13 Nisan 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 9

13 Nisan 1939 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 9
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

13 Nisan 1939 CUMHURİYET Türlciye ve bazı italyan gazeteleri Ingiliz garantisi Balkanlara da verilirse, İtalyanlar Eğe denizine yayılacaklarmış! (Baştarafı 1 inci sahtfede) geye ve Karadenize doğru yeni bir İtalyan yayılmasmın takib edeceğini ilâve etmektedir. Bütiin gazeteler, Ingiliz sistemine girmemeleri için Atina, Ankara, Bükreş ve Belgrada bir ihtar nıahiyetinde telâkki ettikleri vaziyeti uzun uzadıya işaret ediyorlar. Bütiin gazeteler îtalyanın, Türkiye ile Yunanistanm kendi limanlannı yabancı filolann emrine vermelerini müsamaha ile karşılayamıyacağmı bildiriyorlar. «Corriere Padano» gazetesi, Bükreş, Ankara ve Atinanın îtalyan emelleri karşısmda Belgradın gös terdiği anlayışı göstereceklerini ümid etmekte, aksi takdirde «bugün bir İtalyan toprağı olan Arnavudluğun Egeye ve Karadenize doğru bir sıçrama tahtası olabileceğini» bildir mektedir. Ingiltere ve Fraısa bugün kat'î LehAlman münasebat kararlarını ilân ediyorlar Almanyada yüksek mevki sahibi bir [Baştaralı ı inci sahtfede] maskesi takmak suretile iştirak etmişlerdir. 10,30 da tayyare ile Tirana gelmiştir. decektir. Başvekilin nutku resmî bir be Talimler büyük bir muvaffakiyetle neti ttalyan Kralı, Arnavudluk yanname mahiyetini haiz bulunacaktır. celenmiştir. tacınt da giyiyor Londra gazetelerinin nutuk Yunanistanm teşekkürü Tirana 12 (Hususî) Müessesan hakkındaki mütaleaları Roma 12 (a.a.) Stefani ajansı bil meclisi bugün toplanarak Arnavudluk taLondra 12 (a.a.) Gazetelere gö diriyor: cmı îtalya Kralına tevdie karar vermiş re, Çemberlayn'in yarın Avam Kamara Romadaki Yunan orta elçisi bugün tir. sında yapacağı beyanat umumî bir tarzda hükumete aşağıdaki tebligatta bulunmu$Faşist büyük elçisi yarın Rotnada toptespit edilmiş bir ihtardan ibaret olacak tur: lanarak Arnavudluk meselesini müzake tır. Çemberlayn, îngilterenin doğu AkYunan hükumeti, 10 nisanda îtalyan re edecektir. denizinde her türlü yeni askerî icraatj maslahatgüzan tarafından îtalyan hükuArnavudluğa bir İtalyan.umumî valisi hasmane bir hareket olarak telâkki ede meti adına faşist hükumetinin gerek kara tayin edileceği haber veriliyor. ceğini bildirecek ve statüko tabirinden ne hududları ve gerek deniz hududlan iti Yeni Arnavud hükumeti barile Yunanistanm bütünlüğüne riayet anladığını tayin ve tespit edecektir. Tirana 12 (a.a.) Yeni ArnavudGazeteler, müşterek bir cephe tesisi edeceği hakkında kat'î teminatı ihtiva ede luk hükumeti şu suretle teşkil edilmiştir: hakkındaki gayretlerden bahse devam et rek yapılan tebligattan dolayı en hararetBaşvekil ve Nafıa Nazm: Şeîkat mekte ve bu gayretlerin henüz bir netice li teşekkürlerinin bildırilmesine Yunanis Verlaci. ye bağlanmamış olmasından dolayı hoş tanm orta elçisini memur eylemiştir. BaşHariciye: Dino Cemi. vekil Metaksas, Başvekil Mussolini'r.in nudsuzluklarını gizlememektedirler. Adliye: Cafer. Gazeteler, bu itibarla, dün Sovyet bü bu beyantmı büyük bir memnuniyetle seMaliye: Alizoli Feyzi. yük elçisi Maiski ile Lord Halifaks ara ned ittihaz ederken, iki metnleketi her zaEkonomi: Belga Andon. sında cereyan eden görüşmeleri ilk plâna man bağlıyan an'anevî dostluğu bozacak Maarif: Ernest Kolici. mahiyette hiçbir hâdisenin vuku bulamıkoyuyorlar. Yugoslavyamn tekzibi Times gazetesi beynelmilel gerginli yacağma ve bu muslihane teşriki mesainin Belgrad 12 (a.a.) Salâhiyettar ğin zevahire rağmen hiçbir suretle azal devamı için yeni bir samimiyet devresinın mehafil, Yugoslavya tarafından Arna başladığına kat'î surette kani bulundu vudluk hududunda veya Adriyatik sahi mamış olduğunu yazıyor ve diyor ki: «Çemberlayn'in Avam Kamarasında ğunu ilâve eylecnektedir. linde askerî bir takım tedbirler alınmış yapacağı beyanatın metni dominyonlara olduğuna dair haberleri tekzib etmekte ve Fransız ve Sovyet hükumetlerine bildir. Fransız kabinesi dün Cumhur dirilmiştir. Bu beyanat îngilterenin AkdeArnavudluk lehine nümayişler Reisinin riyasetinde toplandı niz statüsü tabirinden neyi kasdettiğini Paris 12 (Hususî) Tunusun ve Paris 12 (Hususî) Kabine bugün Cezayirin bir çok şehirlerinde Arnavudçok sarih olarak bildirecektir. îngiliz hü kumeti, teminatının sahasını mümkün ol Cumhur Resi Löbrön'ün riyasetinde top luğun işgaline karşı müteaddid protesto duğu kadar sür'atle Romanyaya da teş anarak, Başvekil Daladye tarafından mitingleri akdedilmiştir. yarın parlamentoda irad edilecek nutku mil etmek niyetindedir.» Arnavud Kraliçesi ağır hasta Deyli Telgraf gazetesi, Çemberlayn'in tasvib etmiştir. Londra 12 (Hususî) Larisa (YeDaladye, yarınki nutkile beynelmilel Arnavudlukta kullanılan usulü çok şid nişehir) hastanesinde tedavi edılmekte oharicî vaziyette Fransanm hattı hareketidetle tenkid edeceğini bildirmektedir. lan eski Arnavudluk Kraliçesi Jeraldin'in Bundan başka, bu gazeteye göre, Lib ni müdafaa edecek ve Fransız hükumeti sıhhî vaziyeti vahamet kesbetmiştir. yadan mühim miktarda İtalyan kıtaatının nin takib edeceği siyaseti sarih bir lisanla Tunus hududundan Mısır ve Sudan hu lân edecektir. duduna geçtiği hakkmda İngiliz hüku Franatz donanmasına «Hazırol!» Lehistanda askeri tedbirler emri verildi metine malumat gelmiştir. Bundan dolaLondra 12 (Hususî) Lehistanda Paris 12 (Hususî) Fransız hüku yı askerî mahfiller, Ingiliz kıtaatmm icaihtiyat smıflar silâh altma çağırılmıştır. bmda bu toprakları derhal müdafaa ede meti donanmaya «hazır ol» emri vermiş Yugoslavyada da bazı ihtiyat kıtaatı sibilmek için takviye edilmesi lüzumuna ir. Ayni zamanda hudud muhafızlarmın lâh altma davet edilmiştir. takviyesi için bazı yeni tedbirler alınmış, kani bulunmaktadırlar. Felemenk hükumeti de bilhassa hudud orduda ve donanmada izinler lâğvedilEndişe uyandıran uydurma muhafızlannı takviye etmiştir. miştir. haberler zat, bir Fransız gazetecisine dikkate şayan sözler söylemiş ""*" kân olmadığmı anlamıştı. Binaenaleyh, millî arazimizi ikiye bölmüş ve kömür servetlerimizı zaptetmış olmasını asla affedemiyeceğimiz Polonyaya karşı ademi tecavüz taahhüdlerine girerek bu memleketi bitaraflaştırdı. Bunun, taleblerimizden nihaî surette sarfınazar manası tazammun etmediğini ve önce daha zayıf bir komşu olan ÇekoSlovakyadan kurtulurken, sıkıcı bir hasmı teskin etmek mecburiyetinde bulunduğumuzu bütün Alman milleti anlamıştı. Bugün, tekrar Polonya aleyhine dönmemizin vakti gelmiştir? Polonya nin Çek meselesindeki rolü dolayısile Ingiliz ve Fransız efkân urrrumiyesi ona pek taraftar bulunmadığı sırada bu sualin cevabı müspet olabilirdi. Maamafih, Mösyö Çemberlayn, zannettiğimizden daha iyi görmüş ve Polonya ile olan tesanüdünü ilân etmiştir. Binaenaleyh şimdi vaziyetimizi değiştirmek icab ediyor. Başlıca nokta, aleyhmize olarak kendi kendine teşekkül eden hattın kuvvetlenmesine mâni olmaktır. Mösyö Beck'in, Londradan, hiçbir anlaşma yapmadan avdeti sureti kat'iyede şarttır. Bu mümkün müdür? Evet. Polonyalılar, bizi durduran şeyin sadece, kuvvetlerini harekete getirmeleri olduğunu söylüyorlar. Bu kanaat, onlara, Almanyanın gerilemesini Çemberlayn'in müdahalesinden mütevellid gösteren faraziyeden ziyade iftihar vesilesi oluyor. Polonyalılan, her şeyi kendi başlarına yaptıklarına ve hiç kimseye muhtac olmadıklarına inandırmak lâzımdır. Eğer böyle düşünürlerse ve bundan başka, garbin büyük demokrasilerile açıktan a ^ a ittifak etmenb Çekler hakkmda kayırlı olmadığmı kendilerine maharetle hahrlatabilirsek, o zaman serbest, yani yalnız kalmaları imkânı vardır. Bizim de istediğimiz zaten bundan ibarettir. Polonyalılara karşı tezimiz, taleblerimizin suitefehhümden ibaret olduğunu, Çemberlayn'in müdahalesinin, bu suitefehhümden istifade maksadma dayandığını söylemekten ibaret olacaktır. Polonyalılar Alman aleyhtarı bir cephe kurmak maksadmı unuturlarsa Almanlar da, sırasız taleblerini unutacaklardır. diyeceğiz. Bu suretle, vaziyet, buhrandan evvelki hale avdet edecektir. Sonra, demokrasiler teyakkuz bahsinde pek kuvvetli olmadıklan için, tek başına kalan Polonyaya karşı daha seri ve daha kuvvetli hareket edecek başka bir fırsat bulacaklardır. Polonyayı, şimdiden üç taraflı sıkıştırmış bulunuyoruz. Garbde, nefsi Almanya var. Şimalde şarkî Prusya var ki, Litvanya üzerinde bir himaye tesisile tahdid etmek ümidindeyiz. Slovakya üzerinde tesis ettiğimiz himaye sayesinde Polonyanın cenubuna ilerledik. Bu cihetten, Polonyanın kömür, demir, çinko ve petrol servetlerine birkaç adım mesafede bulunuyoruz. Yani, Polonya, ÇekoSlovakyadan üç misli büyük olmakla beraber çember içine alınmış bulunuyor. Şimdi Polonyalılar bir müttefike sahib oldukları için emin ve kuvvetlerine mağrurdurlar. Onları vurmadan evvel, kendilerine, yalnızlığm ve kuşatılmış olmanın korkusunu tattırmak gerektir.» dafüî ittifakı kabul edemiyeceklerini, zira böyle bir ittifakm büyük devletler ara sında umumî bir harb vukuunda kendilerini derhal ileriye atacağını bildiriyor lar. Siyasî mahfiller, îngilterenin de bunu anladığını ve Yugosiavyaya şimdiye kadar gerek doğrudan doğruya gerekse bılvasıta hiçbir garantı teklifi göndermediğini kaydetmektedirler. Bu mahfillere göre Yugoslavya Berline ve Romaya itimad etmektedir. Pek tabiî olarak bir gün bu itimad bozulduğu takdirde Yugoslavya bütün kuvvetile kendini müdafaa edecektir. Fakat şimdiye kadar böyle bir endiseyi haklı gösterecek hiçbir şey mevcud degildir. Gene bu mahfillere göre Londra ve Paris Akdenizdeki menfaatlerini tehdid edecek her tehlikeye karşı münasib ted birleri, küçük devletlerden Îngilterenin idaresinde bir siyasî blok teşkilini iste meden alabilirler. Fransada îtalyan gazeteleri telâşa mahal görmüyorlar! Roma 12 (a.a.) Stefani ajansı bildiriyor: Popolo di Roma gazetesinin Paris muhabiri yazıyor: Londra ve Paris tarafmdan Balkanlarda Arnavudluk meselesi münasebetile ihdas edilen telâş ve rici manzaranın Atina, Ankara ve Bükreşi antitotaliter bir kovalisyona sürüklemek için en iyi çare olup olmadığı yakmda anlaşılacaktır. Bu kovalisyonda îngilterenin kân açık bir surette görülmekte, fakat Italyanın hiçbir zaman tehdid etmediği ve kendilerile daima samimî münase betler idame ettiği doğu Akdenizi devletlerinin kârı o kadar vuzuhla sezilmetnektedir. Anadoluda Yunan felâketinin mes'ulu îtalya değildir. Suriyede yerleşen îtalya degildir. Filistinde kanlı hâdiseler çıkaran 1talya degildir. Londra ve Parisin ortalığı telâşa düşüren hiddetinde, gözden kaçması mümkün olmıyan tahrikâmiz cephelerde bir samimiyetsizlik mevcuddur. Türkiye ve Yunanistan Fransız îngiliz tazyiklerinde bu memleketlere aid toprakları hegemonyalarına alet olarak iullanmak gibi gizli bir maksad mevcud olduğunu görmekle hata işlemiş olmıyacaklardır. Askerî tedbirler Londra 12 (a.a.) Times gazetesi, «Avrupa endişe içinde» ve Deyli Telgraf gazetesi de «Avrupada gerginlik» baş ıklan altında Avrupa kıt'asında hüküm sürmekte olan büyük sıkmtıya işaret et mekte ve her ikisi de her beynelmilel gerginlikle beraber ortaya telâş uyandıracak haberler atmanın mütecaviz devletlerin yeni diplomasi tekniklerinin bir usulü ol duğunu ilâve eylemektedirler. Times gazetesi, netice olarak, bu haberlere fazla bir kıymet atfetmenin ihdas ettikleri şartları istismar etmekte menfa atleri olanların ekmeğine yağ sürmek demek olacağmı yazmaktadır. Refik Saydamın nutkunun bıraktığt akisler Paris 12 (a.a.) Stefani aı'ansı bildiriyor: Türkiye Başvekili tarafından yapılan ve memleketin ideolojik mahiyette kovalisyonlara girmesini red ve bitaraflığmı teyid eden beyanatından anlaşıldığı şekilde Ankara hükumeti tarafından alman vaziyet Paris siyasî mahfillerinde yeni bir Ingiliz Fransız hezimeti ve Hatayın sulhan terki hakkmdaki Türk Fransız müzakerelerinin neticesizliğine bir işaret olarak telâkki edil . mektedir. Hariciye Nezaretinde dünkü faaliyet Londra 12 (Hususî) Hariciye Nezaretinde bugün de büyük bir faaliyet müşahede edilmiştir. Lord Halifaks, do minyonlann fevkalâde komiserlerile Türkiye, Yunanistan, Lehistan, Fransa ve Romanya elçilerini kabul etmiştir. Londra sefirimiz Halifaks'la görüştü Londra 12 (a.a.) Türkiye büyük elçisi Tevfik Rüştü Aras, bu sabah Ingiliz Hariciye Nezaretine gitmiştir. Hariciye Komitesinin dün meşgul olduğu mühim meseleler Londra 12 (a.a.) Nazırlardan mürekkeb hariciye komitesi bugün öğleden sonra toplanmıştır. Öğrçn;Hi"ine göre komite, bilhassa Alman . Leh gerginliği, İtalyan kıt'alarının İspanyadan geri alınması ve İspanyol Ankara 12 (Telefonla) îngiliz Fası meselelerini tetkik etmiştir. kredisinden dört milyon liralık lokomotıf Maltadahi harb tedbirleri ve sair demiryolları malzemesi siparişi vekaldırılmış rildi. Londra 12 (a.a.) Cebelüttarıkta Ingiltereye sipariş edilen demiryolları malzemesi General Asım Gündüz bugün şehrimize geliyor Ankara 12 (Telefonla) Hitler'in 50 nci yıldönümünde bulunmak üzere Almanyaya gidecek Türk heyeti reisi Genelkurmay Asbaşkanı Orgeneral Asım Gündüz, bu akşamki ekspresle îstanbula hareket etmiştir. Ingiliz Kralının Kanada seyahati Londra, 12 (a.a.) «Daily Eksİş Allaha mı kaldı? pres» ve «News Chronicle» in yazdığına Londra 12 (Hususî) Halk, sulh göre dün Kral ile Çemberlayn, Kralm Kanadaya yapacağı seyahatin enternas için dua etmek üzere kiliseleri doldurmaktadır. Halkın bu tehacümü üzerine, Westyonal gerginlik dolayısile tehiri meselesini minster ve Sen Pol kiliselerinin gece güngörüşmüşlerdir. düz açık bulundurulmalarına karar veril«Deyli Herald» ise bilâkis, seyahat miştir. programında hiçbir değişiklik olmadığmı İngiltere saray halkı talim resmî ihtihbaratma atfen bildirmektedir. Londra 12 (Hususî) Kral, KraliKahire 12 (a.a.) Aşağı Mısırda çe, Prensler ve Prensesler bugün Wind kâin Mahalleikebir civannda iki kasaba sor sarayında hava hücumlarına karşı kobir yangın neticesinde harab olmuştur. 32 runma talimleri yapmışlardır. Kral ile Kraliçe 45 dakika süren talimlere gaz kişi ölmüş, 300 kişi yaralanmıştır. istihkâmların mühim surette takviye edildiğine dair gazetelerde çıkan haberleri tekzib eden Reuter Ajansı, Maltadan da aldığı bir haberde ora resmî mahfillerinin şu mütaleasını kaydeylemektedır: Son günlerin gerginliği zail olmuş ve vaziyet tabiî bir hal almıştır. Maltaya Warspite, Barham ve Ramillies zırhlıları gelmişse de sahil ve hava müdafaa ba taryalarının harb vaziyetine getirilmesi gibi dün alınan tedbirler bugün kaldırılmıştır. Mısırda feci bir yangın yapıyor! La Haye 12 (a.a.) Holanda aj'ansının bir tebliğine göre, seferberliğe te Paris 12 (a.a.) Nazırlar meclisi, bu sabah Löbrön'ün riyasetinde toplan vessül etmek icab ettiği takdirde hazır buluncnalan için bazı ihtiyat sınıflarına mıştır. Şimdiki Avrupa vaziyeti karşısında emirler verilmiştir. Feyezan tedbirleri Fransanın ittihaz edeceği tarzı hareket hakkında Fransa hükumeti namına yarın Amsterdam 12 (a.a.) «Nieuve Daladye tarafından neşredilecek olan be Rotterdamsche Courant» gazetesi yazı yanname ittifakla tasdik edilmiştir. yor: Daladye, umumî vaziyet hakkında «Paskalya günlerin de 8000 amele zahat vermiş ve alınmasını istediği aske Grebbe kanalında çahştırılmıştır. Bu karî tedbirleri anlatmıştır. nal Holandanın feyezan husule getirmek Meclis, hâdiselere karşı koymak üzere suretile müdafaası sisteminde birinci dealman yeni tedbirleri kabul etmiştir. recede bir rol oynamaktadır. Simdi ışler Bone, son buhran esnasmda Fransa gerek Amersfoort gerek Veenendaal taarafından yapılan diplomatik teşebbüs raflarında sür'atle ilerlemektedir. eri anlatmış ve îngiltere ile diplomasi saHudud boylannda da tahkimat hum îasındaki teşriki mesainin ehemmiyetini malı bir faaliyetle devam etmektedir.» :ebarüz ettirmiştir. Nazır, Avrupanm haBelçika hazırlıklarım bitirdi ihazırdaki vaziyetinde Fransanm tarzı Brüksel 12 (a.a.) Neşredilen bir hareketine saik olan başlıca prensipleri tebliğde, Belçikanın icab eden bütün asnlatmiştır. kerî tedbirleri çok evvel altnış olduğunSarraut, Fransada yaşıyan ecnebilerin dan yeni asker sevkiyatı haberleririn kontrola ve bazı ahvalde bunlardan isti dosru olmadığmı bildirmektedir. fade edilmesine dair tanzim edilen üç kaYunan gazetelerinin mütaleası rarnameyi meclisin tasvibine arzetmiştir. Atina 12 (a.a.) Başvekil MetakMeclisin içtimaından evvel Bone, în sas'ın Yunan milletine hitabesini mevzuu giliz sefirini kabul etmiştir. bahseden gazeteler, enternasyonal vazıDaladye'nin nutku radyo ile yetteki buhrana rağmen Yunan milletinin neşredilmiyecek soğukkanhlığını muhafaza etmiş olduğuParis 12 (a.a.) Daladye'nin yanu ve bunun sebebi de 4 ağustos 1936 tarmki beyanatı radyo ile neşredilmiyecekrihindenberi milletin kendisini emniyette ir. Bu beyanat, Fransanın Avrupanm gördüğünü, çünkü vatan menfaatlerinm vaziyeti karşısmdaki mevkiini tarif eden iyi ellerde bulunduğunu pekâlâ bildiğini kısa bir tebliğden ibaret olacaktır. yazıyorlar. Bu beyanat, evvelâ İngiltere hükumeKatimerini diyor ki: tıne bildirilecektir. «Filhakika Metaksas hukumeti memleFransız mehafilinde korkulan ketin silâhlı kuvvetlerini ve millî müda meseleler faa teçhizatını tamamlamak için icab Paris 12 (a.a.) Fransız mehafili, eden bütün gayretleri sarfetmiştir. Yunan îtalyan kıtaatının İspanyada bir hareke milletinin gösterdiği soğukkanlılık duy te geçmesinden korkmaktadır. Bu hare gusuzluğun bir neticesi degildir. Bütün ket, dünya bilir ki, bu millet, istiklâline, ta 1 Umumî harb halinde Cebelütta mamlıhğına ve memleketinin şerefine bürıka, yük bir hassasiyetle bağlıdır. Hâdiselerin 2 Tancaya karşı yapılabilir. inkişafmı takibde gösterdiği soğukkan Ayni mehafil, Faslı kıtaatm Fasa iade lılık Yunan silâhlarının her ihtimale karedilmiş olduğuna ve Madridde yapılacak şı koymağa hazır bulunduğuna ve Kralın zafer geçidine iştirak etmiyeceklerine işa yüksek idaresi altında müttehid Yunan re' evlemektedirler. milletini sevkeden hükumet reisinin şim Diplomasi mehafil, İngüiz münakalâ diki fırtmalarda devlet gemisini yeşâne ı için çok mühim bir üssülhareke olan kullanabilecek adam olduğuna emin ol Tancaya karsı bir taarruz vukuunda In masındandır.» illerenin mukabil harekete gececeğinin Estia gazetesi, şöyle yazıyor: m'ihakkak olrlıı^'ipu beyan etmektedirler. «Yunanistan daha bundan birkaç sene evvel bütün komşularına hürmet edeceğini, onlarla sağlam dostluk münase Askerî işgaller tamamlandı betleri tesis ettiğinden dolayı samimî bir Tiran 12 (a.a.) îtalyan kıtaatı, sulh siyaseti çizmiştir. Son üç sene içinde dün Yunan hududuna varmadan son Ar bu siyaset faal ve muttarid bir mesai ile navudluk k^münü olan Biklichta'yı işgal sabit olmuştur. Yunanistan sulhu, yoruletmişlerdir. İtalyan kıtaatı bu suretle Ar muş bir milletin sığınağı suretinde değil, navudluğun Yunan hududundaki son na münhasıran faal milletlerin ve insanlarm hiyesini ^«* iseral etmiştir. lâyık bulunduğu ve çalısma ve fedakâr Kont Ciano Tiranda hklarla elde edilebilir bir nimet olarak Tiran 12 (a.a.) Kont Ciano, saat telâkki eder. Işte bunun içindir ki Yunan Fransız kabinesinin dünkü içtimaında görüşülen meseleler Felemenkte seferberlik hazırlığı Pariste çıkan Le Journal gazetesinin Breslav'da bulunan bir muharnri, Almanyanın Polonya hakkındaki düşüncelerini anlatan yüksek mevki sahibi bir şahsiyetin beyanatını naklediyor. Muharririn, ismini zikretmediği bu şahsiyet, Almanyanın Polonyaya karşı nasıl bir hattı hareket ittihaz edeceği sualine şöyle mukabelede bulunmuştur: « Evet, Polonya ile ihtilâf halindeyiz. Bu ihtilâfın başlangıcı, elçimiz Kont de Moltke'nin, Albay Beck'e yaptığı bir ziyarettir. Bu ziyaretin sebebine gelince: Almanya, Polonyadan iki şey istiyordu. Dantzig şehrile muhitindeki arazinin tamamile Almanyaya iadesi ve Almanyanın, Polonya koridorundan geçerek Prusyayı şarkî Almanyaya bağlayan bir otomobil yolu inşa etmesine müsaade olunması. Taleblerimiz gayet mutedil şeylerdi. Dantzig baştan başa Almandır. Alman otomobilcilerinin, Almanyadan Almanyaya gitmek için, Polonya kontroluna tâbi tutulmalan caiz degildir. Hulâsa, Moltke'nin Polonva hükumetinin tasvibine arzettiği taleblerden daha tabiî birşey olamazdı. Fakat cenub mizaclı olan Polonyalılar, ateşlendiler, ültimatom vermeğe kalkıştılar, üç sınıf askeri silâh altına çağıracak derecede ileri giderek askerî tedbirler aldılar. Polonya matbuatının bizim hakkımızdaki neşriyatı birdenbire şiddet kesbetti. Biz, bu heyecanı müsamaha ile görmeğe hazırız. Polonya efkân umumiyesinin azim ekseriyeti, 5tedenberi bizim aleyhimizde olduğu meçhulümüz degildir. Albay Beck, şimdiye kadar Cermen Polonya dostluk siyasetini idame etmek hususunda büyük güçlükler çekmiştir. Alman ültimatomu hakkındaki o yalan haber, daha doğrusu tahrif edilmiş haber intişar edince, bittabi bir galeyan husule geldi. Efkârı umumiyenin bu cereyanı Albay Beck'i Londraya kadaT sürükledi. Biz bundan dolayı kendisine itab etmiyoruz. Beck, kıymetini ve kadrini bildiğimiz bir dosttur. Bütün memleketine karşı duramıyacağmı biliyoruz. Fakat bugünkü cereyan ne kadar şiddetli olursa olsun, herhalde fazla siirekli olmıyacaktır. îsteklerimizin intac ettiği şiddetli Cermen aleyhtarlığı ve bütün memleketin mukavemet hususunda izhar ettiği arzu teemmülü icab ettirmiştir. Vaziyet henüz olgun hale gelmemiştir. Işlerimizin sevk ve idaresinde şimdiye kadar çok ihtiyatkâr davrandık. Ehemmiyeti az olan talebler üzerinde derhal ısrar etmek hatalı olurdu ve bir koalisyon karşısında kalmak tehlikesi arzederdi. Bu koalisyonun teşekkülüne her ne bahasma olursa olsun mâni olmamız icab eder. Albay Beck, Londrada bulunuyor. Bu, bizim için çok vahim bir şeydir. Hitler, başlıca zayıf noktamızın, her ikisi de Berline çok yakın bulunan Polonya ordusile Çek ordusunun çifte tehdidi altında bulunmamız olduğunu, daha 1933 te iktidar mevkiine gelir gelmez, kendisine hâs olan Napoleon'vari görüşile takdir etmişti. Bu iki tehdid ortadan kalkmadıkça garbde hiçbir harb yapmağa immilleti, millî müdafaasını tensik etmiş ve Yunan sulhunun sarsılmaz esaslarını koymuştur. Simdi Başvekil Yunan milletinin sükunetle sulh mesaisinde çalışabileceğini temin ediyor. Yunan hükumeti, milletin ve memleketin istiklâl ve tamamlığmı kat'iyyen temin eden bütün unsurlara malik bulunduğuna dair teminat veriyor. Bu te minatm başlıcası hiç şüphe yok ki, millî müdafaa mekanizmasmm mükemmel surette işlediği kanaatidir. Bundan dolayı dir ki, Başvekil Metaksas'ın tebliği, Yunan milletinin iftihar ve itimad tezahürü mahiyetini almaktadır.» Yugoslavya, Berlin ve Romaya itimad ediyor Belgrad 12 (a.a.) Yugoslavya mahfilleri îngilterenin doğu Avrupası devletlerine lüzumu veçhile yardım im kân ve ihtimalini azçok tereddüd ve şüphe ile karşılamaktadırlar. Bu mahfiller ne Yunanistanm, ne de Türkiyenin İngiltere ile karşılıklı bir le

Bu sayıdan diğer sayfalar: