20 Temmuz 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 Akşam 20 Temmuz 1937 a am m a Ankara mektupları (Baş tarafı birinci sahifede ) isbat eden devletlerden biri ve başlıcası cumhuriyet Türkiyesidir. Ruznameye dahil bulunan diğer mevzulardan biri emniyet mese- leleri Ove o devletlerin ( dabili hukukunun O yeni sulh hukuku prensiplerile ahenkleştirilmesi me- selesidir. Bütün bu meselelerden bilhassa mali ve iktisadi buhrana dair cereyan edecek müzakere ve münakaşaların (dünyanın Oo her tarafından lâyık olduğu dikkat ve ehemmiyetle takip edileceğine şüphe edilemez. Filvaki parlamen- tolar ittihadı tesisi gününden beri bir çok iktisadi meselelerle meşgul olmuştur. Viyana konferansında mevzuu bahsolan iptidai maddeler mes- elesi, Kopenhag konferansında müzaker edilen ithalât ve ihracatı suni bir surette tahdit eden ma- nialar meselesi 927 Paris konfer- ansında görüşülen iktisadi mevzu- lar, 930 da konuşulan trüst ve kartellerin kontrola tabi kılınması meseleleri ve nihayet geçen sene Bükreşte temas edilen iktisadi buhran meselesi bu cümledendir. Bu defa Cenevrede kırk mil- letin rnurahhaslarının, dünyanın başlıca derdi halini alan buhran meselesine yeniden temas etme- leri, - bu felâkete bir nihayet verebilecek mucize kabilinden bir ilâcın derhal bulunacağını ümit etmemekle (beraber - hiç şüp- besiz faydadan bali değildir. Bu mevzu etrafında her vesile ile izhar olunan alâka ve nihayet bubranın gün gaçtikçe şiddetlen- mesi hiç şüphesiz devletleri müş- terek ve çok ciddi tetbirler almaya sevkedecektir. Bugün uzak değil- dir ve böyle bir toplanışta Türkiye iktisadi mücadeleden galip çıkan devletler safında yer alacaktır. Mec. 5. Zam hastalığı! (Baş tarafı birinci sahifede ) dar fırlamıştır. Aynı zamanda bazı fabrikalar da, ellerindeki derileri saklamaktadırlar. Deri fiatlerinin bu suretle fır- laması, ayakkabı fiatlerine de tesir etmektedir. Ayakkabıcıların verdiği malümata göre, beher ayakkabı eskisine nazaran iki lira yükselmiştir. Sanayi omüdüriyeti onezdinde yaptığımız tahkikata göre fabri- kaların deri fiatlerini (o artırma- sında, hiç bir sebep yoktur, daha hükümet ham deriden, gümrük resmi almamıştır. İktisat vekâleti böyle bir tasavvurda bile bulun- mamıştır. Gümrük resmi alsa bile deri fiatlerinin artması icap etmez. Çünkü elde sekiz aylık ihtiyacı temin edecek ham deri vardır. Bir fabrikatör diyor ki: — Deri fabrikalarının o yüksel- mesinde başka sebepler de var. Avrupa ve Amerikada ham madde fiatleri yükselmiştir. Biz derileri- mizi cenubi Amerikadan ve şimali Afrikadan getirtiyoruz. Buralarda da fiatler artmıştır. Bundan başka hükümet ham deriden gümrük resmi alacaktır. Ne miktar alacağında tereddüt ediyoruz. Bu vaziyet karşısında deri fiatlerinde tahavvül olmuştur. Alâkadar makamat, deri fiatle- rinin aftmasında hariç piyasaların tesiri olup (olmadığını tetkik etmeli, pahalılığa meydan verme- melidir. Devairde 16 buçukta tatil yapılacak Ankara, 20 (Telefon) — Devairde akşam on altı buçukta yaz müna- sebetile tatil yaplması kararlaş- tırılmıştır. Bu Sabhahki Teleraflar Arap harflerile basılan kitap Cihan kütüphanesinin bir adamı kitapları satarken Aydında yakalandı Yeni icra ve iflâs kanununu bir kitapçının arap bharflerile basarak satmakta olduğunu bir ay evvel yazmıştık. Bazı refiklerimiz bu haberi tek-. zip etmişlerdi. Halbuki verdiğimiz haber doğru idi. Anadolu ajan- sının oaşağıdaki tebliğide bunu teyit etmektedir: “ Aydın 20( A.A. ) — Istan- bul Cihan kütüphanesi satıcısı Memduh efendi, arap harflerile basılmış icra ve iflâs kanununu satarken yakalanmıştır. Aydın > zabıtası tahkikat icra etmektedir.., Bu haber üzerine şehrimizdeki tahkikat tevsi edilmiştir. Vali Muhiddin beyin bu hususta malümatını rica ettik. Bize dedi ki: “— Matbaa harflerile basılmış böyle bir eser yoktur. Yalnız arap harflerile ve eski daktilo makinesile basılmış bir iki esere dair tahkikat yapılıyor.,, Cihan kütüphanesi sahibi ne diyor? Bu mesele hakkında Cihan kü- tüphanesi nezdinde tahkikat yap- tık, kütüphane sahibi (Mibran efendi diyor ki: — Memduh bey isminde bir ortağım ve memurum yoktur. Maamafih Memduh isminde Ana- dolu şehirlerini dolaşan, seyyar bir kitapçı tanırım. Bu zatla şimdiye kadar hiç | bir münasebetim olmamıştır. Me m- duh beyin arap harflerile yazı- lan icra ve iflâs kanununu nere- den tedarik ettiğini . bilmiyorum. Cemiyeti akvama girmemiz bu dostluğu katiyen ihlâl edemez Hükümetimizin Cemiyeti akvama girmesi omünasebetile (hariciye vekili Tevfik Rüştü bey tarafın- Rus maslahatgüzarına yeni bir mektup gönderildiği yazmıştık. Mektupda deniliyor ki: z “ Maslâhatgüzar Cenapları, “ 10 temmuz 932 tarihli mek- tubuma zeyil olmak üzere Türkiye bükümeti namına aşağıdaki hu- susları size beyan ile şeref kes- beylerim. Türkiyenin milletler cemiyetine girmesi Sovyet sosyalist cumhu- riyetleri ittihadı ile Türkiye ara- sında istiklâlleri için giriştikleri mücadele esnasında mesut bir surette teessüs ederek her yeni merhalesinde hayatiyeti tebarüz etmiş olan samimi dostluk müna- sebetlerinin müstakbel inkişafına bir engel teşkil edemez. Türkiye'nin Milletler cemiye- tine iltihakı bu münasebetler üze- rine müesses ve 17 kânunuevvel 1925 tarihinde Pariste aktedilen muahedenameden ve 17 kânunu- evvel 1929 da imza edilerek ev- velkini tekmil eden protokoldan münbais mütekabil taahhütlerin ehemmiyetini hiç bir surette ten- kis edemez ve etmiyecektir. ,, Bundan sonra bu taahhütlerden bahsedilerek deniliyor ki: Türkiyenin Sovyet sosyalist cumhuriyetleri o ittihadına (karşı tevcih edilecek müeyyidata, umu- mi bir surette, iştirak edip edemi- yeceğini ve hangi mikyasta iştirak edebileceğini bilmek meselesine gelince, Türkiye hükümeti bu hu- susta Türkiyenin Milletler Cemi- yetine girmesi hakkında Heyeti umumiye tarafından vaki davete 9 temmuz 1932 tarihinde verdiği cevabın bu meseleye müteallik fıkralarına müracaat edilmesini ifade eder. Ibtiramatı o mahsusamı kabul buyurmanızı rica ederim. Masla- hatgüzar cenapları.,, Mühim kararlar Şeker, kahve, çay ithali ve iptidai maddeler Ankara 20 (Telefon) — Heyeti vekilenin dünkü ictimaında buğ- day kanununun tatbikatına dair olan talimatname müzakere edil- miştir. Bundan maada gümrüklerde bulunan şeker, kahve ve çaya dair olan talimatname de görüşül- müştür. 31 mayısa kadar gümrüklere gelmiş bulunan bu maddelerle 5 temmuza kadar mukavele ile sipariş edilmiş bulunan bu gibi maddeler memlekete serbestçe girebilecektir. Ancak bu muka- velelerin hakiki olup olmadığı ehemmiyetli bir tetkikata tabi tutulacaktır. Mevadı iptidaiye listesi üzerin- de de maliye vekâleti tetkikat yapmaktadır. Yeni liste bugün- lerde ilâm olunacaktır. Alman intihabı Yeni hadiseler vukuundan korkuluyor Berlin, 19 — Memleketin her tarafında büyük bir galeyan hüküm sürmektedir. Komünistlerle sağ cenah fırkaları arasında yeni hadiselerden korkuluyor. Komünistler intihap münasebe- tile bir tethiş siyaseti tatbik etmek istiyorlar. Faşistler buna mukabele ediyorlar. Müfrit milliyetperverler silâhlan- mak hakkını istemişlerdir. Birçok şehirlerde yeni hadiseler olmuştur. Altona şehrinde son hadisede 12 kişi ölmüş, 64 kişi yaralan- mıştır. Yüzden fazla tevkifat ya- pılmıştır. Inhisar yok Izmirde çıkan şayia tekzip ediliyor Izmir 19 (Hususi) — İhracatı mızın bir elden idare edileceği, yahut ihracat birlikleri (teşkil olunacağı hakkındaki eski şayia- lar burada yeniden tazelenmiştir. Bir şayiaya göre Ankaradan gelen işar üzerine ticaret odası ve halk fırkası merkezi tetkikata başlamış. Tetkikat neticesinde inhisar doğru görülmezse incir için de üzüm gibi ihracat birlikleri teşkil edilecekmiş. Bu birliklerde devlet sermayesi ve mürakabesi buluna- cakmış. Oda namına şeflerden Zeki bey tetkikat yapıyormuş. Şayiayı odadan ve fırka erkâ- nından tahkik ettim. Bunun doğru olmadığını anladım. Kendilerile görüştüğüm zevat: “ Merkezden böyle bir emir yoktur,, demişlerdir. Gene deveran eden şayiaya göre tetkikatın neticesi merkeze bildirilecek, gelerek sene meclis açılınca bir lâyiha verilecekmiş. Bu şayianın son takas müzakere- lerinde üzüm ve incirin takasa tabi tutulması muhtemel olduğu haberinden doğmuş olması muh- temeldir. Ankarada haber yok Ankara 20 (Telefon) — İncir ve üzüm ihracatının inhisar şek- linde yapılacağına dair burada malümat yoktur. Bulgaristan Almanya ile takas itilâfını bozdu Sofya, 19 ( Hususi ) — Bulgar hükümeti tütüne mukabil şimen- düfer malzemesi almak üzere Al- manya ile anlaşmıştı. Bu İtilâf feshedilmiştir. Çünkü tütüncüler tütünlerinini satama- mışlardır. Diğer taraftan şimen- düfer idaresi de malzeme alama- mıştır. | Öğleden Darülfünun Hükümetin kararı yakında anlaşılacak Ankara, 20 (Telefon)— Dünkü heyeti vekile içtimaımda Istanbul darülfünununun ıslahı etrafında bazı müzakerat cereyan etmiştir. Hükümetin bu hususta vereceği karar pek yakında anlaşılacaktır. Darülfünun teşkilâtında mühim ve cezri tadilât yapılması ihtimali vardır. . : 12 bin lira.. İzmir rıhtım şirketi davasına dün devam edildi Izmir, 19 (Hususi) — İzmir rıhtım şirketi davasına bugün de devam edilmiştir. Bugün Os- manlı oObankası omüdürlerinden Cemal beyin şahitliğine müracaat edilmiştir. Cemal beyin sözleri müddeiu- mumi ile maznun vekilleri arasın- da şiddetli münakaşalara sebebiyet vermiş, (omüddejumumi Ernest müstear namile komiser Emin beye verilen on iki bin lira rüşvetin oOhükümet ( bissesinden çalınarak verildiğini ve bunu şim- diye kadar nezaket eseri olarak söylemediğini, fakat maznunların bunu bir türlü anlamadıklarını şiddetli bir lisan ile izah etmiştir. Maznunlar verilen paranin rüş- vet olmadığında ısrar etmişlerdir. sonra ehli vukuftan bazı zevat dinlenmiştir. Bilânço tetkikatı hakkında mü- talâalarını söylemişlerdir. . Muha- Sıcaklar Mide ve bağırsaklara çok dikkat lâzım Sıcaklar dünde bütün şiddetile devam etmiştir. Maamafih evvelki gün lodostan esen hava hafifçe poyrazladığından dün hararet bir parça daha azdı. Pazartesi günü sıcaklık 35 dereceye kadar çık- mişken dün şehrimizde 32-33 derece idi. Sıcağın | şiddetinden dün de parklar , deniz hamamları ve pPlâjlar çok kalabalıktı. Bir çok halk geçe geç vakte kadar açıkta kalmış, ancak sabaha karşı ev- lerine girmiştir. Sıcaklar münasebetile mide ve bağırsak hastalıklarının artması ihtimali çoktur. Bunun için dok- torlar şu tavsiyelerde bulunuyorlar: 1 — Fazla yemek yememek, 2 — Yalnız serin su içmek ve bunda ifrata gitmemek. Yemek arasında kabil olduğu kadar az su içmek, yemekten sonra. da üç | dört saat su içmemek. Türk-Rus dostluğu daimidir. 3 — Yemeklerin taze olmasına dikkat etmek ve tercihen sebzeli, zeytin yağlı yemekler yemek. 4 — Meyvaların olgun olma- sına dikkat etmek, aç karnına meyva yememek. 5 — Vaktinde (yatıp (erken kalkmak, uykusuz kalmamak. 6 — Her gün akşam üzeri ılık su ile duş veya banyo yapmak, yahut su dökünmek. 7 — Temizliğe çok dikkat etmek, Anadolu ve Trakyada Alınan haberlere göre Anadolu ve Trakyada şiddetli sıcaklar devam ediyor. Anadolunun birçok yerlerinde hararet 35 ile 40 de- rece arasındadır. Edirnede sıcaklık 37 derecede- dir. Bulgaristan ve Sırbistanda da şiddetli sıcaklar hüküm sürmekte-. dir. Sofyada hararet 40 derecedir. Sürp Agop Sürp Agop mezarlığı hakkın daki dava dün bitmiştir. Dördüncü” hukuk mahkemesi belediye lehine karar vermiştir, Karara göre arsa ve akarat ile mezarlığın tapu kaydı bulunmadığı anlaşıldığı ve mübrez hüccetin 1296 tarihinden evvel olduğu cihetle mazmunile amel edilecek vesaikten addedilemiyeceğine ve belediye (o kanununun 160 ıncı maddesi mucibince metruk mezaf-* lıkların bilcümle hukuk ve vecaibi' ile belediyeye o devredilmiş'olma- sına binaen ermeni cemaati namına patrik Mersup efendi tara- fından açılan davanın reddine ve müsakkafat bedeli hakkında da- vacının ayrıca dava ikamesine muhtar bulunmasına ve tehiri icra kararının patrikhane lehine olarak neticei temyize kadar devamına karar verilmiştir. : Kontenjan Ankara, 20 ( Hususi) — Güm- rük ve inhisarlar vekâleti ağustos ve eylül aylarına ait kontenjan listelerini tamamen hazırlamıştır. Bu listeler bu gün gümrük idarelerine ( tebliğ olunacaktır. Vekâlet birinci ve ikinci teşrinlerle birinci kânunda tatbik edilecek kontenjan vaziyeti etrafında tet- kikatına devam etmektedir. Bir taraftan bu aylar zarfında memlekete girmesine müsaade edilecek olan emtianın kontem- janları | hazırlattırılmakta, diğer taraftan geçmiş senelerin aynı ayları zarfında muhtelif gümrüklerden ithal edilmiş mak ların istatistikleri arasında bir mukayese yapılarak (o kontenja- nın gümrüklere tevziatının daha tabii şekilde olmasına çalışılmak- tadır. K Kontenjan tevziatına dâir tesbit edilmekte olan esaslar mümkün olduğu kadar ithalât endekslerine daha ziyade yakın bulunacaktır. Gümrükten gümrüğe mal nakle- dilmesine ve mal terakümüne mahal bırakmayacak olan tevzi esasları bu meyandadır. Kontenjanın memleketlere göre taksimi üzerinde de ayrıca tetkikata devam edilmektedir. e # keme salıya talik edilmiştir. diz 2 J BERE