7 Haziran 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 10

| | | | i | Süveyş kanalı kumpanyası umumi heyeti Pariste toplandı Bir nutuk söyliyen reis “Haksız ve boş tehdidler karşısında icraatımızı değiştirmiyeceğiz,, diyor Paris 6 (A.A.) — Süveyş kanalı Reis, 1883 denberi idare meclisin- kumpanyâsının heyeti umumiye içti- | de Fransa, Hollanda, İngiltere ve Al- manda beyanafta bulunan reis De | manya mümessilleri için yedi sandal- Vogue, şirketin, tarifelerde yapılan | ya verildiğini ve sistemin tevsii husu- yüzde 50 tenzilâta ve tesisatın iyileş- | sunda yegâne karar verecek makamın tirilmeşi için sarfedilen 7 milyar fran- ga rağmen çok iyi bir vaziyette bu- şirket olduğunu ve böyle bir kararın asla şirketin işlemesini işkâl etme- lunduğunu ehemmiyetle kaydetmiş- | mesi lâzımgeldiğini tebarüz ettirmiş- tir. Kanal meselesi hakkında, memba- ımı bilmek hiç te güç olmuyan İlalyan tir. Rels, Mısırın kendi toprakları Üze- rinde bulunan kanalın idaresini hu- maâtbuatının neşriyatını mevzubahis) #üsİ bir şirkete tevdi eylediğine işaret eden reis, İlalyanlar tarafından ileri sürülen iddiaların asılsız bulunduğu- nu, çünkü kanal plânını İtalyan mü- ederek demiştir ki: «Kendi haklarımızı müdafaa eder- ken Misirin da haklarını müdafaa hendis Negrelli değil, Fransız mühen- | ediyoruz. Mısır, imtiyaz ahkâmı mu- disi De Bellefont'un iliam etmiş ol- duğunu söylemiştir. De Vogue, kanalın küşadında İtal- yarın bu işe pek az alâka gösterdi Gini, İtalyanın Süveyş tahvilâtının | yüzde 0,5 ini, Fransanın ise yüzde 52 sini satın aldığını kaydettikten sonra, seytİsafainin icab ettirdiği bü- tün ıslahat şirketin tahakkuk ettir. | mek ve tahvilât sahiplerine verilen temettü miktarını da “ayni suretle arttırmak azmini bildirmiştir. İspanyadan dönen Almanlar Dün Berlinde geçid resmi yaptılar, B. Hitler bir — | nutuk söyledi | Berlin 6 (A.A.) — Bugün sabahle- yin saat 10 da şehrin merkezinde B. Hitler ile B. Göring'in, nasyonal « s05- yalist ricalin, İspanyol generallerin- den mürekkep bir heyetin, İspanya, | İtalya, Japonya büyük elçileri ile bü- yük bir halk kütlesinin huzürile İs. panyada harp etmiş 18,000 Alman gö- nüllüsü bir geçid resmi yapmışlardır. Berlin 6 (A.A) — İspanyadan dö- İ imkânı vermekle bugünkü ve yarın- nen lejyonerlerin geçid resmi müna- sebetile mareşal Göring bir nutuk söy» | Myerek bilhassa demiştir ki: «Muzafferen Berline avdet eden «Kon- dor. İciyonunun efradını o selâmliyoruz. Dirilen Alman milleti büyük askerlerin kumandası altındadır. Alman ilderleri katıramandır, Alman milleti kahramandır. | Bundun sonra söz olan Hitler de; Htrlya ile tamamile anlaştıktan sonra temmuz 1935 da Franco'ya yardım etmeğe karar verdik. Bunu yalnız İspanyayı de- gil, Almanyayı da kurtarmak için yap- Htier, Pluto - demokrasilerin tarzı İ hareketini tenkid etmiştir. Mumaileyh «memleketini bolşevizmden kurtaran bir kahramana» yardım etmiş olan «Kondor» lejyonuna teşekkür etmiş ve Almanyaya taarruz ettikleri takdir. de başlarına gelecekler hakkında «iha. tacılarıda hiçbir şüphe bırakmadıkla. rından dolayı lejyonerleri tebrik et- miştir. Hatip demiştir ki: «Mücadelemiz düşmanlarımız bir ders teşkil eder.» Hitler, İtalyan ve İspanyol silâh ar- kadaşlarını methetmiş ve nutkunu şu sözlerle bitirmiştir, | — Yaşasın Franco ve İspanyol mil. | eti, yaşasın Mussolini ve İtalyan mil. Jeti, yaşasın Alman milleti...» Parti Meclis grupu (Baş tarafı 1 inci sahifede) Bugünün ruznamesine dahil mad. delerden muhtelif mevzuları ihtiya eden Muş mebusu Hakkı Kılıçoğlu- nun ve Satlie binasının satın alınma. sı hakkında Antalya mebusu Rasih Kaplanın takrirlerinin o müzakeresi umumi heyelçe gelecek haftaki içti- maa talik olundu. Bunu mützakip söz alan Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlu, son on “beş gün zarfındaki harici ve siyasi mesail ye münasebata ait uzun izahat ve zeyanatta bulundu ve sorulan sualle- xe icab eden İzahat ve cevapları ver- dikten sonra toplantıya nihayet ve- rildi, için cibince, bize serbesçe hareket etmek ki menfaatlerini de bize emanet ey- lemiştir. İngiltere en büyük sermayedardır ve tahvillerin kısmı âzamiı da Fran- sızların elinde bulunuyor. Binâen- aleyh İngiltere ve Fransa kendi men- faatlerini ve tebsalarının menfaatini korumakla mükellef . bulunuyorlar. Haksız ve boş tehdidler karşısında İic- raatımızı. değiştirmemek oazminde- yiz» Aaland adaları | . meselesi Finlândiya Milli Müdafaa Nazırı Stokholma gitti Stokholm 6 (A.A.) — Finlândiya Milli Müdafaa Nazırı Niukkanen, İs. | veç Müdafaa Nazırı Skoeld'i ziyaret | etmek üzere buraya gelmiştir. Niukkanen, matbuata beyranatta bu: lunarak Finlândiyanın İsteç ile aske- ri sahada sıkı bir teşriki mesaide bu- lunmak istediğini söylemiş ve Fin- lândiyanın iki Avrupa blokunun ha- ricinde kalmağa ve tamamile bitaraf- lığıni muhafaza etmeğe azmetimiş bu- lunduğunu ilâve etmiştir. Aâland adaları meselesi hakkında | mumaileyh bu işin herkesten evvel | Finlândiyayı alâkadar ettiğini ve Sov. yetler Birliğine bu hususta Finlândi- ya hükümeti tarafından izahat verile. bileceğini kaydettikten sonra demiş- tir ki; | — Finlândiya arzu edildiği takdir. ! de bu hususta izahat vermeğe hazır. dır. Bu adaların müdafaasını ve bita- raflığını temin için derpiş edilen ted. birlerin Sovyetlerin menfaatına tera- fuk ettiğini zannediyoruz. Yahudi mülteciler | Saint-Louis vapurundakiler muvakkaten Pins adalarına çıkarılacaklar * Miani 6 (A.A) — wTropical radio, istasyonu «Saint - Louis» vapurun. | dan bir mesaj aldığını bildirmiştir. Mesajda vapurun Pins adalarına doğ- ru yol aldığı bildirilmektedir. Reisi- | cümhur Laredo, vapurdaki mültecile- rin muvakkaten bu adalarda karaya çıkmalarına müsaade etmiştir. Mezico-Cily 6 (A.A.) — «Flanders» vapuru Veracruz'den Küba'ya müte- veccihen hareket etmiştir. Küba ve Meksika hükümetleri vapurdaki mül- tecilerin karaya çıkmasına müsaade etmemişlerdir. Yalnız Meksika hü- kümeti, Meksikaya yerleşmiş akraba- ları bulunan 5 kişiden mürekkep bir âilenin karaya çıkmasına müsaade etmiştir. İki kavgacı Karagümrükte (o Salmatomrukta oturan Ali ve Mehmed Ali isimlerinde iki arkadaş biribirlerile kavga etmiş. ler ikisi de biribirlerini bıcakla muh- telif yerlerinden yatalamışlardır. Bu sıralla kavgacıları ayırmak isteyen Ahmed isminde biri de ellerinden ya. ralanmıştır. Polis Ali ve Mehmed Ali. yi yakslıyarak mahkemeye vermiştir, (Baş tarafı 3 üncü sahifede) mazsa onun karşısında bulunduğu müddetçe, başka hiç bir şeyi göre mez, düşünemez, kabul edemez olur, Bize kafiyeyi de, kafiyesizliği de sevdiren şairin kuvveti, şahsiyetidir. Bir manzumede hoşumuza giden, bi- z€ bir mucize hissini veren kafiye zenginliği, başka bir manzumede bilâ- kis fenamıza gider, çirkinliğin tâ kendisi gibi gözükür. Hani bir 2a- manlar Çatulle Mendös diye bir Fransız şairi vardı, bazı hikâyeleri tükrçeye de çevrilmiş, adı bizde de meşhur olmuştu. O da Banville'in tilmizidir, üstadı gibi kafiye merak- lısıdır, bazan mukayyed kafiye bul- mak hususunda onu geçtiği de olur; fakat onun manzumlerinde kafiye bizi sıkar, Zaten Mendös'in şiirlerin- de İnsanı ne sıkmaz ki? Onun man- zumelerinden -hoslanabilmek için in- sanın, Şiirden anlamak kabiliyetin. den zannederim büsbütün mahrum olması lâzımdır. Mucize hiç bir za» man kafiyede, vezinde, şiirin şusun- da, busunda değil, dalma şairdedir. 7 MEMNUĞ SAHA — Bir zamanlar Fransızların yüksek edebiyat âle- minde Victor Hugo'yu yermek âdet olmuştu. Zekâsını beğenmezler, si- yasetini beğenmezler, bedii düşünce- lerini beğenmezlerdi; onu zevksizli- Zin timsali gibi gösterirlerdi. Andrö Gide o zamanlar: «Fransa'nın en büyük lirik şairi kimdir.» sualine: «Hugo, hölas'» diye cevap vermişti; yani; «Allah bin türlü belâsını versin amma Hugo» der gibi bir şey. Sonradan Claude Farröre de bü- yük şairin aleyhinde bulundu; onun iddiaları da ötekilerin sözlerinden Hugo'nun, aşağı yukarı, bir zekâ, si- yasi dirayet ve zevk timsali olduğu- nu söylediler. Niçin? Eski hükümle. rinden vaz mı geçiyorlardı? Hayır; Hugo hakkındaki kanaatleri pek de- gişmemiştir; ancak Claude Farröre'in öyle düşünmesine müsaade edemez- ler; onun ve onun gibilerin Victor Hugo'ya kayıdsız, şartsız hayran ol maları lâzımdır; çünkü onlar ince farkları ayırd edemezler, Andre Gide: sHugo, hölas!« derken şairin büyük- lüğünü yine teslim ediyor; onda za- maninı da, maziyi ve istikbali de ezecek bir kudret bulunduğunu in- kâr etmiyor; ancak onda, aradığı bazı meziyetleri bulamadığını, buna mukabil hoşlanmadığı bazı vasıflar gördüğünü söylemek istiyor. Fakat yine onunla beraberdir; bilhassa Claude Farröre'e ve onun gibilere kar. şi Hugo aleyhinde bulunabilmek i ancak yüksek edebiyat adamlarında | affolunabilir, ancak onlarda bir mâ- nası vardır, Onlar Victor Hugo'yu esasen kabul etmişler, benimsemişler- dir; onu yermeleri bir insanın pek aziz bir dostunu, babasını yermesi gi- bi bir şeydir, bütün itirazların, tenkid. lerin altında yine derin bir muhabbet, minnettarlık, çok büyük bir hayran- lık vardır... Mirabeau'nun sözü meşhurdur: Kendisine: «Vatandaş» diye hitab eden uşağına: «Budala! Ben senin için daima Monsicur le Comte'um» demiş; Claude Farröre, kendisi için Victor Hugo'nun dâima: «Emsalsiz, dâhi şair» olduğunu unutmuştu. Nurullah Ataç Düşes de Kent bir tehlike atlattı (Baş tarafı 1 inci sahifede) edilmiş ve ateş edilmiş olduğu anla- şılmıştır. Mutaarrız, üç hafta evvel Avustralyadan gelmiş bir adamdır. Londra 6 (A.A) —Dün düşesde Kent'in ikametgâhı yakınında tevkif edilmiş olan şahis, bu sabah West- minister polis mahkemesi huzuruna çıkmıştır. Bu adamın ismi Lawlar olup 45 yaşındadır. Namlusu destere ile kesilmiş olan tüfeğin kendisine ait olduğunu itiraf elmiştir. Bundan başka boyanatta bulun- mamış olan Lawlar, muvakkaten, memnu silâh taşımak tölmetile it ham edilmektedir. İ farklı değildi. Fakat hepsi Claude | | Farröre'e hücum ettiler ve Victor IZ (Baş tarajı 1 inci sahifede) 3 — Sovyetler Birliği garanti edilen memleketler gibi, Baltık devletlerinin de 3 âkid devlet tarafından sarahaten xik- redilmesini teklif etmektedir. Burada mey, zuubahis olan Finlândiya, Estonya ve Le- tonyadır.. İngiliz - Fransız tekliflerinde garanti edilmiyen devletlere, bu devlet- İer tarafından talep vukuunda, yardım edilmesi derpiş edilmektedir. İyi haber alan muhafillerde söylen- diğine göre, İngiliz nazırları Mosko- vanın taleb ettiği ilk iki tadilâtı hak- kında bir sureti tesviye bulmasını ar- zu etmekte, fakat Baltık meselesi hakkinda bir çarei hal bulunmasının pek müşkül olacağı kanaatini izhar eylemektedirler. Çünkü Baltık dev- letleri 3 taraflı garantiyi kabul etme- niektedirler, İngiliz gazeteleri ne diyorlar? Londra 6 (A.A.) — İngiltere Hari- ciye Nezareti, Fransız - İngiliz teklif- lerine Sövyetler Birliğinin verdiği ce- vabı büyük bir itina ile tedkik etmiş- tir. Kabine battı hareketini yarınki çarşamba içtimaında tesbit eyliye- cektir. İngiliz matbuatı, Sovyetlerin üç Baitık devleti için istediği garantinin daha bazı güçlükler çıkaracağını yaz- makla beraber, nihai bir anlaşmanın elde edileceğine kani bulunmaktadır. News Chroniele gazetesi, vakit kay- bedilmemesi için bir İngiliz nazırının Moskovaya gitmesini tavsiye ediyor ve diyor kiz i sKabicnin yarm bu hususta bir | karar vermesi muhtemeldir. Diğer ta- raftan, üç Baltık devletinin garanti meselesinde İngiltere ve Fransanın İ mezkür küçük devletlere karşı vuku | bulacak her türlü (aarruz takdirin- de Sovyetler Birliğine müzaheret et- | meleri lâzımdır. Fakat Londra böyle bir garantiyi elde edecek olan Sovyet- ler Birliğinin bir harp sergüzeştine atılmasından korkuyor.» Daily Express gazetesi de şöyle di- yör: , <İngiltere, müzakereleri artık neti- celendirmelidir, Eğer bu mümkün de- gilse, bu müzakerelere bir nihayet vermelidir. Çünkü imkânsızlık içinde | ibocalamanın mânası yoktur. Eğer İn- giltere, Şarki Avrupada hiçbir teah- | hüde girişmemiş olsaydı, belki de daha iyi ederdi. Filhakika Moskova çok istiyor. Baltık devletlerinin İngil- Istanbulun büyük limanı (Baş tarafı 1 inci sahijede) tesisati için bu saha gayet müsald şartlarla istimlâk edilecektir. Lima» nın bu sahillerde yapılması tekarrür eitikten sonra Üsküdarın nâzım plânı du ona göre tanzim edilecektir. Bununla beraber Yenikapı da eskisi! ; gibi kalmıyacak, burada büyük bir | imendifer garı yapılacak, Avrupa- dan İstanbula gelen marşandiz tren- leri Yenikapıda boşaltılacaktır. Şi- mendifer vasıtaslle Avrupaya yapı- lacak sevkiyat da Yenikapı istasyonun, dan yapılacaktır. Bu itibarla Prost plânında Yenikapıya doğtu açılan caddelerin bu arada Unkapanından Ga. zi köprüsüne ulaşacak büyük Atatürk bulyarının istikametleri aynen muha- faza edilmiştir, ” Bu suretle Yenikapı İstanbulun Av- rupa kısmının en büyük İstasyonu olacaktır, Sirkeci istasyonu yalnız banliyö yolcularına ve Avrupadan ge. lerek feribot ile Haydarpaşaya geçe- | cekiere tahsis edilecektir, Liman Haydarpaşa sahillerinde ya- pıldıktan sonra burada bir de feribot iskelesi yapılacaktır. Liman müstesna olarak Prost plânının diğer bütün noktaları tamamile tasvip oedilmiş- tir, | İtalya kralı İspanyadan dö- nenlerin geçid resminde bulundu Napoli 6 (A.A.) — Kral, saat 10,40 da buraya gelmiştir. Kral bu sabah saat 11 de İspanyada harp etmiş olan 20,000 İtalyan lejyoneri ile 3,000 İs. panyol askerinin geçid resminde ha- gir bulunmuştur, Geçid resmi, iki saat devam etmiş. tir. Merasimde İspanya Dahiliye Nazı- rı B. Serrans Suner ile kont Ciano ha- | zır bulunuyordu. İ Büyük bir halk kütlesi, lejyonerleri İspanyol askerlerini, alkışlamıştır. ! v ! tere tarafından garantisi b tehlikesi doğuracaktır ve bi de de İngiltere, Letonya ve yı Moskovaya itaate davet et buriyetinde kalacaktır. Halb yetler Birliği ile akdolunacal fakın fâydalerı şüphelidir, B kabil müşkülât azimdir ve |! diyen de artmaktadır, Fransız gazeteleri! makaleleri Paris 6 (A.A) — Figaro Sövyetlerle yapılmakta olan. releri mevzuubahis ederek «Totaliter devletlerin her | bir cüretle yaptıkları akınli durmak için garp demokri giriştiği hareket tebellür et Zundan, Sovyetler Birliğini şimdi daha ziyade kendi mel ni gözetmeğe başlamış oldu kârdır» Petit Parisien şöyle yazıydı <Üçler muahedesinin akdi) olan engelleri ortadan kaldır Londra ve Paris hükümetlei denberi noktal nazar teatiler Jamışlardır. Bu iki devletin umumiyesinin büyük bir kısi metlerine müzahir oldukları! an evvel bir netlceye varmak lar. Bütün alâkadarları memi cek bir formül bulacaklarınâ yoktur. » Justice gazetesi de diyor K <Eğer Letonya ve Estonya yaya mutavaat edecek olurlü yet Rusyanın endişeleri yerin ğu tezahür edecektir, Mosko) tük devletlerin, istemeseler d ti edilmesinde ısrar ediyor. Ç garanti istenilmese de alâki isbat edecektir ki, bu memle müstakbel askeri harekât içit kış noktası olmasına asla P edilemez, Moskova, Baltık devletlerir man tazyiki karşısında boyuü lerinden korkuyor. Bu, mutl& te tedkik edilmesi lâzım bir Gir. 25 mayıs tarihli teklifleri kovanın endişelerini izale etr9 ğunu zanneden İngütere yeni layış gayreti daha göstereceki kora da mümasil bir anlayış tile hareket ederse, anlaşman! si daha fazla gecikmez.» BULMACAMI Soldan saga: | — Kümes hayvanıdır. ami yüzmesini sever - Yüzler İ 2 — Bir kadın ismi - Başına e se yığın olur, 3 — Ünsiyet etmek. 4 — Hazır. 5 — Alrette ceza yeri. 6 — Bir âzamız - Sonuna «Fi zeybek olur - Başına pislik olur, 7 — Mahfaza - En büyük dö mandânı, 8 — Muhasir kuşlardan biri * «Le gelirse beygir pabucu d 9 — Zihin keskinliği - İranlı. 19 — Boğaziçinde bir iskele. Yukarıdan aşağı; 1 — Ankebut - “Tersi ezmekten 2 — Tersi cemi edatı - Bizder herkes. 3 — Tersi torundur - Başüstün 4 — Zeybekler - Uçurum. 5 — Liflerinden bez yapılır tö dan da lâpa - Kırmız, ra gelenin ağzını aç gelirse burt 1) — Tekrar etme, Geçen bulmacamızın bali Boldan sağa: I — Hollinda, 2 — Asi, Nardli Irsan, Arsa, 4 — Zat, Esmer, 5 Sat, 6 — Ökse, İr, 7 — Ka, Ezeli, 9 — Onikilabak, 10 Peçeli, Yukarıdan aşağı: 1 — Haiz, Kokot, 2 — Osram, TS Litre, İn, 4— Çörek, $ — Anne, Kö Na, Sosyete, T Dram, Laç, 8 7 Aibe, 9 — isratı, Al, 10 — Ana, Tİ