28 Ocak 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

28 Ocak 1940 tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

Ö HIND ORDUSU POLİTİKA Son Almanlar şarki Galiçyada miihim hâdiselerinden bi- beynelmilel sahada dfkkati celbeden günlerin ri de Lehistanın taksimi esnasında halkının büyük bir kısmı Ukraynalı olduğu iddiası ile işgal ve Sovyetler Birliğine hak edilen Şarki Galiğyaya Alman as keri kuvvetlerinin girmiş olmasıdır. Alman kuyyetleri bütün demiryolları ve sevkulceyş noktaları ve memleketin markezi Lyov'u Şal #mişler ve demiryolk ların işletilmesini de kendi ellerin almışlardır. Ruslarm elinde yalnız. sivil ida ye kalmıştır. Esas itibarile Ruslar burada Sovyet ve Komünist rejimini bütlin giddeti ile tatbik etmemişlerdi. Devlet çiflikleri ihdas etmeyip yalnız Lehli zen- ginlerin ve zadegânm etindeki büyük malikâneleri Gifçilere tevsi etmişlerdi. Rusyada da Sovyet inlulâbı böyle başlamıştı. Şarki Galiçyaya Almanların girmeleri üzerine #İVİl idarenin devamına rağ- men Rusya âdeta Macaristanın ve Romanyanın şimal hududlarından, uzaklaş» tarılmış oluyor, Almanlar şarki Galiçyayı askeri noktadan i$gtl ederek Romanyanım şimal bududunda Alman askerlerinin görünmesi He Almanya hududuna Romanya kadar uzanmış oluyor, Binaenaleyh Almanyanın Komanyadan almakta olduğu petrol, demir ve gıdai ve yağlı nehatat hemen hududda Almanlara teslim edi- miş olacaktır. Tunanın suları donmuş olduğundan ve ile Alman- ya arasında Macaristan bulunduğundan Almanyanın Romanya ile doğrudan doğruya muvasalası kesilmişti, Şimdi Almanyanın bu yollara ihtiyacı kalma» mıştır, hetten de büyük ehemmiyeti vardır. Almanların şarki Galiçyaya askeri noktadan hâkim olmalarının siyasi ci- ve şimal hududlarına kadar sarkınası ve Orta Avrupayı ve şimati Balkanları işgal etmek ile tehdidde bulunmaları İtalyada memnuniyetsizlik uyandırmıştı. Rus- Jarın hiç olmazsa askeri noktadan Orta Avrupadan el çekmeleri İtalyayı mem- nun edecektir. Almanya Romanya ile doğrudan doğruya müvasala temin edince muhtaç olduğu eşyanın daha geniş asta tedarikine de uğu miky, ii manyada petrol, demir ve sair ham <hemmiyet vermiştir. Ro- İstihsali İngiliz ve Fransız ser- mayedarları ve şirketleri elindedir. Romanya hükümeti devletin hem iktisadi hem de siyasi ihtiyaç ve icnplarma göre bu maddeleri satmak ve ihraç edebil. mek için cümlesini devlet kontrol ve almıştır, — F. K. Orta Şark hakkınd Sovyet- Alman plânları Tempe gazetesine göre, Almanya Rumen ve Galiçya petrollerine mukabil Sovyetlere Iran ve Irak petrolleri üzerinde serbesti hareket vermiş Pariste çıkan "Te; yasetesi, <Orik meselesi ke yazdığı bir başmakalede diyar ki: «Almanya e Sovyet Rusya arasındaki teşriki mesaiden dolayı, diğer birçok mese- eler gibi Orta Şark meselesi de harbin umumi DİĞİ Üzerinde mevzuu bahis ol- makie ve Berlin je Moskova, Almanyanın Avrupada sebebiyet, verdiği harbin doğur- duğu veziyete, bu noktada bir hal çaresi bulınağı Müşetereken çı : Almanya ie Sovyetler Birliğinin doğru- dan doğruya veyahud bilvamta Orta Şark devletlerine ©l atmaları Berlin - Moskova mihverine dahil olan iki büyük devletin urun asirlar birçok fatihlerin tehayrül et- leri bü mıhtaksnın tabii servetlerini 15- a glinelerine matuf geniş plânın tat- biki için bir zaruret olarak telâkki odiü- mektedir. Almanyanın, Sovyet Rusyayl bu yola #timkârane atılmağa ve en nihâr yet Orta Şark memleketleri arasında ken- disini Hindistana götürecek olan geniş bİr yol açmağa teşvik ettiği malümdur. Almanlar, İngiliz imparatorluğunun bu taraftan en emin bir surette sarsılacağını ve Rüsüle Hillerci emperyalizmlerinin menfuatine olarak Cermenliğe dünya hâ- kimiyetini temin edecek öler. öldürücü dar- benm İngiliz imparatorluğuna bu nok- tada indirileceğini hayallerinden geçiri- yorlar. Dünyanın bu kısmındaki Alman - Ruş tasavvurlarından hangisi hayal ve hangisi hakikattir? Bunu kKütiyetle tayin etmek oldukça müşküldür. Zira Almanlar hayal kuvvetinden mahrum değiller ise, Ruslar umumiyetle bundan mahrumdurlar. Bu dakikada Berlin ile Moskova ürasindeki görülen Karşılıklı nispi nadın ameli kıymü hak. 'ikir beyan edilemez, in bilhassa pek hassas olan bu mıntakada Almanlar ile Rusların garfettikleri gayretleri ötedenberi dikkatle tekip ediyor. Deyli Telgraf gaze- tesi son gtinlerde neşretmiş ve vaziyeti dikkatle mütalla ei miştir. Önümüzdeki ikbaharda ister Balkanlar- dn, İster Kafkasyada askeri bir hareket başlaması, üzerinde durulması icap eden ihtimallerdendir. Hattâ, Almanya ile Rus- ya arasmdaki teşriki mesai yüzünden Av- Tapa ihtilâfının kati surette tesviyesinin burada aranması Jâzımgeldiğini düşünen- ler vardır, Her ne olursa olsun Hitler - Stalin Iti- Jâfı, Almanyanın Rumen petrol membhaları üzerinden temin ettiği hareket serbestisine mukabil, Rusyanın Orta Şarkta, yani İran ınasımı ihtiva ediyor. in Moskovayı bu yan etmektedir. unanyanın ihtiyaçlarına Lamaznll, tahsis edilmesine mukabil şark mrutakal doğrudan doğruya ke ikndar eden yerlerde bestli hareket verecek bir Alman - ilinin akdi müsbebad değildir. külde tasarlanmış ve tesbit edilmiş - Sovyet pidm, kuryısında Irak, Afganistan ve Türkiyeyi bağlıyan Sasdâbad paktını bula- bir &klid devletlerden ih hartei bir tehlike da müştereken emniyet tedbirleri işareyi natık bir ademi tecavÜs mu- yi. bu hususta bir etüd | siyetleri, birbirinin ayni değildir. Türkiye, Balkanlarda ve Yan Yine amk muhafazasında İngütere ile Fransanın ğ0- rikidir. Irak İngilterenin #len müttefiki olup muhasamatın ndanberi Al- manya ile münasebetlerini kesmiştir, Afgü- mistan ise, muhasim Iki gruptan hiç birine bağlı olmamakia beraber, kendi emniyeti Makim ei Irana, ister Iraka müte- veceih tehi Jükayd — diğe karşı İrana gelince, Sovyet Rusyanın yapmağa çalıştığı anhnevi tazyik yüzünden en ziya- 6 tehlikeye maruz olan memlekeltir. Türkiyenin Orta gark devletleri aleyhi. ne müteveccih her türlü Alman - Rus te- cavüzüne karşı birçok sebeplerden dolayı lâkayd kalmıyacağı kabul edilebilir. İn- gülz matbuati, müttefikler için büyük Dir ehemmiyeti bazi olan Basra körlezinin gark sahlilerindeki petrol membalarına doğru İran arasında bir Rus yürüyüşünün birçok müşküllere uğriyaca- Bı ve diğer taraftan Sovyetlerin Iraka gi- rerek Musul petrollerine varmak için sor. iamağa mecbur kalacakları geçidlerin nis- beten kolay müdafaa edilebileceğini yazı- yorlar. Deyli Telgraf gazetesinin Yakın Şarkta» ki muhabirinin san işaratına göre askeri mütehastıslar, şayet Rusya, askerlerini İrana tahrik edecek ise Türk ve müttefi- kin ordularını bir gösteriş hareketi ile ba tarafa çekmeğe ve asıl Bovyet - Alman ha- reketinin Balkanlara tevoccüh edeceği fikrinde bulunuyorlar. Her noktai nazardan Azami dizkati isti). sam eden #VH bir waziyet vardır. Bu va- ziyet, teressüm ederse müttefikler, dünya- BN bu noktasında işgal ettikleri merziler ve sahip bulundukları üssülharekeler ile Mücâsir bir şeklide karşı koyabileceklerdir » gişe Temps gazetesinin askeri mubâr- SAlmanyanın Karadenize doğru iler- bir makalede «Bovyet Rusya, kendi topraklarını Alman askerlerine açmak ile bitaraf bir devlet gibi değil, fakat Almanyanın hakiki bir müttefiki gibi hareket etmiştir. Bu müşahede, mantıkan gerek siyasi ve gerek askeri sahadu ciddi neticeler doğu- racaktar. Hukuki bakımdan N aya düşman olan devletlere karşı bu hasmane hareket, dost a hlonm ederken takriben beş ay evvel m olan harbin haricinde kalacağını iddia eden Sovyet Rusyanın öldukça riyakâr maskesi. ni düşürecektir. Askerlik bakımından Almanların Polon- ya - Romanya hududundi bulunmaları, evvelemirde Romanya, saniyen Macarig- tan ve binnetince bütün Avrupa için va- him bir hâdisedir. Sovyetler, Galiçyayı işgal emekle za- ten Besarabya üzerine yaptıkları tehdidi daha âcll bir şekle koymuşlardı. Fukat şa- yet Alman askerlerinin hareketi, Kan kıtartın, Dnlester hududuna karşı şark- fan garbe doğru hareketi ile hemahenk olarak şimal ve cenuba doğru teveccüh edecek İse Romanyanın vaziyeti müşkülle- #ebilir, Fakat bu 80n istikamet, Dnlesterin, Prutun ve Serethin birbiri arkasındaki #iperleri ile yolunu kapatılmış bulacak olan bir mütecaviz için pek az müsalddir. Bilâ- kiz Bokovinânın cenup isti Mareşal Birdwöod'un bir makalesi “ Hindistanın müdafaasında İngiliz ve Hindli zabitan ve efrad tamamen m Çanakkale seferinde Yeni Zelânda kı taatina kumanda ve Atatürkün cenaze merssiminde İngiltere hükümetini temsil Mz el Birdwood, bugünkü barpt ve bir rol oynıyacağı tahmin edilen Hindistan ordusunun kuvveti hak- Atinada çıkan Vradini gazetesin- de şu makaleyi neşretmiştir: “Gelibolu seferinde Hind ordusile be- raber harbetmiş olanlar, Hindistan dağ topçularının, Gurkaların ve Sihlerin yi- Ükliğini unutmıyacaklardır. Hindistan ordusu © zaman Geliboluda bize karşi herbeden şövalye hasmimizin, bügün sadık bir'dost ve müktafiğimizin olduğu» mU görmekten derin bir sevinç duymak- Finlândiyada Rus taarruzlarını oku- d ve bugünkü Rusya zimamdarları- pm kalbinde Çarların emperyalist hırs- lan uyandığını düşündükçe, aklim ve ha- yalim, Hindistan ordusuna iltihakımdan evvelki zamanlara ve Rusyanın Hindis- tan hudutlarına doğru yürüyüşünün İn- giliz mahafilini endişeye düşürdüğü ve Simlâdaki İngiliz makamatının yıllarca müddet uykusunu kaçırdığı elli beş sene evveline avdet ediyor. Hindistanda hizmet eden 50,000 İn- 8iliz neferinden ve 150,000 yerliden mürekkep olan sulh zamanındaki Hind ordusunun başlıca vazifesi, Hindistanı, harici bir taarruza karşı müdafaa etmek- tir. Hindistanda mevcüd dört askeri ku- mandanlıktan yalnız cenupta, Luma'da bulunan kumandanlığın merkzi Ganj mağının cenubunda, diğer üç kuman- danlıktan şimaldekisi Mari'de, garpte- kini Getta'da, şarktakisi de Neyni Tal'de bulunmaktadır. Bu üç kumandanlığın ka- rargâhları, Ganj nehrinin şimalinde bu- lunuyor, Bu tertibat gösteriyor ki, Hin- distan ordusunun başlıca vazifesi, şimali garbi hudutlardan gelebilecek her hangi barici taarruzu defetmeğe hazır bulun maktır. Eğer vazifesi, memleketi da- bili iğtişaşlara karşı korumağa matuf bus lunsaydı, ordunun tevziat ve taksimatı başka türül olurdu. Hindistanın şimali garbi hudutları, en ziyade takviyeye muhtaç olan mıntaka- lardır, Hindistanın 3 bin,mil uzunluğunda olan deniz hudutlarını ise İngiliz donanma- sı himaye eder, Üç bin mil uzunluğunda olan kara hudutları Pamirden şark ve şarkı cenubi istikametinde, Himalâya dağlarının yüksek karlı tepelerile mahfuz ve müemmen bulunuyorlar. Hemen bu- | nun şarkında, bugün kendi işlerini tan- zimde serbes olan Birmanya kıtaları bu- İunur, Geride kalan Hindistanın şimali garbi hudutları ise, Hindistan ile Afga- nistan arasına tesadüf eder. Bu hudut- larda Zob vadisile Pamir yaylası arasın- da müstakil bir erazi şeridi vardır. Bn erazi şeridi müteyakkız bir nezaret al- tında bulunması bir kabile ile me:kündur, İngilizler gitmezden evvel Hindistan, Hayber geçidi vastasile üç defa istilâya uğramış ve her üç defasında da müstev- hiler galip gelmişlerdir. Hudutların mü- dafanında en başbca noktayı, maharip ve hiç olmazsa yarısı modern silâhlarla müsellâh olan 500,000 nüfuslu bir kabi- le ile meskün olan bu mıntaka teşkil eder, Valinin dünkü teftişleri Vali ve belediye reisi doktor Lâtli Kır- dar, dün sabah Beşiktaş ve civarında tef- tişler yapmıştır. Vali, park haline konu- lan Abbasağa mezarlığını tedkik etmiştir. Beşiktaş halkı, Beşiktaşın başlıca ibtiya- cini karşılıyan bu yeni parkın tesisinden dolayı valiye teşekkür etmişlerdir. Vali bundan sonra Darbaroe türbesi etrafında- ki binaların bir an evvel istimlâk! ile yık- tırılmaları için rlâkadarlara kati emirler vermiştir. Bundan sonra arsasında stad- yom yapılacak eski kırtasiye ambarı bi- nasının boşaltılması ile yıktırılmasını em- retmiş. Beşiktaş kaymakamlığı için Hay- reddin iskelesinde tamir edilecek binayı tedkik eylemiştir. ..mesanase sas eaARE ARAR RANEAERAEEEERERAEE NEN kametine doğru başlıyacak olan bir taar- ruz, bu Üç nehirdeki müdafaa hatlarını düşürecek ve mühim bir tabli mânla ile karşılaşmıyacaktır. Macaristana gelince, Avusturyanın ilha- kından sonrü garpten ve şimalden çevril- miş olduğu cihetle, şimdi de şimeli şarki istikametinden de çevrilmektedir. Bu, bir taraftan Rumen petrol ve buğ- daylarına ve diğer taraftan Macar buğday- larına ve en nihayet Karadenize doğru bâriz bir ilerleyiştir. Almanya, bu ilerleyi- şini Hollanda ve Belçikaya yürüyüş gürül- tüleri ile setrediyor. 5 Balkanlarda winumi vaziyet, budnan ne dereceye kadar değişecektir? Bunu sormak iizımdır. Sovyet Rusya- mın muhtemel bir istilâsma karşı Balkan milletleri arasında tahakkuk eder gibi gö- rünmüş olan İtilâf, şayet Almanya Avru- panın şarki cenubisi istikametinde bir fö— tuhat muharebesinde başlıca rolü üzerine alırsa tahakkuk edebilecek mı? Bize gelince Fransızlar, müttefiklerimiz İngililer İle beraber tecavüze uğradığı tekdirde Romanyaya yazdım eimeği taah- büd ettik. Hindistanın şimal hududunda bir Hind müfrezesi Bu kabile, birkaç hizbe ayrılmış olup, hiç- bir kimseyi reis olarak tanimıyor. Çok iyi muhariplerden mürekkep olan bu kn- bilenin kendine mahsus bir şeref ve na- mus kanunu vardır. İngiltere hükümeti, kabile efradına, mıntakalarının polis teş- kilâtına iştirak etmeleri imkânını vermiş ve bunlardan birçoğunu ücretle yol mu- hafızlığına tayin etmiştir, Bu suretle sü- kün ve âsayiş temin edilmektedir. Diğer | hususlarda ise mahalli işlerini tanzimde kendilerini serbes bırakıyor. İngiltere, fazla olarak kendilerine ik- tisaden yardım ediyor. Zira mıntakaları kendilerini beslemeğe kâfi değildir. İn- giltere, geçinmelerini kolaylaştırmak için bu mıntakada yol, köprü ve diğer nafia tesisatı vücude getiriyor. Afganistana gelince, müstakil ve Mil. letler Cemiyetine âza olan bu devlet, İn- gilterenin sadık bir dostudur. Afganista- mın ötesinde ise, Sovyet Rusya bulunu- yor. Sovyet Rusyanın kargaşalıklar çı- karmağa matuf teşebbüsleri şiddetleni- yor. Geçen Umumi harpte Almanya, Af- ganistan emiri Habibullahı Hindistanla olan dostluğundan ayırmak için çok ça- ışmış, fakat bu gayretler, elim bir şekil- de akim kalmıştı. Hindistanın müdafaasında İngiliz ve Hindli zabitan ve efradı, müttehid ve Rumen «Harb Balkanlara siçriyacak mi?» WA“ ls beraber akla derhal Romanya Ordusu geliyor. Romanya ordusu Document de Ik guerre mecmuasna göre sulh zamanında şu va- ; ... Bir Harbiye Nezareti vardır ki, ona $u teşekküller tâbidir: Bir yüksek ordu şürası, Bir büyük erkânıharbiyei umumiye, Umumi müfettişlikler, Rumen toprağı yedi askeri mmtaksya ayrılmıştır. Bunlar 7 kolorduya, 22 piyade fırkasına, 2 avcı fırkasına, 3 süvari fırka” sini tekabül etmektedir. Piyade: 73 alay, 3 hafif piyade taburu, 6 dağ avcı grupu, 1 tank hücum alayı, 22 mitral- yöz taburu, Her alay 4 bölüklük 3 tabar- dan mürekkeptir ki, bölüklerinden biri mitrulyözdür ve 37 ve 53 milimeğrelik top- ların himayesi altındadır. 1 muhafız alayı, 17 kırmızı hüssür ala- yı, 6 süvari alayı, 7 kolarduya aid birer alay ki her birinin birer cer bölüğü var- dır. 1 atlı avcı grupu, Topçu: 3 muhafız topçu alayı, 42 muhtelit sahra topçu alayı, 3 bindirilmiş topçu grupu, 2 dağ topçu grupu, 7 ağır topçu slayı. İstihkâm: 3 taburluk 2 şimendifer alayı, 3 irtibat taburu, 3 köprücü alayı, 7 kazmacı alayı, 1 dağ kazmacı alayı, 1 gaza karşi korunma taburu. Rumen hükümetinin bir Ge tamirat için inütesaniddirler, Aralarındaki kardeşlik ve tenanüd hissi © kadar derindir ki Hin- distana zabit sıfatile hizmet için gönde- ildiğim zaman bunun talihiy sâde bir lütfu olarak telâkki etmiştim, Ailem ef- radının, 150 küsur senedenberi Hindis- tana hizmet etmesini gurur ve iftiharla düşünüyorum. Askerlerden bahsederken siyasetten bahsetmiyorum, Zira bir a- kerin siyaseti yoktur. Maamefih asker. lik hayatım esnasında Hindistanın ida- resini de tedkikten vazgeçmedim. Arka. daşlarım bilirler ki, Hindiğere daha 25- yade idari istiklâle yakın bir rejim buh- gedilmesini müdafaa ettim, Gerek Hind ordusunun kahramanlığı, ve gerek İngi. izlerle Hindliler arasında idarenin muh. j telif şubelerinde kardeşçe teştiki mesai» leri, bu fikrin ukunu muhik göste- a rd vüğiimeiii Hindistan ordusunun ama ğ sfatile Hind askerinin kanl 5 parali Şi ra sadakat ve bağlılığını gördüm. Hin memleketi ile halkına karşı hayatı detince devam eden yabytalar bissed Bugün ilk defn küçük zabit sıfatile met etmiş olduğum alayın fahri olmakla müftehirim. Oğlum, b zabit sıfatile hizmet ediyor. Bu sure ailemizin ananesi devam, ediyor. fabrikası, bir ll HADkaM var Bir hava kuyyandanının kum tında 3 hava muntakı<ı ms” Rumen kuvvetleri gulh zamaninda 240 bin kişidir. Z Bunlara 48.000 kişlik zirai polis, fandar- ms, hüdud mühafızı teşkilâtini da ilâve etmek lâzımdır. Bahriye: 7 torpido ve torpido muhribi, 1 tahtel- bahir, 1 nakliye görüş, : — mi Yakalanan kumarbazlar Tophanede Boğazkesende Bağdasar is- minde birinin kahvesinde kazıklı profa oynamakta olar Sund, Nikoli, Mihal ve Aram isimlerindeki şaluslar polis tarafın- dan cürmümeşhud halinde yakalanmışlar, iskambil kâğıdı, plâka ve paralarla birlik- te mahkemeye veriimişlerdiz. © Galatada Berberler sokağında Halilin kahvesinde Hüseyin, Osman ve Ratep sd. larında üç amele Wskambjl kâğıdı le ku. mar oynamaktalar iken zabıta Memurları tarafından yakalânmışlar, adliyeye veril.

Bu sayıdan diğer sayfalar: