27 Ekim 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

27 'Tegrinlevvel 1939 Dün Geceki ve Bu Sahahki Elfaberler Meclisin içtima! 1 Teşrinisanide altıncı intihab devre- sinin birinci içtima yılı başlıyacak Ankara 26 (Akşam) — Altıncı Bü- yük Millet Meclisinin fevkalâde içti- ma devresi, geçen pazartesi günü nihayete ermiştir. Önümüzdeki çar- şamba günü (1 Teşrinisani) yapıla- Cak içtima ile altıncı intihab devre- #inin birinci alelâde içtima yılı baş- lamiş olacaktır. İlk toplantısını 3 nisan 1939da aktelmşi olan altıncı Büyük Millet Meclisinin 1 'Teşrinisani 939 dan ön- ceki içtimalarının fevkalâde içtima sayılması, teşkilâtı esasiyo kanunu- nun sarih hükümleri icabındandır. Ana kanunumuzun buna temas eden yirmi beşinci maddesi şöyledri; «İn- tihab devresinin hitamından €vvel.... intihabat terdid olunursa yeni inti. hab devresi ilkteşrinden başlar. 'Teş- rinisaniden evvel vaki olan içtima fevkalâde bir içtima sayilir.» Beşinci Büyük Millet Meclisinin 21 kânunusani 1939 da aldığı tecdidi intihab kararı üzerine teşekkül eden altıncı Büyük Millet - Meclisinin, üç nisanda başlayıp yirmi bir teştiniey- vele kadar devam eden fevkalâde İç- tima devresi, diğer devreler gibi ha- reketli ve verimli olmuştur. Filhaki- ka bu devrede aktedilen 45 içtimada; idari, iktisadi, mali ve siyasi mevzu- lara ald olmak üzere 145 kanun lâ- yihası müzakere ve intaç edilmiş ve ayrıca muhtelif meseleler hakkında 66 karar alınmıştır. Altıncı Büyük Millet Meçlişinin bir teşrinisanide başlıyacak olan birinci âlelâde içtima yılı münâsebetile Mİİ Şef İnönü tarafından, hükümetin ge- çen seneki faaliyetine ve bit sene için- “ de alınacak tedbirlere dair irad bu- yuracakları nutuk, önümüzdeki haf- fanm en mühim hadisesi sayılmakta ve sabırsızlıkla beklenilmektedir, Son dakika Amerika âyanı, bombardıman tayyaresi ihracının menedilmesini reddetti Vaşington 77 — Amerika âyan meclisi dünkü içtimaında bombardıman tayyarelerinin ihracının menedilmesi hakkında âyandan Fanayer tarafından verilen takriri el kaldırmak suretile reddetmiştir. 7 Alman tayyaresi düşürüldü, bir Alman tahtelbahirinin enkazı da bulundu Londra 277 — İslihbarat Nezaretinin tebliğine göre geçen cumartesi günü, bir vapur kafilesine hücunı eden 12 Alman tayyaresinden yedisi düşürülmüştür, Gene İstihbarat Nezaretinin tebliğine göre batırılan bir Alman tahtelbahiri- nin enkazı bulunmuştur. — —— — Lituanya askerleri bugün Wilnoya girdi Berlin 27 — Sovyet ve Lituanya askeri kumandanlıkları arasında hasıl olan anlaşma mucibince Lituanya askerleri bu sabah sâat onda Wilno mıntakasına ve yarın sabah da şehre dahil olacaklardır. Varşovanın acıklı hali Halk köpek leşleri yiyor, geceleri Almanlarla çarpışmalar oluyor Paris 26 (A A.) — Varşovadan gel- miş olan bitaraf bir müşahid, Reuter ajansının Paristeki muhabirine aşağı- daki boyanatta bulunmuştur: «Varşovada köpek leşleri son derece rağbettedir ve aranılmaktddır. Zira bu leşler, halkın gıdasını temine yara- maktadır. Her köpek leşi için takriben 10 şiling tediye edilmektedir. Varşo- vada hüküm sürmekte olan sefalet, tavsif edilemiyecek bir derecededir. Şehrin en mühim binalarından birço- ğu tamamile harap olmuştur. Şehirde ne elektrik, ne de su vardır. Tramvay- Jar, İşlememektedir. Yalnız bir otobüs hattında münakalât yapılmaktadır. Bütün dükkânlar, kapalıdır. Varşo- vada hiçbir gazete çıkmamaktadır. Al- manlar, şehre yalnız gündelik Alman gazetelerini ithal ediyorlar. Şebrin kahraman belediye reisi Strazynski ile Varşovanın müdafaasın deruhte et- miş olan sivil komitenin diğer erkânı, rehine olarak mevkuf tutulmaktadır. Jar. Strazynski, uhtesine düşen vazlfele- ri Alman makamlarının himayesi ak tında ifa etmiştir. Şehirde bir ölü sü- kütu hüküm sürmektedir. Yalnız ge- celeyin Alman askerleri ile her an is- yan halinde bulunan şehir sekenesi arasında teati edilen silâh sesleri işi- tilmektedir. Iran kabinesi istifa etti Paris 27 — Tahrandan gelen hâ- berlere göre İran kabinesi istila et- miş ve sabık Adliye Nazırı yeni kabi- neyi teşkil etmiştir. Sabık Başvekil B. Cem, Saray Nazırlığına tayin edik miştir. Bir Sovyet iktisad heyeti Berline gidiyor Berlin 26 (A.A.) — Ticaret eksper- lerini de muhtevi olan bir Sovyet ikti- sad heyeti, Berline müteveccihen Mos- kovadan ayrılmıştır. Bu heyet, sipariş- lerin Almanyaya yapılması meselesi ile meşgul olacaktır. Bahri ticaret komiseri B. 'Tevossian, bu heyete riyaset etmektedir. ME Baş müfettişliği Ankara 28 (Telefonla) — Divanı at murakiplerinden B, Şükrü ta telgraf ve telefon umum i baş müfettişliğine tayin Almanya ve Balkanlar Almanya Macaristan ve Ro- manyada hareket serbestisi istiyormuş Paris 26 — Ocuvre gazetesi yazı- yor: «Hitler Balkanlarda hereketten vazgeçmiştir. Bunun için Sovyetlerle görüşüyor, Macaristan ve Romanya- da hareket için serbesti istiyor.» Suriye, Mısır ve Filistinle ticaret münasebetlerimiz Ankara 26 (Telefonla) — Suriye, Mısır ve Filistinle aramızdaki ticaret münasebetlerinin genişletilmesine hükümetimizce her zamandan 2iya- de ehemmiyet overilmektedir. Bu maksadla Suriye ve Filistinde yeni bir ticaret ataşeliği ihdası tekarrür et- miştir. Yeni atase vazifesine başla- yıncaya kadar Mısır ticaret ataşemiz Suriye ve Filistinde tedkiklerde bu- lunmağa memur edilmiştir. Uydurma bir haber! Güya, Kars ve Ardahan ba- valisinde 300.000 mevcudlu kıtaat tahşid etmişiz Paris 26 (A.A) — (Havas); İstan- buldan Daily Mail'e çekilerek Matin gazetesi tarafından istinsah edilen J bir telgrafa göre, Türkiye Kârs ve Ardahan havalisinde 300.000 mev- cutlu kıtâat tahşid eylemiştir. Bu havali, Moskovanım emrile Er- menistan Sovyet Cümhuriyetinin is- tediği munlakadır. Bununla beraber Türkiyedeki Soy. yet büyük elçiliğinin bir memüru şu beyanatta bulunmuştur: «Bu ihtilâf müzakere ile halledilebilir, zira Rus ekaltiyeti hakkında çok iyi muamele edilmektedir.» Mevzuubahs telgrafta Türkiyenin her ne olursa olsun te- yakkuzunu © “gevşetmiyedeği “ilâve edilmektedir, Anadolu ajansmın notu: Stlâhiyettar > mahfiller nezdinde yaptığı tahkikata istinaden bu habe- rin tamamen asılsız olduğunu beya- na Anadolu ajansı memurdur. Yeni Meclis binasının temeli atıldı İlk harcı, Meclisi Reisi, Baş- vekil ve Refet Camtez attılar Ankara 26 — Büyük Millet O Mecli- #i yeni binasının temel atma merasimi bu- gün saat TI de yapılmıştır. Merasimde Millet Meciisi Reisi Abdülha- lik Rendâ, Başvekil Dr. Refik Saydam, Mec- Yis ikinel relsi Refet Camtez'in başkanlığın- daki İnşaat heyeti, Ankara Vali ve Beledi- ye Relsi Nevzat Tandoğan, Büyük Millet Meclisi idare âmirleri Irfan Ferid Alpaya, Halit Bayrak ve Dr. Salm Uzel ve inşaat mimarı ile müteahhidi hazır bulunmuşlar- dır. Bugünkü tarih İle Reisicümmtur İnönü, | Millet Meclisi Relsi ve Divanı riyaset âza- larile hükümet erkânının isimlerini havi bir vesika ve mecud madeni meskükâttan birer tanesini ihtiva eden bir şişe mermer sandık içine konularak Meclis binasının te- meline vazedilmiş ve bu sandığın kapağı Meclis Relsi Abdülhalik Renda, Başvekil Dr, Refik Saydam ve Meclis ikinci Refet Canıtez tarafından vurulan çekiçle tesbit olunmuştur. Ve gene Abdülhalik Renda, Dr. Refik Saydam ve Refet Canıtez temele ilk harcı atmışlardır. Bugün temeli atılan bina sadece Büyük Millet Merlisi binasıdır. Fevkalâde ahval ve vaziyet mani olmadığı takdirde bu bina in- şaatının dört senede bitmesi mukarrerdir. Yeni, Millet Meclisi binasının ön cephesin- de ve bu binanın sağ ve £ol taraflarında khleti binal arı bilâh bilâhare yaptırılacaktır. İngiliz mühendislerinden 20 kişilik bir kafile daha geliyor Ankara 26 (Telefonla) — Karabük demir ve çelik fabrikaları işletmesin- de vazife alanı İngiliz mühendislerin. den 20 kişilik bir kafilenin pazar günü Londradan İstanbula gelmesi beklen- | mektedir. Mezkür işletmede halen ça- | lışmakta olan İngiliz mühendislerinin sayısı kırk |) kadardır. vi Dün geceki şiddetli fırtına 35 tonluk bir gemi Galata önünde battı Dün gece, şehrimizde oldukça kuv- vetli bir fırtına olmuş, fırtına neti. cesinde 35 tonluk Hüdaverdi namın- da bir yelkenli Galata rıhtımı önünde balmıştır. İnsanca zayiat olmamışlır. Fırtına, gece saat 23 de başlamış, sabaha kadar devam etmiştir, Fırtı- na şehirde tahribat yapmamıştır, Adalardenizi ve bilhassa Rodos açıklarındasda hüküm sürmüşse de son dakikaya kadar bir kaza haberi alınmamıştır. Dün gece Karadeniz nisbeten sakindi. ADE, Vali bu sabah geldi Ankarada bulunan İstanbul vali ve belediye reisi bay Lütfi Kırdar, bu sa- bahki ekspresle şehrini şehrimize dönmüştür. Bu sabahki iekepresle gelenler Bu sabah gelen konvansiyonel ile Avrupadan 6 kişilik bir Çinli küfilesi şehrimize gelmiştir. Çinliler, tüccar olduklarını şehrimizde tedkikst yapa- ocaklarını söylemişlerdir, Sovyetler, Finlândiyanın hiç bir zaman kabul edemiyeceği taleblerde bulunmuş Finlândiya Hariciye Nazırı diyor ki: “ Biz sulhperverane bir hal şekli istiyoruz. Fakat icab ederse istiklâlimizi müdafaa etmek azmindeyiz,, Helsinki 26 — Pinlândiya Hariciye Nezareti erkânından biri; «Ruslar hiç bir zaman kabul edemiyeceğimiz ba- zı taleblerde bulunmuşlardır.» demiş tir, Fakat bunların mahiyeti hakkın- da birşey söylenmemiştir. Hariciye Nazırı Finlândiyanın is tiklâlini müdafaa etmek azminde ol duğunu söylemiştir. Helsinki 26 — Finlândiya Hariciye Nazırı B.-Erkko -bir Norveç gazetesi muhabirine şu beyanatta bulunmuş- fur: #Moskoya omüzekerelerinin me safhada olduğu hakknda şimdilik birşey süyliyemem. Müzakerenin n6- ticelenip neticelenemiyeceği belli de. ğildir. Biz sulhperverane bir hal şekli istiyoruz. Fakat vaziyet müzakereye devam edemiyecek hal alırsa iki taraf da açık görüşecektir. Her halde şimal hükümetlerile daimi temas halinde yiz» Stokholm 26 —. Finlândiya Aland adalarını tahkim etmektedir, Helsin- ki yarın akşamdan İtibaren geceleri karanlık olacaktır. Finlândiya sahil lerine torpil dökülüyor, Helsinki 26 (A.A.) — B. Paüsakivi- nin riyaseti altında bulunan Finlân- diya heyeti, bu sabah Moskoyadan buraya gelmiştir. Heyet, yakında Finlândiya hükümetinin yeni tali. malini hâiz olduğu halde süreli hu- susiyede Moskovaya gidecektir. Almanyaya komşu bitaraf devletler tehdid ediliyor Hollandanın Almanlar tarafından işgali endişesi Amerika efkârı umumiyesini pek ziyade rahatsız ediyor Amsterdam 26 (A.A) — Alman gazeteleri, Almanyaya komşu olan bitaraf memleketlere karşı tehditleri tekrar ediyorlar. Ezcümle Berliner Börsen Zejtung gazetesi diyor ki: İngilterenin yanmda yer alan her kes, milletine karşı deruhte ettiği mesuliyetin genişliği hakkında hiç bir şüphe taşıyamaz, Amsterdam 26 (A.A.) — Telegraph gazetesinin Nevyork muhabirinin yarı resmi bir Amerika kaynağından öğrenerek bildirdiğine göre, Holan- danın Almanlar tarafından işgali endişesi Amerika efkârumumiyesini pek ziyade rahatsız temektedir, Muhabir, B. Rooseveltin Finlârdi- ya lebindeki muahedesinin Almanya. ya bir ihtar teşkil etmesi icap ede. ceğini ilâve ediyor. Gazete, bu telgrafın altında neş- rettiği bir notta Holandanın işgalini zannettirecek hiçbir emare mevcut olmadığını bildirmektedir, Londra 27 — Almanlar tarafından Berlin ile Amesterdamı ve Berlinle İs- viçre arasında katedilmiş olan tele- fon muhabereleri kısmen başlamıştır. Almanlar, Şimal denizi sahillerile gürp cephesinde yaptıkları tahşidatı saklamak için telefon muhabereleri- ni kesmişlerdi. Sovyet Rusya İngilterenin notalarına cevap verdi Sovyetler Birliği, iras edilecek zararlardan dolavı tazminat talebi hakkını muhafaza ettiğini bildiriyor Meskoya 76 (A.A) — Sovyet hükümeti, kaçakçılık ile mücadele meselesine dair İn- giltere hükümetinin 21 ve 11 eytül tarihli Botalarına verdiği cevabı, İngiliz elçisine tevdi etmiştir. « Bucevapta, Soyet hükümeti escümle di- yor ki: Beynelmilel hukukun, umumiyetle ka- bul ve tasdik edilen prensipleri sivil ehali- yi, kadınları, çocukları ve ibtiyarları hava bombardımanına tutmayı meneder. Sovyet hükümeti, umumi istihlik mad- delerinin harp kaçağı ilân edilemsi sure- tile, aivil ehalinin yiyecekten Ye yakacak- tan ve giyecekten mahrum edilmesini ve bu yüzden, çocukların, kadınların ve ihti- yarların ve hastaların her türlü mahrumi- yete ve açlıktan ölüme maruz birakılma- sını ayni sebeple kabul edemez. Sovyet bükümeti, yukarıda zikredilen mülâhazalara binaen, Britanya hükümeti- nin 6 eylül tarihli notasile mutabık olmağı- ını beyan ve bu notayı her hangi bir kuv- eti Baiz tanımaktan imtina eder. p Sovyetler İttihadı hükümeti, Britanya hükümetinin 11 eyldi tarihli notasına da mutabık olmadığını ve Britanya hüküme- tinin, bitaraf memleketlere ait ticaret ge- milerini, kendi tarafından sureti mahsusa- da tesbit edilen limanlarda muayeneye ta- bi tutmak üzere, tek taraflı olarak bir mu- âyene sistemi tesis ettiğini bildiren bu no- tayı her hangi bir kuveti haiz tanımadığı» ni keza beyan eder. Sovyet hükümeti, bu Umanlara girmek, ve bu lmanlarda, refakat gemisi almak mecburiyetinin, yukarıda ismi geçen gemi- lere, tehditler tahmil edilmesini katiyen &sassız ve keyfi telâkki eder, Bu gibi ted- birler, tearet gemilerinin seyahat sarbes- tüsine müteallik iptidai prensipleri ihlâl elliği gibi, 26 subat 1909 tarihli beynelmi- 14) beyannameye ve La Haye beynelmilel bakem mahkemesinin Fransa bandıralı Carttag vapuru meselesinden dolayı verdi- Bi 6 mayıs i913 tarihli karara da uygun de- Endir. | Ayni zamanda, Sovyet hükümeti, Sovyet tlcaret gemilerinin devlete alt gemiler ot- duğunu ve sirf bu sebebin, hususi ticaret gemileri hakkında tatbik edilen her hangi bir tedbirine bunların tabi tutula- mamalarına kâfi geleceğini de ilâve eder. Sovyet hükümeti, yukarıdaki bususata istinaden Britanya hükümetinin merkür tedbiri ve Britanya resmi makamatının leraatı yüzünden Sovyetler İttihadı teşek- küllerine, müesseselerine veya Yatandan- daşlarına iras edilecek olan zararlardan dolayı, Britanya hükümetinden tazminat talebi hakkını muhafaza eder. İngilizler 400 kilo altın müsadere ettiler Brüksel 26 — Lastste Nicuws, İngilizlerin Baudouinşville ve Elisa- bethville vapurlarında bulunan 400 kilo altını müsadere etmiş oldukları- nı yazmaktadır. Müsadere edilen eşya Londra 26 (A.A) — Mili Ekono- mi Nazırı, Avam Kamarasında verdi- &i izahatta, harbin başladığından- beri, Douvres mıntakasında Veymouth ve Kirkwall'de ve ayrıca Cebelüttarık ve Hayfa'da harp kaçakçılığı kontrol gervisleri tesis, edilmiş bulunduğunu bildirmiş ve demiştir ki: «Harbin ilk altı haftası zarfında Almanyaya gitmekte olan 338.000 ton eşya müsadere edilmiştir. Bu eşya &rasında, 76.500 tonu petrol, 65.000 tomu demir, 38.500 tonu manganez- âir, Ayrıca, mühim miktarda fosfalt, alüminyom, hematit, kopra da mü- sadere olunmuştur.