19 Haziran 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

4019 /6/ 936 Yabancı ga Fransız Grevleri.. i Hazırun 1936 tarihli Sunday Times gazetesinden: Bundan bir ay evel Fransız genel seçimi yapılırken radikaller, | sosyalistler ve komünistlerden ku- Tülmüş olan “Hâlk — cepbesi,, ne karşı duran partiler, bu cephenin İspanyadakine benzediğini ve bun- lar muvaffak zaman her ha grevler ba terip umumi hayatın duracağını ve bunun anarşiye kadar gideceğini söylemişlerdi. Ragün, orada gerçektan hara- rali bir grev hareketi başlamıştır. Ve vaziyetin telâş edecek bir ker tede olduğunu söylemek hiç de mübalağa sayılmaz. Yeni başbakan M Blum tehlikeyi bilmez değildir. M. Blum bu vaziyet karşısında ikişeyi lardan biri yerine getireceği hakkında vaid. Terde bulunmak, diğeri de - halk cephesinin kazandığı zaferin felcx uğratılmaması hakkında onlara baş vurmaktır. sosyalist ve görmez Eğer başbakan bu işte muvaf- | fak olamazsa o zaman urtaya bir kao çıkacaktır. M. Blumun ihtimali muvatf fak olacaktır. Grevciler tarihte en sarih caklardır. muvaf fak olması vardır. Fakat diyelim ki oldu, ondan sonra ine en kolay ve bir zafer kazanmış ola- yahat 19194 21 grevlerini hatır- layınız, Bir vahim — sonuçlar yebiliriz. Bu grevler İngiltereye nasıl edecektir? İki - şekilde: bu hareket İngiliz işçile- raek olacaktır. Fransız — gri çıkacağını - bekli- tesir de henüz greve müsaade eden serbest hükümetleri veyahut bunn yasak eden faşist ve komünist hükümetleri zayıflatmak surctile. Fransız — grevinin bundan önce gösterenler de olmuş 191112 grevi bunların en aşikâr olamdır. Bugün Pransız ve İngiliz endüstrisi arasında müşte- rek ve benzer olan taraflar va İki tarafta da — silâhlanmağa gayret edildiği için işçilerden bir çoğu bü işlerde ler kendilerine lecek bi dikleri için arlan payını koparmak arzusundadırlar. Üzerite balmumu yapıştırılması Tâzımdır ki Fransız — grevleri - silâh fabrikalarında başlamıştır. Bundaki tehlikeyi hem İngiliz hem de Fransiz eri bir an evel anlamalıdırlar. —Anc âh- lanmak — süreti! ki İngiltere ve Fransa gibi memleketlerde dikta. törlüğe karfı koyabilmek vardır. tesirlerini, tur. kullanılıyor. çok para v zamanda olduklarını lııl imkâmı Bunun — üzerinde panlar, kendi hürriyetleri, serbest. likleri — üzerinde olarlar. Halbuki bu hareketleri körük. liyenler, bu hakikatlere gözlerini yumarak — bundan sanmakladırlar. İtalyada ve Almanyada bu ha- reketler istibdada yol açınıştır. Eğer hürriyet, nizam dairesinde kulla tılmıyacak olursa daima istibdada yol açar. Nirzam ile hürriyetin yan-yana yaşadığı bir yer varsa o da bir İn: Biliz evidir. Bunları, birbirinden ayırmak istiyenler uzun boylu dü- şünmelidirler. sabotaj ya- sabotüj — yapmış birşey çıkahilir ŞEE AA eee D Ka İş yapmak tstiyorlar Almanya'dan on iki meşhur firma, Türkolis'e müracaatla İzmir'deki tüccarlarımızla yün, yapağı, ham kurşun ve bakır, kaysı çekirdeği, bal ve tatlı badem, pamuk, krom madeni, sardalya, kaysı pestili, kon- serve, zeytinyağı ve sebze, balmumu, kuru kaysı, ham deri ve keçi kılı üzerine iş yapmak istediklerini bildir- mişlerdir. elacak folur ıluıııı o | | banka veya şubeler, « TOLLIZ Londra geevlerini, | nden daha | | 9 Ağustos akşamina ve kuru- Bankalar Kanunu geldi —.. Kanun yeni hü- kümler ko ymaktadır: Bankalar kanunu - şehrimiz- | deki alâkadarlara gelmiştir. Bu kanuna göre, Türk kanun- | larının hükümleri dairesinde kürolmuş ve kuralacak ban: kalarla ccnebi memleketlerde teşekkül etmiş olupte memle- ketimizde şubesi bulunan ve bundan sonra şube açacak olan bankalar, bu kanun hü- kümlerine tabi - tutulacaktır. Emniyet sandığı ile sermayesi tamamen yabancı bir devlet tarafından verilmiş bankalar- dan madasının Anonim, Li- mited veya hi&se senetli Ko- mandit Şirket halinde olma- ları şarttır. Memleketimizde bulunan ve bundan sonra kurnlacak olan Ticaret kanununun hükümlerine göre | müsaade aldıktan başka İkti- sad ve Maliye Vekâletlerinin müşterek teklifile Vekiller he- yetinden de müsaade alacak- lardır. Bunun için kurulmuş olan bankalar, kanunun — neş- rinden iki ay sonraya, yani lacak olanlarda tesislerinden iki ay sonraya kadar Maliye ve İktisad Vekâletlerine birer beyanname vererek sermaye, ihtiyat akçası miktatı ve iş sahasını bildireceklerdir. Birden fazla şubesi olan veya açacak 'olan bankaların DUbüçük “ayzkdlala be yabak leri birer beyanname ile Ma- liye ve İktisad Vekâletlerine bildireceklerdir. — Vekâletler, bunların mevduatı kabul edüp edemiyeceklerini tayin edecek- lerdir. Mevdual kabul -edebilecek bankaların, nufusu 250,000 den takla gölürlürde ön 32 birimli- von İira, nufusu 100,000 den şehirlerde ©en az nufusu fazla olan yarım — milyon İira, 50,000 den fazla şehirlerde en az 125 bin lira, ve nnfusu 5S0 binden aşağı yerlerde 50 bin lira sermayesi olmak lâ- zımdır. Bankaların idari vazi- yetleri için kanunda sıkı ve etraflı hükümler vardır. Bir banka, hakiki veya hükmi bir şahsa nakit, mal, kefalet ve emanet olarak sermaye ihtiyat akçalarının yüzde onun- ve dan fazla kredi vercmez. Ya- hnız altin ve tahvilât terhini mukabilinde bu hâd yüzde altmışa ve ihracat mallarına mukabil de yüzde 20 ye çıka- rılabilecektir. Bankalar hesaplarında ta- sarrüf mevduatını diğer hesap- lardan ayırmağa mecbur tu- tulmaktadır. Bankalar beş yıl içinde umumi disponi biliteden maada devlet dahili istikraz lakvilâtı veya bu tahviller derecesinde gelir - getiren — kıymetlerden münzam karşılık temin ede- ceklerdir. Bu münzam karşılık, sermayenin yüzde 15 ine mu- adil olacaktır. Ayni zamanda bankaların alabileceği mev- duat yekânu da tayin ve tah- dit edilmiştir. Halkevi sosyal yardım komitesi. Çocuklarımız için çok mühim bir teşebbüse girişti. Halkevi sosyal yardım ko- mitesi tatilden sonra okul dı- şında kalan İlk mektep ço- cuklarını sokak- oyunlarından fena - itiyatlardan kurtarmak bunları değerli öğretmenlerin bakımı altında eğlendirmek ve bir senelik yorgunluklarını dinlendirmekle beraber sağ- lık işlerile de uğraşınak üzere münasip yerlerdeki mektep- lerde toplamağa karar ver- miştir. Bu karar kültür direktörlü- ğünce muvalık görülmüştür. İzmir'in — muhtelif yerlerinde açılacak olan bu mekteplerde çoçukların bedii — zevklerini inkişaf ettirmek için ufak mik- yasta konserler tertip oluna- cak, serbest görüşmeleri sağ- lam ğa yarar Ç çocuL konle- ransları - verdirilecek, kendi- lerine ulusal hikâyeler ve ter- biye esaslarına dayanan musa- habeler, sosyal zuları üzerinde görüşmeler ya- pılacak ve zamanına göre kır gezintileri hazırlacaktır. Şim- diye kadar bu okullarda ço- cuklarını bulundurmak istiyen velilerin verdikleri taahhüdatla öğrenci sayısı önem'i bir ye- kün teşkil etmiştir. Bu taah- hüdat akçesi talebe velilerin- den ve iki ay üzerinden peşi- nen alınacaktır. Şimden sonra yardım mev- tepli asgari yarım ve okula girmeğe namzed çocuklar için de birer lira alınması — kararlaştırılmış- tır. Halkevinin çok yerinde olan leşabbüsuııü takdir ederiz. Memurlar Istihlâk Koo- peratifinin Toplantısı Kooperatifin bir senede 3500 lira kârı vardır. Yeni idare heyeti seçildi. Memurlar İstihlâk koopera- tifinin yıllık toplantısı dün akşam Halkevi konferans sa- lonunda — yapılmıştır. — Yıllık kongreye 160 ortak — iştirak etmistir. Toplantıya reis olarak he- umumiyece Vali muavini (.. Ünver ve - kâtipliklere Müddeiumumi — muavini — Âli Akkaya ve Muhasebci hususiye varidat şefi Atıf seçildikten sonra koöngre açılmıştır. İdare heyetinin senelik iş ve mürakabe heyetinin müra- kabe * raporlari ile yıllık - biz Tânço okunmuş, - kabul edil- miştir. Rapora ve bilânçoya göre kooperatif, son yıl içinde muhtelif işlerden 3500 liralık kâr temin etmiştir. Bu sene daha iyi çalışmak'için'tedbir ler alacağı da. Taporlürvade diliyordu. Rapor ve blânço okunduk- tan sonra koöngre reisi tara- fından azaya söz verilince avukat Şeref Kâzım ve diğer birkaç üye, blânço üzerinde söz söylediler, tenkitlerde bu- lundular. Şeref Kâzım, kooperatilin “ satışlarından — şikâyet etti, idare heyeti namına em- niyet müdürü Feyzi Akkor cevap vererek, evvelki seneye ait olan ve geçen koöngrede tebriye edilen kömür mes'ele- sinin tekrar edilmesinden hay- ret ettiğini söylemiş ve: — Arkadaşımız başka bir- şey düşünüyorlarsa açıkça söy lesinler. Demiştir. Şeref Kâzım, ida- re heyetinin küçük memurlar- dan mürekkep olmasını ve bu süretle — ortaklar için daha faydalı işler yapılması müm- kün alacağım söylemiş, emni- yet müdürü cevap vererek: — Zaten fedakârlık yap- mak suüretile kooperatif — işle- rinde çalışıyoruz. Heyette kal- mağa teşne - değiliz. Busene kömür intihap edilsek te kabul et- memeği düşünüyorum. Demişti İdare heyeli tebriye ve bir senelik kâr olan 3500 liranın ortaklar arasında taksim edi- miyerek ihtiyat akçesine vesi kabul edildikten sonra yeni idare heyeti seçimine başlanmıştır. - Reylerin tasni- finde idare heyetine valimiz Fazlı Güleç ile defterdar İh- san, emniyet müdürü Feyzi Akkor, belediye muhasebecisi Semi ve muhasebci hususiye varidat şefi Atıf'ın seçildikleri anlaşılmışlır. Nizamnameye göre çekilen kur'ada idare heyeti azasın dan müddeiumumi Asım Tun: cay ve Türkofisten Rahmi ip- ka edilmiştir. Murakabe heyetine de def- terdar İhsan, muhasebe mü- dürü İbrahim ve üçüncü müs- tantik Hasan Basri - seçilmiş- lerdir. Defterdar İhsan, hem idare, hem de murakabe heye- tinde aza bulunduğundan ni- zamnameye göre birisinden istila edecektir. Saat 17 de başliyan kon- gre 20,30 da sona ermiştir. Kooperatif müdürü Mustafa da toplantıda bulunarak icab eden izahatı vermiştir. Me- murlar . kooperatifi, — Mıhcılar sokağının ağzındaki dükkânı da açmıştır. Yeni heyetlere vazifelerinde — muvallakıyetler dileriz. Ş Vali Bergama'da Vali Fazlı Güleç, dün refa- katinde sıhhat müdürü Cevdet Saracoğlu bulunduğu halde Bergama — kazasına — giderek bazı işleri teftiş etmiştir. Kayışla Yaralamış Alsancak'ta Hacıbekir soka- fında tütün mağazasında ça- hşan Hasan oğlu Galip'le Aron oğiu Davi arasında bir balye taşımak mes'elesinden kavga çıkmış, Galib kayışla | Davi'yi döverek - yaralamıştır. !SEH|R HABERLERİ Zeytinyağı, Arpa Vaziyeti T. Odası bir ista. tistik hazırladı... Şehrimiz Ticaret Odasınca hazırlanan bir istatistiğe göre Ege mıntakasında 935 senesi Zeytinyağı istihsalâtı 12 bin ton olarak tesbit edilmiştir. Ayni yılda yapılan ihracat 8,1 bin tondur. 934 senesindeki ihracat ise 7,3 bin ton idi. 933 te 12,7, 932 de 2,9 ton idi. Ege mıntakasının Zeytinyağı umumi ihracat yekünuna göre miktar itibarile vasali yüzde 2,97, değer itibarile de yüzde 61,13 ü bulmaktadır. mektebe girmek istiyen mek- | ( talebeden her ay için | en az arpa ihraç ettiğimiz yıl da 935 yılı olmuştur. 934 yılında yapılan 55,8 bin ton Ârpa ihracatı 935 sene- sinde 13,8 bin tonu mıştır. Buna sebep geçen sene havaların kurak gitmiş ve mah- sulün olgunlaşmasına mani ol- müş bulunmasıdır. Bu yüzden Biralık Arpalar yetişmemiştir. Evlenme Forbes kumpanyasının Ala- şehir müdürü Kâmil Ocakoğ- Ta'nün kizi Nihal Ocakoğlu ile İzmir kiremid fabrikası Türk Anonim şirketinin muha- sebecisi Mustafa Barutçu'nun nikâhları dün akşam üzeri belediye evlenme dairesinde bizzat belediye reisi doktor Behçe Salih tarafından kıyıl- yılmıştır. Merasimde — pârti başkanı Avni Doğan'la şehrin tanınmış birçok zevat ve âile- leri hazır bulunmuş, yeni çifti kutlulamışlar ve buketler ver- mişlerdir. Nikâh - kıyıldıktan sonra danslar yapılmış, misa- firler agırlanmış ve güzel da- kikalar geçirilmiştir, Yeni evlileri tebrik eder, ebedi saadetlerini dileriz. Türkpazarındaki hâdise tahkikatı devamdadır Türkpazarında sarhoşluk ve çocuk mes'elesinden Trabzon- lu Ali oğlu Ali Riza ile Bul- dan'lı Ali Riza arasında kav- ga çıktığını ve birbirini yara- ladıklarını yazmıştık. Buldanlı Ali Riza'nın,yaraları karnında, sol kasığında ve böğründedir, hayatı clân tehlikededir, dün hastanede kendisine fameliyat yapılarak küçük bir çakı — ile birkaç yerinden parçalanmış olan barsakları dikilmiştir. Hâdisede Amentü adında bir arabın da alâkası bulun- duğu haber verilmesi üzerine adliyece — yapılan tahkikatta Amentü'nün alâkası bulunma- dığı, yalnız kavgadan az evvel Buldan'lı Ali Riza'yı alıp gö- türmek istediği, fakat Trab- zon'lu Ali Riza'nın buna razı olmadığı anlaşılmıştır. Vak'a faili Trabzon'lu Ali Riza dün birinci müstantik- likçe isticvap' edildikten sonra hapishaneye — gönderilmiştir. Tahkikata devam olunacaktır. Şapka giymemiş Hüseyin oğlu Hasan, Al- sancakta şapka kanununa mu- halif olarak takkiye ile gez- diğinden tutulmuştur. aşama- Hürriyet oş ve dizginsiz hürriyetin yaşayabileceği yerler, hiç şüpbekiz, içtimal, Cikri ve siyasi merhalele- rini tamamile geçirmiş, kültürünü; pmaş, san'atını kur: mektebini, yolunu, şimendüferini vücuda getirmiş mem. leketlerdir. Hattâ bu şartları nok- san taşıyan bir cemiyette bile, hür riyet, ya anarşiye kaçıyor. yahutta ancak zümrelerin bir silâhı ve va. Sılası olarak kalıyor. Devamli - saçramalar - yapmağa mecbur cemiyetlerde ise, kürriyetin elden ele, kalemilen kaleme ve dil- den dile dolaşan esrarlı, ilâhi ve bir muükaddes kitap halinden çı ra, topluluğun mantığına cap ettirdiği muay- fikirlere ayak uy- p ediyor. Aksi takditde, rılaçak ve tekâmülün nakaşa ile kayboluuş, hedet olmuş zamanlar yaratıyor, 2 Ferdleri, muhtelif içtihad ve menfeatlerin, fikri ve maddi mühtelif «pekülüsyonların ihtiraala- rına atıyor, 3 Devleti, daha serbest ve nafi olarak çalışmaktan alıkoyuyor, Buna mukabil ferdi ve ferde ali sermayeyi, enerjiyi, herşeyi scrbest bırakıyor. Dilerse atıl, dilerse di- ger bir hakka nazaran batıl, diler aktif, diler pasif, her me olursa ol sün, fakat serbest. 4 — Bir topluluğu yaşatacak yüksek ve manevi bir mefhumun, — bir ideolojinin doğmasına müni oluyor. Çünkü hürriyet, herkesin kendi malı olduktan sonra, asıl kiymetin- — den, asal maksad ve hüviy uzaklaştırılarak, sahibii 4 göre şekillendiriliyor. Başkalanının — cemiyetin hududlarına bile — Bu suretle bizatihi — hürriyetin taşıdığı asalet ve ondan beklenen randıman da kayboluyor. Hürriyet, güzel şeydir ve ©, insanla beraber dünya yüzüme gel mişlir. Filkakika hurriyet, âlemler yaratıyor, hürriyetin kucağında, şa- — heserler doğuyor, hürriyet cemi- — yetlerin nizamında mükemmel bir —— tasfiye, bir kontrol ve murakabe kuvveti halinde de iş görüyar. Far — kat bu, ancak ve ancak zamanında, — cemiyetin hayat ve şartları ile mü- vazi çağlarda böyle güzel ve fıy—n dalı oluyor. Fakat ayni hürriyet, çok zas mau, devletin müdafaa lıuı—v:ılıı. rine bile omuz silkiyor. Mektebin- de, yolunda, inşaatinda, sanayiinde veya taarruz ediyor. Tüzumlu olan bir cebri yürüyüşe, der- hal çelme takmakta tereddüd - el — miyor. Bu itibarladır ki, * Bir milletin tam kemalini bur — labilmesi için, bu hürriyeti ne za- — man kullanıp ne zaman saklıyaca — gini bilmesi lüzumdır, diye düşür — nüyorum. Va Orhan Rahmi Gökçe ——— Buğ-ıîı.ıyda Yeni alım, satım şekli tesbit edildi Buğday alım satımında bug; day içinde bulunan mevarı ecnebiyenin tahlili ve derece- lerine göre mahsule fial verile — mesi için Borsada buğday alıcı ve - satıcıları - arasında — bazı görüşmeler olmuş ve iki — taraf da bu mesele hakkındaki- noktai nazarlarını bildirmiş- — lerdir. ğ Dün Mazhar İzmirlioğlunun reisliği altında toplanan Borsa İdare Heyeti, her iki ü noktai nazarı üzerinde dür- muş ve iki tarafı da memnun — edecek esaslar tesbit etmiştir. — Bundan sonra buğday alın satım bu esaslar dairesin yapılacaktır. Saldırmış Karşıyaka'da A p rında sarhoş olarak kendisil nen alacağını isteyen H, ağlu Üzeyr'e ucu sivri demirle saldıran Mustafa o Hüseyin tutulmuştur,