9 Ekim 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Cumhurîyet w [Tesrinîevvel 1932? Köy hikâyeleri Hanife'nin tîtizlikleri ( istanbul Borsası kapanış iiatları 610932 NUKUT Londra Ne\v York Pans Milano Bruksel Atina Cenevre Sofya Amsterdam Prag Stockholm Viyana Madrit Budapeşte Berlin Varşova Bükreş BelgTat Moskova Yokohama Altın Mecidiye Banknot nin üzerinde dinleniyordu.. Top sakalında karadan ziyade ak vardı, dişsiz çenelerinin üzerine avurtları çökmüştü... Altmiş beş yaşına kadar dinçliğini muhafaza eden bu adanu kasabadan köye gelişi hiç bir zaman böyle yormamıştı... Onun ka.abadaki işlerinden herkes merakta idi Fakat kimse bir şey sormadı... Hanife ayağa kalktı: Çorba suyu kayniyor.. Tuz aldın mı?... dedi. Bekir müsterih bir sesle cevap verdi: Aldım... (Bir parça durdu) be karî komşulardan ödünç tuz alıp ta çorbayî yapafiadın mı?.. As şîmdi ne zaman pişecek te biz yiyeceğiz.. dedi. Hanife RÖzlerinin ateşlerîni söndü • rerek sakat bîr sesle: He... Komşulardan tuz almalı imisim... Komsularda tuz var mı?.. Bekir gozlerini açarak jjür bir sesle: Haydi.. Aşı yap... tnsanı günaha sokma.. Diin\a hatmadı ya... sözlerini söylediler.. Hanife çekildi, Hüseyin'Ie karîsı işlerine devam etti... Bekir de şeketleme yapmağa başladi... *** Keçenîn üstiinde uyuya kalan çocuğu kenara çektiler Gelin geniş bir sofra bezi yaydı. Üzenre bir tahta sini koy du... Hanife kavnar kaynar çorba gef tirdi... Siniye rıir tas ta yogurt koydu lar.. Herkes tahta kaşıklann içindeki aşî üfliyerek soğutuyordu... Hanife me raklı bir sesle sordu: Aroaları santtîn mı?.. Bekir bir suclu tavrile cevap verdi: Sathm.. Kısa bir zaman geçti, Hanife kaşıgı bırakmıstı... Boğazuıdan bir şey geçKalkmıs harmanlann ve köy kena miyecekti. Fena bir haber öğrenmek nndaki bataklann kokularuu getiren istiyen kimseler gibi vaziyeti pek ke hafif bir rüzgâr... derli idi... Gökte yıldızlann panlbu, gecenin Kaçtan sathn... dedi... k^nhğı içinde anasını istiyen bir daBekir ayni suçlu tavrile: Yarîmhgı bir nanın böğürtüsü, tüneklerine sıîhşamımecidiyeye... yan tavukların gürültüleri, köpeklerin Bu söz sofranın üzerine sanki bir ' bitmez, tükenmez havhavları ve yakkaranlık sis gibi çöktü... Herkes göz laşan gam sesleri... göze görmüyor gibi önüne bakıyordu. Şahinli artık uyumaga hazırlanıyor... Çünkü bu satılan mahsullerinin hemen Rekir'in evinde öküzler dama bag yanıı idi. Evlerinin nice nice eksikleri, lanmış, inek sagılmif, çift âletleri yer yapılmış borçlan, vergileri için ellerinde lerine konulmus, dam süpriilmüştü.. sahlacak kırk yarunlık arpa ile otuz yaAile efradı evin hayatlığında... Hüse rımlık buğday kalmıstı... yin'Ie karısı öküzlerin yularlarını tamir Hanife birdenbire köpürdü... Bir ediyor, Hanife dizine yatırdığt torunusenenin bütün yoksulluklan, sıkınblan nun basını avıklıyor... Ara sıra rüzgânn hep birden gözünün önüne gelmişti, basalladığı kandilin alevi karanlık baskınğırarak: ları yapbnyor..., Ocakta çorba suyu Yanmlıgı mecidiyeye arpa olur kîıynıyor. mu?... Kun bilir hangi bezîrgân bir Birdenbire îtler sîddetle ürüdü, bir ttkırdı oldtı. arkasından kaba bir ses tatlı kahve ile seni kandniverdi... Sen de ağalık yaptın da mallanmızı yok çıktı: Uşşak . Kandili gösterin... Mer pahasına sattın... Dedi ve yeni ile gözlerini südi... kebi de yıkm .. Rüzgâr kuvvetle esti, kandili son Bu Bekir Ağa idi... Hanife yay ile dürdü... Karanlığın içinde Bekir fo • atılmış gibi verinden fırladı, torunu surdıyarak: nun başı döşemeye diiştü... Fakat Be Bizden sonraya kalanlar on sekiz kir'in kalm dııdaklarından saçılan sözkuruşa verdiler... Sen ne diyorsun a lerin dişsiz çenelerinde fosurdaması bunak karı... Borsaya tel gelmiş... debitince onun kayın analık daman kalktı, di... Henife yeis içinde bile (Borsa) yerine çöktü, çocuğun basını dizine alarak: kelimesini kaçırmadı. Haydi uşak ne duruyorsunuz... Borsa da ne imiş diye sordu... Babanıza kandil gÖsterin eşeği de yı Borsa ev, kocaman bina... kın, dedi... Sabırsızlıkla bekledi. Sonu yarın *** YUSUF MAZHAR Bekir hayathkta yere yayılmış keçe(Köy! hepimiz köy diyince şairane hayallere kapıhnz, saadet ve huzurun cilvelendiği yer olarak kelbimizde orada yaşamak arzuları uyandığını hisse dpriz.. Fakat Türkiye'de köy öyle degidir... Tesadüfün yardımma mazhar olan nadirlerini istisna edersek köyler harabe halindedir, köylümüzün metin seciyesine dayanan tatlı bir tevekkül ve tahammiil haricinde oradaki hayatta ne saadet, ne de huzurdan eser vardır. Köy'erimiz asırlardanberi manevî, siyasî, iktisadî bir çok âmillerin tesiri altmda yıpranmıştır. Onu felâketlerinden curnhuriyer kurtardı: Türkiye'nin efendisi sensin dedi, ve yiikselmesine engel olan manevî, siyasî, iktîsadî âmilleri kaldırdı. Şimdi onu yükseltmek gençler ve münevverler için umumî bir vazifedir. Biz bu sütunlarda ara sıra köy hayatının, köylü ahlâkının tasvirine çahşacağız... Yazacağırruz şeyler olmuş şeyler değilse de olabilir şeylerdir.] Diiziin yüzünde, akizlerin, nataslann ve öbek öbek köylerden yayılajı tezek diimanlarının kokularile yüklü bir hava oturuyor. Güneş yenice batmış; ovays u'kunu örten dağlarm arkasından s v ı ve turunci ışıklan dökülüyor... Gam frıcıriılan köylere doğru sü rüklenmekte, danasını arıyan ioek sesleri her taraftan gelmektedir. Kuşlar geceliyecek yer bulmak için ağaçlıklı yerlere doğru uçusuyarlar, bir ihtiyar önündeki merkebi iteliyerek aceleli adımlarl? Şahinli'ye giden patikada yol almağa çalışıyor... Her şeyde bir toplanma var, ovayı yalnız bırakan bir kaçışma var İzmirMe iyi bir Yerli meyvaları halka sevdîrmek için (( Bu akşamki program ANKARAİ * 12,30 plâk nesriyati 18 orkestra kon seri 19 alaturka musikl, ÎSTANBUL : 18 orkestra ile hafif musiki 19,30 Be dayil musikiye heyeti 21 gramofonla bonser. BUDAPEŞTE : 17,35 orkestra 18,50 şarküTar 20,05 spor haberleri 20,25 (Wo dîe Lercfıe singt) Lehar'ın opereti 22,35 havadis ler Sonra: Tsigan musikisi 24.05 çazbant. İncir ve üzüm» bayramları yapılacak gerlerimîze büyük bir vazîfe teveccüH etmektedir. Bunlar şehirlerln her taraf ında üzüm ve incirlerih şifa hassalanndan bahsetmeli ve sıhhî faydalarını anlatmalıdırlar. İzmir Ticaret Odası, bunu dah'a evvel nazari dikkate alarak Ege mıntaka*ınm üzüm ve încirlerînden bîrer nümuneyî ATnıanya'mın Ham. burg şehruıde Botanik en»tıtüsüne tahlil ettirmîştîr. Enstnrnün tanzim ettiğî rapora nazaran İzmir Sultanî üzümlerinin ihtiva ettiğî mevat »u. dur: Yüzde itibarfle su 21,62, protein 1,88, yağ 0,65, serbest mevat 71,20, şeker 69,9 ham elyaf 2,82, kül 1,83 dür. tnch hakkında rapör hulâsası dk aşagıya kaydolunmuştur: Yüzde itibarire su 18.20, protem 27.43, yağ 0,3.1, serbest mevat 56. 58, kalori 233.288 dîr. Mahsullerîmfzm gıda kuvvetuui iyi bîr tarzda gösteren bu rapor bazi hafkımızı kâfi dereoed'e tatmîn ede. mez. Bîz îstîyoruz fcî doktorlarunız, kimyagerlerimiz verecekler! konferansTarda şunu söylesinler: Her kSm bir ay zarflnda üç kilo üzüm ve yahut inc5r yerse şu kadar kuvvet kaza . nır. Vereme müsteit insanlar Uâç yerine her gün su kadar gram üzüm yerlerse şu faydayı görürIer.M Mevaddı iptîdaîyesi hariçten gelen çukulata, bonton ve btma mü . masil tatlı maddeler yerîne memle . ket mahsullerînî îstîhlâk içîn mek . tep mualllmlerîne de büyük vazîfe . ler terettüp etmektedir. ZEKl DOĞANOĞLU ÇEKLER AçıliS 728,25 0,474518 18,06 9,2619 3,4090 78,775 2,45 66,7025 1,1765 15,96 2,6731 4, 5,795 1,9956 4,22 3,63 79,5975 32,3325 2,0040 1087,75 Kapamş 728 0,4740 12,03 9,24 3,40 78,58 2,44925 65,9375 1,1747 15,92 2,6665 3,9975 5,78 1,996 4,21 3,6215 79,40 32,2515 1,9990 1095, Londra NewYork Paris Milano Brüksel Atina Cenevre Sofya Amsterdam Prag Stockholm Viyana Madrit Berlin Varşova Bndapeşte Bükreş Belgrat Yokohama Moskova Izmir (Hu. Mu.) Şeffaflığı, iri tanelerî, tatlıltğı ve lezzeti îöba. i rile dİğer memleket mahsuUerine kat kat faik olan üzümlerimizi ve dimyada eçîne teaadiif olumnıyan büyük ve şuruplu incirlerimîzi ci ham piyasaları her sene hemen ta . mamen denilecek derecede istihlâk eylemektedir. Bununla. beaaKer takrL 1 ben yrrmi milyon îşsîzin mevcudi . yet! ve vasat derecedek! ailte reîs . lerî kazançlannm azaJması ve bu yüzden alun kuvvetlerSmn tenakus ve dîger taraftan bu sezte üzüm ve incir rekoltelerînin tabiî hadden da. ha fazla bulunmastndan dolayı bu mahsullernruzden mühim bîr mik . tarmın harBce satılamayıp memle . kette kalacagı anlaşıİTnaktadır. Mugaddl ve şifa hassalanna ma. lik olan bu mahsuHerınnzîn memle . ket dahilinde pek az istihlâk ed*il . diğmî gören milslî teşekküllerüıruz üzüm ve încirlerm ecnebi memleket. lerînde olduğu gîbi Turkiye idahi . linde de fazla. mlktardla »arfedil . mesîm ve bu suretle satılamıyan mah. suHerhnlze istihlâk sahası bulunabL Ieceğînî ilerî sürerek kuvvetli bir cereyan uyandnmıslardır. tktisat ve Tasarruf Cemiyeti tz. mir subesi bu iki maKsulün ordular, mektepler, mîllî müe&seseler ve kuvvetli gidaya muhtaç olan sehîrler halkı tarafından îstihlâki için üzüm ve incir bayramlan yapılmasanı ka. rarlafthrmiftir. Uzırm ve incîrlerimizin bilumum şehirlerimiz halkı tarafından istihlâki içjkı doktorlammza ve kimya. ROMA: ' 18,05 şarkı ve orkestra 21,05 fiava disler ve gramofon plâkları sonra:' (dost = Amîca) MascagnPnin operası perde aralannda: Havadlsler. ınusa habe, havadisler. BÜKREŞ: 18,05 nmhteltf musiki 20,05 kobfe rans 20,45 plâklar 21,05 (Dpn J,wn)' Mozart'm operası. PARİS (Radio P a r i s ) : 17,05 konser 19,05 gramoforî 20,05 konser 21,05 MüsikUoU ve askjr §arkılan. VARŞOVA: 18,05 piyano 19,05 hafif musiki 20 muhtelif 20,30 Vüno'dan 21,05 halk konseri 22,10 konser devam edijror 23,05 dans musikisL BELGRAT: 20,35 keman konseri 21,4o cehafın eserlerinden parçalar 22,40 havadisler sonra: Muhtelif Avrupa Lstasyonlann dan nakil. ESHAM lş Bankası A. Şlmendiferi Tramvay Terkos Balya Beni Yakan Bir Ateş Var!.. Mcvsimin en güzel bikâyeleA Pek yakında çıkaçak 1STİKRAZLAR Açılış Istlkrazı Dahlli Şark şimendlferi Düyunu Muv. Gümrük Saydı Mahi Bağdat Askeriye Kapanış 5,25 58,25 5,15 58,25 Eylul ihracatı Sigorta tazminatı Bîr aylık satış geçen se Ticaret OdasL ilmî kana atini bildirecek neye nazaran düşük... Şafak KütüpKanesî H CHARLES VANEL A GABRİEL 6ABRİ0 N KANUN NAMINA T A filminde L GLORYA'da MARCELLE c M A J i K sinetnasmda GHARLOTTE SÜSA GUSTAV FRÖHLICH gibi iki büyük artist YABANCİ BtR BAYRAK ALTJNDA filminde büyük muvaffakiyetler kazamyorlar. İlâveten: R. K. 0. halihazır dünya havadisleri. Bugün I Bugün matinelerden itibaren şen ve şuh artist KATE von NAGY'nin temsili Sözlü, şarkılı zengin mizasenli büyük operet Halihazırda P A R İ S ' T E 100 sinemada birden gösterilmekte olan rouazzamfilim: İHTİRAS F1RT1NALAR1 • Fransızcasında: Realist sinemacıliğın bir dönüm noktasıdır. Bu büyük şaheserin mukayesesini temin için hem alraanca hem de fransızca nüshalan birden getirtilmiştir. ve ve A N N A S T E N ARMAND 6ERNARD Tarafından . Tarafmden E L H A M R A sinemasında j M E L E K sinemasında EMİL JANNİN6S;; Almancası CHARLES BOYER fıİ SAADET Billur sesli: G i T T A ŞARKISI A L P A R filminde başdöndürücü bir surette taganni ve dansediyor ve halkın takdirlerine mazhar oluyor. İhracat Ofisi, baflica ihracat Iimanlarrmızdan geçen eylul ayı zar. f ında sevkedilen mühim ihracat mad. Elektrik Şirkeü delerimizin mîktar ve kıymetlerini Tramvay m gScterir bîr i&tatist^k hazjrlıyarak Tttnel dün Iktîsat Vekâletine göndermiştir. Rıhtıra , Bu istatistiğe nazaran, eylul zar. Anadolu ( I ) fında 233.887 lirahk öküz ve mek, Anadolu (2) 207.264 liralık koyun ve ikeçi, Anadolu (3) 511.490 lirahk yumurta, 101.331 IL A. Mümessil ralık deri, 36.426 liralık av derisi, 134.043 liralık yün, 98.055 liralık tiftÜk, 84.352 liralık halı, 114.873 li. ralık arpa, 3.186.987 liralık kuru ü. züm, 878.754 lîralık incu, 21.723 li. ralık kabukhı fmdık, 452.848 liralık iç fmdık, 19.665 liralık zeytmyağı, 1.516.643 liraiık tütün, 83.246 lira. hk palamut, 66.850 liralık palamut hulâsası, 234.153 liralık afyon, 740 liralık pamuk, 218.518 lirahk ma . j den kömürü ihraç edihnistir. ' Maamafflİ bu oetveldeki rakam . lar muvakkat olup, kat'î rakamlar bV kaç gün sonra tesbrt edilecektir. Dün gece Galat&'da çok garip bir Bu maddelerm kıymet yekunu kavga oîmuştur. Karadendz apartı 8.101.848 lira tutmaktadır. Geçen rnanında oturan Acem kahveci Haysene eylul ayı içinde ihraç ettiğimiz rullah bîr müddettenberi Stavrini isayni maddelerin kıymet yekunu minde bir kadınla teraber yaşamak 10.969.399 lira tutmakta idi. ta imiş. Aradan epey zaman geçttgi için kadmdtfn artık bıkan kahveci Son köntenjan kararnamesi güm dışanda baska birisini bulmuş, ge rüğe tebliğ edildikten bh* gün sonra celerî eve geç gelmeğe başlamıştır. odaya bildrriltniş, bu tarih f arkı bazı ihtilâflan roucip olmuştu. Gümrük Gittikçe ziyadeleşen teahhurlara fena halde içerliyen Stavrini dün ge idaresi, kendisine köntenjan karar namesi tebliğ edilmiş olduğundan Tice Hayrullah'ı gece yarısuıa kadar caret Odasmm o günkü vîzalarını pencerede beklemiş ve gittikçe kukabul etmiyordu. durmu; bir hale gelmiçtir. Nihayet Mes'ele Vekâlete yazılmış, Tica yan sarhoç bir halde eve dönen kahret Odasımn 17 eylul akşamına kaveciyi kapının arkasfna sıkıştırıp dar yaptığı vizalan kabul etmesi i dövdükten sonra ayağındaki terliğin çin gümrüklere enıir verilmiştir. topuğile de başından tehlikeli surette yaralamıçtır. Hayrullah hastaneye Mütehassıslar tarafından yapılan nakledilmdştir. tetkikat neticesinde Ödemiş'te bir urgan fabrikası tesis edilebileceği anlaşılmıştır. ödemiş Ticaret Odası 13 teşrinievvel perşembe akşamı reisi yapılacak bu fabrikanın mem leket için çok faydalı olacağını söylemîştir. ödemiş ve havalisinde kendir ziraati bu yüzden artacak, çuval Gala müsameresi olarak ve urganlar için fazla miktarda kendtr yetiştirilmesine çalışılacaktır. Bugün bile ödemiş'te adi vesait ile çalışan 200 kadar urgancı vardır. GENÇ RUS K1ZI Oda reisî rakamlara istinat etmek ( CLAUDE ANET) in eserinden şartile mütehassıslara icap eden mamuktebes ve GABY MORLAY ve lumatı vermiştir. VİCTOR FRANCEN tarafından temsil edilmiş muazzam bir filim. Don Juan'la hakikî bir genç kız karşı Ziraat Vekâletinden fstanbul zi karşıyaHakikî aşkla zevk arasında bir raat tnüdiriyetine gönderilen bir tezmücadeleBiitün kalpleri altiist eden kerede alâtı ziraiye mübayaasından hissî bir maceraKim yeneceR? Aşk mı?| evvel tahriren Ziraat Vekâletine zevk mi? İki kalp arasında halli güç müracaat edilerek bunlann konten bir mes'ele Hissî ix bir filim Sinema jan listesine ithali suretile gümrük tarihinde bir zafer Güzel bir aşkŞiir lerden çıkanlmasının temini, aksi takdirde bu eşyanın gümrükte uzun ve ıztırap sahifesi Saf kalbine güvemüddet kalarak çıkmamasma aebe nen bir genç kız nasıl elde ederV biyet vereceği bildirilmiştir. TÂHVİEÂT Yaman kadın! başını yardı! Terliğin topuğile âşıkinin Sigorta şirketlerile, mallaruu sL Bugün matine İstanbul B e I e d i y e s i gorta edenler arasında cıkan bîr ihtilâftan bahsedibnJşti. Ticaret Oda. Saat 21,30 sı, gerçî bu yolda aldığı şikâyetleri YFfli KflViiN Darülbedayi tenisi 1leri tetkik etmekte ise de, nnevzu Vt&â» ihılâf yeni bir hâdise değüdîr. Sigorta şirketleri bîr malı yandığı zamanki değeril'e ödemektedir. Alâ Yazan: Hauptmann kadarlar bunu p&k tabiî ivuImalcUu Nakleden : Seniha dirlar: Zira sigorta bir mükâfat de. Bedri Hanım ğü, tazmânattır. Tazmînat olunca, mahn vaktile sdgorta edildiği za Halkgecesi manki kıymetînî değil, ödenmesi lâztm geldîği vakîtteki fiatile hesap. lanması lâzımdır. Akai takdirde bir Bütün şehir halkı çok suüstimallere yol açılabilirdi. Pek yakında Ticaret Odası, alâkadarlara, bu ihtrlâf etrafında ilmî kanaatlerini bildirecektîr. îilminin musiki parçalarmı Şehir Tiyatrosu ZEYNEBi PARİS KIZI Dün gelen Buğdaylar Dün tstanb'ul'a Anadolu'dan 71, Trakya'dan 7 vagon, limanlardanl da 1805 çuval buğday gelmişrir. Ayrıca şeKrimize muhtelif yerlerden 1483 teneke beyaz peynir de sevko lunmuştur. Dün Zahire Borsasında buğday üzerine nıuamele olmamıştır. terennüm edecektir. MiLLî SİNEMADA ATLANTİD DiYARINDA « Bugün bu akşam son olarak mevsimin en büyük oryantal filmi ve KERİMAN HALlS Hanımm Spa güzellik müsabakasında Dünya Gü zellik Kraliçesi intihabı intibaatını musavver FOX hususî kopyesi Matineler 2 1/2, 4 1/2 suvare 9 1/2 yanndan itibaren Viza ihtilâfı Şahsî eşyalar kontenjana tâbi değil ödemiş'te urgan fabrikası MAJİK siııi'iıiiisıııılii Son köntenjan kararnamesinin bir maddesi bazı müşkülâta sebebi yet verdiğinden tefsir edilmistir. Kararnamenin 3 üncü maddesi, bu köntenjan listelerinde bulunmıyan maddelere ait mevaddın evvelce her hangi bir kararla ithaline müsaade e dilse dahi, bu aylar zarfmda memlekete girmesini menediyordu. Bu madde dolayısile, seyyahların bir takım eşyası gümrüklerde kalmış, gümrükler idaresi de maddenin tefsiri için müracaatte bulunmuştu. Tefsir gümrüklere tebliğ olunmuş ve eski kararnatneler ahkâmının baki olduğu bildirilmiştir. Eşyayi zatiye me yanında bulunan mevat, köntenjan listelerine dahil olmasa da memle kete girebilecektir. BENLi K A D I N Mümessilleri: LÎAN HAYD, İVAN PETROVİTCH JORJ ALEKSANDER. Almanca sözlü ve şarkılı büyük operet Ayrıca: DENiZ CANAVARLARI B Sözlü şarkılı heyecan filmi g ^ Bugün ARiANE izmir'de de bir rapor hazırlanıyor tzmir (Hususî) Memleket ih racat ve ithalâtının muvazenesini temin için tatbik olunan köntenjan usulü hakkında mütalealarım dermeyan etmek üzere ihracat ve ithalât tacirleri birer grup halinde Ticaret Odasında çalışmaktadırlar. Bu hu susa dair yakinda hazılanacak o İn rapor Iktist Vekâletine gönderi lecektir. Telkeli Yollar Meraklı ve müheyyiç aşk ve sergüzeşt filmi GARY COOPER ve SİLVIA SlDNEY tarafından temsil edilmiş fevkalâde bir filim. İlâveten: Paramount hali hazır dünya havadisleri. Gündüz 2 12 4 12, gece 9 12 ta Dün akşam ALEMDAR sinemasında Alâtı ziraiye ithalâtı Da rülbedayi müdürlüğunden: Tiyatromuzda balet dersleri başla mıştır, bu meccanî derslerden istifade etmek istiyen, vücutleri dansa elverişli genç hanımların her RÜn saat ikiden beşe kadar Darülbedayi Rejisörüne müracaatleri ilân olunur. ASRl SİNEMADA 6İZLİ Haydutlarm hayatıni musavver • MAHKEME ^örülmemiş filminde: WALACE BERRY JEANE HARLOW, GLARK LrABLE ve LEWIS STONE ptrlak • • muvaffakiyetler kazaadıltr •••