2 Mart 1930 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

Sahife 8 2 Mart 1930 Haftalık siyasi icmal | Fransada kabine buhranı ve Londra | konferansı - Asyadaki hareketler Londra deniz konferansı salla- nıyor. Müzakerat ilerlemiyor.. Kon- ferans zaten açıldığından beri hiç bir terakki eseri göstermemiştir. Şimdiye dadar göze görünen ne- tice devletlerden her birinin ken- di bahri teslihatına olan nazarının ve bu nazarlar arasındaki büyük farkların ayan beyan olmasından ibarettir. Her devlet ne kadar bahri kuvvete ihtiyacı olduğunu ve diğer bahri devletlerin kuvvet- lerile kendisinin kuvveti arasında ne kadar nisbet bulunmasını is- tediğini söyledi. Her devlet teklifini söyledikten sonra aralarında pek büyük fark- lar ve telifi müşkül ihtilâflar o duğu meydan açıktı. Bu hakika- fın meydana çıkması herkesin cesaretini kırmış ve konferansın devamından artık bir. faide var mı süslini kendi kendine sorma- ga başlamıştır. Meselenin asıl çetin olan ciheti harp gemilerinin tonlarını ve sınıf- larını gösteren rakamların arka sında büyük ve teskini müşkül siyasi emellerin ve — ihtirasların gizlenmiş olmasıdır. Londra konfransında toplanan beş devlet dünyanın en emperiya- list devletleridir. Kürrei arzın yarısından ziyadesi bunların elindedir. Yalnız deni lere değil karalara da hâkimi mutlak olmak- istiyorlar. - Meselâ bu devletlerden İngiltere Avrupa- da denizlerin yegâne hâkimi olmak istiyor. Fransa ise Berri Avrupa- da tesis ve muhafaza etmek iste- diği hekemunyadan başka Akde- nizin rakipsiz sahibi ve Atlantik ve Manş denizinde İngilterenin hatırı sayılır rakibi olmak istiyor. İtalya ise Fransanın Berri “Avrupada, denizde ve - karada hâkim ve faik olmasına tahammül etmek için bir fırsat zuhur etmiştir. Bu fırsat Tardicu kabinesinin istifasıdır. Konferans — bundan dolayı bir bafta tatil olunmuştur. Fakat şimdi tatili uzatmak için bir vesile daha çıkmıştır. Tardicu kabinesi yerine teşek- kül eden Şotan kabinesi de par- lamentonun — önüne çıktığı ilk günde — düşmüştür. Konferansın tatili uzaması büsbütün seddine yol hazırlıyacatır. Konferansın devamı dünyanın en büyük Gdevletleri arasındaki zıddiyet ve ihtilâfları teşdit etmek- ten başka bir netice veremiye- ceğinden — Fransadaki - mütevali kabine — buhranları — yüzünden dağılması kadar zahiri kurtaracak 'vesile bulunamaz. Konferans akim kaldığı vakıt bunun manevi mesuliyeti Fransaya yükletilecekt Zaten Vaşington deniz konfe- ransının — saffıharp ve tayyare gemilerinin tahdidile kalmış olma- sında başlıca mesul hâlâ bugün Fransa addolunuyor. Çünkü diğer sınıf gemiler hakkında bir karar e kep Fransa muhalefet Meselâ - evelâ tahtelbahirlerin ilgasi teklif — olunmuştu. — Fran- #a'nın reddetmesi üzerine bu teklif sukut etmi; Sonradan tahtelbahirlerin mu- harebede - fevkalbahir gemilerin tabi bulunduğu şeraite mecburi sürette riayet etmesi için itilâf edilmişti. Yalnız fransanın tasdik etmemesi üzerine bu - itilâfname tatbik olunmamıştır. Fransada buhran Fransa haricen ve dahilen mü- yemrag Fransa kabinesini teşkil memur edilen eski başvekil M.Tardiyö cadele içinde bulunuyor. Londra konferansında bahri ve siyasi bü- | Yöl taleplerde bulunarak devlet- İeri şaşırtmış ve konferans müza- keratı fena bir şekil almıştır. Dahilde ise dehşetli fırka mü cadelesi ve iktisadi muharebe vardır. Bir ekseriyet fırkası ol- madığından — ve — mebuslar irili ufaklı bir çok fırkalara ayrılmış olduğundan müstakir bir hükümet teşkili için müfrit fırkacılk ber- taraf — edilmek — lâzimgeliyor. Halbuki — firkacılık — ihtirası son dereceyi - bulmuştur. Sol cenah yani Kartelciler ile merkez ve mütedil sağ cenahtan yani Pu- ankare'ciler arasında sönmek bil- mez bir gayz ve kin vardır. İki gurupun arasında bulunan ikinci derecedeki fırkalar kâh beriki kâh öteki tarafa geçtik- lerinden ortada hükümete mes- net olacak devamlı bir. ek: temin olunamıyor. Diğer taraftan Fransada halk 1924 den 1926 senesine kadar hükümet başında bulunarak fran- gin muttasıl düşmesine mani ola- mıyan sol cenah Kartelini devire- rek frangı kurtaran M. Puankare ve haleflerinin yüklet taham- mülfersa vergilerden bıkmış vsan- mıştır. Hangi grup hükümetin başına şeçecek olursa olsün halkın yi künü hafifletecek vaziyette deği dir. Vaziyetin ıslahı için müessir parlamentoyu — feshetmek i bugünkü — kanunu esasi hasebile bu'da çok güçtür. Almanya - Lehistan Almanya, birinci ve ikinci Lahey konferanslarının — neticesi — olan Yung plânı ve buna ilâve edilen diğer bezı: Mülinemelerin tedi meselesile — meşgüldür. - Tamirat tediyatına ait yeni plânın kabul edilmiş olması Almanya maliye- sinin esasından tensik edilmesini icabettirmiştir. Bu tensikat vergi usullerinin tebdilini, eski vergilerde tenzilât yapılmasını ve yeni bazı resimler tarkını tazammun ediyor. Bu me- şelelerde firkaların noktai nazar ları arasında büyük fark olduğun- dan şiddetli münakaşalar cereyan ediyor. Yung plânının tasdiki le- hinde Rayhiştağda kâfi derecede ekseriyet varsa da bu plâna zeyil olan Alman - Leh itilâfmamesinin tasdiki aleyhinde kuvvetli cereyan vardır. Yung plânının tasdiki gecikme- mesi için bu itilâfmamenin asıl plândan tefrik edilerek ayrıca müzakere edilmesi bir çok fırka- lar tarafından isteniyor. Fakat hükümet Fransa ile olduğu şarktaki büyük komşusu Lehistan ile arasında eski meseleler kal- mamasını istiyor ve bu itilâfna- menin tasdiki hususunda ısrar ediyor. Asyadaki hareketler Londra ve Cenevre konferans- riyet | | | | ları tevkif edilmiş Troçki'nin Berlindeki taraftar- larının Rusyadan aldıklarrını iddia malümata nazaran Stalin Troçkinin iki kızınm tevkifine ait verdiği emre ilâven Troçkinin hatıratını neşreylemesine mukabele olmak damadını da tevkif edilmesini emretmiştir. Gene bunların iddiasına göre Troç- ki'nin dostlarından Blumkin sabık harbiye nazırı tarfından vücude getirilen muhalefet teşkilâtının esrarı hakkında imtina eylediğinden idam üzere iki vermekten dilmişti Maten gazetesi Troç! çocuğu Sovyet hapisansinde ve- remden vefat ettiğini yazıyor. İnkilâp abidesi Sabiha Ziya hanım ve Inkilâp abidesi Heykeltraş M. Kanonika'nın Romadaki — atelyesinde — çalışan heykeltraş Sabiha Ziya hanım büyük — inkilâbı - gösteren abide yapmıştır. Abidede inkilâp bir kaya suretinde gösteri! Milleti temsil eden asker, zabit, şehirli, köylü, kadın, amele, çocuk kayayı — patçalayıp — devirdikten sonra Gazi'nin — dehakâr ve rehberliği sayesinde bu günkü inkilâbı meydana getiriyor. Heykel tabii cesamette büyüye- larına rağmen Âvrupa devletleri daha ziyade dahili meseleler ile meşgul bulunduğu bir sırada As- yada Avrupalıların nüfuz ve tahak- kümünden — kurtulmak - gayesine matuf cereyan ve hareketler kuv- vetleniyor. Çin milli hükümeti ecnebilerin imtiyazlarını tedricen kaldırıyor. Bir milyondan fazla . nüfusu olan Şanghay'daki beynel- milel imtiyazlı mnt ki adli bâkimlerin Çin milli hükümeti tarafından tayini ve buna tabi olması hakkında ahiren Çin hükü- metile devletler arasında bir itilâf basıl olmuştur. Çinde devletler milli hükümetin karşısında müte- madiyen adım adım geri çekili- yorlar. Hindi Çini'deki fransız müs- temlekâtında yerli askerlerin çı- kardığı isyanlar henüz izale olun- mamıştır. Fransa bahri ve berri mühim kuvvetler sevketmiştir. Bu isyanlar komünistlerin tahrikâtına atfolunuyor. Hakikati halde bu isyanlarda Hindistanda ve Filipin ve Hindi Felemenki — adalarındaki — istiklâl hareketlerinin daha ziyade tesiri vardır. Hindistanda milli kongrenin i: tiklâl kararını istihsal için icab- eden tedabiri ve bahusus halkın hükümete ne suretle - itaatsizlik göstereceğini tayin ve icra etmek hususunda — Nahatma — Gandi'ye Kumetinin icra komitesi tarafın- dan salâhiyeti tamme> verilmiştir. Bu salâhiyet diktatörlüğe mua- dildi ( Akşam ) bugünden itibaren ber Akşamın eğlencesi l 10 H 12 13 14 15 16 17 nüshasında bir bulmaca dercede- cektir. Bulmacaların halledilmiş şekilleri de gün aşırı, sırasile neşro- lunacaktır. | Bulmacalar için ayrıca kupon, kur'a ve mükâfat yoktur. | Soldan sağa: 1 — Tasdik edatı - Bir nota. 2 — Kırmın - Havayı gör teren bir alet. 3 — Yakan bir şey-Ne ka- ranlık ne aydınlık. 4 — Çabuk - Hayret edatı. $ — Teessüf edatı. 6 — İlk harf. 10 — Havaya karışır. ll — Bir renk. 12 — Bir sayı - Bir nakil va- sıtası, 13 — fikir - Ehli bir. hayvan. T e Elemli, 15 — Kahraman. 16 — Adalet gösteren - Çok değil - Yekpare altın. veya gü- müş bıçak sapı - Üğütülmüş buğday. 17 — Gaipten haber verir - Bir noktayı gösteren işaret - Kanlı - ir iş hakkında söylenen 1 Yukarıdan aşağı İ — Uyuşulduk - Hiçe saymak. 2 — İstanbulun — bir semti - Tavur. 3 — Hamile - Ağızda bulunur 4 — Bir ismi has - Bir renk. 5 — Kuvvetinden istifade edi- len bir hayvan - Mecburi - Zamiri şahsi. 8 — Tarlada kullanılan bir alet. 9 — Vücudun dış kısını - içi- len bir madde. 10 — Kadın işlerinden biri — Bir adet. 11 — Bir nota. Hayvan yemi — Ücret e oturü- lan yer. 13 — Bahçevanların kullandığı bir alet Ç Ki 14 — Üç - İki kardeş. 15 — Parıltı 16 — Acemi - Bedende hasıl olan tümsek. 17 — Bir nevi kumaş- Ne?, EVRAKI MATBUA MUNAKASASI MALİYE VEKÂLETİNDEN: 3/2/930 Tarihinde ihale edileceği şartname bu kerre tadil edilerek tekrar yirmi zarfla münakasaya kanulmuştur. ilân olun; evrakı matbuaya ait in müddetle ve kapalı Münakasa 8/3/930 tarihine müsadif Cumartesi günü saat on beşte levazım idaresinde müteşekkil mübayaat komisyonunda yapılacaktır. Münakasaya iştirak edeceklerin teklif mektuplarını ve muvakkat teminatlarını ayni gün ve saata kadar levazım müdürüne vermeleri lâzımdır. Münakasa şartnamesi levazım müdüriyetinden ve İstanbulda Dolma bahçede evrakı matbua anbarı mümeyyizliğinden her gün almabilir. Alkoks ile ağrıları Izale ediniz Gi larmi ve Goğuk. el Göğüs ağrılarına” ve soğuk. eli NDi antaşı, gel znif ciğerlere, 'e ya her hangi mevi' he etilmiş ilüç cn serti, Allesck's Plaslers JHariçten istimal edilen ilaçların en ivisidir. Her cezanede bulunuz, Birkentand. / Pat ALLCOCK MANUFACTURİNG. C ÜNT O ŞAT ETERBREKT TTT AA