December 26, 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

Fransayı tehdid eden büyül POLİTİKA Japonyanın devlet- lerle münasebatı Japonya Çin meselesinin askeri cihetini hallettikten sonra diplomasi noktadan da tasfiyesi le meşguldür. Bunun için ister istemez Çinde bü- yük imtiyaz ve menfaatleri bulunan büyük devletlerden İngiltere, Ame- rika ve Farnsa ilç siyasi saahda çarpışmak ve mücadele etmek mecbu- riyetinde kalmıştır. Japonya bu kadar fedakârlık yapmış olmasına rağmen Çinden bir ka- ile daimi dost ve müttefik olacak, teşril mesai edecek, komünizm aleyhinde bazı noktalarını işgal altında bulundurmaktır. Japonyanım hedefi, Çinde mevcut ecnebi imtiyaz mıntakalarını kal dırmak ve Çin pazarlarında rakipsiz kalmaktır. Bunun içindir ki ecnebi İmtiyaz mıntakalarım yaşatmamak için her çareye birdenbire baş vurmak- tadır. Buralara vapurların yanaşmasını da menetmektedir. Bu mıntakaları karadan da askeri abloka altına aldıklarından Fransız ve Amerikan mıntakaları Çin arazisinden yiyecek alamadıkların- dan bu mıntakalarda yaşayan milyonlarca Çinli ve ecnebi son derecede darlık içinde kalmışlardır. Xine Japonlar İngilterenin Hong Kong adası ve bunun karşısındaki Keovlun yarımadasını ve yarımadadan Kantona ve Hankove giden demir yolunu katederek ticaret ve erzak cihetinden muhtaç olduğu Çin arazisin» den tecrid etmişlerdir. Çin hükümetine kredi vermek ile Japonları mülâyemet yerine büsbütün infial ve şiddete sevketmiştir. Japonlar matbuntı vasıtası ile İngiliz hâki- miyetini yalnız Uzak Şarktan değil bütün Asyadan kovacaklarım açıktan açığa ilân ediyorlar. Bu sırada Japonyanın Sovyetler birliği ile de arası açılmışlır, Şarki Sibirya sahillerinde ve nehirlerinde Portsmouth munhedesi mucibince Ja- pon balıkçı gemilerinin istedikleri gibi balık avlayacaklarını ve lüzumu ha- linde Japon harp gemilerinin balıkçıları Sovyet tabyalarına ve harp gemi- lerine karsı müdafaa edeceklerini Japonya Moskovaya anlatmıştır. Sovyetler birliği müdafaa noktasından Japonlara her tarafta bilâkay- dü şart yük devletin maruz kalmıştır. avlanmak hakkım vermekten istinkâf etmiştir. Bu yüzden iki bü- arasındaki diplomasi münasebat dahi kesilmek tehlikesine AKŞAM Y Japonya İle Japonya dünyanın en büyük bahri devletlerinden biti olup kendi suların- da nakabili hücum bulunduğunda bü- tün dünya bahriye mütehassısları müttefik oldukları halde yine Japon adaları ile Asya arasında irtibat ve muvasalasını pek emniyette görme mektedir. Bunun için en büyük Japon adası İle Kora arasında bir tünel vücuda getirilmesi Japonya hükümeti tarafin. dan düşünülmektedir. Bu iş ile meşgul olmağa devlet des miryolları nezareti memur edilmiştir. Tünel en büyük Japon adasındaki Srimovoseki limanı ile Korenin ce hup ucunda bulunan Fusan arasında Zürafanın boynu Zürafanın boynu neden uzundur bilir misiniz? Çünkü bu hayvan ağaç yapraklarile beslenir. Boynu uzun ol- duğu için yüksek dallara yetişir ve rahat rahat karnını doyurur. Ancak Zürafa boynu uzun olduğu için mi yaprak yer, yoksa yaprak yesin diye mi uzun boyunlu yaratılmıştır? Bu malüm değildir!... Yazın çorap giymeli Yazn bilhassa bayanlarımız çorâp- Siz gezmeği huy edindiler. Bu ekono- mi bakımından fena bir şey değildir. Ancak bayanlar yazın ayakları serin dursun diye çorap giymediklerini söylerler, Bu yanlıştır. Yazın çorap ayakları serin tutar, Çünkü toprak- taki rütubet cildin harareti ile tabah- bur eder, bu suretle bacakla ayakta serinlik duyulur, Kors . arasında fünel açılacaktır. Tünelin uzunluğu 120 kilometre olacaktır. İnşa masarifi için 1500 mil- yon Yen tahsis edilecektir. Demiryollar nazırı Nakajima bu tünelin inşast ile Japon adalarının adeta Asya kıtasının bir kara parçası olacağını ve Mançuriye ile Çinin Jâ- ponyaya. iktisadi, siyasi ve askeri ci- hetten büsbütün sıkı bağlanmasına hizmet edeceğini söylemiştir. Bu tünel zamanımızın en büyük acibesi olacaktır. Çünkü şimdiye ka- dar gerek eserin cesameti gerek ya- tırılacak paranın çokluğu itibarı ile bunun bir misli bütün dünyada bu- lunmayacaktır. Duvar ve saat Sıcak havalarda duvar saatleri ge- ri kalır, Sebebi? Hararetin tesirile rakkasın boyu uzar, raks kavsi uza- hr. Bunun önü alınmadıkça sıcak havalarda duvar saatleri geri kalır, Kedi bıyığı Kedi bıpığı lüzumsuz birer kıl de- #âldir. Kedinin bıyık kılları çok has- saslır, geceleri karanlıkta kediler br- yıkları sayesinde yollarını bulurlar. Bıyık kıllarının sinirleri fevkalâde hassas olduğu için en hafif teması hissederler. Normandiye dair Fransızların büyük gemisi Nor. | mandi bugüne kadar 100,000 yolcu taşıdı, z Gemiyi Nevyork ve Havrede para vererek 700,000 kişi gezdi... Büyük muharebeleri tecessüm ettirecek bir eser , Berlin üniversitesi gayet muazzam bir tarihi eser vücude getirmeğe ka- Tar vermiştir. Şimdiye kadar tarihte geçen bütün Meşhur muharebeler tecessüm ettiri- etek gösterilecektir. Her muharebeye İştirak eden asker, sabit ve at miktarı Kadar kurşundan yapılmış manken- Ter vücuda getirilecektir. Her muharebenin askerleri O Za- Manki kıyafet ve silâhlar ile techiz edilecektir. ” Mesel Otuz Sene harbinin en bü- Yük muharebeleri için 50,000 manken asker ve 8000 af heykeli yapılacaktır. Bu muazzam eseri üniversitenin tarih ve sanat şubelerine devam eden ve edecek talebe yapacaktır. Her talebe üniversitede bulundu- gu müddet zarfında muayyen mik- tarda at, asker, zabit ve topu kurşun dan dökecek, boyıyacak ve giydirecek ve silâhlandıracaktır. Bu muazzanı eserin tamam olması için elli senelik bir plân hazırlanmış- tır. Yarım asır sonra birisini ziyaret eden Almanlar ve ecnebiler tarihte bütün muharebeleri askerlerinin sâ- yısı ile birlikte müşahede edecekler. dir, bir tehlike: Nüfus azlığı Fransanın ba şındaki büyük gâ- ileler yalnız diplo- masi sahalara in- hisar etmiyor, iç- timai sahada dahi çok büyük gaile- )er ile karşılaş- maktadır. Bunların en büyüğü nüfus azalmasıdır. Son zamanlarda Fransada nüfusun esaslı bir surette azalmakta olduğu kati olarak tesbit edilmiştir. Bugünkü tenakus nisbeti ilerde de devam ettiği takdirde Fransanın nü- fusu gelecek elli sene içinde 12,000,000 kişi azalmış olacaktır. Yani Fransanın umümi nüfusu yirmi sekiz milyona inecektir. Son nüfus istatistiklerine göre, Fransada oğum sayısı geçen dört bâ- tında yüzde elliye inmşitir. Şöyle ki 1750 senesinde Fransada her evli çif- tin vasati 5 çocuğu olduğu halde bu nisbet 1830 senesinde dörde ve 1938 senesinde de ikiye inmiştir. Diğer taraftan izdivaçlar son sen&- lerde pek azalmıştır. Nüfus harekâta hakkında yapılan tahminlere göre 1945 senesinde bütün Fransada 475,000 doğum ve 601,000 vefat ve 1965 senesinde 280,000 doğum ve 575,000 ölüm ve 1985 senesinde de 127,000 doğum ve 556,000 ölüm ola- caktır, Fransadaki nüfus vaziyetinin bu , yolda seyir ve hareketi bu devlet ve millet için tasavvur edilmiyecek ka« " dar büyük bir tehlike teşkil etmek. tedir. Çünkü Fransada nüfusun azalma Yapılan tahminlere göre Fransada nüfus azalması, bu günkü nisbette devam edecek olursa elli sene içinde Fransa nufusu on iki milyon azalmış olacak ve Fransanm umumi nüfusu 28 milyona inecektir. Bu hal ise Fransa için içtimai ve siyasi bakımdan büyük bir tehlike teşkil eder. sı'ile Avrupadaki yerlerinin işletilmesi ve istihsal kuvvetleri zayıflayacak- tır. Dahası var: İngiltereden sonra dün- yanın en büyük müstemleke impara- torluğuna sahip olan Fransanın bu geniş ülkeleri idare ve istismar eyle- mesine imkân kalmayacaktır. Nüfusun azalmasından hasıl ol makta olan boşluğun yabancı ırkların mensuplarını Fransız tabiiyetine ka- bul etmek suretile doldurulması daha tehlikelidir. Çünkü bütün Avrupa için kıymet- tar bir hazine olan Fransız kültürü mahva yüz tutacaktır. Binaenaleyh Fransadaki nüfusun azalması yalnız Fransa için değil bü- tün Avrupa kültür ailesi için büyük bir zıya teşkil eder, Fransanın siyasi düşmanları bile bu nüfus azlığının hars noktasından Avrupanın umumi vaziyeti için büyük bir zaaf olacağı kanaatini besliyorlar. Fransızlar nüfus tenakusunun teh- Yikesine ciddi nazarla bakmağa baş- Yamışlardır. Nüfus azalmasının önünü almak için türlü türlü tedbirler düşü. nüyorlar. Çok evlât sahibi babaların askeri hizmet müddetlerinin kısaltılması, bunlara ait vergilerin indirilmesi ve İz- divaç edenlere Ii yardım yapılır sı düşünülen te birler arasındad Başvekil ye M dafaa Nazırı Dal tur. Çok evlât sa bi babalar askerlikten çabuk terh edilmektedir. Bu gibi teşvik ve him yelerin ne kadar fayda vereceği şin dilik belli değildir. Birçok mütefel kirler hastalığın kökünden teda edilmesini ve ahlâka ehemmiyet w rilmesini ve aile hayatının devamlı v sağlam olmasını tavsiye ediyorlar. Fransızların birçoğu nüfus tenaku âfetinin bertaraf edilmesi için alını cak tedbirlerde komşuları Alman mi letinin örnek tutulmasını muvafi buluyorlar. 1933 senesinde Almanyada nüfusu azalma nisbeti, bugün Fransada me! cut vaziyetten daha berbat idi. Ha buki B. Hitler ilk günden bu mese üzerinde durmuş ve yine Almanya nüfusu tezayüd eden memleketler $ yasına getirmiştir. Fransada nüfusun azalması kesi fel noktasından da bu memleke komşu memleketlerden geride bıral mıştır. Şimdi Fransada kilometre mı rabbına 76 nüfus isabet ediyor. A manyada kilometre murabbaı araziş 142 nüfus isabet etmektedir. İtalyad 1 kilometre murabbaı arazide Ii ni fus vardır, Fransada, nüfusun tenakusu artı bütün Avrupa için büyük bir mese olmuştur. F Veremle mücadele cemiyetine yardım Vali cemiyete 3,500 liralık bir yardım yaptı Verem Mücadele cemiyeti ikinci re isi korgeneral Galip: Pasiner, umumi kâtip Dr. B. Neşet Osman, Valiyi ziyar ret ettikleri zaman, Verem Mücadele cemiyetinin bilhassa mali vaziyetini izah etmişlerdi. Dr, Lütfi Kırdar, cemiyetin hayırlı gayesini göz önüne alarak Cümhuri- yetin on beşinci dönüm yılı münase- betile, yapılan şenlik tesisata için Emi- nönü ve civarı nahiyelerinin topladık- Jarı paradan artan dörtbin liranın üç bin beş yüz lirasmı Verem Müca- dele cemiyeti emrine tahsis etmiştir. Bu paranın beş yüz lirası da Kızılay tarafından bakılan ve tedavi edilen ve- remliler için Kızılay cemiyetine veril miştir. Grip hastalığı Son günlerde şehirde grip ve nezle hastalıkları fazlalaşmıştır. Sıhhat müdürlüğü, alâkadarlara overdiği emirle umumi toplantı yerlerinin muntazam bir hava tebdiline tabi tu tulmasını bildirmiştir. Mekteplerde de sıhhi mürakabe faz» lalaştırılmıştar. Kendisinde grip ve nezle ârazı görülen talebe derhal evi- ne gönderilecektir. Şimdilik mektep- lerin umumi tatilini icap ettirecek bir fevkalâdelik görülmemiştir. Sabıkalı bir hırsız Sabıkalı hirsızlardan Mehmed İs minde biri, evvelki akşam Yeniposta- ne caddesinde bir dükkâna müşteri satile girmiş, el çabukluğile altı çift erkek çorabmı koynuna sokup ka- çarken yakalanmıştır. Türkiyede yaşayan İtalyan tabiiytindeki yahudiler Joumal d'Orient gazetesine göre, Türkiyede yaşayan İtalyan tabiiyetin- deki yahudiler hahkında İtalya sefa- rethanesine Romadan talimat gel miştir. Bu talimatta bu yahudilerin | me, sıfat olarak da kullanılır; «Kata- sularla - çevrili parçadır. Yalnız garb- Minky rine e Ve Yi GÜNÜN ANS İKLOPEDİSİ GAZIANTEB urtuluşunun .....ncı yılldün kutlanan Gazlantep cenubi Anadoluda etrafı bağ ve bahçelerle bezenmiş yeşil bir yaylanın ortasın- da üç tepe üzerine kurulmuş şirin bir şehrimizdir. Denizden yüksekliği 430 —- 930 metredir. Alleben isimli bir dere şehri garpten şarka doğru gümüş bir kordele gibi sarar. Ante- bin içecek suları boldur. Yeşillikler içine gömülmüş kırmızı kiremitli bi- nalarile şehrin umumi manzarası çok güzeldir. Iklimi mutedildir, Gazlan- tep bihakkin «Cenubun incisi» adını alır. Güziantep Etiler zamanında Türk olarak yapılmış, muhtelif devirlerde Yunanlıların, Romalıların, Arapların istilâsına uğradığı halde Türklüğünü. muhafaza etmiş çok eski bir şehirdir, İslâmlıktan sonra Selçukilerin, Ata- beylerin Zülkadirlerin idarelerinde kalınış, Yavuzun Misir seferinde An- tep beyi Yunüs beyin mutavaatil Osmanlı idaresine geçmiş ve bugü için Cümhuriyetimizin cenuba Kar maddi ve manevi müstahkem bir kı desi olmuştur. Gaziantep halkı çok çalışkan, asr lardanberi Türklüğün asil seciyesin dilini, âdet ve ananelerini muhafa? etmiş ve bütün Türkler gibi vatar perver ve kahraman kalmiş insar lardır. Düşman istilâsından kurtu mak için yaptıkları şanlı mücadele ler İstiklâl savaşında başlı başına bi kahramanlık destanı teşkil eder, Gaziantep hem ticaret hem de mü him bir sanat memleketidir. Dokr macılık, sabunculuk, bakırcılık yap ır. Kuyumculuğu, Antep elişleri me hurdur, Gayet lezzetli fıstık yetişir. Vilâyetin mesahası 11,200 kilometr murabbat, nüfusu 213,499 dur. Kili Nezib ve Besni Gaziantebin üç kaz£ sıdır, KATALONYA spanya harbinde, wKatalanya cephesi» diye mütemadiyen bir tabir geçiyor. Katalanya değil Kats- lonya demek daha doğrudur. Memle» ketin halkına Katalan denir, Bu keli- lan dili» gibi. Katalonya, İspanyanın şimali şar- kisinde tabii hudutlarla - dağlarla, de Lerida ovasında ve onu takip eden Segre vadisinde bir tabit yol vardır ki, vektile Romalılar, Vizigotlar buradan cenuba doğru, Araplarla Aragon kral- ları da şimale doğru geçebilmişlerdir. Memleketin iklimi güzeldir. Kışları şimal rüzgârından masundur. Beo- dur palmiyeler bile tenebbüt eder. Katalonyada tuz, kömür, zeytin, por- takal, üzüm, hububat başlıca tabil mahsullerdir. Su şehirleri mevcuttur. Barselon Akdenizin en ehemmiyetli limanlarından biri «idi. Mensucati- Je meşhurdur. İspanyanın en zengin, en müterakki kısmı olan Katalonya baı, nüfusları da iki milyona yakı tutuyor. Katalanlar, tarihin her devresind harbei insanlardı. Seyahat etmek aşi ları da meşhurdur. On dördüncü &i rın ortalarından itibaren garbi Afr kanın ortalarını ziyaret etanişler, W bir garip sahil atlası meydana geti mişlerdir ki, buna coğrafyacılar «Ki talonya haritası» derler. Gayet faal olan Kalalanlar, zira& ticaret ve sanayile de canla, başla m guldürler. Daima istiklâl fikrine Si hiptirler. Bu yüzden müteaddit defi lar isyanlar çıkarmışlardır. Katalan dili, eski Kelt ve Lâtin di lerinden mürekkep olan ve kurun vustada Avrupanın cenup cihetleri: de konuşulan «Roman» dilinden b şubedir. İspanyolcaya ve Portekizceye yakı bir lisandır; şairanedir ve edebiyat müsaittir; Katalonyada değil, bütü Valans'ta Balear adalarında, Russi; yon'da ve Sardenyanın bazı noktalı rında konuşulur. Eskiden, Arag krallığının dili buydu. Katalan edek asırdanberi mevcu