20 Nisan 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

e a a A 1 20 Nisan 1940 Dün Geceki ve Bu Sahahki EHaberler Millet Meclisinde Zelzele mıntakasındaki mahkümların Son dakika Mussolini 30 nisanda Ital- yanın kararını bildirecek Roma gazeteleri, Italyanın harekete geçmek arifesinde bulunduğunu ima eder makalelerine devam ediyorlar Amsterdam 19 (A.A.) — Niewe Rotterdamsche Courant gazetesinin Ber- Bin muhabiri yazıyor: Almanya, İtalyan vaziyetinin aydınlanmasını sabırsızlıkla beklemektedir. Berlinden bildirildiğine göre, İtalya henüz kati bir hattı hareket kabul sime- miştir. Ve Duçenin 30 nisanda söyliyeceği nutukta mühim kararlar bildireceği ümid edilmektedir, Paris 20 — Romadan bildiriliyor: Popolo d'İtalin gazetesi yazdığı bir maka lede ezcümle diyor ki: «İtalya büyük bir millettir. Tarihinin ve harp mıntakasnın ertasında bulunan büyük bir millet, darbe yemeğe tahammül edemez. Büyük bir millet, Avrupanın haritasını değiştirecek olan hadiselere lâkayd bir seyirci kalamaz ve kendi evinde nezaret ve kontrol altında bulundurulmasına taharamül edemez.» Pepolo d'İtalia gazetesi, İtalyanın Akdenizde mahpus kalmamak için en yük fedakârlıklara katlanmağa hazır bulunduğunu kaydediyor. Giomale d'İtalia gazetesinde de Gayda «İhtiyatsız manevralar» başlığı ile yaz- dığı bir makalede İtalyan gazetelerinin Skandinavya hadiseleri münasebeti neş- Tetiği alara İngiliz gazetelerinin gösterdikleri alâl ve İtalyaya ihter ver- melerin id ederek diyor ki: #İngiliz gazetelerinin lisanı, resid bir milletin, sabi bir millete nasihat vermelerine benzer. İtalya, hiç kimseden ihtar ve nasihat dinliyemez ve kabul edemez.» Gayda, makal in sonunda da Fransızları tenkid ediyor. Norveçte son vaziyet Almanlar sahil mıntakalarına çıkardıkları kıtaatla irtibat tesis edemediler Paris 1 haberlere güre Norveçte son vaziyet şudur: Şimali Norveçte çıkarı- Yan İngiliz int Norveç askerlerile irtibat tesis ettikten sonra cenuba ve Almanların İşgali altında garbi Norveçteki fiyorlara doğru ilerilemeğe başlamışlardır. Almanlara gelince, Oslonun şark ve şimalinde 70-80 kilometre kadar ilerilemişlerse | de Trondeim, Stavanger, Kristiansunda çıkarmış oldukları kıtantin irtibat tesis edeme- Buralarda Almanların vaziyeti çok müşküldür. Osloda da vaziyet ayni merkezdedir. Osloda katiyen et bulunmuyor. Ekmek ve süt de çok mahduttur. Şehirde kıtlık tehlikesi vardır. Alman Kumandanı, Norveç şoförlerini, eepheye Alman kıtaatını nakleteğe icbar etmektedir. Birçok Norveç şoförleri öldürülmüştür. Alman kumandanı, neşrettiği bir be- yannamede harp kanunlarının İşgal ettiği memleketin nakli vasıtalarından istifade et- mek hakkını verdiğini ve Norveç şoförlerini öldürenlerin Almanlar değil, Oslo civarın- daki 0: saklanıp çete muharebeleri yapmakta olan Norveç çeteleri olduğunu id- ela etmiştir. Oslo civarında bulunan Norveç kuvvetleri hergün oralardan kaçan Norveç- Milerin iltihakile kuvvetlenmektedir. Yalnız bir günde Oslodan kaçıp Norveç kuvvetlerine iltihak edenler 2500 kişidir. B. Churchill'in denizcilere bir hitabesi Lendra 2ü — İngiliz Bahriye Nazırı B. Çörçil, Norveç sahillerindeki deniz harekâlı esnasında batan İngliz Hardy ve Eclips torpidolarmın mürettebatı- na irad ettiği bir hitabede ezcümle demiştir ki: — Süreti katiyede emin olabilirsiniz biz ve Fransız müttefiklerimiz, bu yaz esnasında Norveç topraklarını iğrenç Nazi istilâsından temizliyeceğiz. » - Narvik muharebesinin fotografileri neşredildi Londra 20 — Times gazetesi, bugün ilk defa olarak Narvik muharebelerine mid üç fotoğraf neşretmiştir. Birincisi Warspite dritnotunu İngiliz torpidolarının ortasında Nor- veç Liyorlarının dağlarına büyük toplarile ateş ederken, Ikincisi bir Alman torpidosunu ya- Barak batarken gösteriyor. Üçüncü fotoğmm? da Narvike Alman askerlerinin ihracına ait- tir. Bu son foloğrat bir Alman bahriyelisi tarafından çekilmiş ve İngiliz harp gemileri tarafından Hansludemend amındaki Alman torpido muhribinde bulunmuştur. Yugoslav murahhasları Almanya ile ticaret anlaşması Ankarada müzakereye başlandığı bildiriliyor Berlin büyük elçimiz B. Hüsrev Gepede dün sabah Ankaradan şehrimize gelmiştir. B. Hüsrev Gerede mezünen geldiğini, Anka - tada hükümet erkânlle görüştüğünü, Relsi- cumhur tarafından kabul edildiğini söyle- miş, Almanyadaki talebenin vaziyeti iyi ol- duğunu ilâve etmiştir. Talebe, aileleri efra- dı tarafından gönderilen paketleri munta» saman almaktadır. Berlin sefirimizin beyanatına göre Ak manya İle iki tarafın ihtiyaçlarına uygun yeni bir ticaret anlaşması akdi için Anka» rada mi başlanmıştır. Anlaşma 40 milyon liralık olacak, 13 milyon lirası iki tarafın ihtiyaç listeleri gözönünde tutula- Bak mübadele edilecek oğyayn tahsis ol! —.. mütebakisi Jcap edince kullamılacak- Matbuat Kal da değişiklik 30 uncu ve 35 inci maddelere birer fıkra ilâve edildi Ankara 19 (Akşam) Matbuat kanu- nunun 30 uncu ve 35 nci maddelerini de- Biştiren kanun lâyihasi ruzmameye alın- mışlır. LAyihanın son şekline göre 30 un- cu maddeye yapılan ilâve şudur: MU his leri inelten veya bu maksadla mili tarihi yanlış gösteren yazıları neştedenler elli Hiradan 500 liraya kadar ağir para cezasile cesalanırılırlar. 35 inci maddeye Memleketin emt meseleler bakkında yapılmakta olan tahkikuttan ve yine :memleket emniyeti, bakımından &li- Dan tedbirlerden bahseden yazılar mem- nudur. Ancak bu tahkikatı bu tedbirleri almağa #alâhiyetli makam tarafından bu hususta müsaade verilebilir. da şudur: Kız sanat okullarında teka- mül atölyeleri açılacak Ankara 19 (Akşam) — Maarif Ve kâleti, kız enstitüleri ve Akşam kız sa- nat okullarında tekâmül atölyeleri aç- mağa karar vermiştir. Bu emstitü ve mektep mezunlarından. olup da yüksek bir derecede tahsile devam etmiyerek hayatlarını kazanabilmek üzere atölye açanlar mesleki bilgilerini artırmak için enstitülerin sipariş atölyelerinden istifa- de edeceklerdir. Bunlar stölyelerde ta- mâmen umumi ders görecekler, müşte- si ile is üzerinde görüşerek iş beğendir- mek vesaire gibi atölye hayatile alâkalı hususları öğreneceklerdir. İsmet Paşa kız enstitüsünde muallim kısmında tahsil müddeti uzatılıyor Ankara 19 (Akşam) — Maarif Ve- kâleti, İsmet paşa kız enstitüsü muallim kısmında tahsil müddetini iki seneden üç seneye çıkarmağı kararlaştırmışlır. Bu dere yılında muallim kısmını bitirecek olanların yeni açılacak üçüncü sınıfa de- amları ihtiyari olacaktır. Enstitünün üç senelik kısmını bitirenler liselerde iki se nelik kısmını bitirenler de orta mektep- lerde muallimlik edeceklerdir. Bir İngiliz profesörün Çocuk Moskovaya gidiyorlar Belgrad 20 — Bovyet Rusya ile müzakereye memur Yugoslav heyeti mu rTahhasası, sabık Müliye Nazırı B. Corceviçin riyaseti altındadır. Heyet, yarın akşam Bükreş yolu ile Moskovaya hareket edecektir. Heyet, teferruata aid me- seleleri müzakereye ve yalnız prensip kararları vermeğe memurdur. Bremen batmış; Stoyadinoviç İçinde Küc bin seker'dle tevkif edildi varmış Orta Sırbistanda bir köye sürgün gönderildi Belgrad 20 — Dün evinde araştır. ma yapılan sabık Yugoslav Başve- kili B. Stoyadinoviç tevkif edilmiş ve orta Sırbistanda Rudnik köyüne sü- rülmüştür. Verilen malümata göre Stoyadinoviç bir darbeli hükümet indirmek niyetinde idi. Sırp - Hırvat itilili ve hükümetin dahili siyaseti aleyhinde birçok beyannameler bu- Tunmuştur. Beyannamelerdâ yüksek Yugoslav şahsiyetlerine karşı ağır hâ- kâretler bulunuyordu. Stoyadinoviçin kurduğu Sırp radi- kal partisinin merkezinde ve birçok dostlarının evlerinde arâştırmalar yapılmıştır. Tİ j Londra 19 (A.A.) — İngiliz Stanclif- fe vapuru mürettebatından sağ kalan- lardan biri, İngilterede karaya çıktığı zaman beyanatta bulunarak İsveçli gemicilerden birinin Stancliffi torpil leyen Alman tahtelbahirine giderek ge minin kumandanı ile görüştüğünü söY- Temiştir. Bu görüşme esnasında Bre- men ismindeki Alman vapurunun için- de birkaç bin asker olduğu halde bat- tığını öğrenmiştir. Admiral Schere tecavüz Londra 19 (A.A.) — Revter ajansı bildiriyor: İngiliz tahtelbahiri Spearfish, Cep kruvazörü Admiral Scher'e muvaf- fakıyetli bir tecavüzden sonra avdet et- miştir. Taarruz bir kaç dakika sürmüş” tür, Londra 19 (A.A.) — Rio de Janey- To ismindeki Alman vapuru Polonyanın Örzel denizaltısı tarafından batırılmış- Fransa, Cibuti limanını genişletecek Paris 19 — Cibutide liman tevsi edi- lecek yeni rihtımlar yapılacaktır. İ larından Esirgeme kurumuna teberrüü Ankara 19 (A.A.) — Çocuk Esirge- me kurumundan bildiriliyor: Türk - İn- giliz yardım cemiyeti namına profesör John Garstağ tarafından 300 sterlin te- berrü edilmiştir. Cocuk Fsirgeme kuru mu genel merkezi Türk çocukları bak- ında gösterilmiş olan samimi alâka ve muhabbetten dolayı teşekkürlerini sunar. Fuar münasebetile İtalyan vapurlarında tenzilât İzmir 19 (A.A) — İtalyan vapur acen- tası Fuar komitesi bu sene Fun- râ iştirak etmek ii İtalyadan İzmire ge- ecek yolcularla 1 memek şartil yüzde elli tenzilât bildirmiştir. Hatay vilâyeti de bu sene İzmir Fuarına çok geniş ölçüde iştirek cdeceğini Fuar Komitesi zelsliğine bildirmiştir. Hatay bu yıl Fuarda pek ileri gitmi ve ceviz üzerine mobliyecilik ese hir edecektir. Fransız kabinesi itimad kazandı Paris 20 — Dun Mebusan mecli- sinde aktedilen gizli celseden sonra hükümete İtimadı mutazammın takrir, ittifakla ve 498 reyle kabul edilmiştir. İngilterenin Balkan sefirleri dönüyorlar Londra 19 (XA') — İngilterenin Balkan memleketleri nezdindeki elçile- rinden bir çoğu bugün de Lond Ankara 19 (Telefonla) — Büyük Millet Meçlisi bugün Refet Canitez'in başkanlı- bazı dairelerin 1980 yılı in muhtelif faml ve maddeleri #rasında bir milyon sekiz yüz yetmiş bin #ekiz yüz seksen dokuz liralık münakale yapılmasına ve askerlik kanununun 58 in- si maddesine «Talim ve terbiye ve mânev- ra maksudile ccibedilecek usta ofrad, fev- kalâde hallerde iki sene kaydına bakılmâ- dan İcra Vekilleri heyeti kararile slAh al- tana almabilir ve talim müddeti de dört aya kadar uzatılabilir. şeklinde biz fıkra Mâvesine ald kanun lâyihalarını müzakere Ye kabul eylemiştir. Bu müzakereleri müteakip söz alarak kürsüye gelen Abdülhak Frat «Erzincan» büyük zelzele felâketi esnasında enkaz tında kalmış olan vatandaşların kurtar. ması hususunda hizmetleri görülen mah- kümların affına sid olarak bamrlanmiş olan kanun lâyihasının tabı ve tevzi edil- miş bulunduğunu fakat ruzmameye alın- madığımı söyliyerek: «Önümüzde bir Hâkimiyeti Milliye bay- Bamımız vardır. Mahkümlar, aileleri, ç0- cukları sevinsinler.» Felemenk ! cezalarının affına dair kanun kabul edildi Demiş ve kanunun rüznameye alınması" rı istemiştir, Kanun ruznameye alınmış ve encümenin teklifi veçhile Şu şekilde wi olunmuştur. «Listede adları ve soyadları yazılı «2418 mahkümun omahkümiyet müddetierinin beşte dördü ve hukuku âmme ve tazminat kabilinden olan para cozaları affedi! Bunların muhakeme masraflarile ia delinden olan borçları da terkin olunmuş” tar, Mahkümiyet müddetleri ne olursa olsun bütün mahkümlar hakkında hükmedilmiş olan para cezaları affedilmiştir. Su kad. ki tazmini mahiyeti haiz olan para ceza” ları aftan müstesnadır. Bu kanun hükmü cezaları tamamlle af- fedilen mahkümların o mahkümiyetlerir yalnız medeni neticelerini refeder. Cc neticelerine şâmli değildir. Bu kanunun cezaları tamamen affet miş olan mabkümlar hakkında inzibati ve idari bakımdan kanunen tatbik edilmiş ve edilecek olar muamele ve tedbirlere tesiri yoktur, Meclis önümüzdeki çarşamba günü top“ lanacaktır. Hindistanı B. Hull'un nutka Japonyaya ve Almanyaya ihtar addediliyor Japon gazeteleri Amerika Hariciye nazırının sözlerine isyan ediyorlar Vaşington 19 (A.A.) — Diplomasi mahafil, B. Hul'ün beyanatını iki nevi kayguyu ifade etmekte olduğu suretinde tefsir etmektedirler. | — Japonyaya Amerikanın hiçbir veçhile Felemenk Hindistanında Japon hâkimiyetinin tesis edilmesine müsamaha etmiyeceğini ihtar etmek (suretile B. Aritanın beyanatına mukabele etmek, 2 — Almanyaya Hollandayı da Da- nimarka gibi himaye etmek tasavvurun- da ise Amerika hükümetinin bu bimaye- hin Hollandanın müstemlekelerine şe- mil olmuyacağını ihtar etmek. Tokyo 19 (A.A.) — Hariciye Neza- retinin söz söylemeğe salâhiyetli bir rük- nü şu beyanatta bulunmuştur: Hull'in beyanatı hakkında omütalâa yürütmek lüzumsuzdur. Zira, Felemenk Hindistanı meselesi hakkında Japonya ile Felemenk arasında cereyan eden gö- rüşmeler Japonyanın maksadlarım ta mamen tavzih etmektedir. Japon gazetelerinin bücumları Tokyo 19 (A.A.) — Tokyo gazete- leri, B. Hull'ün Felemenk adaları hak- kındaki beyanatına karşı isyan etmekte- dirler, Zira bu beyanatı Amerikanın bü- yük Okyanusun Asya kısmına bir nevi müdahalesi ve Amerikanın o Japonyaya karşı anlaşmamazlık göstermekte oldu- gunun bir delili addetmektedirler. Askeri mahafil de bu mütalâade bu- lunmaktadır, Filvaki öğrenildiğine göre, Japon müsellâh kuvvetleri rüesasının bir toplantısında OB. Hull'ün o beyanatının katiyen nazan itibare alınmamasına ka- rar verilmiştir. Avustralyanın vaziyeti Kanberra 19 (A.A) — Alvustralya Hariciye Nazırı Meewen, Felemenk'in isülâs ihtimalinin tahakkuku halinde, bunun Felemenk Hindistanı üzerinde ya» pabileceği tesirleri, kabinenin mütalâa Ingiltere - Yugoslavya Ticari müzakereler anlaşma ile neticelendi Belgrad 19 (A.A.) — Politika gaze- tesine göre Yugoslavya milli bankası müdür muavini B. Belin, Yugoslavya- nın milli iktisadiyatını alâkadar eden muhtelif meseleler hakkında İngilte- | re ile girişmiş olduğu müzakereleri hi- tama erdirmiştir. Bu gazete, İngilizlerin Yugoslavya tarafından elde edilmiş olan listeyi ol. | duğu gibi kabul) etmiş olduklarını istih- | baratına atfen yazmaktadır. Bu liste, Yugoslavya iktisadiyalının muhtaç olduğu İptidai maddelerin miktar ve menşeleri hakkındaki malümatı ihti- va etmektedir, B. Roosevelt NER Spinge gitti B. Rodsevel gton'dan ayrıl- müddeti, vaziyetin | İ Vasington 19 (A.A Warm | etmekte olduğunu mebuslar meclisinde beyan etmiştir. Reis Curtin, Felemenk Hindistanı me selesinde, Avustralyanın mesuliyeti, Ja“ ponyanın ve Birleşik Amerikanın mesus liyetinden daha büyük olduğunu söyle“ miş ve demiştir ki: «Avustralya bu arazinin statükosunu muhafaza zarureti hasıl olur olmaz kati ve fili bir şekilde harekete geçebilecek tar?da bütün kuvvetlerini teksif etmeli" dir.» Amerika donanmasının harekâtı Vaşington 19 (A.A.) — Reuter ajans m bildiriyor: Birleşik Amerikanın Pasifik denizinde statükonun muhafazasmı te- minle, dündenberi ciddi surette meşgul olduğu aşikâr hele gelmektedir. Ameri> ka donanması, Havai adaları garbinde, gayet gizli şekilde inanevralar yapmak- tadır: Zannedildiğine göre, donanma Amerika sahillerinden çok uzaklara, şimdiye kadar hiçbir zaman (gitmediği kadar uzak noktalara gitmektedir, Harp gemilerinde ilk defa olarak ne gazeteci, ne de fotoğrafçı vardır. Bahriye Nazırı amiral gemisindedir. Harp harekâbni görmek üzere bu kadar uzağa gidişi ilk defa vaki olmaktadır. Cordell Hull, tcaret anlaşmalarına müteallik olan kanun projesinin kongre tarafından tasdik edileceğine şimdi emin bulunduğundan, bütün dikkatini Uzel Şark işlerine hasredeceği ilâve ediliyor. Vaşington 19 (A.A.) — Reuter ajan” sı bildiriyor: Bahri harekât kumandanı amiral Stark - Birleşik Amerikanın, “#3 bin tonluk 8 gemi inşa etmekte olan Ja ponyaya mukabele etmek üzere 50 bin, hatta 52 bin tonluk süper dritnotlar in- şa edeceğini, âyan meclisi bahriye encüs meninde bugün beyan etmiştir. Amiral) Stark, meclisin, çok büyük tahtelbahir- ler ve Guam adasında bir hava ümü inşasını tasvip etmesi lüzumunu ilâve etmiştir. Garp cephesinde Keşif müfrezeleri arasında şiddetli müsademeler oldu Paris 19 (A.A) — 19 nisan akşam tebliğii Moselle'in doğusunda ve Biz clvarındi Fransız ve Alman keşif müfrezeleri ara# sında şiddetli müsademeler vukubulmuştu Bu son bölgede topçu faaliyeti kaydedilki « mügtür, Allı avcı tayyaremiz Alman tayyareleril€ muharebe ederek bir düşman tayyaresini hatlarımız üzerine düşürmüş, diğer birini düşman hatlarının gerisinde yere İrimeği mecbur etmiştir. Bütün tayyarelerimiz 099 lerine dönmüşlerdir. Yunanistanda kabine deği şikliği haberi doğru değil Atina 19 (A.âA.) — Bazı yaban yadyo istasyonları, Yunanistanda yakı? da kabine değişikliği olacağına dair hat lindeki Norreç elçi terketmek üzere pasaportlarını bildirmektedir. aldı