17 Haziran 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

v DOKUZUNCU SENE No. 2913 Sahlp v« Baçmuhorrlrl CDMA 17 HAZiRAN 1932 ABONE ŞERAÎTİ MÜDDET: jTÜRKİYE İÇİNJ HARİÇ İÇİN : Seneligi : 1400 Kr. | 2700 I 6 Ayhgı : 750 Kr. j 1450 Kr. î 3 Aylıgı j 400 Kr. l 800 Kr, YUIVUS NADİ •••• • • • • • • • • • • * • * • • • • • • • • w İDAREHANESİ: | Döy«oonmBiBi)e karşısında daıreı naiıso»* Ş | j Telgraf: Istanbul Cumhuriyet • Posta kutusu: N° 246 J T A İ A f ^ n • Bafmuharrlr . 2236S I e i t S T O n . T a h r | , mudüru : 2323» Idare müdUrU 22365. Matbaa s 2047^ Cu m h u riyet Dünkü Meclis içtimaı : ^ 5 Kuruştur ^ Nfishası her yerde Borçlar Konferansı DUn Sabah Lozan'da Açıldı Saik ve rehberimiz: Daima inkılâp heyecanı! Ankara: 16 haziran (Başmuharririmizden, Telefonla) En sonuncusu Tan gazetesinin hakkımızdakı kem nazarı olmak üzere kendi vazıyetımizı kontrol edecek muhtelif muşahedelere malıkiz Hicaz, Necit ve havalisi hu kümdarı Melik Abdulâziz Âlı Suut Hazretlennin mahtumu Emir Faysal ile maiyetlerindeki zatlar dun Ankara'yı terkederek gıttiler ve burada pek iyi hatıralar bırakmakla beraber pek iyi hatıralar da götürdüler. Emir Faysal Türkiye'yi ve Ankara'yı ilk defa görüyor. Maiyetındeki zatlardan memleketimizi evvelce tanıyanlar da vardır. Cumlesı Ankara'da tasavvur etmedtkleri bir yenilik, bir inkişaf, her halde adına inkılâp denilecek kadar fevkalâde bir terakki ve teali müşahede ettiklerini samimî bir hayretle ifade edip durmuşlardır. Şu satırları yazarken gözüm Ankara'nın bir kısmına in'itaf ediyor: Bü yiik Ziraat Bankası binasının yanıbaşmda onun gibi büyük diğer bir bankamn çelik iskeleti kurulmuştur, ve bu Em lâk Bankası binasıdır. Gözümün alabildiği yerlerin kâffesi çok esaslı yeni binalarla donanmış ve güzel bahçelerle bezenmiştir. Bütün bu yerler evvelce mezarlık harabeleridi. Hakikaten yepyeni bir şehir olmuş olan Ankara'nın böyle adeta kıraç ve küllük yerlerin altından fışkırıp çıkarcasına meydan alması hakikatte altı yedi, nihayet sekiz senenin işıdir. Bu her taraftan coşkun bir feyz ile pariayısta elbet yaşamak istiyen bir milletin kudretli hamlesi vardır. Türk milletinin yaşamak azminden göze çarpar canlı bir misal görmek istiyenler Ankara'ya mukayeseli ve canlı bir nazarla bakabilirler. Biz istiklâl cidalimizi yapmak üzere Ankara'yı merkez ittihaz ettiğimiz zaman burası iptidaî bir Anadolu kasa bası idi, ve meeris olarak kulianacağımu binayı bile küçük' ve'natamam bir kulübü alelâcele ikmal ederek kendimiz vücude getİTmiştik, ve istiklâl cidalimizi de işte bu şerait içinde başlıyan bir faaliyetle başarmıştık. Bu şerait harap bir memleketle yoksul bir Ankara'dan ibaretti. Şimdi Ankara hür ve müstakil bir devletin merkezi olmağa lâyık yepyeni bir şehre istihale etmiş bulunmaktadır. Biz bu vaziyet içinde bulunurken dahi velevki Tan gazetesi gibi bir sahifede dahi olsa Türkiye için kaşı östünde gözü vardır diyecekler bulunabiliyor demek. Bundan sonra bu türlü sözlerin kat' • iyyen ehemmiyeti yoksa da hiç olmazsa milletin daima dikkath ve uyanık bulunması Iüzumunu hatırlatması kabi linden bir manası vardır. İstiklâl cidalile hayat inkılâbının sağlam esasla rına istinat eden Türk milleti terakki ve itilâ yolunda yürüdükçe elbet millî varlığı için daha canlı ve daha heyecanlı olacaktır. Tan gazetesi nihayet bir gazetedir, ve orada aleyhimizde bethah fikirler yazan da bir muharrir. Haklı surette hiddet ve nefretimiz mucip olan o hâdiseden sonra memnuniyetle öğreniyoruz ki Fransız hükumeti hükumet olarak ve devlet olarak Fransa'nm Tür kiye'ye karşı ancak dostluk hissiyatile mütehassis olabileceğini ifade etmiştir. Zaten Tan'ın hiffetle telâffuz ettıği şekilde bir düşünceyi bittabi bütün Fransa'ya izafe etmek mümkün olmazdı. Bu dahi Cumhuriyet Türkiye'sinin millî ve beynelmilel katettiğı mesafeyi gösterir bir vaziyettir. Ancak millî hayatta her hangi bir merhaleye vanp durmak yoktur, bilâkis daima ileri gitmek vardır. Vaziyetin bu suretle müşahe desi bize şek ile atılacak yeni adımlarda inkılâp hislerine müstenit ve mütezayit heyecan âmili olmak lâzımdır. Başka müşahedeler: Cumhuriyet Türkiye'sinden evvelki İmparatorluğun haricî siyaseti ve daha doğrusu haricî siyasetsizliği malumdur. Bugün gördü ğümüz manzara ile ise Türkiye devle tinin haricî siyaset itibarile dairenmâdar en yakın komsularından başlıyan en sağlam dostluklara istinat ettiğinrde bütün dünya görüp takdir ediyor. Gene malumdur ki haricî siyasetler ancak dahilî siyasetin sağlam temeline dayanabilir. Türkiye'de istiklâl cidalinin zaferinden ve Lozan'danberi dahılen takip olunan yaratıcı ve yükseltici siyasettir ki harice emniyet ve hürmet tel kin ede ede peyderpey etrafımızı çe viren alabildiğine geniş dostluk hava ları vücude getirmiş ve mütemadiyen onları yapmıştır Bu ancak inkılâp imanlı ve hayat azimli bir milletin kân ola bilir. O halde gittiğimiz yolda müte zayit bir azim ve imanla yürümek için müsbet ve güzel vakıalann kat'î delâ letlerine malik bulunuyoruz demektir. İrtişa evrakını tetkik edecek encümen seçildi Encümen evrakı derhal teslim alarak çalışmağa başhyacaktır Bugünkü Mühim maç Selânik muhteliti ile ilk maç bugün Fener stadında yapılıyor Avrupa Türk güzelini beküyor Belçika'da yirmi günlük zengin bir program... Türk güzeline gazetemiz 500 lira, İPEKİŞute tuvaletlik hediye edecei İrtişa evraktmn tetkiki için tefrik edilen komisyon azatt sağdan sola doğru Mustafa (Çorum), Rasıh (Antalya), Faik (Eâirne), Ismet iÇorum), Kâmil (Izmir) Beyler.'] Ankara 16 (Telefonla) Mec Süleyman Sırrı Bey ilk tahsilin li« saat 2 de Refet Beym riyasetintesmili için bu fıkralarm ilâvesine rfe toplandı. Eskişehir meb'usu Emin lüzum old^ığunu beyan etti. Beym Baytar Süreyya Beyin kesfi Refik Şevket Bey de ayni noktai hakkmdaki suali, Emin Bey içtımanazarı ileri sürdu. da ikinci defa olarak bulunmadı • Ahmet İhsan, Şükrü (Biga), İbğından iptal edildi. rahim Alâattin Beyler mevcut kaKastamonu meb'usu dbktor Suat nunun lâyıkile tatbiki takdirinde Beyin belediye bütçelerindeki maihtiyacı tatmin edeceğini söylediler. aş ve ücretlerle yetim maaşları hakNeticede lâyihanın tekrar tetkikî kındaki teklifi, Konya meb'usu Kâiçin encümene havalesi muvafjk, zim Hü«mi B«y ve rüfekasırvn begörüldü. lediye kanununun 110 uncu maddeEstern telgraf kumpanyatı île smin 6 ıncı fıkrasınm tefsiri hak olan mukavelenin feshi, Reşitpaşa kındaki teklifleri Muhtelif Encü • ve Marmara vapurlarının Millî Mümene havale olundu. dafaa Vekâletine d'evri lâyihaları nın 2 inci müzakereleri yapıldı. Yozgat meb'usu Süleyman Sırrı Beyin köy kanununun 12, 36, 44 Tükiye İran hudut mukavelenaiincü maddelerine bazı fıkralar üâmesinin müzakeresi Haricîye Vekivesi hakkmdaki teklifinin Dahiliye linin huzurunda talik olundu. ve Maarif encümenlerine bu fıkraAskerî memurlar hakkmdaki kaların ilâvesine lüzum olup olmadınunun bazı maddelerinin tadıli lâğını bildirmek kararile havalesi kayihası kabul edildi. (Mabadi 4 üncü sahifede) rarlaştı. lYukanda Hangi taraf kazanacak? Selânil mıntakasının en kuvvetli ve birin kulüplerinin oyuncula rmdan müteşekkil olan Selânik muhtelit takımı bugün saat 10 da trenle şehrimize gelmis olacaklardır. Yu nan sporcuları Sirkeci garmda sporcularımız tarafından merasimle karfilanacaklardır. Misafirlerüniz doğ ruca otele gidecekler ve dört bes saat istirahat ettikten sonra ilk maçı Kadıköy Fenerbahçe stadyomunda Galatasaray Fenerbahçe muhteliti ile yapacaklardır. İkinci maç pazar günü Taksitn stadyomunda yapıla caktır. Selânik muhteliti ile yapılacak müsabaka her halde çok enteresan olacaktır. Bu müsabakanın bilhassa asri bir stadyomda oynanması da bu temasa ayrı bir hususiyet verecektir. ( Mabadi 5 inci sahifede ) Guzeîlfk Kraliçelerinin 13 temmuz&a toplanacaklart Brüksel şehrtnden bir mantsi Kayıt muamelesi Yarın başlıyor Bu sene Belçika'nın Ostende ve Spa şehirlerinde icra edilecek olan Dünya Güzellik müsabakasına Türkiye Güzellik Kraliçesinin de davet edildiğini ve bunun üzerine yeniden bir intihap yapmağa karar verdiğimizi yazmıstık. Müsabakaya istirak edecek olan dünya güzelleri 13 temmuzda Bruzelles CBrüksel) de toplanacaklar ve ertesi gün Ostende sehrine gideceklerdir. Belediye dairesinde güzeller şerefine büyük bir resmi kabul yapılacakbr. On dan sonra, temmuz nihayetine kadar kraliçeler her gün ve her gece başka bir şehre ve eglenceye davet edilecelder dir. 31 temmuz günü hafi bir içtimada Dfinya GüzeDik Kraliçesi seçflecektir. Spa şehri Dünya Kraliçesi in tihap edilecek olan giizele 100000 frank kıymetinde bir mücevher hediye edecektir. Bu mücevher, Belçika kuyumcularımn bir şaheseridir. Güzeller, Belçika'da 20 gün kala caklar, bu müddet zarfında Ostende ve Spa sehirlerile «Avrupa ve America Lâtin matbuab cemiyeti» nin misafiri olacaklardır. Mnsabakayı tertip edealer, her g8 • zdin ve refakatindeki zahn buhmtlııkları sehirden Ostende'e kadar gidip feİ(Mabadi 5 inci sahiftde) Fener Yurdu tçin elbirliği Teberrua kız talebeler de iştirak ediyorlar! Fenerbahçe binasını yeniden kurmak için halk namına açılan teberru listesi yekununu kabartırken asıl alâkadarların da bafka bir koldan harekete geçeceklerini hissediyoruz. Spor muhibbi halk ile asil kulüpçülerin ayni maksatla mesaiyi ilerletmeleri süphe yok ki hedefe giden yolu kısaltmış olacaktır. İlk günü de yazmıstık. Teberrua iftirakin keyfiyeten adedi yüksek bir halk tabakasmı bir emel yolunda elbirliği ettirmiş olmak, kem iyeten küçük miktarların birikmesinden büyük yekunlar toplamak gibi iki kıy meti vardır. Fener yurdu için yarım lira da vermek bu umumî hizmet yoluna katısmak, yapılacak binaya bir tas ilâve etmek demektir. Memnuniyetle görüyoruz ki teberru listesi de bu maksadın takip edildiğini gösteriyor. Teberrua Kaıdköy kız orta mektebi talebelerile Yunan'lı bir dostun iştiraki de bilhassa sayantdtk • kattir. Yeni bütçe lâyihası Bütçe meb'uslara tevzi olundu, mü zakere pazartesi günü başlıyor Ankara 16 (Telefonla) 932 bütçesi bugün meb'uslara tevzi olunmustur. Bugünkü içtimada bütçe müzakeratına pazartesi gününden itibaren baslanması kararlastırıl mıştır. Bu münasebetie bütçe lâyihasının esaslarını bildiriyorum: Birinci madde varidatı, 2 inci madde masrafı göstermektedir. 3 üncü madde vergilerin tahsiiinden, 4 üncü madde kısa vadeli hazine bonola rından bahistir. 5 Dairelerde maasatm tevhit ve teadülü hakkındaki kanunun mevzuu haricinde ücretli müstahdem lerin kadroları (T) cetvelinde gösterilmistir. Kadro dahilindeki memur ve müstahdemlerle ifası mümkün olmıyan hizmetler için kadrolara dahil olmaksızın şehrî ücretli veya yevmiyeli müstahdemler kullanmak caizdir. Bu müstahdemlerin maaşları muvak* kat müstahdemler tertibinden verilir. 7 inci madde bütçeye ilâve edilen cetvelleri göstermektedir. 8 inci madde her fasla ait tahsisatın o fasla sarfedilebileceğinî an • latmaktadır. 9 uncu madde Ieylî talebelerden alınacak ücretlerin (M) işaretli cetvelde gösterildiğini bildirmektedh. (Mabadi 4 üncu sahifede) Emir faysal dün geldi Misafir Prens gayriresmî olarak bir hafta îstanbul'da kalacak Hicaz Prensi Emir Faysal Hz. ve refakatlerindeki zevat dün sabah Ankara trenine raptedilen Reisicumhur Hazretlennin va gonlarile Ankara'dan İstanbul'a gelmiş, Emir Hz. Haydarpasa istasyonunda Vali, hükumet ve Kolordu erkânı tarafından karşılanmıştır. Askerî nuzıka ve bir tabur asker seEmir Faysal Hz lâm resmîni ifa etmiştir. { Prens Hz. müstakbflin heyetfle bir likte Çankaya motörile Tophane rıh tımına çıkmışlar ve buradan Perapalas otelme gitmislerdir. Emir Hz. dün akşam üzeri refakatlerindeki zevat ile oirlikte otomobille bir tenezzüh yapmışlardır. Emir Hz. ne refakat etmekte olan Hicaz Hariciye Nazırı Hamza Bey bir muharririmize şu beyanatta bulunmus • tur: « Ankara seyahatimiz fevkalâde iyi geçti. Emir Hz. ve hepimiz unutulmaz hatıralar ve kıymetli intibalarla meşbu bulunmaktayız. Bilhassa genç . înkılâbm yaratıcı kudretinden şim diye kadar hakikaten bu devlet ve milletin hiç bir devirde görmediği kadar büyük netkeler almış olduğumuz mu hakkaktır. Ancak nejıcelerin bu kada rile her iş olup bitmiş değildir. Yapı lanlar büyük olmakla beraber yapıla caklar belki daha büyüktür. Yapılanları inkılâbın azim ve imanı vücude getirdi. Yapılacakları temin enin Haydarpaşa gannda bir ıntiba istikbalinden Teberru listesi Türkiye'nin on sene zarfındaki terakki ve tekâmülü şayanı hayret derecede iftihara şayandır. Biz kendimizi hüku • met merkezinde zaten yabancı telâkki etmiyorduk. Ricali hükumet ve sair temas ettiğimiz zevat ile geçirdiğimiz zamanları unutamıyacağız. Memleketimiz Hicaz ve Necit kıt'alarından mürek keptir. Hicaz'da Avrupa devletlerinde olduğu gibi meclisi vükelâ ve bir de meclisi şura vardır. Altı buçuk milyon kadar nüfusumuz vardır. Her tarafta asayiş mükemmeldir. Bedeviler kâmiIen iskân edilmistir.» {Mabadi 4 uncü sahitedf1 HMiMiııııııiiiıııııııiMiHiMiniMiııiMiıııııııııııııııııiHiııııınıııııiKiııııııııtıııııınıiııııııuıııııııııı ııııîııııııııiMiıııııiıtııııııııımmııııııiMiıııifiııınn decek te ancak onun heyecanları olabilir. İnkrfâp fikır ve hislerı bize daha çok ıızun zamanlar için nuranî bir istjkaroet vazifesini görecektir. Bunları niçin yazdığımı sprmağa hacet yok: tkide bir bu hakikati biribiri mize ihtar etmeğe mecburuz da onun için. YUNUS NADİ Esami Lira K Evvelki yekun 541 50 Kadıköy kız orta mektebi talebeleri tarafından 12 Tâli Mübadele Komisyonu Yunan başkâtibi M. K. Za haryadis 5 ' Mühendis Osman Fıtri B. 7 Bursa mıntakası futbol heyeti reisi 2 50 Tramvay Şirketi memurlarından Şükrü B. 1 T. Ş. memurlarından Bürha nettm B. 1 50 T. S. memurlarından Basri B. 1 T. Ş. memurlarından Lutfi B. 1 T. Ş. memurlarından Feyzi B. 1 T. Ş. memurlarından Cemil B. 1 T. Ş. memurlarından Nihat B. 1 T. Ş. memurlarından Süreyya B. 1 T. Ş. memurlarından Fahrünnisa H. 1 T. S. memurlarından Sacide H. 1 T. Ş. memurlarmdan tğnas Dokatik Ef. 1 T. Ş. memurlarından Yakoi Ef. 1 T. Ş. memurlarından Yuani dis Ef. 1 Elektrik Şirketi memurlarından Karakaş Ef. 50 Gayrimbadiüerin Dariilfünun konferans salonunda akdettikleri dünkü içtimadan Elektrik Şirketi memurlarınbir intiba dan Erip B. 50 Garimübadiller cemiyeti kon I setinde toplanmış ve gene ^ « » ı ı a Fener'li Juyyev H. 2 gresi ün Darülfünun konferans sa I gibi çok gürültülü olmustur. Eski Lutfen sahifeyi çevirfote Yekun "Sİ4 50 lonunia tsmail Müştak Beyin riy a • Eski heyet kazandı! Gayrimübadülerin içtimaı hararetli olcju, intihabata 242 kişi iştirak etti jjt^te