9 Nisan 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

'Cumhuriyet Kadınlar Kongresi için hazırlıklar başladı Merkezî büro dün toplandı. Dünya kadınlar burada iki miting yapacaklar \Baş tarafı birinct sahifedel manda, içtimaî, ahlâkî cemiyeti ko ruma yolunda neşriyat yapan The Shield mecmuasinın basmuharriridir. Bir muhamrimize demiştir ki: « Türkiyeye ilk defa olarak ge liyorum. Gördüğümüz misafirperver likten çok mütehassis oldum. Hükâ • met memurlarinın, halkin ve kadm teskilâtlarinın gösterdiği alâka fevkalâde takdire değer. Diğer arkadaslartmız bu ayin on dördünden itibaren gelmeğe başlıyacaklardir. tki büyük miting yapacağız. Cunlar bususî komisyon içtimaindan ve raporlarm okunup tas vibinden sonra olacaktir.» zere kadınların, siyasal haklannı nasıl kullanmaları lâzım geleceğini tetkik etmeğe memur daimî bir komisyon teskili kararlaştırılmıstır. 1929 da Berlin kongresi Bir liğin yirmi besinci yıldönümü knt Iulanmıs ve bir çeyrek asar zarfında kadinh&ın elde ertişri terakkiyat ehemmiyetle kaydedilmiştir. Mısırda bir Türkiye turizm bürosu açılıyor Komityonlar r Birligm baslıca gayesi, gerek siyasal ve gerek hukukî, ahlâkî ve ekonomik alanlarda, erkekle kadın arasında tam bir müsavat temin etmek oldusu için, bu muhtelif arayelere göre çalısmak üzere bir takim komisyonlar teskil edilmiştir. Uluslaraırası Kadm Birliği, her * lotihabata istirak ve siyasal üç senede bir, umumî bir kongre faaliyet komjsvonu: Bajkanı, Çe aktederek, idare heyetini seçer ve koslovakya Âyan Meclisi azasın ertesi devrenin çalışma pcogramını dan Madam Plaminkovadır. tesbit eder. 2 Ahlâkî müsavat ve kadm tiBirlik kurulahdaaberi 1929 ta • caretine ımimanaat komisyonu: r : hine kadar on bir kongre aktet Baskanı, Uruguay murahhası Ma mistir. 1902 de Vaşingtonda, 1904dam Pavlina Luisidir. te Berlinde, 1906 da Kopenhagta Bu komisyon, hem kadın hem de aktolunan kongrelerde, münhası • erkeklerin ahlâkını yükseltmek, ran kadınların intihab bakları mevfuhs mücadelesinde yalnız kadın zuu bahsolmuştur. lara tatbik olunan istisnaî tdebirler1908 de Amsterdam kongresi le ve kadın ticaretile mücadele et Bunda da esas itibarile ayni raesemek gibi hususata bakar. le görüşülmüştür. Kadınların inti • 3 Erkeklerle is müsavatı ko faab hakkına malik olduklan bazı misyonu: Baskanı, tsveçli Madam memleketler murahhaslan tarafın Valin. dan dikkate değen raporlar okunBu da, kadınlara erkeklerle mü • mustur. savî is {actları, ücretler ve muhte 1909 da Londra kongresi Fevlif mesleklerde terakki şartlan tekalâde surette aktedilen bu kon mraine çalısır. grede gene umumiyet itibarile in 4 Sulh ve Uluslar Kurumu kotihab meseleleri mevzu olmuş, misyonu: Baskanı, Amerikalı Ma program haricinde bir miting tertib dam Jozefin Şain. edilerek, intihab taraftarlartnm 5 Kadınların medenî ahvalî noktai nazarları dinlenmi'tir. komisyonu: Baskanı. Pa«is Barosu 1911 de tstokholm koogresi avukatlarından Madam Suzan Grintlk defa olarak şu meseleler müzaberg. kere edilmiştir: Kurtulan memle Bu komisyonun ba;hca meşgul ketler, uluslararası kadın seçim meoldugu sey, evli kadınların, henüz selesine nasıl yardım edebilirler?. birçok memleketlerde zamana uy Seçim hakkınin vecilmesi kadınla rın yatama şartlannı ne sıretle ıs gun. olmıyan kanunlarla muayyen medenî vaziyetlerini ıslahtır. lah etti?. Kadınların siyasal fırka • lara intisabı. Evli kadının tabiiyeti meselesi de B'ı Iiğin iştizal eylediği mesailden 1913 te Peste kongresi Bu dir,. Birlik, kocaya varan kadının, kongre esnasmdaki baslıca hâdise, isterse kendi taÎMİyetinî muhafaza Uluslararası Seçiciler Birliğmin, kaetmesi için 1930 senesi martmda dınların intihab hakkı iddialanna La Hayede bir içtima aktetmiştir. ittiraki olmustur. Evvelki kongreler Kahire 8 Türk devlet demiryollan idaresmin ve turing kulübün mümessilliğini alan Abdülüab tarafından yakmda burada Türkiye için bir tu • rizm bürosu açüacağı haber alınmışbr. Filistin, Suriye ve diğer şark menv Ieketlerinde de subeleri bulunacak oIan bu büro, Türkiyede müteaddid belediye dairelerinin seyyah subeleri, »ayfiye merkezleri ve ticart odalan ile sdtı bir münasebet halinde çahsscak ve halka Türkiye üe Mısır ve diğer Bu yıl yurdumuzun iç tütün pi şark memleketleri arasmda ticaret ve yasası hararetli ve iyi bir faaliyete turizm münasebetlerinin artması için sahne olmus, 934 mahsulü tütün • lâzım gelen malumah verecektir. lerin dörtte üçü değer fiatlerle satılarak tütün ekicilerinin yüzü gülmüştür. Izmirde ekicilerden sonra yerli kumusyoncular elindeki tütünler de satılmıstır. Bursada pek az kalan ekici malları da tüccar ve tnhisar idaresi tarafından alınmaktadır. Samsun ve Bafrada piyasa iyi sartlar dahilinde devam etmektedir. Şark vilâyetlerindeki tütünleri de înhisar İdaresi tamamen satın al • maktadır. Bu vaziyet çok yerlerde köylüyü tütün ektne Fehine hare kete sevketmistir. İzmirde ekiciler 935 ekimi işine hararetle koyulmuslardır. Bu mın takada yapılan tahminlere göre 935 rekoltesi geçen senekinden lâakal bes milyon kilo fazla olacak// nisan perşembe akşarm tir. Diğer mmtakalarda hazırlanan saat 18,30 da tarlalar ve yetiştirilen fidelere ba SARAY S1NEMASINDA kılırsa bu yıl tütünlerinin rekolte itibarile çok fazla olacağı görül mektedic. Şumanın büyük san'ati Tütün işinde rasyonel bir siyaset Sezar Frangın san'ati takibini lüzumlu gören hükumet Bransın konsertosu hariçte müsterisi bulunamıyacak iktlsat işlerl J RADVO aksamki orogramj iurk tutunu ıçın alınan esaslı tedbirler... ÎSTANBUL: Hükumet ve Inhîsar ekim işlerile rekolteyi şimdiden tanzim etmeğe hazırlanıyorlar derecede fazla istihsalin önüne geçmek ve istihsali iyi evsafta mahsul veren mıntakalaea hasretmek isi • ni Ankarada toplanan mütehassıslardan mürekkeb bir komisyona tetkik ettirmektedir. Bir taraftan da Înhisar İdaresi, dahilde istih lâk edilecek miktarla her sene mutad olan garantili ihcacat hari • cinde klering anlaşmalarından istifade edilerek harice yapilabilecek fazla satısları hesab etmek suretile normal bir rekolte tesbit etmekte ve yeni ekimin bu had dahilinde yapılmasını temin edici tedbirler almaktadır. Tohumların ıslahı, en makbul tütün cinslerimizin ıstıfası için de çalısılmaktadır. Bunun için ekicilere mıntakalarına göre nü munelik tohumlar ve tarifnameler gönderilmektedir. Şark vilâyetleri tütüncülüğünü ıslah etmek ve burada o mıntaka ahalisi için sigara yapan mahallî atölyeler harman Iarına mahsus tütün yetiştirmek için Malatya, Bitlis, Silvan, Diyar • bekir ve Adıyamanda birer tecrü • be tarlası hazırlanmaktadır. Tütün Inhisan Maltepede kurduğu tütün ıslah ve tecrübe istasyo • nunu da tevsi ve takviye etmistir. 17,30 Üniversiteden nakll, İnkılâb dersi, Manlsa saylavı Hikmet 18,30 jim nastik Azade Tarcan . 18,50 Favst operası (kısaltılmışı) 19.30 haberler 19.40 piyano solo fplâk) 20 Maliye Bakanhğı namına konferans 20,30 demir caz 21,15 son haberler, borsalar 21.30 radyo orkestrası . 22 radyo, caz ve tango orkestralan. VIYANA: 17.15 gramofon . 17,40 temsil: Kalb den kalbe 18,15 konser: Avusturya bestekârlarınm eserleri 19,10 kısa iki konuşma 19.40 ders . 20,05 haberler 21,10 dans havaları . 22,45 san'atkârlarm hayatından levhalar . 23.05 konser 23.30 ağızdan üfleme aletler orkestrasınm konseri 24,35 haberler 24,55 gramofon. Viyolonist Ekrem Zeki konseri BERLİN: 17,35 Cerman san'at ve dinl . 19,45 hayatın şaşılacak safhaları . 20,05 şan konseri . 20.20 piyano konseri: Şopenin eserleri 20,45 Ludendorfun nutku 21.05 haberler 21,15 karışık program 23,05 haberler 23.25 spor neşriyatı. 23,45 musiki . 1,05 gramofo PRAG: 18.05 gramofon 18,15 konuşma . 18 25 gramofon 18,30 almanca ders 18,45 piyano ile birlikte şarkılar . 19,05 ekim haberleri 19.15 almanca neşriyat 19,50 haberler 19.55 gramofon 20,05 konusma 20,10 gramofon 20,30 konser . 21,30 konferans . 21.45 konser 22,30 dört ki şilik heyet tarafından konser 23,05 ha berler . 23.10 gramofon. Program Mendelsonun konsertosu Piyanoda Ferdi Von §tatz«r Nöbetçi eczaneler Bu gece nöbetçi olan eczaneler: Mehmed (Büyükada), Tanaş (Heybeli). Beşir Kemal (Sirkeci), Übeyd (Cağaloğlu), Asador (Gedikpaşa), Necati (Küçükpazar), Asaf (Şehzade basl), Şeref (Aksaray), Rıdvan (Samatya), Hamdi (Şehremini), Fuad (Karagümriik), Hilâl (Baklrköy), Arif (Fener), Halk (Hasköy). Merkez (Kaslmpaşa), Najl (Beşiktaş), Hida yet (Galata), Kanzuk (Taksim), Karakin Kürkçüyan (Pangaltı), Güneş (Taksim), Saadet (Muvakklthane, Kadlköy), Osman Hulusi (Söğüdlüçeş me), İttihad (Üsküdar, Çarşlboyu). J Yaıın akşam Galatasaraylılar cemiyetinin çayı Galatasaraylılar Cemiyeti, 23 nisan millî bayramina tesadüf eden salı gü • nü, saat 17 de Tokatliyan salonlann • da bir danslı çay verecektir. Bu dansh çay, bütün Galatasarayda okuyan larla ailelerini bir araya tophyacak nezib bir eğlence olacaktir. Bu aile ça • yinda bulunmak istiyen Galatasaray • lılar, davetiyelerini almak için Be • yoğlunda Saray sinemasi üstündeki GalaJLasarayMar Cemîyetine müracaat etmelîdirler. ^M ı m ı ^ » sînemasında SU M E R BUYUK OYUN Giizel fıfmmin ilk iraesi miinasebetile MEVSİMİN SON GALASl Jelefon: 4285L Bir Fransız matmazeli Pratik bir metoda ve uzun tecrü > belere sahib bir Franslz matmazeli, fransizcasinı ilerletmek istiyenlere, uygun seraitle ders verir. Gazetede F. nhnuzuna yazibnasi. Sürek avına davet İstanbul Avcilar ve Aticilar Birli ğinden: Birliğimiz tarafından 12 nisan 1935 cuma günü için Çmardkta büyük bir sürek avı hazirlanmiştır. İstirak arzu • sunda olanlarm av tafsilâbnı öğren mek üzere hergün saat 12 ile 14 ara smda Birligin Sirkecide Agobyan haninda ikinci katta altı numaradaki merkezine müracaatleri. Localarla hususî mevkneı evvelden alınabilir. 1920 de Cenevre kongresi Harbden sonraki ilk uluslararası kadm kongresidir. Yirmiden fazla memlekette kadınlara fntihab hakkınin verildiği bu kongrede ilân edilmiştir. 1923 te Roma konpesi Amerika kadınlarımn mtihab hakkını kazandıkları bu kongrede kaydo • lundu. 1926 da Paris kongresi Uluslar Kurumunun mesaisine yardım ederek, sulh davasını ilerletmek üsavaşa başlamiyorsak demek ki biz kavga değil banş istiyen bir milletiz.» Dese ne cevab verirler? Kral Aleksandr için Fransada dikilecek abide Paris 8 (A.A.) Dün sabah tanbe. i, sehrin bütün sokaklarında, kollannda Fransız millî renklerile birer bazubend ta;ıyan kadm ve erkekler, Yugoslavya Kralı Alek sandr nanuna dikilecek abide için, gelip geçenlerden para toplamaktadırlar. M. Lavalin geçen cumartesi ak samı radyoda haber verdiği «ulus günü» ne hükumet izin vermiştk*. İaneye istirak edenlerin yaka Iarına hususî birer rozet takılmaktadır. Bu rozetleırin üzerinde, bir Yugoslav bayrağı ve bunun da ortasında müteveffa kralın resmi vardır. ÖDÜmüzdeki perşembeden ifibaren AŞK YLZLIMDEÎM KATİL Çok hev»canlı Çok faareketli aşk ve macera filmi. Fransızca sözlu MetroGoldvyn Maver filmi iPEK Sinemasında Perşembe akşamından ilibaren bütün dünyayı heyecana veren bir film Bahsettiğiniz Franslz gazetesini biz de gördük Arkadaşımlz Ercümend Ekrem Talu, gazetemizin 6 nisan ta rihli saylslnda «Gene dostlarimiz» başllğı altlndaki yazlsında bundan bahaederek Matbuat Umumî Müdürliiğü nün dikkatini celbetti. Teşekkürler ederiz. Okuyucularımdan Mehmed D. ye çalışma saatleri Mayıs iptidasından itibaren devairde mesai saatleri değişecektir. Akşamları daireler 5,30 da tatil edeceklerdir. LÜKS DEKORLAR GÖZ KAMAŞITRIC! SAHNELER Oynıyan'ar: GEORGES ARLISS BORİS KARLOFF LORETTA YOUNG Sefaletten saadete, zafere, zenginliğe ve asaleie Büyak banker ailesinin havatını musavver emsalsiz filim. ROÇiLD SARAY Bu perşembe akşamı sinemasında BİTMEYEN ISTIRAB WALTER CONNOLLY DORİS KENYON ROBERT Frans'zca sözlü Amerikada ve Parisde roil\onlarca halkin göz yaş'arüe seyrettiklerı tr)uaz7am bir şahestr Mevsimin en hissî temsili TÜRK Sinemasında YOUNG Örnek: Ondaki tebeddül, henüz gayrimahsus bir halde . dir = Ondaki deği§ki, henüz beUi belirsiz (duyulur duyulmaz) bir haldedir. Gayrimalum (Baft: Meçhul) = Bilinmedik, bilin mez. Örnek: 1 Ortada gayrimalum birşey kalmamışttr =s Ortada büinmedik birşey kalmamtştvr. 2 Bu işin akibeti nereye varacağı gayrimalumdur = Bu i$in nereye varacağı bilinmez. Gayrimamur = Şenliksiz, yadbayındır Gayrimemul = Umulmadık Örnek: En gayrimemul bir strada karştma çıkıverdi = En umulmadtk bir sırada karşıma çtktverdi. Gayrimenus = Alışılmamıs, ısınılmamıs Gayrimeskun = Boş ıssız Örnek: Gayrimeskun bir ada = Issız bir ada. Gayrimeskun bir ev = Boş bir ev. Gayrimes'ul = Yükümsüz Örnek: Gayrimes'ul makamların müdahalesi = Yükümsüz orunların kartşması. Gayrimuhtemel = Olamaz, olasız Örnek: Gayrimuhtemeldir = Olamaz, olasızdır. Ibtimal = Olabilirlik, olasıhk, olasal, rktiraal (T.) Örnek: Bu iste kazanmak olasıltğı (iktimali) göremiyo rum. İktimaldir = Olabilir, olastdır. İhtimalî = Olasık, iktimaliğ Örnek: Bu kadar ihtimalî birşey üzerine harekete geçmek doğru mudur? = Bu kadar iktimaliğ birşey üzerine harekete geçmek doğru mudur? Ademiihtimal = Olamazlık, olasızlık Gayri mutabık = Uymaz, uyusmaz Örnek: Kanuna gayrimutabık bir hareket = Kanuna uymaz bir hareket = Kanunla uyuşmaz bir hareket. Gayrimuti = Dikbas Gavrinrumkfin = Imkânns Mümktin = tmkânlı İmkân = İmkân (T. Kö.) Ademiimkân = İmkânsızlık Gayrimünasib = Uygunsuz Ornek: Gayrimünasib hareketlerde bulunanlar ceza göri^rler = Uygunsuz hareketlerde bulunanlar ceza görürler. Gayrimüeıbit = Çorak Örnek: Gayrimünbit arazi = Çorak topraklar. Gayrimüsmir = Verimsiz Örnek: Gayrimüsmir mesai := Verimsiz çalışmalar. Gayrimüstakar == Ducsuz Örnek: Siyasi vaziyet henüz gayrimüstakar gorünüyor ^ Siyasal durum henüz dursuz gorünüyor. Gayritabiî = Dışnomal = (Fr.) Anormal (tDısnomah dehi son «L» ince ohunacaktır.) Örnek: Bu çocuğun bu yaşta bu kadar boylanması gayritabiidir = Bu çocuğun bu yaşta bu kadar boylanması dış nomaldir. Gayritabiî = Yanıç = (Fr.) Contrenature Örnek: ayritabii yollardan gidilerek ozlü bir iş yapıla maz = Yanıç yollardan gidilerek özlü bir iş yapılamaz. Gayz = Hınç Örnek: Gayz ile hareket edenier ekseriyetle hakstzlığa doğ. ru yürümüş olurlar = Hınç ile hareket edenler çok kere hak. sızlığa doğru yürümüş olurlar. Gazab = Kızgınlık Ornek: Gazaba uğradt = Kızgınhğa uğradı. Gazab etmek = Kızmak Hiddet = Ofke Örnek: Hiddetle kalkan ziyanla oturur = Öfke ile kalkan liyanla oturur. Hiddet etmek = öfkelenmek Örnek: O kadar hiddetlendim ki kendimi tutamıyarak kaba kaba söylendim = O kadar öfkelendim ki kendimi tutamıyarak kaba kaba söylendim. Gazub = Kızgan, kızgra örnek: Gazup çehresinin neler anlattığını ben bilirim = Kızgın çehresinin neler anlattığını ben bilirim. Gazal = Ceylân Gazanfer = Aslan Geda = Dilenci, yoksul Gehvare = Besik Gencine = Gömü, hazne (T. Kö.) Gerdan = Boyun Gecdune = Araba Germ = Sıcak, ıssı Germi = Hız Ornek: Aralarındaki dostluğa bir kat daha germi vermek için = Aralarındaki dostluğa bir kat dalıa hız vermek için. Geçtü güzar = Gilip dblaşma, gezip tozma Gıbta = tmren Örnek: İmren (gıbta) bir ahlâk eksiği değildirt sakımlacak olan şey günü (hased) dür. Gıbta etmek = îmrenmek Örnek: Öyle güzel bir eser yazmış ki okuyunea âdeta gıvta ettim = Öyle güzel bir eser yazmış ki okuyunea bayağı ım rendim. Hased = Kıskançlık, günü Hased etmek = Kıskanmak, günüleme Hasud = Kıskanç, günücü Gıda = Besin Örnek: Gıdasız vücud, yavaş yavaş yıpranır = Besinsiz beden, yavaş yavaş yıpranır. Mugaddi = Besinli, besleyici Gayvimugaddi = Besinsiz Örnek: Bazı ycmekler vardır ki pek lezzeüidir, fakat gayri mugaddidir = Bir takım yemekler vardır ki pek tatlıdır, ancak besinsizdir. Gilâf = Kın, kılıf Gina, istiğna = Doysalık, bıkkınlık, naz (T. Kö.) Örnek: Ayni yemekleri yemekten gına geldi= Ayni yemek leri yemekten bıkkınlık gldi. Bu adam, istiğna nedir bü mez = Bu adam doysaltk nedir bilmez. Gına getirmek = Doysamak, bıkmak Müstağni = Doyuk Gîrîv = Çıghk Gışa = Zar Gıybet = Çekiştirme Gıybet etmek = Çekiştirmek Giran = Ağır Giranbaha = Değeri çok Giran gelmek = Ağırsınmak Örnek: Onun bu vaziyeti bana çok giran geldi = 0nun bu durumunu çok ağırsındım. Girdab = Çevrinti Girdibad = Kasırga Girift = Girinç Örnek: Önümüzdeki mesele çok girift bir iştir = Önümüz. deki sorum çok girinç bir iştir. Giriftar olmak (masab ve duçar olmak) = Tutul mak, yakalanmak Girive = Çıkmaz Örnek: Onun bu giriveden nasıl kurtulacağını bilmiyorum Onun bu çıkmazdan nasil kurtulacağını bilmiyorum. Girye = Ağlama Grup = Grup (T. Kö.) Gubaır = Toz Gudde = Bez * Gudruf = Kıkırdak Gulgule = Çığıltı Örnek: Derken bir gulgule koptu =r Derken bir çığıltı koptu. Gulüv = Üşüntü Gulüv (kıyam anlamma) = Ayaklanma Gurab = Karga, kuzgun Gurbet = Yadel Örnekı Gurbette kaldım = Yadelde kaldvıu