19 Haziran 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütübhaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir lane bulunmak lâzımdır. Onbirinci yıl sayı: 3 9 8 4 Teigraf « mektup ^^. ctnhunyet! tsunbtffposta kntnsa: tstartmi. KO. 2u Çarşamba 19 Haziran 1935 Teıefon: Baçmunarrlr ve evl: 2236S, Tahriı heyetl: 24298, Idare ve matbaa kıanll* M&tbaacıhk re Neşrtyat Şirketl. 24299 2429a umhuri Çinde vaziyet İlk çaçrpifmalar Hayat Ansiklopedisi nci cüzü cıkti vatandaşlar Yol yapı biçimini Bir an önce Kararlaştırmalıyız ol medeniyetin başlıca belgesi vc ilk temellerinden biridir. Su insanlan toplar, yolsa birleştirir ve kaynaştırır. Bizde dtedenberi yapılan yolların çabuk bozulduklan gözcnüne alınarak hele Cumhuriyet rejiminin son yıllarında bunların en sağlamı nasıl yapılacağı iizerinde araştırmalar ve sınamalar yapılmakta idi. Bu yoldaki çalışmalann bazı sonunclara varmış olacağını sanınz. Ancak hangi usullerin daha iyi bulunmuş olduğunu henüz bilmiyoruz. Avrupa memleketleri toprak, taş, asfalt yollardan sonra üzerleri demir döşenmiş yollara kadar ileri gitmek yolundadır. Şimdiki getirip götürme vasıtalarının ağırlıklarile birlikte çokluğu gözönüne alınarak Ingilterenin bazı yerlerinde üzerleri demir döşenmiş yol örnekleri yapıldı. Biz o kadar ilerisini düşünmek yerinde değiliz. Doğru bir öykü (hikâye) olarak bir bildik geçen gün bize şunu anlattı: Bundan dört beş yıl önce Istanbul Şarbayı Muhittin Üstündağ Isviçrede bulunuyormuş, ve bir gün, öyküyü bize anlatan dostla beraber bir görete (ziyarete) gidiyorlar veya oradan dönüyorlarmış. Üzerinde gittikleri yolun bir yanını onarmak için oralannı kazan birçok işçinin çalıştığını görmüşler. Muhittin Üstündağ: D u r Allahını seversen, hazır kazmışlarken bu memlekette bu güzel yolu nasıl yapıyorlar, bir gideyim göreyim. Demiş. Otomobili durdurmuşlar. Muhittin Üstündağ inerek iş yerine gitmiş. Dostumuz anlatıyor: Şarbayın gittiği yana ben otomobilden bakıyordum. Onarım için yolu kazan işçilerin yalnız başlan görünüyordu, gövdeleri kazdıkları çukurda idi. Anlaşılıyordu ki yol dıye bizım yalnız düz üstünü gördüğümüz yerin orada altı bu kadar derin kazılıyor ve bu derinlik çeşid Jtereç (malzeme)^ lerle Jku^yetlendirili yordu, Muhittin Östurîdağ işi kendi gözlerile gördükten ve ona uzun uzun baktıktan sonra geriye döndü, ve yeniden arabaya binerken bana sadece şunu söyle Italyan Habeş harbine doğru Ingiltere Habeşistandaki tebaasını çıkarıyor Habeşler harbden muzaffer çıkacaklarını söylüyorlar, tüfekli 500,000 askerlerivar Hava tehlikesi ve hamiyetli Çin ve Japon kuvvetîeri dün ilk defa çarpıştılar Konuşmalara da bir yandan devam ediliyor Tokyo 18 (Telsizle) Japon Dış ve Sü Bakanlan bugün mecliste Çin hükumeti ile konuşmalara başlandığım bildirmişlerdir. Londra 18 (Telsizle) Çin kuvvetlerile Japon kuvvetleri arasında ilk çarpışma bugün olmustur. Tokyodan gelen haberlere göre Çin kuvvetleri ilerlemeğe başladıklanndan Japon ordulan başkutnandanı taarruz emri vermiştir. Bunun üzerine Japon kuvvetleri Jehol mıntakaıında ilerlemeğe başlamışlardır. istanbul esnafı senede 200,000 lira verecek Cemiyet başkanları dün Hava kurumuna yardım için toplanarak konuştular (Arkan 8 inci aahifede) * M. Musolini Afrikaya giden tüel kuvvetleri teftif ediyor » Etnaf cemiyetleri başkanlarımn dünkü toplantılarından bir inhba Esnaf cemiyetleri başkanları dün öğı leden 3 saat 14 te Tecimen ve En' düstri ası salonunda Hava Kurumuna yarJım için bir toplantı yapmışlardır. Toplantıyı Galıb Bahtiyar açmış ve «Hava Kurumuna yardım etmek yurda karşı büyük bir borcumuz ve ulusal ödevimizdir» diyerek bir söylev söylemiştir. Bundan sonra Ismet lnönünün Hava Kurumu için vermiş olduğu söylev okunmuş, nihayet tekrar Galib Bahtiyar kürsiye gelerek: « Arkadaşlar cemiyetlerimizden bu işle uğraşacak 3 kol çıkarmamızı teklif ediyorum» demiştir. Bütün cemiyet ba{kanlan ellerini kaldırarak bu teklifi kabul etmişlerdir. Üç kol şöylece ayrılmıştır: '; Birinci kol: Nakliyeciler. Habeş Imparatorunun Londraya yeni müracaati Londra 18 (Telsizle) Habeş lmparatoru yeniden Ingiltere hükumetine müracaat ederek Italyan Habeş ıhtılâfına Ingilterenin müdahalesini istemiştir. «Maten» gazetesinin hususî muhabi rini kabul eden kral Habeşistanın sulh sever olduğunu, diğer uluslarla olduğu gibi İtalya ıle de dost geçınmek ıstedığını, fakat her şeyden evvel istiklâline ehemmi yet verdığıni söylemiştır. «Uluslar sosyetesinden dılediğim ha Adisabaha 18 (A,A.) Peyli Te kem karanna Fransa ile îngılterenin deslegrafın aytan bildiriyor: tek olmalan güvenimi artırıyor. Habe üluslar sosyetesi karannın verdıği fe şıstan, yıllardanbendır girişmış olduğu rahlık, pek ziyade göze çarpmakta olan (Arhan 8 inci nahüede) bir bedbinlik duygusu önünde kaybolmuştur. Burada harbin önüne geçilemiveceği kanaati vardır. Öbür yandan, Habeşler Italyanın kendilerini yok edebileceğine ihtimal vermiyorlar. Inanla söylendığine göre Habeşistanın tüfekli 5Ö0 bin askeri vardır. Bu tüfeklerden 100 bin tanesı son sıstemdır. Habeş ordusunun 200 den fazla milralyözü ve epeyce makineli tüfeği olduğu anlaşılıyor. Habeş împaratoru Haile Selasiye, Pötipariziyen aytarına şunları söylemiştir: Von Neurath, Romaya elçi oluyor Londra 17 (Hususî) «Daily Herald» gazetesinin Berlin muhabiri bil diriyor: Mevsuk bir mem badan öğrendiği me göre Almanyanın Dış Işleri Ba kanı Von Neurath yakında Romaya elçi tayin edilecektir. Dış Işleri Ba kanlığını da M. Hıt ler kendisi deruh • Alman Dış de edecektir. Bu va Bahtuıı von zifede Hitlere M. Neurath Von Ribberstrop yardım «decektir. (Arkan S inci tahifede) Esnaf Bankası işi Devlet Şurası Mülkiye dairesi Belediye Reisi Muhiddin ile muavinleri Hâmid ve Nurinin lüzumu muhakemelerine karar verdi di: Bunların yolları niçin güzel ve sağ" lam olduğunu şimdi iyice anladım! Demek ki yeri azbuz kazıp üstüne taş ve toprak koyduktan sonra üzerinden silindir geçirerek ona iyi bir düzlükle birlikte nisbî bir katılık vermek yol yapmağa yeter değilmiş. Bu düne kadar ve kim bilir pek çok yerde hâlâ bugün bizim kulv landığımız usuldür. Bunun çok fena bir usul olduğunda kuşku yoktur. Yapıldığı yılın ilk aylannda üstten görünüşü ile insana pekâlâ bir yol duygusu veren bu güzel şeridler az zaman sonra şurasından burasmdan bozularak yamrıyumru, çamur çökük olmağa başlıyor, ve iki üç yıl sonra ise geçilmez hale geliyor. Bozul•muş bir yol kadar fena birşey olamıya •cağını her gezginci size söyler. Halicte gemi tezgâhları Filistin ve Suriyede kanlı çarpışmalar oldu kurmak için teklifler Bir Fransız ve bir Alman sosyetesi yeni vapurları Halicde kuracakları tersanede yapmak istiyo**lar Sö'zün kısası şu ki yolu öyle iki üç yılda kolayca bozuluvermiyecek sağlamlıkta çok iyi yapmalıyız. Bu yolda belki daha az, fakat çok temiz iş görmeliyiz. lşte Bayındırlık Bakanlığmm aradığı sisiem bu temiz ve sağlam yol yapma işi idi. Oyle sanıyoruz ki Bakanlık bu yoldaki araştırmalarının sonunclarile kendisince Haliç tersanesinin kuru havuzlarının tayyareden ahnmış bir verilmiş olacak kararlan güzel bir kitabEkonomi Bakanhğının devlet Dcniz doğrj' m doğruya temas edeceVlerdir. da toplar. Bu işte herkese yol gösterici Bu hususta başka bir teklif daha yayollan idaresi için Avrupaya ısmarlamak önemli bir kitaba gerçek olarak ihtiyacıistediği vapurlann burada yaptırılması du pılmıştır. Bu yeni teklifi yapan Alman mız vardır. şünülmekte olduğunu yazmıştık. Haber yanın Meptunuvezt Rostock gemi yaBazı sapa yerlerde yapılan yollarda en aldığımıza göre, esaslı gemi tezgâhhıı pıcı sosyetesıdır sade yol yapıcılık kurallarınm hiçe sayıl kurmak üzere müteaddıt müracaatler vak; Bu şirket, tersanede, gemi yapmak irdığını görerek oralarda yol yapmak için olmağa başlamıstır. zere icab eden tesisatı vücude getırm^k ve harcanan emeklere acıdık. Geçenlerde Geçenlerde bir Holandalı sosvetenin Denizyolları işletmesinin yeni gemilerini Karadeniz kıyılarından Ankaraya kara bu iş için Ekonomi Bakanlığına müraca?t de burada kendisi yapmak için Vekâlete yolile indik. Yol adına gördüğümüz bü ettiği yazılmıştı. Esasen diğer bir ecnebi müracaat etmiştır. Bu Alman sosyetesinin tün eksiklikleri burada sayıp dökmek mütehassıs ta tersane işini tetkik etmek direktörü Ankaraya davet edilmiştir. uzun olur. Fakat koca Ilgaz dağlannı a tedir. Tersanede gemi inşaat tezgâhları vüşan ve ne emeklere malolduğu görülen o Fransanın «Deniz inşaat tetkik bürosu» cude getirecek buradaki denizcilik endüsgüzelim yollann şu bozulma sebebine ba tarafından gerek yeni vapurları ve gerek trisi ekonomi ve endüstri bakımmdan kın: Hep o dağlann böğürlerinden geçen, gemi tezgthlannı yapmak üzere bir tek memleket ve bilhassa îstanbul için çok yani hep yamaclarda yapılan o yollara lif vaki olmustur. Bu tekhf, Avrupada tet mühim ve faydah olacak, burada binlerce yer yer su geçidleri verılmek lâzım getdiği kik seyahatinde bulunan devlet Denİ7yol kişiye iş bulmak imkânı hâsıl olacaktır. hiç düşünülmemiş. Yılına göre bir iki ları Işletmesı Genel Direktörü Sadeddıne Ayni zamanda İstanbul ve civar memleketmetro kar tutan o kaca dağlarda bu don gönderilmiştir. Sadeddın ve yanındakı ler gemilerinin tamir ve temizlenmesi icin muş sular çözüldüğünde tabiî aşağı doğ zatlar, Fransaya gidrrek bu müessese ıle de merkezî vaziyette bir tersane olacaktır. ru akacaklar. Nitekim akmışlar, nitekim ıifiiMMiıınıımııııııııııııııııııiMiınnııııııiNHiıııııınHiMiMiııııııınıııııiHiıiMiNiıunııııııııııııııııiMiııııııııııiMiniMiııııııiMmmnınıımııııııııını biz geçerken de akıyorlardı. Yola gelinlerce kilometro uzunluğundaki yollannı saçılıyor gibidir. Yapılan bir yol devamlı ce kendilerine geçid bulamıyan bu sular çok değil bir iki yıl sonra yeni baştan ufaktefek onarmalarıle ömürlere sürmeidaha aşağı geçmek için yolu yer yer hczyapmak zorunda olacağız, ve eğer sağ lidir. Dünya yüzünde hâlâ Romalılar maktan başka çare bulamamışlardır. Bulam bir usul bulmamış olursak ondan üç devrinden kalma yollar vardır. Bağdad nun sonuncu olarak ta yol yer yer geçılebeş yıl sonra bizi gene ayni zorluklar caddesi başta olarak Osmanlı devrinin de miyecek berzahlar haline gelmişti. Orakarşılıyacaktır. hâlâ gözler önünde ve hâlâ ayakta köpIdaki yollann asıl yapılışında yanlışhk Bugün bir kilometro yol bîziir yol rülerile yol izleri, yani medeniyet izervardı. Yollarda bozukluktan daha küçükken onarmamak kusurumuz ise başh ortalama hesabla 10 bin liraya çıkıyor. leri vardır. Bizim yapacağımız yollar elSürüp gitmiyecek ve uzun zaman işe ya bette birincilerden de ikincilerden de çok Ca derdlerimizden biridir. ramıyacak yollara harcanan milyonlar bi üstün olmahdır, ve olacaktır. Bizim gördüğümüze göre Ilgazın yüz. zim gözümüzde sokağa atılıyor, alanaj YUNUS NADİ Halen tasfiye muamelesi yapılmakta olan Esnaf Bankasının vaziyeti bundan evvelki Şehir Meclisinde mevzuu bahsolmuş ve bankanın iyi idare edilememesi yüzünden sermayesinin ötekinin berikinin elinde kaldığı söylenilmişti. Şehir Meclisi ile Şarbay Muhittin araBerlin 18 (Telsizle) Filistinde ve sında bu yüzden siddetli münakaşalar Suriyede müslümanlarla hıristiyanlar a olmuş, nihayet hükumet, işin tetkıkını rasında kanlı çarpışmalar olmustur. Trablusşamdaki çarpışmalarda hüku mülkiye, iktısad ve maliye müfettişlerinden mürekkeb bir heyete vermişti. Mülmet erkânından iki kişi öldürülmüştür. Londra 18 (Telsizle) Filistinde kiye Başmüfettişi Tevfık Talâtın riyamüslümanlar bazı kanşıklıklar çıkar setındekı bu heyet tarafından yapılan mışlar, bir kilisenin kapısını kırmışlar tahkikat evrakı, alâkadar Bakanlıklara verilmiş bankanın da işe yaramıyacak Muhittinte muavinleri dır. bir hale geldiği anlaşılarak tasfiyesine, Hâmid ve Nuri başlanılmıştır. yapılmıyarak bankanın ziyana uğraması« KENDİ KENDtMİZt TENKID: Tasfiye muamelesi devam ede dursun na sebebiyet verildiği anlaşılmış, her üçüteftış heyetının raporu Devlet Şurasına nün de lüzumu muhakemelerine karar giderek mülkiye dairesince tetkik edilmiş, verilmiştir. Bu kararın bir kere de Devlet ! Esnaf Bankası sarfiyatının Şarbay Mu Şurasınm umumî heyetinden geçmesi lâ! hittin Üstündağ ije muavinleri tarafından zım geldiğinden dosya umumî heyete ve$u birkaç hakikati daima gözönünde i murakabe edilmesi lâzımken bu vazife rilecektir. buluvdurmakhğımız lâztmdır: mıtıııiıiııiMiııiHHiiMiımıiifnıiifiMfiııııııiıiiHiııııııııııııııııınııııtHimıiHiııınıııııınııımHftiHtııiNiıııiHiııtıifiıııııııııııiHmııııııııınMUfinıni 1: îstanbul ve çevresi bütün dünya nm en ziyade rağbet görecek bir turizm sahası olmak için tabii ve tarihi sebeb ve şartlartn kâffesini kendi kucağında toplamıştır. 2: İstanbul ve çevresi dediğimiz za man Edirne başta, bütün Trakyamn, bütün Marmara havzasinın bütün Bursa ve Isviçrenin Ser Izmit Vilâyetftrinin ve hatta îzmir ve vet takrmı dün ikinhavalisinin büyük bir turizm sahası teşkil etmekte oldukîan gözönüne ahn ci ve son maçmı Taksimde Fener Gümahdır. neş muhtelitine kar J 3: Memlekette turizmi yürütmek için Şi oynadı. Muhtelit ahnacak tedbirler ikmal edildiği zadiyince her iki kuman Türkiyeye yalmz bu yüzden yılda lübün en iyi oyun lâakal 100 milyon lira gireceği muhakculanndan mürek kaktır. Bütün Türkiyenin tekmil ihra keb bir takım hatıra catı şimdiki halde yalnız bu rakam etgelırse de dün oy rajında dolaşıyor. Demek ki turizmle nıyan muhtelit öyle memleketimizin ihracatını en aşağı bir değildi. Bu takımda misli artırabiliriz. Bu büyük bir zen Yâşar, Cevad, E ginhktir. • sad, Niyazi gibi FeBunlar bir hakikat olduğuna göre her nerin en kıymetli oTürkün bu mevzu uzerinde kafa yor yuncuları yoktu. Burvasım pek lüzumlu görmemek miim. na rağmen dünkü kün değildir. Herşeyi hükumetten bekmuhtelitin oyunculalemiyelim. Bu tj uzerinde hükumet ve n, işi biraz sıkı tuthalk elbirliği ederek yapuacak işleri ve salardı, mütareke ahnacak tedbirleri hepimiz ve hep beI senelerinde «Gala raber diisüneLm ' tasaray» ismi altın * * da Avrupa turnası na çıkan ve bu tur nada îsviçrede Ser 3 üncüde: Ağayokuşunda: Halid Ziya vete karşı 11 0 mağ Servet kaleri önünde heyecanlı bir an Uşaklıgil lub olan Zekısi, Bekiri, Caferi, Refik ' tikamını ayni netice ile alabilirlerdi. Fa5 incide: Rahatı çok görülen öğrct Osmanı ve sairesile en kıymetli İstanbul | kat ele geçen bu fırsat, işin alaya dökül* men: Şükufe Nihal futbolcularının uğradıklan hezimetin in(Arhan 8 inci aahifede) Turizm işini yürütmek için Servet dün de yenildi İsviçreli futbolcular, dün Taksimde Fener Güneş muhtelitile karşılaştı ve 6 2 mağlub oldu Bugün