29 Mayıs 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Belçika hükümeti harbe devam edecek (Baştarafı 1 inci sahifede) milletin bütün kuvvetlerini harp mey» danıma atacaktır, Paris 28 (A.A) — Belçika Başve- kili B.Picrlot bugün Fransız radyola» Tile neşredilen bir nutuk söylemiş ve demiştir ki: «Kral, kanunuesaslinin kendisine verdiği salâhiyeleri tecavüz ederek düşmania müzakerelere girişmiş ve düşmanla bir anlaşma akdetmiştir. Belçika, bundan dolayı hayret için. dedir ve fakat bir adamın mücrimliği bütün millet üzerine yükletilemez. Or- dumuz, bu âkibete lâyık değildir. «Kral, kanunuesasinin kendisine müstevlinin emri allına girmiştir. Bu sebebden dolayı artık icrayı hü» 'kümet hakkı yoktur. Memurlar, su- baylar ve diğer Belçikalılar, sadakat yeminlerinden ibra edilmişlerdir. Fransada ve İngilterede hüküme. tin hitabına cevap veren Belçikalılar ie yeni ordu teşkil olunacaktır» B. Pierlot, bundan sonra Belçika hükümetinin, Belçikanın yâddımmna giden devletlerle mutlak tesanüdünü teyid eylemiş ve bütün Belçikalıları, 1918 de harbetmiş olanların yüksek seviyesini göstermeye davet etmiştir. E, Pierlot sözlerini şöyle bitirmiş- tir: «Kral, icrayı hükümet etmeye muk- tedir olmadığı takdirde kanunuesasi &hkâmı Belçika milleti namına Na- zlar meclisi tarafından kendi mesu- Yiyeti altında tatbik edilir. Bu pren- sibe müsteniden hükümet en menfur tecavüzlere karşı müttefiklerle birlik- te Belçikanın istiklâli ve temamiyeti. ni müdafaa edecektir» Kral Albertin heykeline çelenk kondu. Paris 28 (AA) — Radyoda nutkunu Söylemeden evvel Belçika Başvekili Plerlot refakatinde Hariciye Nazırı Spaak, âyan ve mebusan meclislerinin reisleri olduğu halde Cours - In - Relne'de kâin krol Al- bert heykelinin önüne gitmiştir. Heykele çelenkler konmuştur. Pierlot tarafından konulan çelenkte sade siyah bir kordelâ vardı. Üzerinde şu kelimeler yazlı idi; «Dünün mültecileri, yarının askerleri. Dİ- Ber bir kordon da, valan müdafaa etmiş olan şövalye krala tahsis edilmişti, Muharebe şiddetle devam ediyor Paris 28 (A.A.) — Salâbiyettar as- keri mahfillerde, bu sabah şöyle denil- mektedir: Kral Leopold'un ihaneti, şah- si bir ihanettir ve bu ihanetin bütün me suliyetini tek başıma kral taşıyacaktır. Bu fevkalâde vahim hâdise müttefiklerin ys ırmağının yukarı mecrası üzerinde sahil limanlara ve ezcümle dün akşam hâlâ tutunmakta olan Calais'ye doğru mevzii muvaffakiyetler elde etmeğe başladıkları bir zamanda vukua gelmiş- tör. Fransız - İngiliz kıtaları vaziyetin ve- hametine rağmen azimle karşı koymağa devam etmektedir. Bu sabah çarpışma- lar her tarafta devam ediyordu. Somme üzerinde, temizleme hareket- leri düşman müfrezelerinin şiddetli rmu- kavemetine rağmen devam etmektedir. Mewse'ün her iki tarafından Almanlar öğleden sonra ve bu gece bir şiddetli hücum ve büyük bir baskın hareketi yap- muşlarsn da bu hareketleri her ikisi de düşmana büyük zayiat verdirilerek ta- mamile tardedilmiştir. Paris 28 (A.A.) — Zırhlı cüzütamla- rın toplu bir halde hareket etmesine son derece gayri müsait olan şark bölgesin- de, Alman kumanda heyetinin oMeuse ve Âisne arasında ardı ardına ve bitme- leri meşkük hücumlar yapmasındaki maksad pek sarih görülmektedir. Pek arızalı ve ormanlık olan bu arazi Alman- lar çarktan garbe olan münakalâtını müşkülâta o uğratmakta gibi görünen Montmedy çikmlsmi çevirebilecek seri enlemi müsait gibi görünmemekte- “Belçika ordusunun teslimi nazik bir vaziyet tevlid etti Paris 28 (AA) — Havas sart 30'da bildiriyor: $imaldeki müttefik orduların şarkında pek geniş bir gedik açmış olan Belçika kıtalarının teslim olması ile husule gelen yeni hâdise üzerine ber iki taraf bütün gün kuvvetlerinin yerini değiştirmekle meş- gul olmuştur. İngiliz ve Fransız Kıtaları Alman taar- ruzlarına mukubele etmekle beraber, düş- manla her tarafta yüz yüze gelecek suret- te hâreket etmektedirler. Bu nazik ahval ve şerait İçinde kumandanlıkça alınan tedbirler hakkında az mülümal mevcud- dur. Kral Lepold'un çekilmesile cüretleri ar- tan Almanlar şimali şarki garp İstikame- #inde süratale ilerilemeğe gayret etmekte- dirler, Harbe girdikleri zaman Belçika kıtaları IR fırkadan ibaretti, Bunlardan ikisinin mevcudü pek noksandı, Bu kuvvetlerden mâada Liöge ve Namur kalelerinin daimi İ yor: u İolaları vardı. Belçika kıtalari Re emye leme nm yarılması çsnasında ağır zaylata uğfn- muşlardır. Kral Leopoldun kararile Almâa- ları, teslim edilen kıtaların mevcudü $09 bin kişi olarak tahmin edilmektedir. By tesiim olma keyfiyeti tabii müttefikler nazik biğ vaziyet tevlld etmiştir. Bu ze karşı durmak için harekete geçilmiş. iter kıtaların vazifesi hava kuvvete lerinin geniş müdahalesile kulaylaşlarıl. maktadır, Tayyareler bombardımanlar ve tahribat ile Alman tazyikini güçleştirmek için tehdid edilen mintakaya hemen bü- tün kuvvetlorile yüklenmektedirler. Salâhiyettar askeri mahfillerden veri- Jen malümata göre, diğer harp mıntakala» rında harekât müttefiklerin lehinde ceres Yan etmektedir. Bilhassa Somme üzerinde mühim hareket yapılmaktadır. Bu hususta yarın malümat verilebilecektir. Berlin mahafili ne diyor? Berlin 28 — Berlin mahafili ve Almı gazeteleri Belçika kralının kararını t vip etmekte ve bunu insani bulmaktadır. Fübrerin umumi karargâhı 28 (A- A.) — Daha fazla kan dökülmesini ve memleketin manasız surette tabrip edil- mesini durdurmak için, Belçika kralı, kabinesinin ekseriyetinin arzusu hilâfına, silâhlarını teslim etmeği kararlaştırmış” tır. Belçikanın başına gelen felâketlerden büyük mikyasta mesul olan bu kabine, | hâlâ felâketlerin İngiliz - Fransız manevi İ faillerinin izi arkasında yürümekle gibi- dir. Führer, Belçika kralına karşı ve şe- caatle harbeden askerlerden mürekkep olduğunu iddia edebilecek olan ordusu- na karşı hürmet gösterilmesini emretmiş- tir. Belçika kralı şahsen bir arzu izhar eylememiş olduğundan, kati bir ikamet- gâh tesbitine kadar bir Belçika şatosün- da oturabilecektir. Teslin olan Belçika gruplarının umumi yekünu yarım milyon askere baliğ olmaktadır. Alman orduları şimdi iki misli bir enerji ile esaslı müc- rimleri imhaya çalışacaktır. Belçika gazetelerinin annamesi Paris 28 (A.A.) — Belçika gazetele #inin Paristeki muhabirleri, bir beyanna- me neşretmişlerdir. Bu beyannamede €z- cümle şöyle denilmektedir: «Kral Leopold teslim olmuştur. Kral, memleketine ihanet ve kanunu esasiye olan yemininde hulfetmiştir. Kral bunu yapmak.suretile babası kın! Alberin Bel- çika tarihine yazmış olduğu şerefli sa- hileyi silmiştir.» Beyanname şu satırlarla nihayet bula «1914 — 1918 Belçikam elân yaşa- makta ve müttefiklerile müdafaa etmek- te oldukları davaya da sadık kalmakta- dır, Kral öldü: Yaşasın Belçika.» Londra 28 (A.A.) — Muazzam bir halk kütlesi, bu sabah Belçika sefaretha- nesi önünde toplanmıştır. Belçika büyük elçisi B. Marchiennes, saat 10 da gelmiş- tir. Yüzü kederli idi. Gazetecileri kabul etmekten imtina etmiştir. İsviçrede heyecan Bem 28 — Belçika kralının teslim ol- ması İsviçrede heyecan uyandırmıştır. Son günlerde her tarafta Belçika ordusu- nun kahramanca mukavemetinden bah- sediliyordu. Bu sebeple evvelâ kimse bu . habere inanmak istememiştir. Haberin teeyyüdü büyük bir yeis husule getir miştir. Vaşington 28 (A.A.) — Kral Leo- poldun teslimi silâh etmesi burada haki- ki bir hayret uyandırmamış, fakat AL man ırmasının nerede ve ne zaman durdurulabileceği hakkında yeni bir bed- binlik dalgasına yol açmıştır. Müttefik, orduların düşman kotidorunu yararak irtibatı temin edeceği Ümüdi, İtere ve Fransa müstesna olmak üzere hiçbir yerde Vaşingtondaki kadar kuvvetli de- ildir. Galib Efgani'nin muhakemesi Uzun müddet Perapalas otelinde kalıp otel ücretini vermediği gibi, otel sahibin- den de para alıp lade etmediği Iddiasile mahkemeye verilen Yemenli Galip Rigani- nin, asliye sekizinci ceza mahkemesinde beraetine karar verilmiş ve temyiz mahke- mesi bu karürı nakzetmişti. Dün Galip Eiganinin yeniden muhake- mesi yapılmış ve mahkeme, temyiz mahke- mesinin nakız kararına ittiba etmiştir. Bun- dan sonra muhakemeye devam edilmiş ve prens Seyfülislâmın, maznun Galip Efga- niyi lanıyıp tanımadığının ve kredi mek- tubunun kendisi tarafından verilip veril- mediğinin, Harleiye Vekâleti vasıtasile Ye- men hükümetinden sorulmasına (karar verilerek muhakeme başka güne birakıl- mıştır. Bu sene "mektep kampları nasıl olacak Liselerle ortamekteplerdeki imtihanlar bittikten sonra her sene olduğu gibi, bu gene de kamplar kurulacaktır. Yüksek mektepler müstesna olarak diğer mektep- lerin kampları yalnız gündüzlü olacak, gündüz kamplarda bulunacak talebe, ge- eeleri evlerine gideceklerdir. Yüksek mekteplerin Kampları çadır ku- rulmak süretile şehrin münasip yerlerin- de tesis edilecek, diğer mekteplerin kamp- ları da kendi mektep bahçelerinde açıla- caktır. AKŞAM İzmirde şiddetli yağmurlar Yıldırım isabetile 2 kişi öldü 3 kişi yaralandı İzmir (Akşam) — Son 49 saat zarfında r ve cİvapma famin ile şiddetli yağmur üştür. Bir defasında 1 da da 10 dakika dolu in ya kazasının Bel- eni mahallede yıldırım- ii Tabya karsı Ümmü Çelik öl- Ali kızı Bahriye, Talip karısı Huriye ve Niyazi karını Ayşe yaralanmıştardır. İhtikârla mücadele komis- yonu bugün toplanacak gök İn Ticaret müdürünün riyasetin» deki İhtikârla mücadele komisyonu bugün kara kaymakamları ve müddelumumüinin de iştirakile bir içtima akdedecek ve ihti- kirin mücadele işi otrafında daha esaslı ve şümullü kararlar ittihaz edeceklerdir. Ekmekçilerin hareketine müdahale edilemiyor Şehrimizdeki ekmekçiler, aralarında bir şirket kurmuşlar ve bazı fırınları kiralayıp munttal bir halde bırakarak ekmek Ççi- karmak rekabetini menetmişlerdi. Beledi- e Hukuk işleri müdürlüğü, yaplığı ted- İkler neticesinde, şirketin bu tarzı hare- ketine müdahale etmenin imkânı olmadı- ğine karar vermiştir. Bira satışları bir misli artti İnhisarlar idaresinin istatistiklerine gö- 1940 mart ayı sonuna ka- dar, 8 ay zarfında İnhisar idaresince 304,000 litre bira satılmıştır. Geçen sene ayn! 'milddet zarfındaki satış 1,444,000 J8- To idi Piyasayr ihtiyaç nisbetinde mal vermek mümkün olmamasına rağmen, bis ra satışlarının flat teneilinden sonra bip milinden fazla arttığı anlaşılmaktadır. m amam Sapa RADYOSU m Bn 1250 alatur- m İçeri 14 küçük orkestra, 18 program, (05 alafranga plâk, 1830 Türk müziği, — Diş politika konuşması, 19,20 Türk mü- xiği, 19,45 haberler, 20 'Türk müziği, 2035 temeli, 2145 Riynsoticümhur orkestrası 2230 ajans ve borsa haberleri, 2250 ala- franga plâk. Tahran radyosunun atı Tahran radyosu kısa dalga 19,87 - 3090 - 49) metre üzerinde her gün Türkiye önati- le 11.30 - 16,16 - 1930 Farisi, 1145 Arapça, 12 Türkçe, 1215 Rusça, 1945 Fransızon, 2030 İngilizce, 20,4$ Almanca neşriyat yap- maktadır. BULMACAMIZ I — Avrupasın şimalinde bir memle>. ket, 3 4 — Tersi gölgedir - Tersi haçtar. 5 — Tek tek. 6 — Tersi sırlı camdığ - Tersi hamile. 7 — Bir sinema. 8 — Midesi cevherli, 9 — Dullar - Dahil 10 — Aya nazar kıl, Yukandan aşağı: 1 — Çağırmak. 2 — Yuva - Tersi münessehtir. 3 — Nur yüzlü sahis, 4 — Getirme. 5 — Mani olma - Kusur etme. 6 — Şüphe ve tereddüd edatı - Familya, 7 Tersi heves edilir. Başına «Ho gelirse desise yapandır. 9 — Sirt - Erkeklik. 10 — Ölmemiş - Bir say. Geçen bulmaçamızın halli Soldan sağa: 1 — Uyuyan, Aka, 3 — Yunanistan,3 — Avustralya, 4 — Natır, Main, 5 — Asuyan, Mna, 6 — Niyasarap, 7 — Torik, Tel, 8 — Ter, Temadi, 9 — Ihur, Deşer, 10 — Mimar, Çıra. Yukarıdan aşağı: 1 Uyaran, Tim, 2 — Yuvasıtahi, $ — Unutuyorum, 4 — Yasıvar, Ra, 5 — Anira- sit, $ — Nir, Naked, 7 — Sam, Meç,8 — Atlamataşı, 9 — Kayınpeder, 10 — Anana, Jira, İRTİHAL Balıkesir mebusu B. Rahmi Belçukun hemşiresi bayan Nimet Selçuk henüz pek genç yaşımda iken vefat etmiştir. B. Rahmi Selçuk'a ve kederdide ailesine taziyet ve termürlerimizi bildiririz, İngilterenin azmi hiçbir suretle haleldar olamaz (Baştarafı 1 inci sahifede) Belçika hükümeti, Belçika kralının has reketine İştirak etmemiş ve kehdisinin Zezâne meşru Belçika hükümeti olduğu- nu ilân eyliyerek Belçikanın acele talebi Üzerine derhal Belçikanın yardımına ko- şan müttefiklerin yanı başında harbe de- Yam hakkındaki kati azmini bildirmiştir. Haberdar olduğumuz mikyasta hâdi- seler hakkındaki hissiyatımız her ne olur- sa olsun, mütecavizin hükmü altına düş- müş müteaddit milletler ile hâlen müte- cavize karşı koymakta olan (milletleri birbirine bağlayan kardeşlik hislerini ha” tırlamalırız. O milletler ki, bugün ge girmekte olduğumuz günlerden daha iyi günlerde rollerini oynayacaklardır. En çetin muhazebelerden birine giriş- miş olan İngiliz ve Fransız ordularının bugünkü vaziyeti, havadan ve ayni za- manda karadan üç taraftan mahsur bu- lunmaları cihetile, fevkalâde vahimdir. Belçika ordusunun teslim oluşu, ma- ruz bulundukları tehlikeyi ancak daha ziyade ağırlaştırmaktadır. Maamafih kıs talarımızın maneviyatı mükemmel ok makta devam ediyor (alkışair) ve mü- cadele, azami disiplin ve azimle devam eyliyor. Kraliyet donanmasının ve hara kuvvetlerinin yardımı ile bu kıtaların hâlen ne yaptıklarına ve daha ne yap- mak niyetinde bulunduklarına dair, pek tabii olarak, tafsilât vermekten içtinap edeceğim. Hâlen devam etmekte olan şiddetli muharebenin neticesini | öğren- mek ve bu netice hakkında hüküm ver- mek vaziyetine gel iz zaman, umu- mİ vaziyet hakkında Avam kamarasında yeni beyanatta bulunmak niyetindeyim. Bu beyanatı, pek muhtemel olarak önü- müzdeki haftadan evvel yapamıyacağım. Bu esnada, Avam kamarasının fena haberler öğrenmeğe hazırlanması lâzım- dır. Şunu ilâve etmeliyim ki, bu muha- rebede olup bitecekler hiçbir suretle, müdafaasına kendimizi vermiş olduğu- muz dünyanın davasını müdafaa vazife- sinden bizi ayıramıyacak, felâketler ve tehlikeler arasında nihayette düşmanı daima yendiğimizi gösteren tarihimizde- ki misallerde olduğu gibi kendimize yol açmak kudretimiz itimadımızı kırmıya- caktır. Başvekil B. Churchill'in bu son sözle“ ri, şiddetli alkışlarla karşılanmıştır. Bundan sonra işçi partisinden Lees Smith Başvekile beyanatından dolayı teşekkür etmiş ve şu sözleri söylemiştir: «B. Churehilrin önümüzdeki günler- de, önümüzdeki haftalarda, önümüzdeki aylarda bizlere her ne bildirirse bildirsin İngilterenin azmi hiçbir suretle baleldar olmayacaktır, B. Lees Smith'in Bu sözleri de şiddetle alkışlanmıştır. Nasyonal liberal partisinden Percy BU AKŞAM MELEK Harris de söz almış ve o da, şu beyanat» ta bulunmuştur: Bagvekilin vakur beyanatı, yalnız par- İâmentonun değil fakat bütün milletin biasiyataha tercüman olmaktadır. Parlâmentoda başka bir nutuk söylen: memiş ve Avam kamarası başka işleri ile uğraşmağa başlamıştır. B. Churchill beyanatta bulunurken, Avam kamarasında diplomatlar locasın- da ezcümle, Türkiye büyük elçisi, Sov- ee Birliği büyük elçisi, İspanyol bü- elçisi ve Brezilya ve Mısır ük el- ps bazır buhunmuştur. giliz İstihbarat Nazırının nutku Londra 28 — İstihbarat Nazırı B. Duff Cooper bu akşam radyoda bir nutuk irad ederek, Belçika kralinin kararından bah- setmiş, müttefiklerin harbe azimle devam edeceklerini söylemiş ve demişlir ki «Ordumuzu şimdi işgal ettiği mevziler- den geri çekmek için Azami gayretimiz! sare fetmeliyiz. Ordumuz tehlikededir. Ve bu gece bu tehlike pek büyüktür. Fakat geri çekilecek olan mağlüp bir ordu değil, ce- #areti büyük ve emniyeti sarsılmamış olan bir ordudur. Bu ordunun her zabit ve her neferi düşmana karpte rasgelmek arzusile yanıyor, Bü akşam harbi kaybetmedik ve şüphesiz kaybetmiyeceğiz. Biz kendimizi medhetmek İstemiyoruz. Fakat kalbimiz müsterih ve azmimiz katidir.. Bu gece nöbetçi eczaneler Beyoğlu mıntakasında merkezde; (Galatasaray), (İstiklâl), Takehnde (Kürkçiyan), (Baronakyan), Şişlide: (Asım), Galâtade: (Kemali, Kasım- paşada! (Müeyyedi», Fasköyde: (Hah coğlu), Eminönü muntakasında mer- kezde: (Hüseyin Hüsnü, Küçükpazar- da: (Hasan Hulüs), Alemdarda: (Ab- dülkadir), Kumkapıda: (Cemil), #a- th © mıntakasında O Şehremininde (Hamdi), Şehzadebaşında: (İbrahim Halli), Karagümrükte; (Fuad), Fener- de: (Hüsameddin), Samatyada: (ref. los), Aksurayda: (Sarım), Beşiktaşta (Süleyman Recep), Kadıköyde: (Halk) (Osman Hulüd), Üsküdarda: (Ömer Kenan), Büyükadada: (Şinasi Riza), Heybeliadada (Tanaş), Sariyerde (Nu- rİ), Eyüpte (Hikmet), eczaneleri Ortaköy, Arnavutköy ve Bebek es- #aneleri her gece möbetçidirler.) TEŞEKKÜR Eski Tokatliyan otelleri müdürü Ve hab Mazalın cenaze merasiminde bu- lunmak ve telgraf telefon ve mektupla kederlerimize iştirak etmek Tütfünda bu- lunan kıymetli ve vefakâr dostlarımıza Neş'eli - Zevkli güzel ve ince Bir Fransız filmi takdim edecektir. KOCASI ve AŞIKI Baş rollerde; En çok sevilen Fransız artistleri ROLAND TOUTAIN - DALIO - GASTON MODOT - NORA GREGOR - PAULETTE DUBOIT İlâveten; METRO JURNAL dünya haberleri Yapı ve imar işleri ilânı NAFİA VEKALETİNDEN: 1 — Eksilimeye emeyi er — eş memeleri mutfak, çamaşırhane, elektrik ve sıhhi tesisa! Al kn 2 — Eksilime 6/6/1040 perşembe günü saat 15 de Nafla Vekâleti yapı ve imar işleri Keisliği eksütme komisyonu odasında kapalı zarf usulle yapılacaktır. 3 — Eksiltme şartnamesi ve buna müteferri evrak 10 lira 50 kuruş bedel mukabilin- de yapı ve imar işleri alınabilir. 4 — Ekslitmeye girebilmek için isteklilerin 11750 liralık muvakkat teminat yermeleri girebileceklerine ve Nafia Vekâletinden bu işe Gain alınmış ehliyet vesikası ibruz tmeleri Mâzımdır. Bu vesika oksilimenin yapılacağı günden en az sekiz gün evvel İsteklilerin bir istida ile imi ye Vekâletine müracaatları ve dilekçelerine en ağ bir kalemde 50009 liralık bu işe benzer leri muktezidir. miyeceklerdir. bir iş yaptıklarına dair işi yaptıran idarelerden alınmış vesika raptetme- Bu müddet zarfında vesika talebinde bulunmuyanlar ek$iltmeğe gire- 5— İstekliler teklif mektuplarını ihale günü olan 6/6/1940 perşembe günü saat on dörde kadar ekzil:me komisyonu relsliğine makbuz mukabilinde vermeleri lâzımdır, Postada olacak gecikmeler kabul edilemez. Devlet Denizyolları (2389) o (4is) işletme umum müdürlüğü ilânları 71 Mayıs 940 tarihinde eksiltmesi yapılacağı ilân edilen 60 tonluk mavnaya talib zuhur etmediğinden 10 Haziran 940 tarihinde saat on beşde pazarlık suretile mübayaa edileceğinden tayin olunan gün ve saatte talibierin komisyona gelmeleri, Şartnameleri komisyonda görülebilir. 4470) Devlet Limanları işletme umum müdürlüğünden Keşif bedeli «174983 lira «3» kuruştan ibaret İzmirin İnciraltı mevkiinde ahşap is kele inşaatı pazarlıkla Ihale edilecektir. Muvakkat teminat «1312» lira «45» kuruştur. İsteklilerin en az on beş bin liralık mümasili işi başarmış olduklarına dair vesika 18 birlikte 3/6/940 tarihine rastlıyan günü sant on beşte Galata rıhtımmdaki pazartesi umum müdürlük binasında toplanacak satın alma komlayonuna müracaat etmeleri, Bu işe ald proje ve teferrüatı 67 kuruş mukabilinde sözü geçen komisyondan alınan bilir. “