August 24, 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 5

ANADOLU 24 Ağostor 937 İşte geçen yıl İnönü buraya bunun için geldi. Öyle değil mi?, İnönü bizimle şu Halke- vinde oturub dertleşmedi mi? En küçük bir köylünün bile zorunu sormadı mı? Ona birçok dertlerimizi aç- tık. Üzüm para etmiyor, de- dik. Çaresini bulacağım dedi, Dereler - tarlalarımızı basıyor dedik. Çaresini bulacağım, de- di. Kuraklıktan - sıkıntıdayız dedik dedi. İnönü merd bir şeftir. Ver- diği Dedi yaptı. Üzüm satış koopera ni, Üzüm Kurumunu, Üzüm ihracat kooperatini kurdü. Arkasından ovalar da mü- hendisler, memurlarla doldu. Şimdi onlar dereler taşmasın, tarlaları basmasın, sular boşa akmasın diye çalışıp — duru: yorlar. Beni — dinliyenler, Çok geçmeden — görecek- sinizki bugün bağı olan de- reler, yarın zenginlik kaynağı olacaklardır. Hiç bir yerde kuraklık ve çoraklık kalmıya- caktır. Dünyayı yendiğimiz gibi tabiatı da yeneceğiz. Şah- lanan Gedize, İnönünün elile, takacağız. O zuman dağlardan bağ, bağlardan dağ yapacağız. Arkadaşlar, Ben Türk ve dünya tarihini iyi okumuş bir yurddaşınızım. Tanrıya andiçerim ki dünya kurulalıdanberi —ulusunu - bu kadar seven, ulusunu bu ka- dar düşünen ne bir cumhur: reisine, ne de bir başbakana kitabların hiç birinde - rastla- madım. Ey köylü, Bil ki tarlanı düşünen, ba- ğim düşünen, bahçeni düşü- hnen İnönüdür. Ey köylü hil ki, Sana ilkönce (efendi) diyen Atatürktür. Ben de seni bu adla çağırıyorum. Çünkü sağ- lığımızın, zenginliğimizin temc, sensin. Bu yurd bize senin nasırlı ellerinin armağanıdır. Artık tasa etme.. Bu bay- ram bitip te köyüne dönünce doğru tarlana koş, bağına se- ğirt, ekinini biç, üzümünü top- la ve gelecek yıl için daha çok buğday ek, daha çok as- Ma dik. Satamam diye kork- ma. Görüyorsun ki ö Çaresini sözün — eridir. dizgin önünde Atatürk, arkanda İnönü var. Yalnız çalış, çok çalış ve er Ürünün en iyisini yetiş- tirmeğe alış. Zaten sen çalış- sın. Görmüyor musun ki Türk bulunan her bucak bir arı kovanıdır?.. Fabrikaların tüter, trenlerin Yürürken ey damarında Ata- türk kanı dolaşan Türk çiftçi Ve bağcısı... Sen hiç durur- Musun?.. Ek, ek, ek... Satamam — diye korkma... Ününde Atatürk, arkanda İn- Shü var... Doktor Necdet alkışlanmış Ve onu Vilâyet köy bürosu befi B. Hikmet Bozkurt ile '&yan Mükerrem Sunun iki tüzel ve hâararetli nutku takip #tmiştir. Bunu müteakıp önde muzı- ka olduğu halde alay hare- kek etmiş, Hal caddesinden îîçt—rek üzüm dolu arabalarla b'"l'in şehri dolaşmış, sinema desinden İnhisarlar binası ü"ürıc oradan — Uzunçarşıya *çıniş, Borsa önüne ?:,_ Ortaokul Belediye H:ndm geçdikten — sonra İkevi çamlığına dönmüştür. züm sergileri: Halkevi bahçesinde muhte- gelmiş ile bulacağım, | | tesil: söylenmiş lif köyler müstahsilleri fından özenilerek yetiştirilmiş üzümlerden de zengin — bir üzüm sergisi hazırlanmıştı. En güzel ve iyi yetiştirme birinciliği Ço- banisa köyü, ikinciliği İğde- cik köyü, üçüncülüğü Manisa merkezi kazanmış, bu köylülere gözlaşı ve kükürt makinelerile üzüm kurutma ve bandırma aletleri hediye edilmiştir. Yaş üzü.ün sergisi görüldükten sonra üzüm şarkısı söylenmiş tir. Bu şarkının güftesi, Dr. üm müsabasında | Necdet Atamanerindir. Bestesi yetiştirilemediğinden * Zeyne- bim Zeynebim,, şarkısının bes- ve şiddetle alkışlanmıştır. (Bu şarkı çerçive içindedir.)| Daha sonra spor müsabaka- ları, pehlivan güreşleri yapıl- mıştır. Bayram münasebetile köy mümessillerine ortaokul bina: sında 150 kişilik bir ziyafet verilmiştir. İzmirde bulunan İktisad Ve- kili B. Celâl Bayar da Manisa valisi B. Lütfi Kırdarın üzüm bayramına vaki davetini ka- bul refakatlerinde İzmir valisi ve belediye reisi ile İz- mir saylavları ve gazeteciler bulunduğu halde Manisaya gitmiş, Manisa hududunda Manisa valisi, komutan, bele- diye reisi, Manisa - saylavları ve daha birçok zevat tarafın- dan karşılanmıştır. Müteakıben Halkevine ge- len Vekil, burada da Manisa münevverleri — tarafından kar- şılanmış ve Halkevi salonun- da bir müddet hasbıhalden sonra şereflerine Manisa Şe- hir kulübü bahçesinde verilen 150 kişilik ziyafette hazır bu- lunmuştur. Ziyafet, samim? hasbihaller ve neşe içinde geç vakte ka- dar devam etmiş, bu esnada Dr. B. Necdet Otomaner ta- rafından Gediz, Gökçen Efe, benim bahçem — manzumeleri okunmuştur. — İktısad - Vekili- miz, İstiklâl — mücadelesinin ilk yıllarında Gökçenle bera- ber düşmana karşı koyduğu için okunan bu parçaları bü- yük bir alâka ile dinlemiş ve gençlerden mürekkep bir grup muzikanin da iştirakile üzüm türküsünü söylemişlerdir. Manisa valisinin nutku: Ziyafetin sonunda Manisa valisi Dr. Bay Lütfi Kırdar, İktısad Vekilimizi ve diğer misafirleri şu nutukla selâmla- mıştır: Ziyafetteki nutuk: Sayın Vekil, değrli konuklar; Üzüm artık fertlerin malı olmaktan çıkmış, milli - bir ürün haline gelmiş bulunuyor. İlimize, servet, refah ve sıhhat getiren üzümün kemale gelip piyasaya çıkacağı günü kutlu- lamak; onun inkişafına yol aç- maktır. Bugünkü topluluk; bize yal- niz ekonomi bakımından fay- dalı olmakla kalmıyor, siz, saygı ve sevgi değer konuk: larımızı aramızda görmek fır- satını da kazandırmış oluyor. Yurdun hertürlü iktısadi te- şebbüslerini en isabetli karar- larla koruyan Cumhuriyet hü- kümetinin sayın ve muvaffak İktısad Vekili Bay Celâl Ba- yarın da aramızda bulunması, Manisalılar ve onların bayram- ları için çok mutlu bir hâdi- sedir. Bu şerefi bize lütfettiklerin- den dolayı sayın Vekil Celâl Bayara, değerli saylavlarımıza ve İzmirin değerli valisi Fazlı ile sürmüştür. Bunu dört şarpi arasındaki heyecanlı yarış takib Refik Çullu birinci, Türegün ikinci etmiş Hakkı Malkoç üçüncü gelmişlerdir. Vekil iyi dereceler alan — gençleri, bil- hassa Refik Çulluyu alkışlama suretile takdirde bulunmuşur. Haftaya final müsabakaları yapılacaktır. Vekil, müsabakalardan sonra misafirlerini ve şarpi yarışla- rında gençleri İpar yatile İnciraltına götür- müş, o sırada İstanbuldan ge- len Karadeniz vapuru da yata bayrak çekilmek suretile se- lâmlanmış, vapurdan da mu- kabele edilmiştir. Vekil İnciraltında banyo al- misafirlerine bira ikra- mında bulunmuş, Beyaz kum gazinosunda da denizcilere bir ziyafet vermiştir. Büyük bir neşe içinde sona eren ziyafette bir sürpriz olmuş, Vekilimizin, İpar yatında ha- zırlattığı irmik helvası sofraya gelince sporcular tarafından meserretle ve alkışlarla karşı- lanmıştır. Balçova müstahsil- leri de Vekile seçme üzüm- lerden ikramda — bulunmuş- lardır. Ziyafetin sonunda şarpi bi- rincisi Refik Çullu, İktısad Ve- kilimizi, aralarında görmekle İzmir sporcularının büyük bir sevinç içinde bulunduklarını söylemiş ve bütün arkadaşla- rını sayın Celâl Bayar şerefine üç defa: — Varoll! Diye bağırmağa davet etmiştir. Vekil de ederek: TAREEEOE LAĞ DECY NMETETIM VAEMALAT L Gülece ve belediye reisi Beh- çet Uz ve diğer konuklarımıza Manisanın şükranlarını arze- derim. Vekilin sözleri: Alkışlanan bu nutku müte- akıp İktisad Vekilimiz, ziya- fette bulunan Manisa münev- verlerine ve halk mümessille- rine şu sözleri söylemiştir: ve birinci gelen mış gençlere — hitab Arkadaşlar; Evelemirde sizden bir ricam var. Oturduğum yerden söz söylemekliğime müsaade edi- niz. Eğer bunu bana bahşe- derseniz ben de birkaç kelime söyliyeceğim. Ankarada üzümün standar- dizasyonu için bir kongre toplanmıştı.. — O — köngrede mevcut bulunanlardan şimdi burada da bulunan arkadaş- larımız var.. Kongre, üzümle- rimizin en iyi ve kolay bir şekilde satılması için ne lâzımsa yapmak ve bunun için alınma- sı icab eden tedbirleri almak için toplanmıştı. Kongre, ka- rarlarını verdi, teknik büro bir rapor hazırladı ve bundan da bir nizamname doğdu. Bu nizamnameye göre bu sene üzümlerimiz standard bir halde satılacaktır. Kongrden sonra Ankarada bir ziyafet verildi,ziyafet büyük bir neşe içinde devam edi- yordu. Herkes nutuk söylü- yordu. Arkadaşlarımızdan Ad- liye Vekili B. Şükrü Sarac- oğlu nutuk söylemeğe davet edildiği vakit bir hikâye söy- ledi. Ben de bu hikâyeyi an- latıktan sonra sözlerimi söy- liyeceğim. Arkadaşım Sarac- oğlunun hikâyesi şudur: Vaktile çok zalim bir pa: dişah varmış, halka yapmadık — Sonu Gıncı sahifede — — Gençler, İzmir öyle mü- | him bir merkezdir ki, herhangi bir meselede, memleketimizin diğer yerlerinden geri kalması çok acıklı olur. İzmir, her mesclede, siyasi, iktısadi ve içtimai meselelerde memlekete bağlılığını göstermiştir. Deniz sporları sahasında da yakında ilerliyeceğine ve inkişafa maz- har olacağına şüphem yoktur. Ben sizin bir arkadaşıraz sıfa- tile elinizden tutmağa hazırım. Asıl mühim - vazile, bize içi- mizde bulunmakla şeref veren Vali B. Fazlı Güleç ile bele- !diye reisi Behçet Uza teret- tüb ediyor. Kendileri, emelle- riniz hakkındaki arzularınıza #müzahirdirler. Liman işletme müdürü Haşmet — Dülge de sizinle yakından alâkadar ola- feaktır. Burada devlet kuvvet- 'lerinin ve husususi müesse- selerin size — müzahir ol- duklarını ve olacaklarını söy- Hemekle mümkün olan herşe- yin yapılacağını bildirmek is- tiyorum. İzmirin, deniz spor- PHarı hususunda başka yerlere nümune olacağını düşünüyor ve bu muvaffakıyetin şerefine içiyorum. Demiştir. B. Celâl Bayar, Balçova üzüm müstahsillerile görüşür- ken kendilerine: Üzümlerimizi İngiltereye her yere tanıtacağız, ve salacağız. De Burnava Ziraat mektebi öğretmenlerinden üzüm ve şaraş mütehassısı B. Refet- ten yap üzüm ihracatı hakkın- daki düşüncelerini sormuştur. Mütehassısın — izahatına gö- re ihraç edilecek yaş üzüm- lerin, istihsal esnasında sureti mahsusada ve itina ile yetiş- tirilmesi lâzımdır. Paraşüt kulesinde Sayın Vekil, saat on altı on beşte sporcuların ve halkın tezahüratı arasında Vali ve Belediye reisi ile beraber oto- mobille İzmire gelmiş ve pa- raşüt kulesinin açılma mera- simine riyaset etmiştir. Mera- simde Vali B. Fazlı Güleç, Müstahkem mevki komutanı General Rasim Aktuğ ve be- lediye reisi B. Behçet Uz ile Hava komutanı, Türk Hava Kurumu İzmir şubesi müdürü B. Şevki Demir ve daha pek çok zevat hazır bulunmuştur. Valinin nutku: Evvelâ Vali B. Fazlı Güleç, paraşüt külesinin önünde bir nutuk irat etmiş ve Türkiyede ilk defa İzmirde inşa edilen paraşüt kulesinin ehemmitini anlatarak demiştir ki: — Sayın Vekilim, — saygı değer yurddaşlarım; Yedinci İzmir Enternasyonal Fuarının açılmasından sonra — Kültür- parkın en lüzumlu bir mües- sesi olan paraşüt kulesini bu gün açıyoruz. Muhterem Vekilimizin, açıl- ma merasimine riyaset etmeği lütfen kabul buyurması bizim için iftiharla karşılanacak bir hâdisedir. Tarihin asırlara ver- diği yer, o asrın medeni ham- lelerde yarattığı varlıkla öl- çülüdür. Yirminci asrın en mü- him ve büyük vasfı, insanla- rın hava işlerinde hamle gös- termelerinde görülür. Atatürk Türkiyesi; medeni- yet hamlelerine her sahada ehemmiyet verirken havacılığı bittabi ihmal edemezdi. Ona da lâyık olduğu mevkü vere- cek, kendisine yakışan terakki ve ir. mertebesine isal edecekti. Nitekim bunun yapıldığına muhtelif — vesilelerle şahit ol- duk ve oluyoruz. Bugün bura- da Hava kurumunun himmetle vücude gelen paraşüt kulesi de bu hamlelerin belli başlı bir şahididir ve bu vaziyetile ya- şıyacaktır. Paraşüt kulesi hem gençleri havacılığa alıştıracak, hem de Türk ordusuna lüzumlu ve kuv- vetli elemanları yetiştirecektir. Havacılık işlerinde Türkiye- nin şehirlerine lâyık olduğu ehemmiyet verilirken İzmir, ihmal edilmemiş, bilâkis ve ilk defa paraşüt kulesinin İz- mirde vücude getirilmiş olması gösteriyor ki İzmir, sırada başa geçirilmiştir. Biz İzmüliler için bu mazhariyet sonsuz şükran- lara değer. İzmir Hava kuru- munun tabii başkanı - sifatile bu müessesenin resmi küşa- dını yapmak lütfünde bulunan sayın Vekile teşekkürlerimi arzederken İzmir Valisi sıfatile bu mazhariyetimizden dolayı Cumhuriyet hükümetine can- dan saygılarımı sunarım. İktısad Vekilinin nutku SA Valinin alkışlanan nutkunu müteakıb, İktısad Vekili de şu nutku irad eylemiştir: Aziz vatandaşlar; Türk Hava kurumu bütün kuvvetini milletten, milletin vatanperverliğinden — almakta- dir. Şimdi açılış merasimini merasimini — yapmakla — zevk duyduğumuz bu eser, milletin Hiyakatini göstermektedir. Ben şahsen bu eserin açılışına de- lâlet ettiğimden dolayı büyük bir zevk ve milli bir gurur duymaktayım. Hepimiz biliriz ki yirminci asır yeni yeni ibdalarla beşe- riyete yeni ve refah verici icadlarla doludur. Bugün bütün milletler ara- sında hava meselesi ©o dere- ceye gelmiştir ki, Milletlerin kabiliyet ölçülerini hava işle- rinde gösterdikleri liyakate bakarak anlamak mümkündür. Memlektimizin, medeni saha- da diğör hiç bir memlektten geri kalmaması için hava işini ele almamız lâzım gelirdi. Cumhuriyet hükümeti, Türk Hava Kurumu bu işi lâyık olduğu ehemmiyetle kavradığı içindir ki, bize eserlerile yeni gürür. neşe ve zevk vermek: tedir. Bu vesile ile Hava Kuru- munun şahsiyeti maneviyesini huzurunuzda hürmetle selâm- lanm, şahsım için böyle kıy- metli ve şerefli bir vazileyi tevdi ettiği için iftihar duy- maktayım. Türk — milletinin esasında meknuz olan cevherini hava işlerinde de göstereceğine si- zin de benimle birlikte takdir ve tebcil edeceğimize şüphe yoktur. Türk Hava Kurumu- nün bu mühim eseri açmak şerefini bana bahşetmesine teşekkürler ederim. — Yaşasın Hava kurumu, demekliğime müsaadenizi rica ederim Nutuk, sürekli bir şekilde alkışlandı. Bundan sonra Ve- kil kulenin kapısındaki kur- deleyi kesmiş ve içeriye giril- miştir. Kuledeki asansör henüz ye- rine konmadığından - Vekilin üst kate merdivenlerden — çık- mıştır. Kulenin en üzerindeki balkonunda görürünce aşağıdaki halk, kendisini hararetle alkış- Sayfa : Kültürparkta iki yeni esere kavuştuk! — Başı 1 inci sahifede — | lamıştır. Türkkuşunun par, öğretmeni B. Abdurrahı | Türkkuşu, burada Vekilin izahat vermiştir. Vekil de fakatindeki zevata, kuler aşağıdan hakikaten muhteş göründüğünü söylemiş: — Yukan çıkınca — şir benim!de paraşütle atlamak cesaretim var, İlk atlamak refini ben almak istiyorum Demiş. Paraşüt öğretm hava çok rüzgârlı ve kuler aşağısı fazla kalabalık oldu için bugün 'paraşütle atlar tecrübesi yapılamıyacağ söylemiştir. Vekil, mütehassıstan izal aldıktan sonra, Türk Ha Kurumu İzmir şubesi müdü B. Şevki Demirc: — Fuad Bolcaya — telgr çekiniz, memlekete çok büyi hizmet ve iylikler — yaptığı bildiriniz. Rica ederim d miştir. Sıhhat müzesinde: İktısad — Vekilimiz, paraşü kulesinden — indikten — sonr biraz ilerideki sıhhat müzes nin açılma merasine riyası etmiştir. — Vekilimizi, sıhha müzesinin önünde Sıhhat Ve kâleti müfettişlerinden Ba; Ziya ile Kızılay kurumu İzmi; merkezi başkanı B. Cevde Fuad taraflarından karşılan miş, muzika İstiklâl marşın çalmış ve müzenin kapısında ki kurdeleyi kesmeden evel Vekil: — İzmirde — hayırlı işle- rin küşadına yetişmek için za- man tayininde cidden müşki- lât çekiyorum, Bu kıymetli ve güzel eseri bize Kızılay Kurumu hediye etti. Kıztlayın, beşeriyet haya- tında çok büyük ve — hayati hizmetleri vardır. Hepimizin şükranını sunarım. Demiş, o sırada Fazlı Güleç: — Sayın Vekilimiz, müsaa- ade ederseniz birkaç söz de ben söylemek istiyorum. Bu binanın inşaatı yetişmiyecek diye müteahhit mimar B. Fw ada bazı sözler söylemiştim. İşte bu güzide heyetin ve zatı âlinizin de önünde kendisine bu eseri zamanında yetiştirdiği için alenen teşekkür ederim., Demiş, Valimizin bu sözle- ri, takdir ve alkışla karşılan- mıştır. Sayın Vekilimiz, müzeyi baştan başa dolaş tıktan ve kızıla: tarafından vaktile İzmirde inşa edilen zelzele felâketzedeleri mahallesinin maketini tedkik ettikten sonra müzeden çık- mış ve Şehir gazinosuna git- miştir. Deniz sporları yurdunda İzmir deniz sporları yurdu tarafından Vekil şerefine saat| 17 de Şehir gazinosunda 52 kişilik birçay ziyafeti verilmiş ve bu ziyafette İzmir denizci- lik işleri hakkında hasbıhal: lerde bulunulmuştur. Manisada B. Celâl Bayar, saat 18 del otomobille Manisaya hareketi etmiş ve Manisalıların üzüm bayramına iştirak etmiştir. İzmire dönüş ve hareket Gece, Manisadan dönmüş, doğruca İpar yatına gitmiş vej yat İnciraltına hareket etmiş, orada banyo almış, sabahı karşı saat 5 te yat, İzmir kö: fezinden ayrılmıştır. Vekilimi zin ay başında Başbakanımız vali Bay İsmet İnönünü ile birlikte tek: rar İzmire gelmesi çok muh temeldir.