September 10, 1955 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 28

TIB latant devrin uzun olduğu göz önü- ne alınarak, sa aç karnına gün- lük tek en]eksıyon tatbik edildiği za- man — kahvaltıyı geç yapmak i- cabeder. I. P. Z. in tesiri munta- zam değildir. Bir gün çok, bir gün az tesir ettiği görülür. Bunun sebe- bi imtisasın mütehavvil — olmasıdır. Tesiri gündüzleri pek olmaz. Gittikçe ilâcın kan şekeri üzerindeki baskısı'artar. Gece şekerli madde de alınmadığından hipoglisemi — gecenin geç saatlerinde görülür.Bu söyledik- lerimizden I.P.Z. den ensülinin yavaş yavaş serbest kaldıgı ve bu azar a- zar vücuda yayılan — ensülinin ye- meklerden sonra ortaya çıkan - post- prandiale - şeker yukselmesını nor- male — çeviremiyeceği, ayrıca gece- leri şekerin kanda fazla düşmesinden ileri gelme hoşa gitmiyen hipoglise- mi akseleri ortaya çıkabılecegı an- laşılmaktadır. Gündüzleri iyi tesir almak için dozlar artırıldıkça bu mahzurlar da artacaktır. Karma ensülin Yukarda söylediğimiz iki cins en- sülinin mahzurlarını gidermek İçin bunları karma olarak kullanmak dü- şünülmüştür! Bazıları aynı şırınganın içine adi ensülinle 1.P.Z. i çeker, ka- rıştırır ve enjekte ederler. Bazıları da bu usüle tamamen muhaliftirler. Hastalarına iki cins ensülini aynı saat zarfında ayrı ayrı yapmağı ter- cih ederler. Bunun sebebi vardır. E- iki cins ensülin aynı şırıngada karıştırılırsa bir kısım adi ensülin I. erbest halde bulunan bir kısım protamınıle birleşerek insuline retard halini alır. Çabuk tesir eden adi ensülinin bu karmanın içinde ne nisbette ensülin retard'a değiştiği önceden tahmin edilemez. O halde en- sülin karması emniyetli bir şey de- ğildir. Hastanın durumunu doğru o- larak kontrole imkân vermez. Pratik- te durum bereket versin, daha ba- sittir. Müsavi miktarda iki ensülin karıştırılarak hazırlanan karma en- sülinde şematik olarak âdi ensülinin yarısının protamınle birleştiği ka- bul edilir. İki veya üç kısım adi en- sülin bir kısım I P. Z. ile karıştırıl- dığı zaman i ensülinin yalnız 90 30-40 1 protaminle birleşerek en- sülin-retard halini alır. Lawrence de, pratık 1çın yeter bir tahminle X Üni- X/2 ünite adi ensülini adsorbe ederek ensülin retard'a çe- virdiğini söylemektedir. O halde 1/1 karmasında yanı 20 ünite adi ensü- lin * 20 ünite I.P.Z. ile karıştırıl— dıgı zaman bu karma 10 ünite adi sülin 30 ünite I.P.Z. tesirini haiz olacaktır 2/1 karmasında ise yani 40 ünite adi ensülin 20 ünite İ.P.Z. ile karıştırıldığı zaman bu mahlut 30 ünite adi ensülin ve 30 ünite 1I.P.Z. gibi tesir edecektir. Çok basit olan *bu formüller çok zaman içinde adi ensülin bulunan karmaların meselâ 2/1, 3/1 kombinezonlarının maksada daha uygun olacağını göstermekte- dir. Ensülin karmaları hazırlanırken her hasta için en uygun formülleri bulmak lâzımdır. Bu da daha ziyade hastaların gıda itiyatlarına ve çalış- ma durumuna bağlı bir iştir. Aydın hastalar, birkaç ay içinde kullandık- ları ensülin karmasında ne miktar geç tesir eden I.P.Z. in bulunması ge- rektiğini kendiliklerinden — bulur ve ayarlarlar. Hastalara önce adi ensü- lini şırıngaya çekmek sonra da |. P. Z. i almak gerektiğini de öğretme- lidir. Adı ensülinden bir damla İ.P.Z. şişesine karışırsa buna bir zarar ver- mez. Çünkü içinde fazlaca protamin vardır. Fakat İ.P.Z. Önce çekilir ve bundan adi ensüline Karışırsa bu şi- şeye her defa damlıyacak protamin gittikçe adi ensülini geç tesir eder bir hale getirir. Yeni — ensülinler Globine-insuline: Remier, Searla ve Lang tarafından 1939 da hazırlan- mıştır. Asid, berrak bir solüsyondur.- Adi ensülinle öküz alyuvarlarından elde edilen bir proteinin birleştiril- mesiyle hazırlanmıştır. 20 ünite gibi ufak dozlar halinde kullanılırsa G. 1. ortalama olarak adi ensülinden 1-2 saat daha uzun tesir eder. 40-60 üni- te gibi yüksek dozlar kullanıldığı takdirde tesiri 3-4 saat daha uzar. Fakat tesir süresinin uzamasının bir hududu vardır. 80 ünite kullanıldığı zaman tesir 24 saat sürecek değildir. O halde G. den yapılacak bir en- Jeksıyonla cıddı ve vahim bir diya- beti hipoglisemi akselerı vukua, gel- meden kontrol etmeğe imkân yok- tur. Bu ensülinle hipoglisemi ekserı— ya ikindi vakti görülür. Mutad doz- larda bu preparatın tesiri LP.Z. den ziyade adi ensülininkine yakındır. Bir yandan 2/1 karmasına benzer ve ondan üstün değildir. Bazı iyi gidiş- li veya orta derecede önemli diya-, bet vakalarında sabahları yapılan bir . 1. enjeksiyonu, gündüzleri alınan gıdalardan ileri gelen hiperglisemiyi I.P.Z. den daha iyi. kontrol eder. Fa- kat asıl iyi tesiri günde iki enjek- siyona lüzum hissettiren epeyce Ö- nemli vakalardadır. Hafifçe uzun o- lan tesiri sayesinde akşamları da ya- pılan bir enjeksiyon sabahları vukua gelecek — hiperglisemiyi ve reşütleri önler. Di-insuline: Bu preparatta kris- talize adi ensülinle iso-insuline deni- len ağır tesirli bir insulinin müsavi miktarda karıştırılmasından elde e- dilmiş ve 1944 ellas-Moeller ta- rafından hazırlanmıştır İso-insuline- in ensülin molekülünü teşkil eden ba- zı asit amine gurupları Fhehyl-isoc- yanate ile bloke edilmiştir. Bloke gu ruplar, serbest kaldıktan sonra 'en— sülin tesirini göstermeğe başlar. İso- AKİS, 10 EYLÜL 1955