| bir hal ça di. Her ihtimal hesaba katılı -| hazırlanmştı yordu. Bu ihtimallerin her birini| — Harb hav: karşılıyacak Büre€te plânlar ter- tib edilmisti. Hitler, beklediği Müsei) ahvat ve şerait fille çık- neyacak ol yapabilecek ve emeller ümiyetini iddia edebilecekti. Bu şart tahekkuk ederse, Avrupayı alevler içinde bırakacak kıvılcı- iddetle ini HWransada yapıyordu. Mosulı M. Daladier'nin arkacında va tehid bulunuyordu. İngilt ide don li edilmiş ma - talin tiyat efradı da asi mı ne olursa olsun icad ede-| mıştı. Bunlardaki raaksad harbe bilmek onun için çok kolay bir| hazır olduğumuza dair Hitlere işti. Bulıranı tevlid için Danzig| kanaat vermekti. Hertialde, | senatosuna serbest şehrin Al - manyoya ilhakımı ilân etmekl i vermesi kâfi gelirdi. Ya- nr e zan her dakika bunu yapabilir -| Sehat etti. Burada malısu: di. Yapmamış olması ya tered -| züküyor,, dedim. Çünkü R. düdünün ya hazırlıksız bulun -| trop'un bile İngilterenin vecihe- masının delili idi. lerine riayette kusur edeceğine O tarihte Almanyada üç parti! vardı. Hitlerin etrafındakilerden | kta bulunan ve halkın| kütllesini temsil eden birinci par ti tamamen sulh taraftarı idi in basiretinin kon- arbe müracaat etreden ni clde etmeğe kadir kılacağına inanıyordu. - İkinci | parti ne pahasına olursa olsun harb taraftarı idi. Bunlar Al - usunun şevket ve satve- tine ve hava kuvvetine emin idi, er, garbden gelecek bir hücumun hiçbir tesi hakkak surette kani bulunuyor-| ki bir harbe lüzum dar muannidane bir cılgınlık g annetmiyorum, G Berek - herle ur. Söyl | nanmakta olması | dir. | di | 939 da, Hitle 3 arını iki rek diye tavsif edebilin . Bunu başkalarına çok | söylemiştir. Fakat hiç kims | inanmamıştır. Herh: bu hakikate itna c imeğe mu üşünmeden ileri gitme- Bi için Hitleri muttasıl sıkıştırı- yordu. Herhalde İn, harb etmek - istemiyeceği i iddia edip duru -| & den korkuyor gibi göste pun Bism: İanı ek'a yetişm ki fikri Führerine ve 1 ki İngiterenin askeri ha- zarlıklarının bir vâki harb ga -| 1eketine İngilterenin niyetleri yesile yapılmakta bulunduğuna & bir tahmin. ver gerçeklen kani görünüyordu.| mek suretile tecelli edecekti. Binaenaleyh 1939 da bir har- bin Almanya için 1940 da ya - hd daha sonraki bir harhden iyi olduğunu söylüyordu. Hitler- le yakından münasebetleri olan- lar onun da bu noktâi nazara tirak ettiğini mükerreren bana süylemişlerdir. Adi ve hasis â - milleer tebeiyyet edenler başlıa- laaına bu kabil maksadları at - federler. Bu meselede Hitleri or- düsunun liderlerine İngilterenin vâki bir harb iç nı söylemeğe se dani kanaati değildi. “empi - rigue,, olması idi. Onları İngil- tereye karşı derhal bir barb aç- mıya hiçbir delil ve mütalea bu kadar kalbden taraftar yapa - . Hitler o sırada, ve ihti- mal ki çoktanberi, bu harbin lü- zumuna hükmetmiş bulunuyor- ve koridor m Alman tekliflerinin m: mel m lâkki ettiği şey ü: en imtina göstermesi Bi eklifler ciddi suratte müz edilecek olursa harbe imkân mayacağı mülâhazasile kork! yor muydu? Muhakkak ve | ett fikir ve mütaleayı katiyen |: bul etmediğine hitlmo AAA ŞA RE Ğ (HER SĞMH Hava ee erğlenmesiren ZX SEMİ Kurumun bir g-—hr moenbar kah ailenin saadetini poylaştığı eviemne matemini y bir maksada hiz - a Hisindb-ei aksad bu- le ).wı* cdfinlerde dermeği ancak bi v eden bu cre de S arsa eylül içtimamı |- büyük bir gayret sartına hazır A n itavassık in ma'-| tamıyordu.Tommuz ortasında fov | i ilân Fazla gemiler vazifeye çıkarılmıştı. Muayyen bahri ih- e çağırıl - zu muhakkaktır. m isbat na- | bentrop'u ilnaa muvaffak ola - irtikterin maadıkları gözüküyor. O nihaye- | te kadar İngilterenin hiçbir za- man harb etmiyeceğini iddiada | “gö- ben- man, K plürk her y » keri aramıştır Çelenk,, bedeli ola- k sarfedilen para miktarınıa mmiyetli bir rakam â şüphesizı ciddi surette kani olacak ka Şimdi acaha çiçek parayı, ve linita mini bile seve ge hanlormı bayram e heDi ican yüzü kadar dülderine i e kabil| ibda ettiğimiz karununa, yeni ve ehemimniy memha ol: Talmacan kendi kendisi- nin nazarında o kadar büyümüş- lecek çelenk - bedellerini | ü e bu| Bözlere bizzat Ribbentrop kadar e dünya giliz ta kızların çeyizlerini tedari yapamıyacağına mu| taç bulunuyordu. Bunün içindi ke pokâlâ foh: dı, Harbi | lardı. Bu, Hitler ite pek yakında | çıkarmak için her vasıta meşri ta bulunan - parti idi. Ne-| İdi. İkna edilmeğe pek az ihti-| yacı olan Hitleri İngiltereyi harb | crek; & hadde kadar gitmeğe kan - terenin Ya| dırmağa muvaffak olursa, ne ini ya | âlâ, Bismarck 1870 harbini Ems igrafında sahtekârlık yapa - | ?du. Bir Üçüncü parti daha| rak tevlid etmişti Y'-lııx:.nıx—.,I | hak edebiliriz m gözd DENEZA Dür 'a yurd müdar| Sma iştirak yahut da hoyau | x bir ölsüz y şarmış, hem de vu ile yök- ovktedirrm fardı. dikkaj rebesi öğan mücadaleye girişmek in mütrz dönaümdyı Scopa - Fiow - Rosyth mevkilerinde bek- Kısmında, Taymis meratarnı kontrol eden, La Nore tsernesa üsleri, ve daha £ İskocyanın Arızalı sa - erinde R manevi bir i gibi ba- evzu üze- ağıda hikâye edileceği veçbilg, | Javet ediyoruz. | lodi, on dakikada bana Danzig ŞARACI sinin halli için | 4 ini ver- ; nenler ck tarzında hareket diye te- nde müşa- bih bir manevra değil miydi? Bu okul Ö nn tatil )ıy rında ikamet —_ık, bir geyden bahs edelim. Çünkü | delil yalnız ahval ve şeraitin arz ği bir ihtimalden — ibarettir. Fakat bu dediğim gibi olması pek Yauhtemeldir. Bu ihtimal | kabul edilmiyecek olursa kendi fikir ve mütalcasından baaka bir diğer talebeler için panBi- ğer ralebenin olarak bu inin mene iâkadarlara b cab eder. (Arkeaı var) WEERA İngiliz metropol miyeti mülkiye: himaye etmektir. di müdafaa vazifesidir; bu se-| ki İngiltere Avrupa | dahil olduğu za - katada bir kora aö- pebdendir (larina Jaima hi Ücler ve Mevlüler.. Britanya lan doği Şir. sıstada bulanon, İngülterenini ce-) 17 nci ve 18 inci asmr-| Tansa vb gehili lavda gı karşıya Koyan hari sinda nan görk gah yeti itibarile, taka haline ge istasyotlar, Alman gemileririn denize açılmalarınr derhal £ ratle ve sılıhatla haber veriyor- öme PFleut, en şayanı gefli şlo Saksonların itim: Dyı, İngiltere, Rosytli ve P. neleri Bıraktı 4 alüm olan Britanya | yroke - ter 3ugün eslihat nin tamirağ tezgühlarır Bütün Dena 3ritanya Jafsasnın olmuş değişmiy: oprakl k ve hahri m adaların'n doğru -| aya himayesi, donan « için, sevkülceyş tamir burt kalar 1 mevkiler anşdai husuat bir ehemmiyeti| haiz oldu; bu mıntakal bahriyesinin en faal mer - kezi eski fersaneleri - bulunur .| Devoni mouth.. Şimal denizi kenattada hulu- | Paortlantd, — Port cenub SARAR |— İngi ' deniz üs âıcrfaeâ,ıs"am Mca%&a ir qâüîwe ticaretinin Cebelüttarık, m*tt edilmiştir. İmparatorluğun bahri mu - ması, esicider paratorluğunun | ön emin vasttala- . Asırların | saranti e asala yollarını | zu mükemmel | mevkiler üslerini üs tTanBiz sühili kar-| ve İngilte eyi kar- ler esna - rda, İn- e coğrafi vaz rümtaz bir min - di. Göniometrik | ü - 4 Jutland muhâ- yaytl tersanesi var-| î müddetle, 1922 * kadar, millet-! ve bahri tesiiha- | ine dair paktlara xn-' b ıdan do- | halihazırda, donanma- tekrar | açmağa mecburiyet hasıl edi -| E&m yllarmmin craniyetini te- donanmmanın, zın Dilumum denizleri üzerin- işlerini | isler vü- etide getirmek lâzmgoldi. Malta, Aden.. nizden geçen yolu, Britanya ticareti saslı bir tariktir, sadı. ve ve tamirat indistan çin e - bu tarik, , Aden ile işa- ilmiştir. Fakat devrimizde, İtalya, vessü siyaseti takib ederek, Ak- deniz koridorunu tehdid ediyor, tayyarelerinin topları ve bombaları tehdidi al- tındadır; Haheş fethini ortaya alyan gergi deki İngiliz eriyoye- ilti- , bu donanma- kashanı İabul için teşki- koyan İng donanması, ca etti, ve Kıbi Hind Okyanusu nin gösterdiği inkişaf, bu- t Adeni de tehdid ediyor. Ve Ümid boğazından geçen eski yel kenliler yolu, tekrar sevkulcey- | ehemmiyetini elde ki İtalyan ediyor. Bermüdler Atlantik Bermud üsleri, merkezde, Ja - manikde Kingsi cenubdaâ dâ, muvasala - yolları, Antiller, Patagonyanın en ucunda, Falkklands'larla serpil -| iştir. Falklandlar bidayetinde kat'i bir rol oyna - 1914 harbi işte büyük Japon sergü * uzak şarkta hakiki bir As- torluğunun İli, | Pasifiğe beyaz 1xkan c esi lözüngelen bir mahiyet arzediyor. mamiyet apar... Avusturalyı endişeleri ile yeni Zelâ: gizlemiyorlar. müdafaa büdeeleri bu hususta beliğ bir misatdir! Bütün liman- lar mühtemel üslerdir. ralyada Iâid.. ve lerde alelü Avustu - Melburn, Sidney, Ade- imaldeki cıblak Port - Dazwin bahri üssü vücude getirilmek - Tasmanyada Zelündada, n deni: başında, g - Kong uz: z filosunu saklar. Okland, Wellington, Kantonun yanı Japon olan) garktaki İn- Farat son senelerin başlıca | faaliyeti garbi Pasifikte esaslı| bir kilid mahiyetinde olan Sen- gapur üzerinde tekâsüüf eder. Sevkülceyşi yeti, Atlantik ile Akdeniz iltisakında ve Cebe - | Jüttarıktak'ne tekabül eder. 380; lik bataryalarla ve kuvvetli D.| A. C. teşkilâtının serpildiği raüs | tahkem adacıklarla muhat olan üs, 50000 tonluk bir yüzen do- ü; ka maliktir. Mahrukat, mühimmat, yiye - cek maddeleri, mühim mikdar - da atok edilmiştir. Kara ve deniz tayyarelerinin istifade edeceği bir hava üssü, 937 de meydana — konmuştur. Masraf 20 milyon İngiliz lira- sına gelen — Sengapür - üssü, (Hong - Kong, Avusturalya, ve Yeni Zelânda, bunlara işt etmişlerdir,) Resmen 14 1988 de ortaya konmüştur. Sengapuru, Pasifiğin hakiki | bir kalesi yaparak İngiltere, im | paratorluğunun müdafaası zım | nındaki doktrininin devamını i-| lân etmiştir. Ekalliyet ktebleri (Baş tarafı 1 İncide) narak Kkendilerinden — izahat is- nnmqtır P idareleri mazeret ola- rak, mekteplerine tabais olan va kıfların iyi idare olunamaması bütçelerinin talebeden “tahsil ücrekleri,, ne ni ve bu ücretlerin mekteb - öğretmenlerinin maa: larını muntazaman verecek mı tarda olmadığımı söylemelte - dirler, Maarif müdürlüğü, vazi- eti vakıflar İstanbul — merk zine ve Ankara valkıflar baş müdürlüğüne bildirmiştir. Diğer taraftan, ekalliyet mek- teblerinin mekteb - öğretmo rine, derhal maaş vermesi için kendilerine muayyen bir. müd- det verilmiştir. Bu müddet zar- fında mektebler öğretmen m: aşlarını tamamen veremedikler takdirde maarif müdürli tebler hakkında kanuni hütl leri tatbik edecektir. Vaziyetleri bu gekilde olan mekteblerin masrif müdürlüğü tarafından — kapatılmasını icab eden kanuni hükümler tatbik o- lunduğu takdirde mekteblerdeki Türkçe ve kültür dersleri retmenleri vaziyetler Kkemimel olan diğer ek; teblerine naktolunacaktır. | dü. Alman propagandası bütün yaz esnasında bu son iki parti - nin zıd fikir ve Mütalcalarına misaller arzetti. Resmi matbu - atta bütün Almanların, ne ka - dar sulh taraftarı olurlarsa ol - sunlar, Tmüzaheretlerini temin — Biraz öy Jak öldü maksadile hesab edilmiş o çem-| rülmekten korl 1 | berleme sloget: —haricinde, biri Madam Şavyer omuz taraftan İngilterenin hicbir za-| silkti: man Danzig için harb etmiyece-| — — Or ğine ve diğer taraftan Almanya | — —— Öyle olsun. Fakat cir rst ve iktısadi rakib sıfatile| sabahı bana telefon etti. bir vaziyet almadan| da P. T. T. vasitasile t ile ilk müna- mak: türebilirim, ceği fırsatta Al -| — — Size neler manyaya harb ilân edeceğine| — — Endizelerine dair ecnebi memleketlere mut -| — — Bakın bunu bilmiyordum. tasıl birtakım rivayetler işae © Be zi diliyordu. Bu rivayetlerin her | istiyordu. S kisi de Hitlerin maksadına hiz-| koc | etmek üzere Maharetle t içindi. Tayyareye binebilmek ilmişlerdi. Birinci için gee kaldım ümid edilen gaye Lehlileri: “— Kim mani oldu i arak, Birleşik Ame-| Siz! Teihün yanında ve kücük d oydunuz in yeni bir ta- Jislen ini çıkaramadı aruza karşı koymağa Beni iyi dinleyin, vaziy olmasına itimadl yani cinayetten evvelki vaziyeti ani bir güpheden âri bir sur ti, İkinci $; rakeri gef-| edeceğim. Kocanızı lende harb tehlikeleri hakkında-| ithara edilebilecek y ki tereddütleri izal net et| Blignidir. Sizin mekle kalmıyacak, harb patlak| birlerine müthi: verdiği nan Alman kavmini | yorlardı. Müsabak Hitlerin mesul olmadığına, ha-|c Büd bir İngilterenin Hitleri har-| etmişicr, Bligni tedbir be mecbur ettiğine inandırmak| reketle “derini yüzeceğim,, için kullanılacak Ki kul-| miş, şabit olup olm Tanılmıştır da. Hitlerin elâ i yok. yetini bu manevralar kada hemmiy w 4 ŞÜ îf& ARI) —: ") BSert tabi. endisini kurtarmak için Bu fena bir yrumak Derhal pilottan £ 'areci ile de inden en faz kazananı türlü ih- — Ortada cinay Bligni bu fırsattan asının ben- e Şavyer bana | gös| bunları anlattı. Maddi delil yol Üzerinde areye binmi aya ti tedkik Ve ne vakit öldürebilirdi?| ıno sustu. Bir müddet ses | siz durduktan sonra | latmak istediğim | e | oli BukküLeElar ni va gok | müşkül olacak. | — Or delil bulam K snız k ) lin. Negeniz güh-| d izi viye edebilir v yük niz. Eğer bu kâ- d zi tayyarecinin aldığı fta bulunanla: örünmeden Artıl Bunu diniz mamıza mü: sizin gibi koc nak 18ti i sözleriniz, minleriniz... Polis hafiyesi saf bir tavırla — Lâükırdılarımı bu kadar cü- maanda rahatsız et - dolayı tekcar affınızı | bazı biçimsiz. tah- slile direksiyonu elile de Fena oluyorum. daha evvel yapabilir et bu kadar konüş- | id değildi.. ben de man intikamını al- Fakat tahkir edi- â retkâvane mıyacak şekilde bulduğun n benimle terbiyoy bu kadar tübhelerim ldırmak istiyordun genç İadın u- Nihayet kim - nediğine | inız kalınca zun uzun inünde son nef diğini ve vvel tam na darbe şiddetli bi - Haydi bakalım, şimdi de ötekine gidelim, dedi, Madam Şavyer ile evvelâ ko- nuşması sebebsiz değildi. Seven bir ka uçlu kadar kendisini lerhal ölümü i etmişti. k izleri: kcânı olabilirdi. i de ilâvı olduşğuna emin idi (Devamı var) pessüf kâğıd I':—_cı ğin sapında iniz büro - kâtibinin - parmak | eri vardı ki o da her türlü heden uzakta idi, Bundan mâda Bligni'nin pa raşütçüyü vurması veyahud da vyerin kendisini öldürmesi ih | talleri takdirinde de parmak | zleri. bulunamazdı. Zira her i-| le kalın eldivenler giymişt iyrıca Jak Şavyer, paraşütle rerken binlerce seyirci dürbin- le kendisine bakmıştı. Hepsi de paraşüitçünün — kımıldamadığını toyid ediyondu. Şavyerim ken -| disini vurmak için hareket et -| i herkes görebilirdi. Polis hafiyesi dişleri arasın - kisi dı — Bu vaziyette Jaltın tay eden yere ininciye kadar geçen müddet zarfında öldürülmüş ol- m maddeten ve suhakteme bakımından im ız diye söyleniyordu. Otomobili süratle gidiyordu. müdafaa edemezdi. Halbuki, ano, Jislenin, tayyarecinin esi, belki de geriki cürmü daşlara refah temi . olan hü va'â Az kazançlı vatan- decek bir çare Bugünkü cihan harbinin do çurduğu zaruretler — yüzünden gittikçe yükselen hayat pahalı: lığı karşısında bilhassa orta gz nf halkin iztırablarını — müm- Kkün mertehe tahfif edecek pra- tik çareler bulmalıyız. Bu hu- susla “pratik,, tabirini bililtizam kullandım. - Çünkü bir takım u- Zzun nazariyatla fiyatları tesbit, bunların tatbikini — kontrol ve mıktarlrarını tenzile çalışmak her ne kadar iyi niyetle yapıl- miş olsa da hayat pahalılığı ge- viyesini süratle indiremez. Ve indirse bile kâfi derecede indir- miş olamaz. Kazancı mahdud olan vatandaşlar için ekmeğin fiyatımı on para, etin -fiyatını iki kuruş indirmek mühim bir ey ifade etmez. Bunlar - saye- inde ayda — yapacağı g iktısad bir lirayı geçemez, Halbuki alı- nacak tedbirlerin, kazancı az olan ailelere temin edeceği fay- da hiç olmazsa ayda on lira ci- varında olmalıdır ki o — aileye lasmen olsun vefah,temin aI Bunun için akda illk gelen te bir bu vatandaşların - maa: na bu mıktar zam yapmaklr. Çok temenni etmekle beraber bu da pratik bir tedbir değildir. Zaten harb dolayısiyle işleri çok azalmış olan bir çok mücssese Bahibleri işçilerinin maaşlarına on lira gibi bir rüktarı kolay kolay zamedemezler. Hüküme - te gelince, z maaş alan memür- larma bu zammı yapmak her geyden evvel mühim bir bütçe meselesidir. Hazineden çıkan her kuruğu büyük bir ihtimam ve dilkatle sarfetmeğe mecbur ümetin böyle mühim bir devrede bu derece büyük bir fe ği kolay kolay göze al- ması.güctür. Göze alsa bile tat- bile Mevitline koyması zamana mütevakkıftır. “Halbuki — bulu- nacak çarenin'hem âcilen tatbik mevkiine konabilmesi, hem de bunun bükümete yük olmaması icab eder Benira aklıma bu mühim der- de bir çarei hal olmak üzere pra- tik Dir v l Kazancı mahdud olan vatardaşlara ayda vasati on lira kadar bir kâür te- min çdecek olan bu usul, hükü- metin bir; karariyle - bunların vermekte oldukları ev kiraların- dan bu nisbette bir tenzilât yap- makla mümkündür. Esasen ka- zanca nisbetle dünyanın hiç bir yerinde ev kiraları hizde olduğu ksek değildir. Avrupam da bir adamın gelirinden ev ki- rası için ayırdığı meblâğ “ vasa- ti olarak onda birdir. Yani ayda net 100 lira varidatı olan hir kimsenin ev kirası olarak öde - diği para 10 lradır. Halbuki biz de bu yalktar, hele Ankara gibi bazı büyük erimizde yüz- de 50 ye yaklaşır. Bundan çulcan netice hizde ev kiralarının hakikaten fahiş de- recede yüksek olduğudur. Bir kanunla indirilecek kiralar, hem binlerce vatandaşın mütevazi bütçesine büyük bir yandım te- min eder, hem de hülkümetin bütçesinden, hiç bir fedakârlık yapılmasını isti kadar y am elme; Burada zarap görecek olanlar dece ev sahibleridir. Pakat e- sasen bunların kârları çok fahiş olduğundan neticede hiç bir haknaşinaslık yapılmış olmaz. JRAD SERTOĞLU Büyük millt gşairlerimizden Mehmet Akifin yıldönümü — cu- martesi günü, utlanacaktır. Bu münasebetle, Üniversite Pdebiyat fakültesi profesör,-do- çent Ve talebelerinden bir grup merhumun £ Jirnekapıdakti me- tını ziyaret edeceklerdir. ahküm iki kişi bu sa- lmislarçlim