29 Temmuz 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 5

Birinci Fransovaı BÜYÜK TARİHİ TEFRİKA 49 Çeviren: F. Şemseddin Benlioğlu Kral Birinci Fransova, kendisine hiya- netlik gösterenleri affetmiyordu.. Fakat buna imkân yoktu, çünkü bu darbe kralın tâ kal bine tevcih edilmiş bir darbe idi! Kral, hüküm ve nüfuzunun kırılmasını görmeğe tahammül edemez ve bu nüfuza karşı olan hareketleri de hiçbir veç- | hile mazur göremiyordu. Bu- nunçün verilen idam kararının infazını emretti. Idam sehpası Grev meyda- nına dikildi, Kral, en yakın - bir adamj- nın idamında uzak kalmak lü- zumunu hissetti ve yrrfi yapı- lan binalarını teftişe gitti. _Bu binalar çok süslüydü; daire- lerinde üzerinde F. hnrf'ı bu- lunan süslerle dolu şöl!ıınelc_n çok beğendi. Bu şönı.n:!cnn üzerinde “Nutrisco €t e:ş_lıng”,. yani “Ben yakar ben söndü- rürüm, cümleleri yazılıydı. Kral, memnundu; güzele karşı olan meyli, bu yeni bi: nalarda tatmin edilmişti. Bü- yük merdiven önünde kenğı— sini çok bahtiyar bşıldu. h_u san'atkârane mcrdn:eıî ir Fransız'ın, Jak Surdö'nün e80> riydi. San'atkârın oğlu D:l;ıı_s; kralın ziyareti sınısındı> AZI yerleri tezyinle meşguldü. Kral bu genç Fransız san a ç , tezyini san at- kârile mimarlık, tezyi det gö Jarının 'at- lar üzerine uzun Mü: rüştü! Ve sonra-. Çocuk! yanına gitti! K "nA?tı çgccuğu vardı; yedi â'a- şında Şarlot, bir mabud kabaı güzel olan ve altı yaşında bu- lunan veliahd, henüz b:şdya; şında olan Hanri Orlean, qm| yaşında Magdalen, ?ıı—nra Çı"v Dangolem ve en küçük Mar grit! Magdalen, pılre_ ile kral Fransova ya man: — Ben bir cağım! a Çerukların hepsi de, daima güzel kokular içinde gezen genç - babalarını çok - sever- ı"g'i;'inci Fransova da_ bu ya- rım düzüne bebek içııı'dr: ha- yatının cn büyük zevkini du- yardı. k bir ifade her za- kraliçe ola yordu, Çünkü çocuğun dişleri ağrıyordu. Veliahd, kardeşlerinin halle- | #ine ciddiyetle bakıyordu. gük olmasına rağmen, kılıcının kabz. basına: -ı—n Ben de sizinle beraber harba gitmek istiyorum. qüş manlarınızla ben de dövüşe- ceğim! EEd'.Çı)k yemek yidikten sonra elbet siz de benimle beraber harba geleceksiniz, Müsyül! — Büyük Türk'ü öldüre- ceğim. — O.. Bu vazifeyi bana bahşetseniz çok daha iyi olür! Kral güldü; fakat bu küçü: ğün sözleri, birinci Fransova: Din aklına, ehlisalib seferini getirdi. Fransova'yı cen fazla işgal eden Şarka doğru bir ehlisalib tertib ve kumanda etmek, cihanlar fethetmekti! Bu akşam Magdalen ağlı- | küçük | çsini tutarak ba- | Türk'ler meydanı boş bulmuş- lar, Macaristan'ı da istilâya başlamışlardı. Buradan İtalya- ya ve Bohemya'ya da sark- makta idiler! Denizlerde de Rados'u şö- valyelerin elinden bahren zap- tetmişlerdi.. Türk'lere artık bir ders vermek lâzımgeliyor ve... Bu kabiliyeti de ancak ken- disinde buluyordu! ”4 İş dairesine döndüğü vakit Erasme yazmağa başlamış ol- koyuldu. Zamanın bu büyük âlimine, Paris'de tesis edeceği bir kollejin idaresini tevdi et- mek istiyordu. Bu kollejde Yunan, Lâtin ve İbrani dillerile tiyaziyat, tıb ve felsefe meccani olarak okutulacaktı. Kollejde iki profesör İbrani ve Yunan dillerini talime baş- lamış bulunuyordu. Hertaraf- tan ve birçok yabancı mem- leketlerden pekçok talebe ge- liyordu. Bu vaziyet, Paris üni- versitesini fena halde kızdırı- yordu. Üniversite bu iblislere mahsus iki dilin ve bilhassa tedrisatın — şiddetle aleyhinde idi. Bu sırada hafif bir ayak sesi duyuldu; kralın ayakları dibinde yatan iki büyük köpek başlarını kaldırdılar ve meser- retle havlamağa başladılar. Ge- len küçük kraliçe idi. Kraliçe- nin bir zamandanberi halsiz- liği ve benzinin sarılığı artmış, ancak kiliseye dua için yerin den kalkıyordu. Zavallı kraliçe, krala acın- diracnk bir halle: — Sir.. Dedi. Bu zava'l seneşalı |Hâkimi| kabul | nizl. meccani edi- —Sonu var — d e ee M eee aç Aydın'da | 'hayvancılık. Aydın, (Hususi) ayında — ÂAydın — istasyonuna 1140 oğlak, 129 öküz, 1301 | inek, 731 dana, 57 manda ve 6 buzağı çıkarılmıştır. Bu hay- vanlar umumiyetle Yunanistana ihraç edilmiştir. lümizin Yunanistan'a sığır ihracı hararetle devamdadır. | Celepler birleşerek iki şirket | kurmuşlardır. İhracat işleri bu özel şirketler taralından ya- pılmakladır. Sifad işleri Aydın sifad istasyonu git- | tikçe tekemmül etmekte ve venimli sonüçlar elde edil- mektedir. Bu yıl cins aygırlarla to- humlanan kısraklardan 150 tanc tay ve katır alinmıştır. İlimizde yetiştirilen taylar- dan da sergide ikincilik . ka- zananlar olmuştur. İstasyonda bu yılda 7296 kısrağa cins aygırlarla, 170 kısrağa da cins merkeplerle tabii tohumlama yapılmıştır: Gelecek yıl sığir âşılama ame- liyesine de başlanacaktır. Haziran kep vardır. Köylere şimdiye kadar 16 Montafon, 1 Plevne boğa dağıtılmıştır. Bugünlerde haradan 32 yarım, 3 bütün kan boğa getirmek üzere mer- kez baytarı gidecektir. İstasyonda 8 cins ât, 4 mer- | İtalyan müstemleke si. e er aü duğu bir mektubu tamamlamağa ’,"î':v GErÜnNZZ aseti: Faşizm Habeşistanda nası bir siyaset takib edecek? y l T | Her şey, her işletme kooperatif yolu ile ola- caktır. Hususi menfaat yoktur. Habeşistan'da büyü Habeşistan'da zırhlı İtalyan otomobilleri Yazan: P. Gentizan Le Temps Paris'te çı- kan İtalyan mektubu: Habesistan-ın fethi nihayet bulur bulmaz memleketin sö- mürgeleştirilmesi plânı tatbik edilmeğe başlandı. Gösterilen bu ameliyenin sebepleri bir taraftan Negüs'ün İmparator- luğu üzerine İtalya tarafından el atılması husule gelen emri vakiin bütün cihan önün- de takviyesini temin etmek, diğer taraftan daha işgalin iptidasında tecrübesiz müstem- liklerin durarak kendi keyiflerine gö- re hareket etmemeleri spekü- lâsyon yolunda kurulacak mu- | zir hususi teşebbüslerin yol almamaları — için al maktır Hulâsa Ledbir olarak lya bu sömürgeleme hareketinin daha | başlangıçta; bir takım piyo- niyelerit işlenecek hali araziye veya altın. madenlerine akin etmeleri şeklinde karma karı- şık bir olmamasını istiyor. Daha'ilk günlerde bü- tün kuvvetleri idare, kontrol yazifesini üzerine ala- rak onları ahenkleştirmeyi ve böylece gerek Habeşistan ve gerekse ana — vatan — için farla fayda temin “eylemeyi esas edinmektedir. Bu gâyeye göre İtalya plânı ilerideki üç esas prensipten mühim görü!- mektedir. Evvelâ: İtalya şibih cezire- sinin beş buçuk misli cesame- tinde bulunan Doğu Afrikası İtalyan arazisi vaktile hayatını muhaceretle kazanan ana va- tan fazlai nufuzunu kabul ede- cektir. Saniyen: Habeşistan İtalya'ya kendisinden fazlası ile mevcud olan iptidai mad- deleri temin edecek ve böy- lece İtalya'yı her - türlü eko: tarrda fevzin, en nomik esaretten kurtaracaktır. * Salisen: Habeşistan İtalya'nın sınai mahsulleri için bir istih- lâk pazarı — olacaktır. Diğer tabirle söylemek lâzımgelirse: İtalya Habeşistanı, bir taraf- tan doğum çokluğu ve iptida' madde azlığı dolayısile çek- tiği müşkülâtı halle imkân bırakacak bir toprak ve diğer taraftan sanayi ve lecimi için iyi bir mahreç vazifesini göre- cek bir kıt'a addediyor: İş ordasu: . Duçe 9 mayısta Vcnedıi'î sarayı balkonunda söy!rdiğı nutukta İtalya milletinin impa- ratorluğunu — kanla kıırduğîı gibi çalışina ile verimlendi- receğini bildirdi. Hidisc'şu- dur ki bütün Doğu Alrika- doğu Afrikasını dol- | sında istihsal mesaisi ordula- | rın zaferini hemen takip et- miştir. Fethi tamamlamak için yedi ay kâfi geldi. Silâhların işi biter bitmez yeni arazinin idart hayatı tanzim edildi. Ve ekonomik - inkılâpları yol al- mağa başladı. Yapılacak - iş pek büyüktür. İtalya, harabe- ler üzerinde herşeyi inşaya mecburdur. Her bir işe te- melden başlanacaktır: Yollar, nakil vasıtaları, telefon, posta, ev, mektep, otel, hastare, kış- la ister; her müessese baştan kurulacaktır. Sivil idare, ad- liye, maarif, toprağın ve yer altının işletilmesi şekillendiri- lecektir. Çünkü - İtalya artık bir “Çöl kolleksiyonu,, karşı- | sında bulunmuyor. Bütün mü- tahassısların ifadesince, y sek Habeş yaylaları orta irti fadadırlar ve her türlü — zeri- yata müsaittirler. Hububattan | | 6 Adis-Ababa, haşka kahve ve pamuk hüdai nabit halde yetişiyor ve se- nede iki mahsul veriyor. Yeni yapılan hesaplara göre İtalyan köylüsü işlenmeğe müsait elli milyon hektar arazi karşısında bulunacaktır. Bu arazinin an- cak birbuçuk iki milyon hek- işlenmiştir. Memlekette hayvan da çoktur. Şimdiden yirmi milyon reis koyun he sap edilmiştir. Ormanlarda en iyi inşaat ve abanozculuk ağaçları vardır. Yapılmış olan bazı araştırmalara göre Habeş altında — kesretli miktarda altın, plâtin, gümüş, bakır. kuürşün, nikel, demir, mağnezi ve saire vardır. Kö- mür, leniyitin mevcud olduğu da muhakkaktır. Ausa mınta- kasında bir petrol madeni varmış. - Kıt'anın bir kısmını kaplıyan büyük göller, nehir- lersve bahusüs “Mavi nil, memleketin — sınaileştirilmesi için elektrik kuvvetinin istih- saline hizmet edecektir. Hü- lâsa Habeşistan'ın serveti İtal- ya'nın muhtaç olduğu iptidai maddeleri kendisine tamamen temin edecektir. Yollar ve tahrir nüfus: İtalyanın gayelerini elde ede- bilmesi için ilk şart ilk kısmı azamı henuz gezilmemiş olan Habeşistan'ı tamamen ması lâzımdır. Bunun için İtal- ya hem — memleketin zisi hem de nüfus ile temasta bulunmak istırarındadır. Kullanilacak vasıtalar ikidir: 1 yol inşası; 2 nüfusun tahri- ri; büyük münakale yolların- dan mürekkek tam bir şebe- ke vücüde — getirilmesi - için lâzım gelen proje şimdiden ları toprağının tanı- ara- ğu anlaşılıyor. hazırlanmıştır. Bu proje tat- bik safhasına girmiştir. Yedi metre eninde ve yağmur mev- siminde bile sık bir otomobil seyri seferine dayanabilecek yollar yapılacaktır. Muhare- benin devamınce şimal cep- Z9T YS0 B Von Papen —— ? —— Alman büyük Elçisi oldu... Viyana 27 (A. A) — Von Papen'in büyük elçi olarak | tayininden bahseden Reichpost gazetesi diyor ki: Bu terfi Von Papen için hususi bir taltif olduğu kadar Avusturya için de bir cemile- dir, Binacnaleyh Avusturya Von Papen'in şahsında - ilk ecnebi devlet büyük el * selâmlar. Almanya'nın Avus- turya istiklâlini tanımış olması bu tayinle bir müeyyide bul- | maktadır. | için nülusun tam bir | hesinde 2310 kilometrelik şah- | rah ve kamyon yolu; cenup cephesinde ise 1230 kilomet- relik yol yapılmıştır. Bu yol- lar islâh edilecektir. yeni olunacaktır. Ababadan telif taraflarına doğrü altı yol yaptırılacaktır. 1 A Dessiye, Asangi gölü, le, Asmara, Musavva yolu, bu heyeti seferiyenin takip ettiği yoldur. 2 Adis-Ababa, Dessi- ye, Asap yolu; bu yol impa- ratorluğun en mühim ticaret yolu olacaktır. Asap İimanı cek, büyüyecek ve is- tikbalin mübhim bir. limanı olacaktır. 3 Adis-Ababa, Des- siye Gondar yolu: Bu yoldan Sudandaki Galabat ve Erit- redeki Hm-Ager yolu ayrıla- caktır. 4 Adis-Ababa, Uvelle- ga yolu burası Sudana kom- şu mıntakadır. Ve başlıca al- tın plâtin damarları burada- dır. 5 Adis-Ababa, Cimma | yolu; burası göller mıntakası: dır. ve en dan Habeşiştanın en zengin cazip bir mıntakasın Kemyaya doğru uzanırt Harar, Dire- duc yolu; bu yol Diyreduaya kadar Ciboki treni boyunca ilerliyecektir. Yedinci büyük bir yol, Harar - Görahay - Mo- gadiço yolu Habeşistan'ı Hint okyanusuna bağlıyacaktır. An- laşıldığına göre faşİst hükü- meti büyük demiryollar tesi- sinden ve bahusus eki * savva-Adis-Ababa- Maogadiço,, demiryolu projesinden vazge çeçektir. Şimendifer — inşaatı yapmaktansa katır ve kamyon gibi - vasıtalarla nakliyatı te- mininin daha faydalı olacağı kanaati — vardır. Böylece yol demiryoluna galebe çalmakta ve otomobil servisi tren ser- visi karşısında daha yeni bir metod addedilmekyedir. İtalya'nın Habeşistanı tanı- mak ve tanzim etmek - için tasavvur — ettiği ikinci usul nüfus tahr Memleketin demoğrafik inkişafı tesbit edi- lirse tarım, tecim ve endüstri yolundaki faaliyetinin ilk ista- tistikleri kurulabilir. Maamafih nüfus tahririnde çok güclük çekilecektir. Ahalinin kısmı aZamı fiş doldurmaktan tama- men âcizdir. Bütün memle- ketin tahrir heyetleri ihdası icabedecektir. Her ne olursa olsun nüfus tahriri mecburidir. Memleketin sosyal ve ekono- mik kalkınmasını ancak nülu- sun — bilinmesi mümkün olacaktır. Bugüne kadar Habeşistan'ın nüfusu hakkında muhtelif tah- minler ileri sürülmüştür. Bazı kitaplarda nüfus mikdarı on beş milyon gösteriliyor. İtal- yan istatistikleri ise altı mil- yon diye kaydederler. İtalyan imparatorluğunun Doğu Afri- kasındaki ekönomik faaliyetini ölçüp disiplin altına koymak ile | kadar memleketin muh- | | tistler a surette bilinmesi gerektir. Kıymetlendirme: Yol programının ve nüfus tahririnin -tahakkukundan ev- vel Habeşistan'ın kıymetlendi- rilmesi iç in safhalardan tetkik edilecektir. Şu saate iki mühim teşebbüs yapılmıştır: Biri ilmi mahiyet- tedir. Ve İtalya ekademisi tarafından deruhde edilmiştir. Diğeri endüstri konfederasyo- nuna taalluk eder ve ekono- mik mahiyettedir. İtalyan en- düstrisi herşeyden evvel Ha- beşistan'ın medeni membala- rını — işletmek — kaydındadır. Bunun için mühim bir kısmı hükümete ait olan bir hususi teşkilât vücude getirmiştir. Bu teşkilât “Doğu Afrikası için madeni — teşebbüsat, alır. Tarım, tecim, banka kon- federasyonları Habeşistanı kıy- metlendirecek diğer - teşkilât kürmakla meşgüldürler, Ar- st san'atlar bir. mimar y stan iklimine | müşabih — iklimdeki — Afrika memleketlerine göndererek mes- ken işlerindeki son terakkiyatı incelemeğe başlamıştır. Bütün bu konfederasyonlar korperas- yonlar nezareti ile irt.batta bulunan sömürgeler - nezare- tinin yüksek — kontrclü altın- dadır. Yukarıda kaydettiklerimiz- den İstidlâl edilir kk - Habeş- istan'ın kıymetlendirilmesi kor> peratif sıstem esası üzerinden yapılacaklır. - Yani umumun menfaatinin takaddüm ettiril- mesi için ne JTâzımsa tatbik edilecektir. Her hâlde hususi teşebbüsat — mümessilleri — ile şirket gruplar' hareketlerinde serbest olmıyacaklardır. Bun- ların karşısında — mürakabeli teşkilât bulunacaktır. Ve bu teşkilât ile hükümet milletin ve cemaatın menfaatini mü- dafaa edecektir. Müracaatların tetkiki ihtiyaçların - tetebbüü istihsal plânlarının tesbiti ve tatbiki - korperasyonlara — aid olacaktır. Diğer tabirle Habeşistan menafii hususiyeye me'kel ol- mıyacaktır. Hiç kimse hukuki bır müsaade almaksızın çadı- rını kurmak ve keyfince hare- ket etmek hakkına malik ol- mıyacaktır. Toprak satın alın- ması, zeriyat, madenlerin işle- ülmesi. velhasıl sömürgeleş- tirme korperatif zihniyetle ya- pılacaktır. Bu zihniyet bütün vatandaşların işlerinde menafii umumiyeye mümkün — olduğu kadar fedakârlıkta — bulunma- larını âmirdir. Spekülâsyone meydan verilmiyecektir. Doğu Afrikası İtalyan imparatorluğu tesanüt ve teşriki mesai prens sipleri veçhesinde inkişaf ede- cektir. ismini ve