3 Eylül 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

Yl bir olmuyor bay Amca... 3 Eylül 1937 AKŞAMDAN AKŞAMA Sovyet tiyatrosu ne vaziyette? Dünyünda kendisinden en fazla bah- temaşa sanatı, Sovyet tiyart- Yosudur. Cidden Şimal komşumuzda #ahne hayatı fevkalâde inkişaf etmiş Unuyor. Bunun bir sebebi şayed Rus milletinin temaşaya ötedenberi merakı ise (Meselâ en meşhur ba- Rus saraylarında yetişirdi.) sebebi de bugünkü Rusyada, bütün dünyada seyredilen Amerikan Yesair filmlerinin kısmen zararlı, kıs- Men saçma sayılarak gösterilmemesi Ve ekseriya sinema seyrinin mahduğ Garp eserlerile Bolşevik asarma inhi- Sar etmesidir, Paul Göel'in Sovyet tiyatrosuna Yazdığı bir «rapor» da zikredilen an rakamlara göre, vaziyet Şöy- de Rusyada, 5$ muhtelif dil Üzerinde ve 50 milyon seyirei karşısında 18.200 temsil verilmiş. 1929 yılına nisbet- Bunun içindir ki, mesclâ Shakespea- T“'in «gayeye muhalif» eserleri oynatıl- Mâmaktadır: Cariolan gibi. Jül Sezar İS€; bazı Avrupa münekkitlerini isyan *ttiren tadilâta uğratılıp sahneye ko- Mulüyor, Fakat böyle değiştirilen klâsikler Garbınkiler değildir, ayni 7a- Manda eski Rus eserleridir. Meselâ, “Basübadelmevt» şaheserinde, Kati- USA, prens Nekliüdov'un izdivaç tek- lifini sırt fedakârlik ve tövbekârlik Yüzünden reddetmekte iken, şimdiki *t vaz'ı sahnelerinde bu red ediş Dir istihtaf şeklinde gösterilmektedir. İni müellifleri yeni sahnede seyre enler: «Vay demek ki bunlar da Bol olmuş!» hissine kapılıyor... diye > münekkitleri itirazlar yükselti. Bu değiştirmeler, her türlü meshur Piyeslere, bu meyanda La Dame aux "ya kadar müessir olduğu ve Fransızlar gürültüyü koparmış» ir. Piyesin meşhur kahramani “lan Armand Duval'in babasını, mü- #Ulİ, kötü insan olarak değil, fakat Alâyişe meraklı bir abdal olarak can- landırmıştı. Kamp; Le Temps gazetesinde diyorki: oi Püvarin zavallı babasi, gözbebeği kızcağızına iyi bir izdivaç temini için haşıliğindan, bu iftiralar Üzerine, simdi Mu çimizda sempatik bile oluyor. Doğru. tur Fransızlar, Marguerite'in mazifm &- Mü Ünessilesi' ve Duval'in zalim sıf Fakat Sovyetler, bu itirazları yük- “en Fransızlara cevaben diyorlar ki rat teni La Dame aux Camölias orta kı- İF eserdi. Rejisörler, onu istedikleri diren içine sokmak salâhiyetini haiz- Münakaşa uzayor: Mh Orta kırat bir eserin de kendine gö- Mekg kn Vardır; Saçmaya istihale etme- Yebyeni Bolşevik eserlerine gelin- içindeki - siyasi olmasa 8 — Meslek mekteplerine rağbet her e Bazı sene eczacılığa... Esnaf teşekkülleri Bundan sonra belediyeye bağlı olacaklar Hükümet, küçük sanat erbabı ve €5- naf hakkında yeni bir kanun projesi bazırlıyacağı için bu kanun lâyihası etrafında İstanbul belediyesinin 'de mütaldasını sormuş ve belediye dü- şüncelerini vekâlete bildirmiştir. Yeni kanuna göre bütün küçük 88- nat erbabı İle esnaf teşekkülleri bele- diyenin idaresi altına verilecektir. Şim- diye kadar bu teşekküllerle Ticaret 0- dası meşgul olmakta idi. Kanun tat- bik mevkiine konduktan sanra bu işle belediye İktisad müdürlüğü meşgul olacaktır. Bunun için kanunun neş“ rinde hazırlıklı bulunmak üzere şim- diden icap eden tedbirlerin alınmasi- na başlanacaktır. Kanun neşredildikten sonra küçük sanat erbabı ile işçileri arasında ya- pılacak iş mukaveleleri belediyelerin huzurunda yapılacak, işçi gündelikle- ri ve çalışma tarzları belediyece tesbit, edilecek, esnafın sıhhi muayeneleri, mesai tarzları, mesleklerinin terakki ve inkişafı için lâzım gelen tedbirler hep belediyeerce alınacaktır. Ecnebilerin ikamet vesikaları Yeni kanun üzerine dördüncü şubeye müracaatlar çoğaldı Ecnebilerin "Türkiyede nasıl otura- cakları hakkında yeni çıkarılan kanu- | nun tatbikine bu ay başından itibaren ! başlanmıştır. Yeni kabul edilen şekle göre, Türkiyede oturan her ecnebi iki senede bir, oturduğu mıntaka zabıta- sından kendisi ve ailesi efradı için ala» cağı ayrı ayrı beyannameleri doldura- cak, mahalli zabıtası, bu böyanname- ler üzerinde icabeden tahkikat ve ted. kikatı yaptıktan sonra dördüncü Şube müdürlüğüne gönderecek ve burâda muntazam kuyudat tutularak müra- caatçi ecnebiye ikamet vesikası veri- lecektir. Bu vesikaların harcı olarak 800 kuruş alınacaktır. Bu işin tatbiki İ başlamış olduğu cihetle dördüncü şu- benin muamelâtı bugünlerde çoğalmış. tır. Şübe Koridorları müracaatçılarla dolu bulunmaktadır. vs unsuru çok barizdir. Bunlardan bir. kaçını nakledelim: $lavin'in «Müdahale İsimli eserinde, Polnearrö'nin Kırıma gönderdiği Fransız bahriyelilerinin nasl bolşeriklere iltihak estiği tasvir ediliyor, - Leontov'un «Skü- tarevsklesinde ihtiyar bir mühendizla ken- di ailesi aleyhinde bir keşifte bulunarak, htikümete haber verdiğini gösteriyor: Ne- ticede mürtecllere ölet olan oğlu intihar ediyor, fakat mühendis, beyhude yere Üzül- müyor. - Selrinski'nin «Beyaz ajıssında, Ruslar Esktmolara, karılarını misafirlere ikram etmek âdetinin fenalığını öğretizor- lar. ilh.. Zannederim ki Sovyet temaşa ha- yatının umumi hatları ve hususiyet- leri, böylelikle gösterilmiş oldu. İLİM AKŞAM ŞEHİR HABERLERİ 0 Haklı şikâyetler Tecrübe kâfi değil, a sebat lâzım! Tramtaylar yürürken inip bin- mek yasak edildi; arkası bırakıl mayıp şiddetle takip edildiği için de, bu nizam âdetlerimiz arasında yer luttu, Kaza çıkmaması ve in- tizam cihetinden, cidden pek mem- nun olunacak bir tedbir!. Bir de başka şey var: Tramvay- lara arkadarı binip önden in- mek bütün medeni şehirlerde ca- ri bir usuldür. Nazariye halinde bizim nizamlarımız arasında mev- cuttur. Herkesin -kadın erkek- bunu tatbik etmesi lâzımdır. Çün- kü, hele kalabalık tramvaylarda, ayni kapıdan yolcuların hem bi- nip hem inmek istemesi fevkalâ- de usulsüz birşey oluyor. Halk, karşı karşıya gelip itişiyor, kakışt- Şimdi sıra bu nizamdadır; ona başlamalı!. Diyeceksiniz ki: — Tecrübe edildi, tutmadı. Fakat tramvaylara atlamak da tecrübe edilmiş ve tutmamıştı. Tecrübe Kâfi değildir; sebat lâ- zımdır. Ertuğrul Muhsin Yorgunluktan bahisle istifa etti, istifası kabul edilmedi sanatkârımız Ertuğrul Kıymetli 'la yorulduğundan bahisle İstanbul bele- diyesine istifasını vermiştir. Ertuğrul istemiştir. Fakat belediye Ertuğrul Muhsinin istifasını kabul etmemiş, dinlenmesi için kendisine iki ay me- zuniyet vermiştir. Bunun üzerine Eruğrul Muhsin is- tirahat için Parise gitmiştir. Muhsin iki ay sonra tekrar İstanbula döne- cek, vazifesine başlıyacaktır, Şimdilik Ertuğrul Muhsine Şehir tiyatrosu sa- natkârlarından İ, Galip vekâlet ede- cektir. N 24 saatte bir tek tifo vakası Üç aydanberi bütün efkârı umumi- yeyi işgal eden tifo vakaları artık ta- mamile azalmıştır. Son yirmi dört sar at içinde ilk defa olarak yalnız bir tek vaka kaydedilmiştir. Tifo vakalarının tamamile arkası alınırsa tifo salgını münasebetile tesis edilen aşı istasyon- ları öylül nihateinde kaldırılacaktır. Namaz kılarken ayakkabıla- rını çalmışlar İş aramak üzere Kırşehirden İstan- bula gelen Ekrem adında biri evvelki gün Fatih camisine girmiş, herkes na- maz kılarken arkadan sokularak bak- kal Şevki adında birinin yanından &yakkablarını çalmıştır. Ekrem cümi- | den çıkıp kaçacağı sırada görülerek yakalanmış ve mahkemeye, veri- miştir. Dün Sultanahmed üçüncü sulh ceza mahkemesinde muhakemesi ya- pılan Ekrem bir sy on gün hapse mah- küm edilmiştir. Bay Amcaya göre... Muhsin bundan bir müddet evvel faz- | Muhsin sadece rejisörlükten çekilmek | Ortamektepler Yeniden açılacak 7 mektebin yeri kararlaştırıldı İstanbulun orta mektep ihtiyacını karşılamak üzere bu sene yeniden 7 mektep açılacağını yazmıştık, Bu mek- teplerin yerleri kararlaştırılmış ve kad- roları hazırlanmıştır: Yeni mektep- ler şunlardır: Cağaloğlu orta mektebi, bu mek- tep Ameli Hayat mektebi binasında i açılacaktır. Mektep müdür vekilliğine İstanbul kız orta mektebi müdür mu- | âvini Tahir, Çapa kız orta mektebi bu mektep de kız muallim tatbikat mek- tebi binasında açılacaktır. Bu mekte- | bin müdür vekilliğine kız muallim mektebi ikinci müdürü Fuad Naili, Cibali muhtelit orta mektebi, Cibalide kiralanan bir binada açılacak ve mü- dür vekilliğine Cumhuriyet orta mek- | tep müdür muavini Şükrü, Taksim muhtelit orta mektebi için de Taksim- de bir bina bulunmuştur, Bu mekte- | bin müdür vekilliğine de Zonguldak İ Zrta mektebi muallimlerinden Halis tayin edilmişlerdir. Bundan başka Beşiktaşta ve Üskü- darda birer muhtelit orta mektep açılacaktır, Beşiktaş mektebi müdür vekilliğine Gazi Osman paşa mektebi müdürü Galip, Üsküdar üçüncü orta mektep müdür vekilliğine de Üsküdar birinci orta mektep müdürü Müeyyed tayin edilmişlerdir. Yeni mektepler, ders senesi başın- da derhal açılacaklarından şimdiden talebee Kayıd ve kabulüne başlıyacak- lardır, Üvey kızını İ ey ğe öldürdü Kendisine para vermemesine kızmış İ Feriköyde oturan Oİrfanın karısı Remziye, evinde oturmakta olduğu si- rada, üvey babası kunduracı Ömer gel- miş ve kendisinden para istemiştir. Remziye, üvey babasına verecek pa rası olmadığını söylemiş, Ömer de bu- na kızarak bıçağını çekmiş ve genç ka- dını göbeği ile memesi üzerinden ya- ralamıştır. Vakayi haber alan zabıta, Burunsuz namile anılan Ömeri yaka lamış, yaralı kadını da Etfal hastane- sine kaldırmıştır; Remziye aldığı yaraların tesirile has- tanede ölmüştür. Cesedi morga nak- Jedilmiştir, İstanbul erkek lisesinde ingilizceden ikmale kalanlar İstanbul erkek Hisesi İngilizce F.3 sınıfı talebesi namına bir gurub mat- baaya gelerek şunları anlatmışlardır; — Bu sene bütün bir yıl içinde mu- allimsizlikten dolayı yalnız iki ay İn- gilizce ders okuduk. Bunun için Ingi- lizcemizi ilerletemedik. 19 kişi ikma- Je kaldık. İçimizden ancak iki kişi ge- çebildi. 2 ay ders okuyan bir talebenin sınıf- da kalmasının günahı aceba kendisi- ne mi aiddir? » Bazt sene mühendisliğe rağbet ediliyor, Bu yıl da rağbet doktorluğa imiş, p ir 4 hi (Dean | Midelerimize ne oldu? Doktor de; , Fakat dikkat edi- yorum, bügünkü medeni insanların mideleri günden güne zayıflıyor. Me- selâ bir akraba davetine gidiyorsunuz. Şöyle yağda kızarmış bir yemek, biraz hamur işi filân yenlidi mi? Bülün ev halkı sofradan yorgun argın, bitkin, âdeta teş taşımış, harap olmuş bir halde kalkıyor. Kimi: — Aman bir soda iceyim.. diyor Kimi hizmetçiye sesleniyor: — Kızım biraz karbonat gelirsene... En dayanıklısı: — Aman bir sade kahve... Hazmet- tirir... diyor. Ne 07. Dört beş kaşık pilâv yahut iki tane puf böreği yenmiş. Midelerimiz o derece zayıfladı ki bugün şöyle tepeleme bir puf böreği tabağının karşısına oturup sekiz on tane yiyene âdeta bir kahraman tavri- Te bakıyoruz. Şöyle pastırmalı bir yu- murta yemek adamakıllı bir kahra- imanlık oldu. Ve bu yüzden ortaya midesi az çok sağlam, yeni fakat parmakla gösteri- lecek derecede az olan kahramanlar çıktı: Hiç korkusuz pilâva kaşık sallı- yanlar, pastırmalı yumurtayı gövde- ye indirenler, puf böreğini hiç bir en- dişesiz yutanlar... Yaşı daha otuzu yeni geçmiş ban arkadaşlarıma bakıyorum. Çalışma masalarının yanında gazı kaçmasın diye tersine çevrilmiş maden suları, çeşit çeşit meyva tuzları, karbonatlar duruyor, Zaman zaman maden suyu şişesinden bir bardağa lıkır lıkır dökü- yor: — Aman birader, diyor, dün öyle bir çılgınlık yaptım ki sormâ... i — Ne yaptın? diye merakla soru- yoörsunuz. Öyle ya otuz yaşında bir adamın yapacağı çılgınlık herhalde mühimcedir. O yaptığı büyük çılgın- lığı şöyle anlatıyor: — Canım birdenbire kuru fasulye istemez mi?. Dayanamadım. Evde pişirttim, yedim. Vay efendim sen misin yiyen... Dündenberi mide ağrı- sından bitiyorum. Aman bir maden suyu daha içeyim... Ve bir daha böyle çılgınlık yapmamağa da karar verdim. Gördünüz mü bugünkü medeni in- sanların büyük çılgınlığını.. tuhaf de- gil mi? Puf böreği yemek kahraman- lık, kuru fasulye yemek büyük çılgın- hk! — HE. ... Şehir tiyatrosu balet heyetin- deki gençlerden bir kısmı Sovyet Rusyaya gidecekler Şehir tiyatrosu balet heyetindeki genç kızlarla dans eden genç erkekler- den bir kasını sanatlerini ilerletmek için Sovyet Rusyaya gideceklerdir. Rusyada genç kızlarımız ve dansa meraklı gençlerimiz büyük ve meşhur Rus tiyatrosunda staj göreceklerdir. Emirgânda yapılacak çocuk sa çe: Belediye Emirgânda bir çocuk bah- çesi yapmağa karar vermişti. Çocuk bahçesi için Emirgân camisinin etra- fı meydan haline getirilecektir. Ca- minin üzerinde metrük karakol bina stile karakolun yanındaki arsa istim- lâk edilecektir. Bu yerler kâfi gelmez- se bunların civarındaki bazı binalar da istimlâk edilecektir, İstimlâk mu- amelesi kısa bir zamanda neticelen- dirilecek ve çocuk bahçesinin inşisi- na başlanacaktır, B.A. — Çok iyil. imarı bakımından hayırlı bir haberi... Şehirlerimizin iu